کشف کهکشان جدیدی که دور راه شیری می‌چرخد

ستاره‌شناسان یک کهکشان کوتوله‌ی جدید کشف کرده‌اند که به دور کهکشان راه شیری می‌چرخد. این کهکشان در مقایسه با دیگر کهکشان‌ها در فاصله‌ی بسیار بیشتری قرار دارد. این کهکشان هم جزو کهکشان‌های کوچکی است که به مرور زمان با راه شیری ادغام می‌شوند.

براساس شبیه‌سازی‌هایی که انجام شده، کهکشان‌های بزرگی مثل راه شیری با ادغام شدن با کهکشان‌های کوچک‌تر اینقدر بزرگ شده است. این شبیه‌سازی‌ها همچنین نشان می‌دهند که تعداد زیادی از کهکشان‌های کوچک می‌توانند هم‌زمان در دل یک کهکشان بزرگ بیفتند. بهترین مثال این اتفاق در همسایگی خودمان، ابرهای ماژلانی کوچک و بزرگ است. این دو کهکشان درخشان‌ترین کهکشان‌های اقماری راه شیری هستند که احتمالا به دور یکدیگر هم می‌چرخند.

حدود ۴۸ کهکشان شناخته شده به دور کهکشان خودمان می‌چرخند. بزرگ‌ترین آنها «کوتوله‌ی قوس» است که در سال ۱۹۹۴ کشف شد. اما بزرگ بودن آن صرفا به این خاطر است که جاذبه‌ی کهکشان ما آن را از هم می‌پاشد. پس از آن هم بزرگ‌ترین کهکشان‌ها، ابرهای ماژلانی هستند.

حالا «گابریل توریلبا» و همکارانش از دانشگاه کمبریج یک کهکشان جدید پیدا کرده‌اند که تقریبا ۳۸۰ هزار سال نوری با ما فاصله دارد. توریلبا می‌گوید: «این کهکشان چهارمین کهکشان اقماری بزرگ راه شیری است.»

این کهکشان جدید که کوتوله‌ی Crater 2 نامیده شده با چشم انسان دیده نمی‌شود، هرچند که بعضی از ستاره‌های آن قابل مشاهده هستند. اعضای این تیم این کهکشان جدید را توانستند در ماه ژانویه با استفاده از کامپیوتر پیدا کنند. آنها با این کامپیوتر به دنبال تراکم بیش از حد ستاره‌ها در تصاویری می‌گشتند که با تلسکوپی در شیلی گرفته شده بود.

اکثر کهکشان‌ها مرزهای کاملا مشخصی ندارند، بنابراین گاهی اوقات ستاره‌شناسان اندازه‌ی یک کهکشان را با سنجش میزان نوری که قسمت‌های مختلف آن تابش می‌کند اندازه می‌گیرند. بدین ترتیب که نگاه می‌کنند ببینند که تا چه فاصله‌ای از هسته‌ی کهکشان، پنجاه درصد نور آن ساطع می‌شود و همان را به عنوان قطر در نظر می‌گیرند. فرض کنید کل هاله‌ی کهکشانی حدود ۱۰ هزار سال نوری قطر دارد. ولی پنجاه درصد نور کهکشان، فقط از دایره‌ای در ۲۰۰۰ سال نوری مرکزی کهکشان ساطع می‌شود. در این صورت ستاره‌شناسان همان ۲۰۰۰ سال نوری را به عنوان قطر کهکشان در نظر می‌گیرند و به آن «قطر نصف نور» (Half Light Diameter) می‌گویند. قطر نصف نور کوتوله‌ی Crater 2 به اندازه‌ی ۷۰۰۰ سال نوری است. اگر ما می‌توانستیم آن را ببینیم، اندازه‌ی آن دو برابر اندازه‌ی ماه می‌بود.

یک ستاره‌شناس از رصدخانه‌ی «کارنگی» در کالیفرنیا به نام «جاش سیمون» می‌گوید این کهکشان تقریبا از همه‌ی کهکشان‌هایی که به دور راه شیری می‌چرخند، بیشتر می‌درخشد، به همین دلیل ما توانستیم آن را پیدا کنیم. میزان نوری که این کهکشان ساطع می‌کند ۱۶۰ هزار برابر نور خورشید است.

ستاره‌های این کهکشان در فاصله‌ی زیادی از یکدیگر پراکنده شده‌اند، به همین دلیل این همه مدت کشف نشده بود. پراکندگی ستاره‌های این کهکشان به آن ظاهری ارواح‌گونه می‌دهد. کوتوله‌ی Crater 2 نزدیک به چهار جرم دیگر قرار دارد که تازه کشف شده‌اند. همه‌ی آنها شاید جزو گروهی باشند که به مرور زمان با راه شیری ادغام می‌شوند.

تاکنون این کهکشان زندگی آرام و کم فعالیتی داشته و هیچ‌وقت با یک کهکشان بزرگ برخورد نداشته است؛ چرا که این کهکشان گرد است. اگر با یک کهکشان بزرگ مواجه شده بود، جاذبه‌‌ی آن شکل این کوتوله را تغییر می‌داد.

‌

منبع: New Scientist

‌