گوگل به دنبال کدام واقعیت است؟

روی کاناپه لم داده‌اید و با هدست واقعیت مجازی‌تان در موزه‌ی لوور پاریس چرخ می‌زنید. ناگهان یک خرس بزرگ از پشت دیوار بیرون می‌آید و با باز کردن در نوشابه، برند کوکاکولا یا پپسی را تبلیغ می‌کند. پس از چند ثانیه دوباره شما گشت‌وگذار خود را در موزه ادامه می‌دهید. در مورد آینده‌ صحبت می‌کنیم. آینده‌ای نزدیک که گوگل و چند شرکت دیگر به ‌دنبال آن هستند.

از مهر ۹۴، گوگل به‌طور رسمی زیرمجموعه‌ای از شرکت مادر آلفابت شد. حدود ۹۰ درصد از درآمد آلفابت از تبلیغات می‌آید. تبلیغاتی که در ابتدا در بستر صفحات وب و سپس در دستگاه‌های موبایل روبه‌روی چشمان کاربران قرار ‌گرفت. اما گوگل به این‌ها قناعت نمی‌کند. این شرکت می‌خواهد با تکیه بر واقعیت مجازی (Virtual Reality) و واقعیت افزوده (Augmented Reality)، ماشین پول‌سازی‌اش را همچنان قوی و چابک، روشن نگه دارد. گوگل به دنبال کدام واقعیت است؟ در ادامه با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.

‌‌

برای یادآوری

واقعیت مجازی به شبیه‌سازی کامپیوتری یک تصویر یا محیط سه‌بعدی گفته می‌شود؛ دنیایی مجازی که در آن کاربر با یک دستگاه الکترونیکی مثل هدست یا عینک مخصوص با اشیا یا المان‌های محیط تعامل برقرار می‌کند.

واقعیت افزوده به تکنولوژی‌ای گفته می‌شود که در آن یک تصویر مرتبط دیجیتالی به کمک یک گجت خاص، روبه‌روی دید کاربر قرار می‌گیرد و اطلاعاتی اضافه را به کاربر منتقل می‌کند.

‌‌‌   ‌‌

با شکل‌گیری شرکت آلفابت، پروژه‌هایی مثل «کالیکو» (Calico)، «وینگ» (Wing)، «نست» (Nest) و «فایبر» (Fiber) و همچنین بازوهای سرمایه‌گذاری گوگل یعنی «ونچرز» (Ventures) و «کپیتال» (Capital) هر کدام در قالب یک شرکت با یک مدیر عامل مستقل زیر چتر آلفابت قرار گرفتند. حالا گوگل هم یکی از این زیرمجموعه‌هاست. اما این موضوع از اهمیت و محوریت گوگل در این ساختار نو کم نمی‌کند.

درآمد سالانه‌ی آلفابت ۶۹ میلیارد دلار است. ۸۹ درصد منبع این درآمد از تبلیغات است. با این‌که آلفابت از چندین شرکت مستقل تشکیل شده، اما هنوز هم ماشین پول‌سازی آلفابت را گوگل می‌راند. گوگل هم برای درآمدزایی، به نمایش تبلیغات برای کاربران وابسته است. با در نظر گرفتن این واقعیت، کدام تکنولوژی نوظهور بیشتر از همه می‌تواند به گوگل در این مسیر کمک کند؟ احتمالا دو تکنولوژی واقعیت مجازی و واقعیت افزوده دم‌دستی‌ترین آن‌ها هستند. گوگل با تمام قدرت، خود را برای حضور در این بازار جدید آماده می‌کند.

دقت داشته باشید که واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) دو مفهوم کاملا مجزا هستند. با این‌حال هر دو، این قابلیت را دارند که در یک پکیج واحد به ابزاری قدرتمند برای نمایش محتوای دیجیتال تبدیل شوند. در حال حاضر گوگل در هر دوی این حوزه‌ها کار تحقیقاتی انجام می‌دهد و گاه و بی‌گاه محصولاتی را معرفی می‌کند؛ با این وجود شاید تلاش‌های این شرکت در زمینه‌ی واقعیت افزوده بیشتر به‌ چشم بیاید.

‌‌‌

تلاشی از جنس شیشه

گوگل اول از همه با گجت پوشیدنی گلس (Glass) کارش را شروع کرد. این گجت عینک‌مانند در سال ۲۰۱۲ به عموم مردم معرفی شد و یک سال پس از آن برای تکمیل و توسعه، در اختیار عده‌ی معدودی قرار گرفت.

«گوگل گلس» بر چشمان «سرگی برین» از بنیان‌گذاران گوگل

حدود یک سال پیش، خبرهایی مبنی بر توقف پروژه منتشر شد. اندکی بعد هم شنیدیم که پروژه‌ی گلس هنوز پابرجاست و گوگل در حال کار روی آن است. تا این‌که چند هفته پیش پتنتی از گوگل منتشر شد که اطلاعات جالبی در مورد نسل بعدی گجت پوشیدنی این شرکت را در اختیار ما قرار می‌دهد.

نگاهی به پتنت گوگل و عینک تک‌چشمی‌اش

پتنتی که گوگل ثبت کرده است، عینکی تک‌چشمی را نشان می‌دهد که فقط در یک سمت صورت قرار می‌گیرد و تا پشت گوش ادامه می‌یابد. به‌نظر می‌رسد که عزم گوگل برای احیای پروژه‌ی گلس کاملا جدی باشد.

گوگل از راه تبلیغات پول در می‌آورد و واقعیت‌های مجازی و افزوده بهترین پلتفرم برای پیاده کردن ایده‌های گوگل است.

نکته‌ی جالب این‌جاست که تلاش اول گوگل در این زمینه با استقبال سرد کاربران روبه‌رو شد. احتمالا این شرکت دلیل قانع‌کننده‌ای برای متوقف نکردن این پروژه دارد. آینده‌ی گوگل و حتی شاید آلفابت به موفقیت این شرکت در حوزه‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده وابسته است.

‌‌‌   ‌‌

تلاشی از جنس مقوا

پس از گلس، نوبت به کاردبورد (Cardboard) رسید. کاردبورد محصولی کاملا متفاوت با گلس است. در گلس تمرکز گوگل روی واقعیت افزوده بود؛ در حالی‌که در کاردبورد، واقعیت مجازی مطرح است. هر چقدر گلس برای کاربر گران تمام می‌شود، کاردبورد ارزان‌قیمت است. یک تکه مقوا، دو لنز و یک کش، هدست واقعیت مجازی گوگل را تشکیل می‌داد. نسل اول این هدست مقوایی در سال ۲۰۱۴ معرفی شد. سال ۲۰۱۵ هم نسل دوم این هدست با چند بهبود ساده در اختیار کاربران قرار گرفت.

کاردبورد، گجتی ارزان قیمت برای سفر به دنیای واقعیت مجازی است.

برای کار با این گجت ارزان، کاربر فقط لازم است تلفن هوشمندش را درون بدنه‌ قرار داده و با استفاده از یک اپلیکیشن ساده، واقعیت مجازی را تجربه کند. حتی امکان گشت‌وگذار در نقشه‌ی گوگل (به کمک قابلیت StreetView) یا تماشای ۳۶۰ درجه‌ای ویدیوهای یوتیوب هم وجود دارد. کاردبورد را می‌توان بلیتی ارزان برای سفر به دنیای واقعیت مجازی دانست.

دوربین ۳۶۰ درجه‌ای گوپرو، تولید محتوا برای واقعیت مجازی را آسان می‌کند.

گوگل همچنین با همکاری شرکت گوپرو (GoPro) روی یک دوربین واقعیت مجازی جالب کار کرد. در این دوربین عجیب از ۱۶ دوربین گوپرو استفاده شده است. با ایده‌ی‌ ساده‌ی گوپرو و گوگل، امکان ضبط ویدیوهای ۳۶۰ درجه‌ای برای یوتیوب فراهم می‌شود. کاردبورد با وجود طراحی پیش‌پاافتاده‌اش، پتانسیل عظیمی دارد.

گوگل برای ورود به بازار جدید واقعیت مجازی، استراتژی کاملا متفاوتی را برگزیده است. این شرکت می‌خواهد با کمترین ریسک و هزینه، مردم را برای استفاده از محتوای واقعیت مجازی و حتی تولید چنین محتواهایی تشویق کند.

‌‌

با مجیک لیپ نیازی به نمایشگر ندارید؛ کل دنیا نمایشگر شماست!

تا این‌جای کار دو مورد از تلاش‌های گوگل را نام بردیم و با پروژه‌ی گلس و هدست ارزان‌قیمت کاردبورد آشنا شدیم. اما بلندپروازی‌های گوگل در بازسازی واقعیت به همین‌جا ختم نمی‌شود. گوگل (بهتر بگوییم آلفابت) از سرمایه‌گذاران اصلی شرکت مرموز «مجیک لیپ» (Magic Leap) است. حتی ساندار پیچای، مدیر عامل فعلی گوگل هم از اعضای هیات مدیره‌ی این شرکت است. این استارتاپ در سال ۲۰۱۰ شروع به کار کرده و توانسته تا این لحظه سرمایه‌ی زیادی را جذب کند.

‌‌‌

هنوز اطلاعات زیادی در مورد خروجی پروژه‌ی مجیک لیپ وجود ندارد؛ با این‌حال گفته شده که محصول نهایی این شرکت، نوعی گجت پوشیدنی بسیار سبک است. برعکس گوگل گلس یا گوگل کاردبورد، در محصول مجیک لیپ، کاربر نیازی ندارد که حتما از طریق یک لنز یا نمایشگر به دنیای بازسازی‌شده نگاه کند.

بنیان‌گذار استارتاپ Magic Leap

بنیان‌گذار مجیک لیپ، آقای «رانی آبوویتز» (Rony Abovitz) از یک «سیگنال میدان نوری دیجیتالی پویا» صحبت می‌کند که می‌تواند مغز کاربر را گول بزند؛ به‌طوری که کاربر فکر کند هر چیز دیجیتالی‌ای که می‌بیند بخشی از دنیای واقعی است. توجه داشته باشید که صحبت از اشیایی دیجیتالی است که به واقعیت تبدیل شده‌اند، نه چند عنصر دیجیتالی که به واقعیت چسبانده شده‌اند. رانی آبوویتز اعتقاد دارد مجیک لیپ دنیا را به یک کامپیوتر دسکتاپ جدید تبدیل خواهد کرد. کامپیوتری که تجربه‌ای سینمایی را برای کاربر به همراه دارد. مجیک لیپ به نمایشگر خاصی احتیاج ندارد. محصول این شرکت، دنیا را به نمایشگر تبدیل می‌کند. البته آقای آبوویتز وقتی با این آب‌و‌تاب در مورد پروژه‌های‌اش صحبت می‌کند، احتمالا می‌خواهد سرمایه‌گذاران‌اش‌، به‌خصوص گوگل را راضی نگه دارد!

‌‌ ‌‌

اما چرا گوگل به بازسازی واقعیت نیاز دارد؟

انگیزه‌ی گوگل برای ورود به دو عرصه‌ی واقعیت مجازی و واقعیت افزوده کاملا روشن است. گوگل پیش از هر چیز، یک شرکت جستجوی اینترنتی است. از این رو، بخش زیادی از پولی که به حساب بانکی گوگل سرازیر می‌شود، از جستجو و واکاوی محتوای اینترنت و هدایت تبلیغات تامین می‌شود. فعلا گوگل بیش از ۹۰ درصد درآمد خود را از تبلیغات اینترنتی به جیب زد. تا دیروز درآمد تبلیغاتی گوگل از فضای وب می‌آمد.

چند سالی است که سر‌وکله‌ی دستگاه‌های موبایل پیدا شده. نمایش تبلیغات روی صفحات نمایش کوچک، برای اکثر مخاطبان، قابل تحمل نیست. جدا از این مورد، این روزها مردم عموما از اپلیکیشن‌ها استفاده می‌کنند. تمایل مردم به استفاده از مرورگرهای وب به‌تدریج کم شده است. غیر از این‌ها، یک مورد مهم دیگر هم وجود دارد: بلاک‌کننده‌های وب به گوشی‌ها و تبلت‌های ما هم راه پیدا کرده‌اند. هسته‌ی اصلی کسب‌وکار گوگل، یعنی تبلیغات، در خطر است. گوگل باید به‌دنبال رسانه‌، ابزار یا دنیای دیگری بگردد. چه چیزی بهتر از دنیای واقعیت مجازی؟

همان‌طور که گفتیم دستگاه‌های موبایل با آن اپ‌های رنگارنگ‌شان توجه کاربران را از صفحات وب دور می‌کنند. گوگل نیاز دارد راهی پیدا کند تا وب (یا جنسی از وب) دوباره پیش روی کاربران قرار بگیرد. تا پیش از این در مورد گوگل و پروژه‌ی AMP برای‌تان نوشته بودیم. با این پروژه گوگل می‌خواهد کاری کند که صفحات وب در کسری از ثانیه در موبایل‌ها باز بشود و از این طریق کاربران دوباره با وب آشتی کنند. اما این مورد برای گوگل کافی نیست. گوگل برای خاطر حساب بانکی‌اش هم که شده، به پلتفرم بزرگ‌تری احتیاج دارد.

گوگل یا همان آلفابت فعلی تا این لحظه از سه جبهه‌ی مختلف به بازسازی واقعیت روی آورده: مجیک لیپ از پروژه‌های کلان گوگل است. کاردبورد از پروژه‌های دم‌دستی، ارزان و هوشمندانه‌ی گوگل به‌حساب می‌آید. پروژه‌ی گلس را هم می‌توان بخشی از مکاشفه‌ی پرفراز و نشیب گوگل از دنیای واقعیت افزوده قلمداد کرد.

اگر تا پیش از این فکر می‌کردید که هدف نهایی واقعیت مجازی، جان بخشیدن به مدل‌های دیجیتالی است، کمی در دیدگاه‌تان تجدیدنظر کنید. واقعیت مجازی چیزی فراتر از سرگرمی و آموزش است. فناوری وب را در نظر بگیرید. ماشین پول‌سازی شرکتی مثل گوگل، انرژی خود را از وب و تبلیغات در آن کسب می‌کند. در مورد واقعیت مجازی و واقعیت افزوده هم همین ماجرا برقرار است. گوگل می‌خواهد راه جدیدی برای نمایش تبلیغات پیدا کند. از این رو، مجیک لیپ یا دستاوردهای گوگل در گلس، همگی پلتفرم‌هایی هستند که در خدمت هسته‌ی اصلی کسب‌وکار گوگل قرار می‌گیرند.

ما همان کاربرانی هستیم که از صفحات تبلیغاتی پاپ-آپ (Pop-Up) در مرورگرها بیزار بودیم. در این وضعیت آیا صفحات تبلیغاتی سه‌بعدی راه به جایی می‌برند؟ وقتی مصرف‌کننده‌ای از یک گجت واقعیت مجازی استقبال می‌کند، احتمالا به دنبال یک تجربه‌ی فوق‌العاده سرگرم‌کننده و متفاوت است. فرض کنید در اتاق خواب‌تان روی تخت دراز کشیده‌اید و ناگهان خرسی قطبی از گوشه‌ی اتاق بیرون بیاید و در نوشابه کوکاکولا را باز کند؛ یا یک دلقک از سقف پایین آمده و از همبرگر جدید مک‌دونالد تعریف کند! آیا کاربران حال‌و‌حوصله‌ی این تجربه‌ی جدید را دارند؟ زمان همه‌چیز را مشخص می‌کند.

‌‌‌

پیشنهاد می‌کنیم چند مطلب مرتبط زیر را هم از دست ندهید:

گوگل و رویای تصاحب وب

مونوپاد و پهپاد را فراموش کنید؛ ۲۰۱۶، سال VR است

چگونه آینده‌ی تکنولوژی را پیش‌بینی کنیم؟

‌‌‌‌   ‌‌‌‌‌

منابع: Wikipedia ،The Verge ،TechCrunch