کیم داتکام؛ موسس مگاآپلود، ناقض بزرگ کپیرایت
«باید با ابزارهای نظارتی افسارگسیخته مبارزه کرد؛ اگر نهادهای امنیتی بدون محدودیت بر جزئیترین مسایل تمام شهروندان احاطه داشته باشند آنوقت ممکن است روزی حاکمان به سرشان بزند و همهی مخالفانشان را از همین طریق از سر راه بردارند؛ به همین راحتی نظامهای دموکراتیک به نظامهای تمامیتخواه بدل میشوند.» این تنها یکی از دغدغههای «کیم داتکام» (Kim Dotcom) است. با دیجیکالا مگ همراه باشید تا با زندگی او بیشتر آشنا شوید.
«کیم اشمیتس» (Kim Schmitz) در ۲۱ام ژانویهی ۱۹۷۴ در شهر کیل (Kiel) در آلمان غربی سابق به دنیا آمد. از آنجا که مادرش اصلیت فنلاندی داشت او شهروند آن کشور هم محسوب میشود و گذرنامهی فنلاند را هم دارد. کیم نام خانوادگیاش را بعدها وقتی در هنگکنگ بود به داتکام تغییر داد. این اسم منحصربهفرد و کمی هم عجیب به شهرتش کمک کرد؛ کیم به عنوان کارآفرین، تاجر، هکر، آوازخوان و اخیرا سیاستمدار شناخته شده است. در سال ۱۹۹۲ و با اسم هکری «کیمبل» (Kimble) که آن را از شخصیت دکتر «ریچارد کیمبل» در فیلم فراری (The Fugitive) اقتباس کرده بود، توجه رسانههای آلمان را به خود جلب کرد. او در مصاحبههای مختلف اذعان کرد که سامانههای امنیتی ناسا، پنتاگون و سیتیبانک را دور زده؛ بهعلاوه سامانههای صدها صرافی خصوصی متعلق به شرکتهای آمریکایی را هک کرده و کد دسترسی هر کدام را ۲۰۰ دلار میفروشد. داتکام را در ۱۹۹۴ به جرم سوء استفادهها و هکهای متعدد دستگیر کردند. فقط به ۲ سال حبس تعلیقی محکوم شد؛ چراکه در زمان ارتکاب جرم به سن قانونی نرسیده بود. بعدا که در هنگکنگ با استفاده از آنچه پیشتر سرقت کرده بود خط ارتباطیای درست کرد که در آن زمان از فروشش ۶۱٫۰۰۰ یورو سود به دست آورد.
کیم داتکام چطور میلیونر شد؟
در اوایل دههی اول ۲۰۰۰ میلادی و در اوج استارتآپهای اینترنتی، داتکام با اتکا به تواناییاش در یافتن حفرههای امنیتی و نفوذ به سیستمهای مختلف، یک شرکت امنیت سایبری به نام «دیتا پروتکت» (ٰData Protect) راه انداخت. شهرتی که کسب کرده بود به او کمک کرد با شرکتهای بزرگی مثل لوفتانزا (Lufthansa) قرارداد ببندد و نقاط ضعف سیستمهای آنها را نشان دهد.
پولی را که از قرارداد با لوفتانزا بهدست آورد برای ساخت «مگاکار» (Megacar) هزینه کرد. مگاکار یک خودروی لوکس بود که از طریق اینترنت کنترل میشد و مشتمل بود بر یک رایانهی ویندوز NT با پردازندهی پنتیوم ۳، یک روتر و یک صفحه نمایش ۱۷ اینچی به همراه یک دستگاه ویدیو کنفرانس چند دوربینه به ارزش ۹۰ هزار دلار.
ایدهاش نتیجه نداد اما سر و صدای زیادی به پا کرد و همین باعث افزایش اعتبار برای دیتا پروتکت شد (مثل کاری که ایلان ماسک با شرکتهایش میکند). کمی بعد داتکام ۸۰ درصد سهام شرکت را به مبلغ نامعلومی به یک مجموعهی آلمانیای به نام TUV Rhineland فروخت. همچنین با حمایت شرکتهای آلمانی BMP ،Monkey AG و MonkeyBank شرکت دیگری راه انداخت. بر اساس گفتهی وبگاه Socially Engineered نکتهی جالب توجه در مورد این شرکت جدید این است که هم نشانی شرکت و هم اسامی کارکنان آن با شرکت دیتا پروتکت یکی بودند؛ این در حالی است که کیم این شرکت را قبلا به TUV Rhineland واگذار کرده بود.
داتکام در سال ۲۰۰۱ به ارزش ۳۷۵ هزار یورو سهام شرکت Letsbuyit.com را که قبلا خودش آن را هک کرده بود خرید. او در مصاحبهای با گاردین گفت: « کاملا معتقدم Letsbuyit میتواند مشکلات مالیاش را پشت سر بگذارد.» سپس در رسانهها اعلام کرد قصد سرمایهگذاری ۵۰ میلیون یورویی در Letsbuyit دارد و همین باعث شد ارزش سهام این شرکت بهشدت بالا برود. داتکام کمی بعد سهامش را نقد کرد و یک و نیم میلیون دلار بهدست آورد.
در سال ۲۰۰۱ تصمیم به تبعید خودخواسته گرفت؛ اما ماجرا از این قرار بود که TUV Rhineland در مسایل مدیریتی به مشکل خوردند و داتکام را از مدیریت تمام شرکتهای تابعه کنار گذاشتند؛ بعد هم قصد تصرف اموال او را کردند. سخنگوی TUV در مصاحبهای که در ژوئن ۲۰۰۱ با وبگاه اقتصادی Handelsblatt.com کرد گفت: «هرچیزی که با محوریت آقای اشمیتس ]در آن زمان هنوز نام خانوادگیاش را تغییر نداده بود[ شکل گرفته، چهطور بگویم، یک جورهایی مشکوک است.»
مجمع هکرهای آلمانی هم علیه او موضع گرفت؛ داتکام در نهایت تصمیم به فرار از آلمان گرفت. آخر هم سر از تایلند در آورد ولی این کشور با آلمان قرارداد استرداد مجرم داشت و به محض ورود او را دستگیر کرد و به آلمان برگرداند. او در آلمان به اختلاس محکوم شد.
در سال ۲۰۰۳ به خاطر رفتار خوب و با پرداخت ۱۰۰ هزار یورو آزاد شد. بعد از آزادی به هنگکنگ رفت، جایی که چندین شرکت در آنجا ثبت کرده بود؛ Trendax، Kimvestor، Monkey و دیتا پروتکت. کیم اشمیتس همزمان در سال ۲۰۰۵ نام خود و نام شرکتش دیتا پروتکت را بهترتیب به «کیم داتکام» و «مگاآپلود» (Megaupload) تغییر داد. مگاآپلود یک وبگاه میزبانی فایلهای رایانهای بود و حسابی کیم را ثروتمند کرد.
هر کسی میتوانست در مگاآپلود حساب باز کند و هم فایلهای قانونی خود، هم فایلهای فیلم و موسیقی غیرقانونی (بدون اجازه از صاحب اثر) را بارگذاری کند و در اختیار افراد دیگر در فورِمها و سایر وبگاههای اشتراک فایل قرار دهد. داتکام هم آن کنار با فروش تبلیغات در وبگاه پرترافیکش پول در میآورد. مگاآپلود در دوران اوج خود ۱۳امین وبگاه پربازدید دنیا بود.
کیم در جولای ۲۰۰۹ با مدلی به نام «مونا ورگا» ازدواج کرد و صاحب دو دختر شد. او در سال ۲۰۰۸ برای ۱۰ روز به نیوزلند سفر کرد. آنقدر از این کشور خوشش آمد که دوباره سال بعد، این بار دو ماه در آنجا ماند و در نهایت هم درخواست اقامت دایم کرد. در دسامبر ۲۰۱۰ بعد از سرمایهگذاری ۱۰ میلیون دلاری در نیوزلند، درخواست اقامت او علیرغم سوء سابقهاش، پذیرفته شد.
داتکام در نیوزلند یک ویلای چند هکتاری، ۱۲ خودرو به ارزش ۳٬۲ میلیون دلار و یک بالگرد شخصی خرید. داتکام حسابی در نیوزلند خوش میگذراند؛ آواز رپ میخواند، هوادار هم پیدا کرده بود، بازی رایانهای میکرد؛ در بازی Modern Warfare 3 در دنیا در میان ۱۵ میلیون نفر، اول بود. کسبوکارش هم بدون نیاز به صرف وقت زیاد، پولدارترش میکرد.
اما آرامش او به یکباره سخت به هم خورد. در ژانویهی ۲۰۱۲ در همان سالی که مقام اول «مادرن وارفیر» را هم از دست داد بهوسیلهی پلیس نیوزلند دستگیر شد. FBI آمریکا هم از هوا و زمین به خانهاش ریختند و به جرم نقض حق نشر (کپیرایت) اموالش را توقیف و شرکت و وبگاهش را مسدود کردند.
او به نقض حق نشر، پولشویی، کلاهبرداری و فساد متهم بود و دولت آمریکا میخواست او را در دادگاهی محاکمه کند. او و وکلایش توانستند مراجع قضایی نیوزلند را متقاعد کنند که از تحویل او به نهادهای امنیتی آمریکا منصرف شده و روند محاکمهاش را در همان کشور پی بگیرند.
روند قضایی کیم داتکام همچنان ادامه دارد هرچند از بعضی از آنها تبرئه شده و اکنون در ویلای بزرگش زندگی میکند. کیم چند سال اخیر را به فعالیت علیه نهادهای نظارتی آمریکا مانند NSA گذرانده و با نظرات «ادوارد اسنودن» (Edward Snowden) موافق است. همچنین او از حامیان «جولیان آسانژ» (Julian Assange) و وبگاه ویکیلیکس است و طبق ادعای خودش در پیشبرد کارهای آنها کمک میکند.
کیم علاوه بر اینها در حال حاضر یک استودیوی موسیقی دارد و در آنجا به ضبط کارهای خود میپردازد. کیم علاوه بر این چند وقتی است وارد دنیای سیاست هم شده و حزبی به نام «حزب اینترنت» (Internet Party) راه انداخته؛ جالب است بدانید در همان روز اول تاسیس بیش از ۵۰۰ نفر به عضویت این حزب در آمدند. او در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا (۲۰۱۶) بسیار فعال است و هر روز نظرات خود را در حساب توییترش منتشر میکند. همچنین بهتازگی اعلام کرد بعد از فروکش سر و صداها قصد دارد در سال ۲۰۱۷ وبگاه مگاآپلود را بازگشایی کند.
شما کیم داتکام را چه طور آدمی میبینید؟ به نظرتان او یک نابغهی محتاج توجه است یا واقعا آنطور که خودش میگوید به فکر آیندهی بشریت است؟ شما چقدر به حق نشر اهمیت میدهید؟
چند وقت پیش در دیجیکالا مگ از شما دربارهی دستگاههای بازی پرسیدیم و متاسفانه اکثریت جوابها حاکی از تمایل به کپی غیر مجاز محتوا بود؛ خودتان را جای خالق اثر بگذارید، اگر محصول شما توسط قانون حق نشر حفاظت نشود و مصرفکننده هم اهمیتی به اجرای آن ندهد، حقیقتا چه دلیلی برای ادامه کار و پیشرفت باقی میماند؟
شبکههای اجتماعی کیم داتکام:
من به شخصه تا الان تمام قوانین و حق نشر داخلی رو رعایت کردم,امل خودمو ملزم به رعایتش برای خارجیها نمیدونم
آیا اگه من یه ویندوز جنیون داشته باشم,به اندازه بقیه کشورها بهم بها میدن؟
همین گوشی که شما میخرید,خیلی از هزینه رو دارن بابت خدمات پس از فروشی از ما ایرانیا میگیرن که هیچوقت نمیتونیم استفاده کنیم,ربطی هم به تحریم نداره
بعد هر مشکلیم کارمون می افته دست تعمیرکار,که قطعه نیست و فلان و هزار هزینه
آیا شرکتها برای احترام,نمایندگی رسمی احداث میکنن؟
اپل با اینهمه کاربر فارسی زبان هنوز کیبورد فارسی حتی نداره
این فکر نمیکنم ربطی به تحریم داشته باشه
سایتها تو فهرستشون ایران رو نمیارن
با مکاتبات ایرانیا پاسخ نمیدن
احترام باید دو طرفه باشه
نه که ما “الکی بااخلاق” بشیم
سلام
فرق خیلی زیادی هست بین تفسیر کلمه Free Download
از نظر من وقتی این کلمه رو میخوای تفسیر کنی میتونی اینطوری بیان کنین
دانلود آزاد
یعنی شما آزادین که فایل رو دانلود کنین یا میتونین برین نسخه اصلی رو از سایت مرجع خریداری و دانلودکنین.پس این مبحت حق نشر با مبحث دانلود آزاد خیلی فرق داره.
بابا شماها دل خجسته ای دارید کپی رایت سیخی چنده؟ملت نون شب ندارن شما از کپی رایت حرف میزنید هر موقع که تمام مردم ماهی بیست یا سی میلیون درآمد داشتن از کپی رایت حرف بزنید کپی رایت باشه مگه میتونید کاری انجام بدید؟
ماهایی که برای چشممون هر ماه به یه یارانه ۴۵ هزارتومنی هستش که بدن یا ندن کپی رایت به چه دردمون میخوره؟
اصلا گیریم کپی رایت هم انجام بشه؟چه سودی برای شما داره؟پولش تو جیب یه کشور خارجی میره که کلا محدودیت برای ایرانی جماعت گذاشته
من که میگم دم کیم دات کام گرم ایول داره واقعا
طرف میلیارد تومن اختلاس کرده این دولت ککش هم نگزیده
ایرانی جماعت همیشه بدبخت هست بدبخت میمونه و خواهد موند اگه همینکارا رو نکنیم تلف میشیم
پس خواهشا از کپی رایت حرف نزنید چون هیچ جا رعایت نمیشه
حتی صدا و سیما هم رعایت نمیکنه منو شماها هم که دیگه جای خود داریم
نون بربری دویست گرمی ۵۰۰ تومن
اونوقت وام ازدواج رو به تازگی بیست میلیون کردن و هزارتا کوفت و زهرمار میخوان که طرف پشیمون بشه و وام رو نگیره
ملتی که یه قرون پول سیاه نداره کپی رایت رو میخواد چیکار؟
حق نگه دارتون
متأسفانه باید بگم که من ویندوز اورجینال ۸ داشتم اما به خاطر محدودیت هایی که مایکروسافت برای منطقه ما قرار داده بود نتونستم به فروشگاه ویندوز برای آپگرید تو آخرین روز فرصت رایگان به ویندوز ۱۰ اقدام کنم.
خیلی ازین بابت ناراحتم ۱۲۰ دلار ضرر
بحث محصول اورجینال یک طرف قضیست خیلی دقت کنید که از شرکتی که محصولی رو خریداری میکنید حتمأ تو ایران نمایندگی و خدمات پس از فروش داشته باشه. اگه نداشت خوب شاید بگید خوب نیاز دارم استفاده میکنم اما خوب منم نیاز دارم یک خودرو گرون قیمت سوار شم اما پولم نمیرسه خوب نتیجتأ سسوار نمیشم.
با همه وجود اپل و ای او اس و مک او اس رو دوست دارم ویندوز فون اندروید و ویندوز آدمو ناراحت میکنه. خوب چرا باید بخریم درحالی که برای استفاده از امکانات پایه مثل Play با ۱۰۰۰ دوزو کلک وارد شیم! در حالی که پول دادیم و خدمات پس از فروش و فروشگاه حق ماست!
قاضی امریکایی میگه تو کشوری که صاحب اثری بابت خلق اثرش به حقوقش نمیرسه آزادی وجود نداره هیچ بلکه هرج و مرجه!
تو گزارشی در دویچه وله چندسال پیش میخوندم که بهطور میانگین هر کاربر ایرانی بیش از ۴۰۰۰ دلار نرمافزار غیرقانونی و نسخه کرکشده محصولات بینالمللی را روی سیستم کامپیوتری خود دارد.(جدا از کاربرای حرفه ای مثل برنامه نویسا یا گرافیستا و..)
به نظر ما داریم ۴۰۰۰ دلار سود میکنیم اما با این کار منافعی رو از خودمون گرفتیم : ما حق عضویت تو سازمان تجارت جهانی WTO و دسترسی به یه بازار چند میلیاردی رو از خودمون گرفتیم!
ممکنه خیلی از مشکلات اقتصادی ناشی از تحریما باشه اما مشکلاتی هم ناشی از همین عضو نبودن ایران تو سازمان تجارت جهانیه.
نداشتن کپی رایت یعنی عضو نبودن تو سازمان تجارت جهانی در نتیجه نبود صادرات و عدم دفاع از حقوق تولید کننده(موسیقی،فیلم، برنامه و…)در جهان شده. برخی از موسیقی سازا تا اونجا که من دیدم اثرشون رو تو کشور دیگه ثبت میکنن که چی؟! که اینکه از اثرشون دفاع بشه و کپی نشه (ساده ترین و ابتدایی ترین حق یک تولید کننده)
سازمان تجارت جهانی البته پرسش هایی رو برای عضویت ایران تو اون سازمان داره که چندتایی از اون مستقیمأ به کپی رایت مربوط میشه.
شنیدم حتی ایران مجبور میشه غرامتی بیش از خسارت تو ۸ سال جنگ تحمیلی با عراق رو تنها به مایکروسافت بابت نقض فکر میکنم ویندوز یا همه محصولاتش باید پرداخت کنه(بماند شرکتای دیگه مثل آدوبی و …)
وجود کپی رایت در ابتدا شاید برامون سخت باشه (مخصوصأ برای نسل فعلی که تولید کننده نیست) اما منافع بلند مدت فراوانی برای خودمون و آیندگان داره و نمیدونم چرا در این رابطه همه سکوت اختیار کردن متأسفانه.
ممکنه خیلی از نخبه ها از ایران مهاجرت کرده باشن به این خاطر که به ساده ترین حق تولیداتشون یعنی حمایت برسن و اینجا برچسب وطن فروشی بهشون خرده باشه!
به امید بهتر شدن شرایط
دقیقا با شما موافقم. با برخی از این دوستان که صحبت می کنیم، با سفسطه مسائل مذهبی را پیش می کشند و ظلم های آمریکا و … را بهانه می گیرند.
اما ما حتی به خودمان هم رحم نداریم. چندی پیش میخاستم یک آلبوم از حافظ ناظری رو دانلود کنم. وقتی تو ویکی پدیا دیدم نوشته ۵۰۰۰ ساعت روش کار شده و کلی جایزه گرفته، واقعا حیفم اومد. حیفم اومد که چقدر از این خواننده ها داریم که برای زحمات فراوانشون هیچ پولی دریافت نمی کنند.
هدف هنر پول نیست، اما پول از دغدغه های هنرمند کم میکنه. از بحث خارج نشیم، تا خودمون رو تغییر ندیم، بسیار ی از زیرساخت ها برای شرکت های خارجی فراهم نمیشه. ما فکر میکنیم که با کرک کردن هیچکس خبر دار نمیشه. اما دولت و بقیه مردم تاوان کار های مارو میدن.
خیلی سطحیه که ما فکر میکنیم تو عصر اطلاعات کسی از کار های ما خبر نداره.
متأسفانه نبود قوانینی حمایتی(حالا در اینجا کپی رایت ) باعث شده سطح خلاقیت افراد و شرکت ها به شدت پایین بیاد چون تفکر کردن و وقت و هزینه گزاشتن برای ایده بدون رسیدن به منافع مالی انگیزه رو پایین آورده. همین میشه که تو طراحی لباس، فیلم، نرم افزار، بازی، کتاب و .. خلاقیتی شاید نبینی تو کشور. الآن اگه خلاقیتی هم باشه مثلأ تو در مورد فرش ایرانی کشورهای دیگه از نام و نشان و طرح ما استفاده میکنن و صاحبان صنایع عملأ کاری از دستشون برای جلو گیری از این نقض بر نمیاد. در حالی که دیدید چند سال پیش در مورد تبلت و گوشی های سامسونگ گلکسی اپل چه بلایی سر سامسونگ کره ای آورد.
در مورد جناب کیم باید بگم که ایشون کار خطایی کرده و به نظرم مجرمه
ای کاش خود دیجی کالا نیز از فروش نرم افزارهای لورد و الباقی نرم افزارهای قفل شکسته خودداری کند تا به شعارهایی که میدهد جامعه عمل بپوشاند.
جامه ی عمل درست تره البته 🙂
با پیام کلی موافقم