نقد سریال دفاع از جیکوب؛ کاپیتان آمریکا در دادگاه

طبیعت شر و پلیدی درون آدم‌ها- اینکه شرارت چطور روی افراد مسلط می‌شود و سرمنشأش کجاست و یا کیست – جزو غنی‌‌ترین و قدرتمندترین مضامین مطرح شده در قصه‌هاست. به خاطر همین وقتی سریالی می‌بینیم که می‌خواسته سراغ این مضامین برود ولی نتوانسته آنطور که درخور این مسئله‌ی پیچیده‌ است به آن بپردازد، سرخوردگی‌مان دوچندان می‌شود. مشکل سریال دفاع از جیکوب، تازه‌ترین ساخته‌ی اپل تی وی پلاس، این نیست که چیزی برای گفتن ندارد. مشکل اینجاست که خواسته از هر دری سخن بگوید.

کریس ایونز در نقش اندی باربر، دادستان ناحیه‌ی کلان‌شهر بوستون ظاهر شده که وقتی پسرش جیکوب (جدن مارتل) به قتل همکلاسی‌اش متهم می‌شود، زندگی شاد و بی‌دغدغه‌اش به هم می‌ریزد. اندی و همسرش لوری (با بازی میشل دوکری، که حالا خیلی از فضای اشرافی دانتون ابی دور شده) باید با این فکر کنار بیایند که پسر دلبندشان احتمالا یک هیولاست. اندی اقداماتی ترتیب می‌دهد تا آنچه از دید خودش عدالت می‌پندارد برقرار شود. در ابتدا که مسئول پرونده است و هم بعدا که او را از آن کنار می‌گذارند، سعی می‌کند با روش‌های مختلف و استفاده از مقام خودش و یا رفاقتی که با مسئولین پرونده دارد، همکارانش را وادار کند تا مسیری خلاف آنچه شواهد نشان می‌دهد پی بگیرند و به این طریق از پسرش محافظت کند.
در زمان‌هایی هم که پیگیر این کار نیست، سراغ پدر در زندانش (جی کی سیمونز) می‌رود، ولی نه برای اینکه بعد از سال‌ها دوری دوباره با او صمیمی شود، می‌خواهد ببیند پسرش جیکوب از نظر ژنتیکی قابلیت شرور بودن را دارد و پدرش ژن مخربی به او منتقل کرده یا نه.

تلاش اندی برای محافظت از جیکوب و دستکاری‌هایی که روی سیستم قضایی اعمال می‌کند تا برای پسرش امکاناتی به وجود آورد که برای همه در دسترس نیست، مؤلفه‌ی دراماتیک و درگیرکننده‌ای برای هر داستانی به حساب می‌آید، ولی انگار خود سریال این تناقض و ویژه‌خواری را خیلی به رسمیت نشناخته.  تنها باری هم که نقدی قابل اشاره به این رفتار در سریال مطرح می‌شود، جایی است که همکار اندی با بازی بتی گبریل می‌گوید حالا که به او نیاز پیدا کرده، می‌خواهد با چرب‌زبانی و ادعای صمیمیت، متقاعدش کند که به او کمک کند. در حالی که تا پیش از این خیلی به همکارانش نزدیک نمی‌شد و فاصله‌اش را در حد یک رابطه‌ی حرفه‌ای حفظ می‌کرد. ولی حتی نقدش را قدری جدی‌تر نمی‌کند تا مثلا بگوید جیکوب به واسطه‌ی نژاد و رنگ پوستش، از امکانات ویژه‌ای برخوردار شده که بچه‌ی او ندارد.

سوال‌هایی که درباره‌ی وجود یک نوع ژن شرارت در جیکوب مطرح شده و حتی تا جلسات دادگاه او هم کشیده می‌شود، انگار در سریال جدی گرفته نشده و بحث و جدل‌هایی سطحی و درجاهایی بی‌مزه شکل داده. پابلو شریبر و چری جونز که هردو بازیگران خیلی خوبی هستند، بحث می‌کنند که آیا پدربزرگی که این بچه اصلا تا به حال ندیده‌اش و خبری از اون نداشته، ممکن است بچه را در معرض شرارتی قرار داده باشد که او را وادار به قتل کند یا نه. مشکل این نیست که از اینجور بحث‌ها در دادگاه‌های واقعی مطرح نمی‌شود، راستش هر اتفاق دیوانه‌واری که فکرش را بکنید در دادگاه‌ها می‌افتد. ولی اینجا مطرح کردن بحث شرارت ژنتیکی با فضای عصاقورت‌داده و خیلی جدی سریال نمی‌خواند و بیرون می‌زند.
ولی در کل، ترکیب بازیگران با استعداد این سریال انگار نتوانسته‌اند از پس موقعیت دشوارشان بر بیایند. میشل دوکری، که با سریال بی‌خدا نشان داد می‌تواند نقشی غیرانگلیسی را به خوبی ایفا کند، اینجا نتوانسته آنطور که باید یک بوستونی تمام عیار به نظر برسد، گویا لهجه‌ی منحصر به فرد بوستونی دوباره بازیگر دیگری را به هچل انداخته. کریس ایونز هم تلاش کرده از شمایل کاپیتان آمریکا بیرون بیاید و این کارش قابل تحسین است، ولی هنوز هم رگه‌هایی از رفتار گرم و دوستانه‌ در او باقی مانده و با لحنی که کارگردان مورتن تیلدوم مد نظر داشته نمی‌خواند. وجنات این این آدم طوری است که انگار حتی یک شب تلخ و تاریک هم در زندگی‌اش نداشته – شاید یک بعد از ظهر سنگین را پشت سر گذاشته باشد، ولی تهش همین است – و برای همین درونگرایی و ناراحتی‌اش را باور نمی‌کنید.

دفاع از جیکوب تا آخرین دقایق قسمت پایانی‌اش هم سعی می‌کند روی مخاطب تاثیر سنگینی بگذارد و با برگشت و ضربه‌ی نهایی‌اش هم می‌خواسته همه را غافلگیر کند، اما مباحثی را که در قصه‌اش مطرح کرده جدی نگرفته و مخاطب هم انتظار بیشتری ندارد. مباحثی که به خودی خود جذاب و درگیرکننده هستند.

اگر صرف تلاش و  نیت برای ساخت یک سریال خوب کافی بود، دفاع از جیکوب می‌توانست بین بهترین مینی‌سریال‌های امسال قرار بگیرد. ولی در عمل، دفاع از آن کمی سخت شده.

منبع: variety