مریسا مایر؛ رهبر سختکوشی که نتوانست یاهو را نجات دهد
ورود زنان ممنوع؛ این حسی است که هر زنی با ورود به درهی سیلیکون در خود احساس میکند؛ اما «مریسا مایر» (Marissa Mayer) با قرار گرفتن در جمع ۲۰ زنی که مدیریت یکی از ۵۰۰ شرکت برتر دنیا را بر عهده دارند، توانست خلاف آن را ثابت کند. با دیجیکالا مگ و زندگینامهی مریسا مایر همراه باشید.
مریسا مایر در ۳۰ام می ۱۹۷۵ در ایالت ویسکانسین آمریکا به دنیا آمد. مادرش مارگاریتا، معلم هنر بود و اصالتا فنلاندی است. پدرش مایکل هم مهندسی محیط زیست خوانده و در شرکتهای آبفا کار میکند. آنها بهجز مریسا یک پسر کوچکتر هم دارند. پدربزرگ مریسا در کودکی به فلج اطفال مبتلا بوده اما این موضوع باعث نشده از مسیر موفقیت دور شود؛ او ۳۲ سال شهردار جکسون از شهرهای ویسکانسین بوده. ظاهرا مایر در کودکی بسیار خجالتی بوده ولی با این حال در اکثر فعالیتهای خارج از برنامهی مدرسه شرکت میکرد؛ اسکی، پیانو، باله، شنا و در راهنمایی و دبیرستان کلاسهای پیانو و باله را پی گرفت؛ اعتقاد داشت اینها در او حس اعتمادبهنفس و انضباط را تقویت میکنند. ولی بهمرور علاقهاش نسبت به ریاضیات و علوم بیشتر شد.
وقتی وارد دبیرستان شد در تیم هنری مدرسه ثبتنام کرد؛ البته همزمان در درسهای شیمی، فیزیک، حساب و زیست هم فوقالعاده بود. بعد از اتمام متوسطه، فرماندار ویسکانسین او را به عنوان یکی از دو دانشآموز برتر به اردوی ملی علوم فرستاد.
مایر ابتدا قصد داشت جراح اعصاب شود برای همین در دورههای مقدماتی پزشکی دانشگاه استنفورد شرکت کرد. ولی کمی بعد به سامانههای نمادین (Symbolic system) تغییر رشته داد. این رشته ترکیبی است از فلسفه، روانشناسی، زبانشناسی و علوم رایانه. مریسا آنچنان به رشتهاش علاقه داشت و در آن موفق بود که استادانش از او به عنوان کمک مدرس استفاده میکردند. کلاسهای او آنقدر مورد استقبال دانشجویان قرار گرفت که بارها تکرار شد. مایر نهایتا در ۱۹۹۷ لیسانساش را دریافت کرد. برای فوقلیسانس رشتهی علوم رایانه را انتخاب کرد. مدرکش را هم در ۱۹۹۹ گرفت. گرایش رشتههای او در هردو دورهی لیسانس و فوقلیسانس هوش مصنوعی بود. مریسا دورههای کارآموزیاش را در منلو پارک کالیفرنیا و آزمایشگاه تحقیقات UBS در زوریخ گذراند. تواناییهایش باعث شد در طول این دورهها ۱۴ پیشنهاد شغلی دریافت کند.
مریسا مایر در سال ۱۹۹۹ به گوگل رفت و در آنجا کارهای بزرگی انجام داد؛ از گوگل مپس و گوگل ارث گرفته تا گوگل نیوز و جیمیل.
۱۴امین پیشنهاد را موسسان گوگل، «لری پیج» (Larry Page) و «سرگی برین» (Sergey Brin)، داده بودند. مصاحبهی استخدام مایر روی میز پینگپنگ شرکت گوگل انجام شد و پیج و برین از او دربارهی هوش مصنوعی سوال کردند. در ۱۹۹۹ گوگل هنوز غول جستوجوی امروزی نشده بود. در آن زمان فقط ۱۹ کارمند داشت؛ با پذیرش مایر برای هدایت تیم رابط کاربری و وب سرور، او ۲۰امین کارمند گوگل و البته اولین مهندس خانم شرکت شد.
فعالیتهای مایر در گوگل شامل بسیاری از مهمترین و موفقترین محصولات گوگل مثل مپس، گوگل ارث، استریت ویو، گوگل نیوز و جیمیل میشود. مریسا که از کودکی به هنر علاقه داشت و بهواسطهی مادر با دید طراحی به محصولات نگاه میکرد در شکلگیری شخصیت تجربهی کاربری گوگل بسیار تاثیرگذار بود؛ مثلا او بود که باید لوگوهای مناسبتی گوگل (Doodle) را تایید میکرد.
سالها حضور مایر در گوگل با نگاههای مثبت نسبت به کار او و دقتش در جزییات همراه بود. اما به نظر میرسید مریسای پرشور به اینها قانع نیست؛ او در مصاحبهای در سال ۲۰۰۸ گفت: «من به شکلگیری گوگل کمک کردم. اما دوست ندارم همهاش در گذشته بمانم. به نظرم آنچه بعد از این برایم اتفاق میافتد هیجانانگیزتر است.»
مریسا مایر در سال ۲۰۱۲ از گوگل به یاهو رفت و مدیر عامل این شرکت شد.
آنچه بعدا برای او اتفاق افتاد هم برای مریسا هم برای کل درهی سیلیکون جالب بود؛ مریسا مایر در جولای ۲۰۱۲ به عنوان مدیر عامل شرکت یاهو انتخاب شد. شرکت یاهو در آن موقع [و هنوز] با سقوط ارزش سهام، کاهش درآمدهای تبلیغاتی مواجه بود و ضرر میداد.
در طی ۵ سال مایر پنجمین مدیر عاملی بود که هیات مدیرهی یاهو برای ایجاد تغییر و بهبود اوضاع به کار میگرفت. به این ترتیب مایر به جمع محدود ۲۰ مدیر عامل زن در میان ۵۰۰ شرکت برتر دنیا پیوست. او بهنوعی پای خود را جای مدیران زنی مثل «کارلی فیورینا» (Carly Fiorina) مدیر عامل سابق اچپی (HP) و «مگ ویتمن» (Meg Whitman) مدیر عامل سابق ایبی (Ebay) و مدیر عامل کنونی اچپی گذاشت.
در آن زمان همه اعتقاد داشتند مایر توانایی لازم برای اصلاح اوضاع یاهو را دارد و میتواند عظمت این شرکت را احیا کند. در سپتامبر ۲۰۱۳ مجلهی فورچن، مایر را در صدر فهرست سالانه رهبران تجاری خود موسوم به ۴۰ Under 40 قرار داد. بهجز این، تصویر او در همان ماه روی جلد مجلهی Vogue چاپ شد.
کمی خصوصیتر
مریسا مایر در ۳۰ام سپتامبر ۲۰۱۲ برای اولین بار مادر شد و پسرش «مکالیستر» را به دنیا آورد. در سپتامبر ۲۰۱۵ در صفحهی Tumblr خود نوشت که دوباره و اینبار دوقلو حامله است. «از آنجا که حاملگیام کاملا بدون مشکل است و به خاطر همزمانی این مساله با تغییرات در یاهو، تصمیم دارم مثل سه سال پیش خودم را سخت مشغول کار کنم.»
همیشه یکی از مشکلاتی که دربارهی کار حرفهای بانوان مطرح میشود همین مسایل و زمان بارداری و بعد از آن است. اما مایر بعد از وضع حمل فقط دو هفته استراحت کرد و زود به سر کارش برگشت. البته او به دیگر کارکنان یاهو بین ۸ تا ۱۶ هفته مرخصی با حقوق میدهد. «در حال حرکت به جلو هستیم؛ هم برای خانواده و هم برای مجموعهی یاهو کارهای زیادی هست که باید انجام دهم. هردو به کار سخت و الویتبندی نیاز دارند. با انرژی و توانی که صرف یاهو و خانوادهام خواهم کرد مسلما برای هردو آیندهی درخشانی در پیش است.»
اما لااقل برای یاهو که اینطور نشد. مایر خیلی کوشید با تغییرات در ایمیل و دیگر خدمات یاهو اوضاع را تغییر دهد. البته آمارها موفقیت تصمیماتاش را نشان میدادند. ترافیک روی سرویس ایمیل یاهو ۱۲۰ درصد افزایش یافت و همینطور ۱۵۰ درصد و ۵۵ درصد ترافیک مصرفی سرویس آبوهوا و اخبار این شرکت.
مریسا مایر سخت کوشید کشتی بزرگ یاهو را به ساحل امنی برساند؛ اما اقداماتش برای نجات یاهو کافی نبود.
با این حال هیچکدام از اینها برای نجات یاهوی بزرگ کافی نبود. مایر حتی سعی کرد مثل کاری که گوگل با کروم کرده با عقد قراردادی با موزیلا، از مرورگر فایرفاکس بهترین بهره را ببرد. اما هیچکدام نتوانستند انقلابی در وضعیت یاهو ایجاد کنند. به همین ترتیب طی چند سال از «ایجاد انقلاب در یاهو» حرفها به «فروش یاهو» تغییر کرد. حالا یاهوی تحت هدایت مایر بهشدت دنبال بهترین خریدار میگردد. از مایکروسافت و آمازون تا علیبابا و ورایزون همه به عنوان خریداران احتمالی یاهو نام برده میشوند. کار به جایی رسیده که حتی شرکت کوچکی مثل توییتر که خودش با مشکلات مالی مواجه است هم مدیران درجهی دو خود را برای مذاکره دربارهی خرید یاهو فرستاده است.
حالا در این گیر و دار خبرهایی منتشر شده که هدف همه آنها زیر سوال بردن مایر است. ظاهرا قراردادی که مایر با موزیلا بسته از نظر حقوقی دست موزیلا را باز میگذارد؛ به این صورت که اگر موزیلا از خریدار آتی یاهو رضایت نداشته باشد میتواند از معاهده خارج شود و یک میلیارد دلار هم دریافت کند. این را بگذارید کنار قرارداد خود مایر با یاهو که اگر او از مدیریت این شرکت کنار گذاشته شود ۵۵ میلیون دلار باید غرامت بگیرد. به هر صورت باید منتظر ماند و دید که آینده برای شرکت یاهو و مریسا مایر چگونه رقم زده میشود.
نظر شما دربارهی فعالیت خانمها در دنیای فناوری چیست؟ علت حضور کمرنگ آنها در این عرصه را چه میدانید؟ فکر میکنید مشکل فردی است یا اینکه نظام و فرهنگ حاکم در همه جای دنیا مانع نقشآفرینی آنها میشود؟
شبکههای اجتماعی مریسا مایر:
درود بر شما
بهترین بخش دیجی مگ به نظرم بخش زندگی نامه بزرگان هست که ایده عالی هست.سپاس از شما و آرزوی توفیق
دلیل حضور کمرنگ خانم ها در دنیای فناوری به تفاوت های زن ها و مردها برمیگرده در بعضی رشته ها مثل رشته های فنی و مهندسی
مردها توانایی بیشتری دارند و در رشته هایی مثل طراحی و یا روانشناسی خانم ها علاقه بیشتری دارند
دلیل حضور کمرنگ خانم ها در دنیای جذاب فناوری توانایی کمتر آنها نسبت به مردها در این عرصه است
وگرنه برای سهامدران این شرکت ها مهمترین مسئله کسب سود بیشتر است و اگر خانمی توانایی بالایی داشته باشد مطمئننا میتواند موفق شود
شما در چه زمینهای توانایی داشتید و توی چه رشتهای تحصیل کردید که خودتون رو در حد صادر کردن چنین نظریهای میدونید؟ لابد ارجاعتون به تحقیقهای پیمایشی توی مقالههای آبکیه که در جریان وبگردیهاتون نگاهی بهش انداختین! که البته بد نیست بدونید برادر من، مبنای علمی ترین تحقیقات پیمایشی هم دادههای موجوده و نه دلیل وجود اونها.
بحث من فقط سر این نیست که چطور بهراحتی ادعا میکنید نصف انسانها در یک زمینهی خاص توانایی ندارند، موضوع سر اینه که حتی از راه شواهد بیمبنای خودتون هم عکسش جواب میده! همین خانم مایر که نشون داده تواناییش از میلیاردها مرد روی زمین بیشتره به کنار، از اون طرف ماجرا هم کلی مرد طراح داریم که بهتر از میلیاردها زن کار میکنند. اینکه میگین خانمها تو طراحی بهترن و … هم مبنایی نداره. توجه کنید که حرف من سر جنسیت نیست.فقط اینقدر سطحی نباشید لطفا!
میشه بگید به نظر شما دلیل حضور کم خانم ها در دنیای فناوری چیه؟ فقط نگید که به دلیل تبعیض جنسیتی هستش که اگه بود
هیچوقت خانم هایی مثل مایر به مدیریت یاهو نمیرسیدند و در مورد توانایی های مردها و زن ها فراموش نکنید که همبشه استثنا ها
وجود دارند مطمئننا خانم های برنامه نویس و یا خانم های راننده خوب هستند و همینطور مرد هایی که اشپز و یا طراح خیلی خوب هستند
ولی بحث اکثریته
حقیقت تلخ است
ببینید به صورت ساده میشه گفت با توجه به روحیات خانم ها، فناوری و کامپیوتر نمیتونه خانمها رو جذب کنه که مثه اقایون بتونن ایده های جدیدی داشته باشند. بحث بنده اصلا ربطی به جنسیت نداره، من خوشحال میشم خانم ها رو هم در این حوضحه ببینم ولی متاسفانه خانم ها بخاطره اینکه بلخره روحیاتشون با اقایون متفاوت هست نمیتونن مثل اقایون حرفی برای گفتن داشته باشن. مثلا یک برنامه نویس یا کسی که بتونه ایده ای نو داشته باشه نیازمنده این موضوع هست که شما در روز بیش از ۱۲ ساعت کار کنید! بنده برنامه نویس هستم و روزی روزگاری روزی ۲۰ ساعت هم کار میکردم و در طی این کار کردنهام چندین نرم افزار جدید خلق کردم از جمله انتی ویروسی که در زمانی که انتی ویروسهای کاسپراسکای و ناد۳۲ قابلیت تشخیص خیلی از ویروس ها رو نداشتن انتی ویروس بنده میتونست کاملا از سیستم اونها رو پاک کنه… و چندین پروژه ی دیگه که در جشنواره های اختراعات و مبتکرین در سطح کشور مقام اول رو اوردند…
دید بنده اصلا جنسیتی نیست و توی تمام ۱۴ سال گذشته در اینترنت یا اطرافم خانومی رو که برنامه نویس حرفه ای باشه ندیدم(برنامه نویسه بانک اطلاعاتی رو نمیگم چون اسون ترینش برنامه نویسی دیتابیسه، برنامه نویسی که از همه چیز ویندوز و کامپیوتر سر در بیاره و برنامه های سیستمی بنویسه یا حتی علاقه داشته باشه)
خلاصه اینکه خانمها اگر بخواهند هم چنین وقتی نمیتونن بذارن برای کار در دنیای فناوری و کمتر دیده شده که صاحب نظر باشند و این یکی واقعیت است
با توجه به جامعه ی اماری بزرگتون این حرف رو میزنید؟
سوال من اینکه اگه تو یه جامعه ای مثل جامعه ی ما که در اون خانوم ها از نظر قانونا و عرفا که خودتون هم شاملش میشید جایگاه دوم رو داشته باشن ایا فرصتی برای بازبینی علمی و برمبنای علم و نه مشاهدات سطحی قبلی روی توانایی های خانم ها هست؟
در کل حرف من تبعیض جنسیتی نیست حرف من اطلاعات بعضا نادرست شما بر مبنای یک سری مطالبی که از کودکی در گوش شما خوانده شده و جامعه ی اماری کوچکتان است.
و در کل کسی که بخواهد در هر زمینه ای پیشرفت کند راه تا حد زیادی برایش باز است و نشستن و غر زدن در باره ی تبعیض و ازین نوع موضوعات که نمونه اش هم در جامعه ی ما زیاد است فقط بهانه ای برای پیشرفت نکردن است.
ودر پایان خوشحال میشم اگر بدون مطالعه درباره ی توانایی های نیمی از جمعیت کره ی زمین نظر ندهید.در واقع کل جمعیت اگاه جهان از ین موضوع خوشحال میشوند.
یاهو باید بره شمال تهران بساز بفروشی کنه خخخخ اونوقت سود میکنه
به نظر من راه حل نهایی ورود حساب شده و دقیق یاهو به عرصه های دیگر آی تی و حتی صنایع مرتبط هست…بدون اینکار در بهترین حالت درجا میزنن…و این در این حوزه ینی مرگ تدریجی…همونی که الان دارن به سمتش میرن…
یادم هست که از ابتدای کار با یاهوحدود ۱۹۹۷ هیچ وقت از جستجوگر و ایمیلش راضی نبودم، همیشه یک جای کارش می لنگید و به نظرم اشکال از کدنویسی هسته نرم افزاری و مدیریتی یاهو است. خانم مایر هم در گوگل به لطف اندیشه و مدیریت بزرگ بنیان گذاران رشد کرد و شهرت یافت و بعد از ورود به یاهو به جای دنباله روی از گوگل رقابت کور بدون توجه به درخواست کاربران را دنبال کرد و با یاهو به انتها رسید، و این در حالی بود که حتی دشمنان سرسخت گوگل یعنی مایکروسافت و فیسبوک هم به اهمیت تقلید و پیروی از رهبر اینترنت جهان پی بردند و از ورشکستگی جستند. مشخص است که مایکروسافت یاهو را می خرد و با بینگ ادغام می کند. چه خوب است جهان رادیکال و جنسیت گرا و ظاهربین به سوی شناخت اندیشه ها پیش برود و انسان ها را بر آن اساس قضاوت کنیم.
اینترنت توسط ندا رایانه اولین بار در سال ۱۳۷۴ به صورت عمومی در اختیار مردم ایران (البته در سطح محدود) قرار گرفت. اما استفاده عمومی و اولین کانکشن های تلفنی-اینترنتی از ۱۳۷۶ کم کم توسعه پیدا کرد. در بین سالهای ۱۳۷۵-۷۷ هم حتما دوستان بیاد دارن که دسترسی ها بیشتر حالت اینترانت بود و شبکه های داخلی مثل شارع و غیره بیشتر در دسترس بودند که شاید بعضی از دوستان به یاد داشته باشن. اینترنت تا این سالها بیشتر در اختیار بعضی سازمانها و دانشگاه ها بود. به طبع در اون زمان چیزی به نام Google هم هنوز وجود نداشت و تازه در ۱۹۹۸ پایه گذاری شد و تازه از سال ۲۰۰۰ به بعد بود که کم کم استفاده عمومی پیدا کرد و تا سالها هم سرویس ایمیلی نداشت.
بنابراین مقایسه سرویس ایمیل یاهو و یا ایراد گرفتن از اون در اون سالها شاید کمی عجیب باشه. به خصوص اینکه یاهو برای بیشتر دنیا بزرگترین نامی بود که در آغاز اینترنت هممون رو شگفت زده میکرد. سرویس ایمیل یاهو جزو اولین سرویس های ایمیل رایگان عمومی در دنیا بود و شاید بیشتر ما اکانتی در اون داریم. معجزه ارتباطات شبکه ای با آیکون خندان یاهو مسنجر که به بالا و پایین می پرید تا کانکت شود به خانه های ما آمد و برای اولین بار حس میکردیم چقدر عجیب است که با یک صدای تق تق و در زدن می فهمیدیم کسی آنلاین شده و فامیلها و دوستان خود را که گاها در نقطه دیگری از دنیا بودند می دیدیم. درست انگار در اتاق ما را زده باشند.
در حقیقت آنقدر در این سالها صحبت از دنباله روی از این شرکت و آن قانون بوده که فراموش کرده ایم یاهو در بیشتر زمینه ها نوآور عصر خود بوده. سرویس های پیام رسان MSN، ICQ و … مدتها بعد به راه افتادند. در ارائه سرویس Voice، Video، جستجو، ایمیل و غیره یاهو جزو پیشتازان بوده و اصولا اینکه باید راه فلان شرکت را دنبال میکرد در مورد یاهو شاید اشتباه باشد.
در حقیقت یاهو شاید کافی بود راه خودش را ادامه دهد. یاهو از زمانی به بعد درگیر گسترش بی حد و حصر سرویس های گاها عجیب و غریب شد که گرچه نوآوری داشتند، اما به نظر می رسد ساختار داخلی یاهو را بسیار پراکنده و هزینه های زیادی را بر سازمان تحمیل می کردند. سرویس بازی های یاهو را احتمالا استفاده کنندگان کمی قدیمی تر اینترنت خوب به یاد دارند. سرویس های انیمیشن، اکانتینگ، مارکتینگ و بسیاری سرویس های متنوع، شاید یاهو را از مسیر اولیه خود خارج کرد. به گونه ای که یاهو مسنجری که پیشتاز تمامی برنامه های ارتباطی آن زمان بود و تمام مدلهای نوشتاری، صدا و ویدئو را پوشش می داد کم کم رها شد. چت روم ها که به محل تبادلات فرهنگی و سیاسی تا دوستیابی یا حتی پیدا کردن دوستان بین المللی تبدیل شده بود به کل از رده خارج شدند. سرویس ایمیل یاهو که گسترده ترین و پیشتازترین سرویس ایمیل آن زمان بود کم کم ثابت ماند و رقبای جدید توانستند با اعمال تغییرات و بهبودهایی گوی سبقت را بگیرند (گو اینکه هنوز هم این سرویس قابل اتکا و مقبول است).
شاید یاهو کافی بود راه خودش را ادامه بدهد و از ایجاد پراکندگی های بسیار زیاد در صدها عرصه مختلف به صورت همزمان پرهیز کند. حتی در صورت انجام آن کارها شاید یاهو باید همچنان تمرکز خود را روی فعالیت های کلیدی که موجب محبوبیت آن شده بودند متمرکز تر نشان میداد و دست از ارتقای آنها نمی کشید. اما گویی دوستان یاهویی اینطور تصور کردند که در آن سرویس ها به حد اعلا رسیده اند و حال باید توجه خود را روی موارد دیگر بگذارند و سرانجامش شد همان مسابقه دوی بین خرگوش و لاک پشت…
در تمام دنیای اینترنت هنوز چیزی توان دادن حس و عنوان “نوستالژیک” را به صورت عمومی به خود ندارد، جز همان صفحه اول قدیمی یاهو و آن آیکون خندان مسنجر !
با تشکر