نمونههای دستنخوردهی ماه پس از ۴۰ سال در دسترس دانشمندان قرار گرفتند
فضانوردان ناسا در جریان برنامه آپولو مقادیر زیادی از سنگ و خاک ماه را به زمین آوردند. نمونههای ارزشمندی که بسیاری از آنها در سالهای اخیر به دقت مورد بررسی قرار گرفتند. اما برخی از نمونههای جمعآوری شده به صورت دستنخورده باقی ماندند و برای نسلهای بعدی حفظ شدند. به تازگی ناسا یکی از آخرین نمونههای دستنخورده ماه را در دسترس دانشمندان قرار داده است.
دانشمندان مرکز فضایی جانسون ناسا روز سهشنبه یکی از محفظههای نمونههای جمعآوری شده در ماموریت آپولو ۱۷ را باز کردند. این محفظهی چهار سانتیمتری حاوی ۴۳۰ گرم سنگ و خاک ماه است که فضانوردان ماموریت آپولو ۱۷ در جریان دومین راهپیمایی فضاییشان در ماه جمعآوری کردهاند. نمونههایی که ۴۷ سال از رسیدن آنها به زمین میگذرد.
بررسی این نمونهها به نسل جدیدی از دانشمندان فرصت مطالعه سنگ و خاک ماه را میدهد. آن هم با تکنیکهای جدیدی که در طول این سالها و با پیشرفت فناوری ممکن شده است.
Sarah Noble، یکی از دانشمندان ناسا، در این باره گفت: «ما امروز میتوانیم سنجشهایی را انجام دهیم که در سالهای برنامه آپولو ممکن نبودند».
از زمان ماموریت آپولو تا کنون تمام نمونههای جمعآوری شده از سطح ماه در آزمایشگاهی متعلق به ناسا نگهداری شدهاند. بیشتر این نمونهها پیش از این بررسی شدهاند و دانشمندان در حال حاضر مشغول بررسی بخش دیگری از نمونهها هستند. اما ناسا از همان زمان تصمیم گرفت تا برخی از نمونهها را به صورت دستنخورده باقی نگه دارد. اقدامی که نوعی سرمایهگذاری برای آینده محسوب میشد تا نسلهای بعدی دانشمندان بتوانند با فناوری و تکنیکهای جدید به تجزیه و تحلیل این نمونهها بپردازند.
نمونههای دستنخورده ماه مربوط به ماموریتهای آپولو ۱۵، ۱۶ و ۱۷ هستند. نمونههایی که قرار است به زودی در دسترس دانشمندان قرار بگیرند در جریان ماموریت آپولو ۱۷ جمعآوری شدهاند و ۷۳۰۰۲ و ۷۳۰۰۱ نام دارند.
متخصصان ناسا پیش از باز کردن محفظهی ۷۳۰۰۲ نمونههای ماه را تحت اسکن پرتو ایکس قرار دادند تا درک بهتری از ساختار نمونهها به دست آورند.
پس از آنالیز پرتو ایکس، نمونهها از محفظه خارج میشوند و با ابزارهای مخصوصی درون محفظههایی که با نیتروژن خشک خالص پر شدهاند قرار میگیرند.
نمونه شماره ۷۳۰۰۱ نیز در اوایل سال ۲۰۲۰ در دسترس دانشمندان قرار خواهد گرفت. فرآیند نگهداری این دو نمونه متفاوت بوده است و پژوهشهای مختلفی نیز روی آنها انجام خواهد شد.
عکس کاور: تصویری از باز کردن محفظه شماره ۷۳۰۰۲.
Credits: NASA/James Blair