ما آدمهای عادی چطور میتوانیم به فضا سفر کنیم؟
اگر گشتی در اینترنت بزنید، میتوانید آژانسهای مسافرتی زیادی ببینید که شما را به جاهای مختلف ایران یا دنیا میبرند. از تور اسالم به خلخال بگیرید تا مسافرتی به چند کشور اروپایی. ولی خیلیها هستند که رویای گردشگری فضایی دارند. قرار نیست در گردشگری فضایی حتما به مریخ برویم و در کویرهای آن پیادهروی کنیم. کافیست کمی از سطح زمین دور شویم، با چشم گردی زمین و سیاهی فضا را ببینیم و بازگردیم. دهههاست که در آرزوی چنین چیزی هستیم. دست کم از آغاز عصر فضا، نویسندههای علمی-تخیلی زیادی فکر کردهاند که چه میشد اگر فقط با پرداخت چند هزار دلار میتوانستیم به فضا برویم و برگردیم. اینطوری دیگر همه میتوانستند برای تعطیلات آخر هفته آپشن سفر به فضا را هم داشته باشند. در ادامه چند شرکت فضایی خصوصی را معرفی میکنیم که میخواهند گردشگری فضایی را به ارزانترین شکل ممکن برای ما به ارمغان آورند.
ویرجین گلکتیک؛ تجربهای شبیه به هواپیما
ویرجین گلکتیک دوست دارد کاری کند که سفرهای فضایی مثل سفرهای درون کشورها کاملا آسان و ارزان شود. همانطور که در عکس پایین هم میتوان دید، روش ویرجین گلکتیک برای بردن آدمها به فضا خیلی جالب است. فضاپیمایی به نام «اسپیس شیپ ۲» در زیر هواپیمایی دوقلو قرار میگیرد. این فضاپیما ظرفیت حمل ۶ مسافر را دارد و البته دارای دو خلبان است. این هواپیمای دوقلو تا ارتفاع ۱۵ کیلومتری از سطح زمین بالا میرود. سپس به یکباره «اسپیس شیپ ۲» از آن جدا میشود و با کمک موتور موشکی، تا ارتفاع ۱۰۰ کیلومتری بالا میرود. ارتفاع ۱۰۰ کیلومتری تقریبا همانجایی است که میتوانیم آن را مرز فضا بدانیم. در این ارتفاع به خوبی تاریکی فضا و گردی زمین مشخص است. در این هنگام موتور خاموش میشود و فضاپیما در یک مسیر سهموی قرار میگیرد. سپس مسافران به مدت پنج تا ۶ دقیقه کاملا بیوزنی را تجربه میکنند. کابین فضاپیما بزرگ است، شما میتوانید از صندلی جدا شوید و حسابی در هوا شنا کنید. فضاپیما پنجرههای بزرگی دارد که میتوانید از طریق آنها زمین را ببینید. منتها به هر صورت فرصت زیادی ندارید و این چند دقیقه که تمام شد، دوباره به صندلی خود باز میگردید، کمربندها را میبندید و درست مثل پرواز با هواپیما، برای فرود در فرودگاه آماده میشوید.
اسپیس شیپ ۲، در حقیقت نسخهی دوم اسپیس شیپ ۱ است که در سال ۲۰۰۴ رونمایی شد. این فضاپیما در آزمایشهای مختلف خیلی خوب جواب داد و بلافاصله ثبت نام برای پرواز با آن شروع شد. هر بلیت آن ۲۵۰ هزار دلار بود. با این حال برای انجام سفر تجاری و ایمن، به کار بیشتری نیاز بود. به همین دلیل اسپیس شیپ ۲ معرفی شد. در اکتبر ۲۰۱۴، اسپیس شیپ ۲ بر اثر یک نقص فنی برفراز صحرای موجاوه سقوط کرد و یکی از خلبانها کشته شد. هرچند که مدت زمان زیادی است ویرجین گلکتیک روی فناوریاش کار میکند، ولی هنوز جای کار زیادی برای عملیاتی شدن کامل آن وجود دارد. به نظر میرسد که مدیر عامل آن یعنی «ریچارد برنسون» کاملا در این راه جدیت دارد. ویدیوی پرواز فضاپیمای ویرجین گلکتیک را ببینید.
بلو اوریجین؛ بدوی ولی هیجان انگیز
بین همهی شرکتها، به نظر میرسد که بلو اوریجین از همه پیشروتر است. البته برخلاف شرکتهای دیگر، خبری از فضاپیماهای شبیه به هواپیما نیست. به صورت نسبتا بدوی، در کپسولی که بالای یک موشک قرار گرفته مینشینید و موشک پرتاب میشود. موشک کپسول شما را به ارتفاع ۱۰۰ کیلومتری از سطح زمین میبرد و آنجا کپسول از موشک جدا میشود. کپسول شما در مسیری سهموی قرار میگیرد. کمربندتان را باز میکنید، از صندلی جدا میشوید و در حالت بیوزنی حسابی در فضای داخل کپسول شنا میکنید. پنجرههای بزرگی وجود دارد که میتوانید منظرهی زمین را از درون آنها تماشا کنید. بعد از چند دقیقه که در آن حالت بودید، باید به صندلی بازگردید، کمربندها را محکم ببندید تا برای فرودی نسبتا پرتنش آماده شوید. کپسول به اتمسفر باز میگردد و با چتر روی زمین فرود میآید. خود موشک هم قبلا به صورت خودکار فرود آمده است.
بلو اوریجین متعلق به «جف بزوس» مالک فروشگاه اینترنتی آمازون است. اکنون موشکهای «نیوشپرد» این شرکت توانستهاند پس از پرتاب با موفقیت روی زمین فرود آیند و دوباره پرتاب شوند. تا به حال بلو اوریجین چند بار این کار را انجام داده است. به نظر میرسد که در مقایسه با دیگر شرکتها، نیوشپرد خیلی به موفقیت نزدیک شده باشد. با این حال همچنان باید صبر کرد تا فناوری آنها به بلوغ و ایمنی کامل برای حمل مسافر برسد. فعلا مشخص نیست بلیت هر نفر برای سفر فضایی با موشک بلو اوریجین چقدر است. ویدیوی مربوط را از قسمت زیر ببینید.
وورلد ویو؛ آرام و کسل کننده
برخلاف موشک نیوشپرد بلواوریجین، روش وورلد ویو برای سفر به فضا خیلی هیجان انگیز نیست. شما در کپسولی قرار میگیرید که به بالنی به بزرگی یک زمین فوتبال متصل است. بالن خیلی آرام و یواش شما را به ارتفاع ۳۰ کیلومتری از سطح زمین میبرد. کپسول کاملا جادار است و پنجرههای بزرگی دارد. دو ساعت تمام میتوانید در ارتفاع ۳۰ کیلومتری باشید و به همراه پنج نفر دیگر از تماشای زمین لذت ببرید. آنجا حتی اینترنت هم دارید؛ میتوانید با زمین سلفی بگیرید و عکس را به اشتراک بگذارید. بعد از آن هم دوباره خیلی آرام فرود میآیید. در این پرواز اصلا به مرز فضا نمیرسید و احساس بیوزنی نمیکنید. با این حال میتوانید ساعتها از تماشای منظرهی فوقالعادهی زمین لذت ببرید. بلیت این پرواز ۷۵۰۰۰ دلار است.
ویدیوی مربوط را از قسمت زیر ببینید.
اسپیس ادونچرز؛ سفر تا ماه
شرکت اسپیس ادونچرز آپشنهای مسافرتی زیادی را در اختیار مشتریان میگذارد. از پرواز با هواپیماهای Zero G گرفته تا پروازهای زیرمداری و سفر به ایستگاه فضایی بینالمللی. تازه این شرکت به فکر سفر به مدار ماه هم هست. سفر به ماه واقعا هیجان انگیز است. بعد از چند ماه تمرین، از پایگاه فضایی بایکنور روسیه در قزاقستان با موشک سایوز راهی ایستگاه فضایی میشوید و آنجا ۱۰ روز اقامت میکنید. همزمان فضاپیمای دیگری هم به مدار زمین پرتاب میشود. فضاپیمای سایوز شما از ایستگاه فضایی جدا و به فضاپیمای اصلی متصل میشود. سپس با این فضاپیمای بزرگ راهی ماه میشوید. البته در مدار ماه قرار نمیگیرید و فقط یک بار دور آن میزنید و بر میگردید. اسپیس ادونچرز تنها شرکتی است که تا به حال توانسته گردشگران فضایی را به مدار زمین ببرد. این شرکت هشت بار گردشگرانی را به ایستگاه فضایی بینالمللی برده است. اگر ۵۰ میلیون دلار دارید، میتوانید برای سفر به ایستگاه فضایی آن را بپردازید. انوشه انصاری ۱۰ سال پیش به همین شیوه به ایستگاه فضایی بینالمللی رفت.