روزی که زمین لبخند زد؛ اینجا زمین است، یک نقطه آبی کمرنگ
آن نقطه آبی کمرنگ تمام داشتههای ما ساکنان سیارهی زمین است. تنها سیارهی زیستپذیری که تا کنون شناختهایم. تنها خانهی ما.
این تصویر را فضاپیمای کاسینی در سال ۲۰۱۳ از مدار سیارهی زحل ثبت کرده است. در روزی که پیش از آن اعلام شده بود و بسیاری از مردم در سرتاسر جهان در لحظهی تصویربرداری به آسمان خیره شدند و به سمت دوربین فضاپیمای کاسینی لبخند زدند. دوربینی که ۱/۵ میلیارد کیلومتر از زمین فاصله داشت. این اولین بار بود که مردم پیش از ثبت پرترهای از سیارهشان از زمان عکاسی اطلاع داشتند و در رویدادهای مختلف و به بهانهی این عکس گرد هم آمدند و به سمت دوربین فضاپیمای کاسینی لبخند زدند.
حتی در تصویر اصلی و با بیشترین کیفیت ممکن نمیتوان قارههای سیارهی زمین را تفکیک کرد. این تصویر کلیت واحدی است از سیارهی ما و تمام ساکنانش. جایی که زندگی تمام موجودات آن به یکدیگر وابسته است. شاید این وابستگی را بتوان با دیدن این تصویر بهتر درک کرد. تمام موجودات روی زمین ساکنان همین نقطه آبی کمرنگ هستند که بیتوجهی به آن میتواند منجر به نابودی همگان شود.
در این روزها که حال و روز زمین چندان مساعد نیست دیدن دوبارهی این عکس خالی از لطف نخواهد بود. در روزهایی که شرایط اقلیمی این نقطه آبی کمرنگ در حال دگرگونی است و به نظر ارادهای برای تغییر این روند در میان سیاستمداران وجود ندارد.
زمین در سالهای اخیر گرمترین دوران خود را در تاریخ دادههای هواشناسی پشت سر گذاشته است و به نظر روند گرم شدن زمین کماکان ادامه دارد. گونههای مختلفی از حیات وحش در خطر انقراض قرار دارند و انسان بیش از هر زمان دیگری در حال انجام تغییرات گسترده در زیستگاه موجودات دیگر است.
توافق پاریس که در سال ۲۰۱۶ به امضای تقریبا تمام کشورهای جهان رسید روزنههای امید را به سمت فردایی بهتر گشود. اما اکنون و پس از گذشت سه سال از امضای این توافق شاهد این هستیم که برخی از کشورهای بزرگ و تاثیرگذار در تولید گازهای گلخانهای از این پیمان خارج شدهاند و تعدادی از دیگر کشورها نیز آن طور که باید به تعهدات خود عمل نمیکنند. به تمام این مسائل باید درگیریهای کشورهای مختلف را نیز افزود که کمتر مجالی را برای صلح و همکاریهای بینالمللی در جهت حفظ سیاره باقی گذاشته است.
ما ساکنان نقطه آبی کمرنگ هنوز سیارهی دومی برای زندگی پیدا نکردهایم. و چه بسا که چنین سیارهای به این آسانی قابل دسترسی نباشد. این ماییم و سیارهمان. سیارهای که خود و برخی از ساکنانش شرایط شکنندهای را تجربه میکنند و شاید بیشتر از هر زمان دیگری نیازمند توجه باشند.
نقطه آبی کمرنگ داستان ما شایستهی احترام بیشتری است.