هفت روز با دانش (۱۳ مهر ۹۴)
هفتهی اول مهر پر از اتفاقات مهم در دنیای علم بود. از کشف آب روی مریخ گرفته تا معرفی خودروی تمام الکتریکی «تسلا ایکس»، اهدای جایزهی نوبل پزشکی و ارسال عکسهایی فوق با کیفیت از قمر پلوتو. با هفت روز با دانش ۱۳ مهر ۹۴، همراه باشید.
۱. ناسا وجود آب مایع و جاری روی مریخ را تایید کرد
ناسا روز دوشنبه ۶ مهر در یک کنفرانس خبری، از کشف آبهای جاری فصلی روی مریخ خبر داد. آبهایی که در فصلهای گرم سال روان میشوند و در فصلهای سرد، یخ میزنند. این نتیجهگیری، از مشاهدهی رگههایی تیره در یک سراشیبی روی سطح مریخ بدست آمده است. رگههایی که در فصلهای گرم، طول آنها زیاد میشود و به چند صد متر میرسد؛ در فصلهای سرد نیز ناپدید میشوند. این نخستین بار است که نشانهای چنین محکم در تصدیق وجود آب مایع روی مریخ دیده شده و احتمال وجود حیات روی سیارهی سرخ را به شدت تقویت میکند. خبر کامل این کشف بزرگ را میتوانید از این لینک بخوانید.
۲. برندگان جایزهی نوبل پزشکی سال ۲۰۱۵ معرفی شدند
روز دوشنبه ۱۳ مهر، جایزهی نوبل پزشکی سال ۲۰۱۵، به طور مشترک به سه پژوهشگر اختصاص یافت. «ویلیام سی کمپبل» و «ساتوشی امورا» به دلیل کار بر روی درمان عفونتهای ناشی از کرم حلقوی و «یویو تو» به دلیل فعالیتهایش در یافتن روشی جدید برای درمان مالاریا به طور مشترک این جایزه را کسب کردند. این اکتشافات بدین دلیل اهمیت دارند که هرچند طی دهههای گذشته تلاشهای زیادی برای یافتن داروهایی جهت درمان این بیماریها صورت گرفته بود، ولی هیچکدام به اندازهی دستاوردهای برندگان جایزهی نوبل امسال موثر نبودند. خبر را میتوانید از این لینک بخوانید.
۳. نخستین خودروی SUV تمام الکتریکی جهان معرفی شد
چهارشنبهی هفتهی پیش، آقای ایلان ماسک، مدیر شرکت تسلا موتورز؛ از خودروی SUV تمام الکتریکی خود به نام «مدل ایکس» رونمایی کرد. خیلی وقت بود که نام این خودرو را شنیده بودیم و مشخصات زیادی از آن میدانستیم، ولی بالاخره پس یکی دو سال تاخیر، این خودرو وارد مرحلهی تولید شد. تسلا مدل ایکس نخستین SUV تمام الکتریکی جهان است و فناوریهای پیشرفتهای در آن به کار رفته است. نسخهی گرانقیمتتر این خودرو میتواند در عرض ۳.۲ ثانیه از صفر به سرعت ۹۶ کیلومتر بر ساعت برسد. از ویژگیهای خاص این خودرو میتوان به دربهایی که مانند بال شاهین باز میشوند، فیلتر اتاق بسیار پیشرفته که توانایی حذف باکتریها و ویروسها را دارد، نمایشگر ۱۷ اینچی لمسی و سیستم ترمز خودکار اشاره کرد. خبر معرفی تسلا ایکس را میتوانید از این لینک بخوانید.
۴. عکسهای فوقالعاده با کیفیت از کارن، قمر پلوتو منتشر شد
این هفته هم مثل چند وقت اخیر، ناسا تصاویری که از کاوشگر افقهای نو دریافت کرده را منتشر کرده است. این تصاویر جدید، قمر اصلی پلوتو یعنی کارن (Charon) را به تصویر میکشند. کارن، قطری به اندازهی ۱۲۱۴ کیلومتر دارد؛ یعنی اندازهاش حدود نصف پلوتو است. در تصاویر فرستاده شده، میتوانیم عوارض متنوعی را در سطح کارن ببینیم. از کوهستانها گرفته تا دهانههای برخوردی و زمینهای صاف. خبر مربوط را میتوانید در این لینک بخوانید.
۵. کشف گونهی جدیدی پستاندار که از انقراض دایناسورها جان سالم بدر برده است
دانشمندان گونهای جدید از یک پستاندار باستانی پیدا کردهاند که از حادثهی انقراض دایناسورها جان سالم بدر برده است. این پستاندار جثهای بزرگ داشته و شبیه به جوندگان امروزی بوده است. کشف آن میتواند به دانشمندان اطلاعاتی از اینکه چطور پس از انقراض دایناسورها، پستانداران توانستند به سرعت در زمین گسترش پیدا کنند، بدهد. نام این پستاندار، Kimbetopsalis simmonsae گذاشته شده و با ظاهری شبیه به سگ آبی، گیاهخوار بوده است. خبر این کشف، در ژورنال جانورشناسی انجمن لینه منتشر شده است. خبر مربوط را میتوانید از این لینک بخوانید.
۶. کشف لاکپشتی که تابش نور میکند
عدهای از زیستشناسان اخیرا مشغول فیلمبرداری از کوسههای کوچک در آبهای جزایر سلیمان بودند که به لاکپشتی درخشان برخوردند. این لاکپشت در تاریکی، از خود تابش نور میکرد. این کشف چند ماه پیش توسط «دیوید گروبر» از دانشگاه نیویورک انجام شده، اما ویدیوی این لاکپشت تا به امروز منتشر نشده بود. تابش بایو فلوروسنس در بعضی از جانوران وجود دارد، ولی برای اولین بار است که یک خزنده با تابش فلوروسنس زیستی دیده میشود. نوعی توانایی، که جانور میتواند نور آبی درون آب را جذب کند و سپس آنها به رنگهای دیگر بازتاب کند. خبر لاکپشت نورانی را میتوانید از این لینک بخوانید.