امارات تا چند روز دیگر مدارگرد امید را روانه مریخ میکند
امارات متحده عربی تنها تا چند روز دیگر اولین ماموریت فضایی بینسیارهای خود را آغاز خواهد کرد. ماموریتی که در آن یک مدارگرد با نام امید رهسپار سیاره مریخ خواهد شد. این ماموریت که با نام «ماموریت مریخ امارات» نیز شناخته میشود گامی بلند و بلندپروازانه در برنامه فضایی امارات است.
مدارگرد امید طبق برنامه به مدت یک سال مریخی (حدود دو سال زمینی) فعالیت خواهد کرد. این فضاپیما در طول ماموریت خود جو رقیق سیاره مریخ را زیر نظر خواهد گرفت.
امارات سابقه زیادی در انجام ماموریتهای فضایی ندارد و اولین ماموریت فضایی خود را در سال ۲۰۰۹ انجام داده است. این کشور اکنون به فاصله ۱۱ سال در حال ارسال یک مدارگرد به سمت مریخ است.
مدارگرد مریخ امید بامداد ۲۵ تیر به وقت ایران سوار بر موشک ژاپنی H-2A از ژاپن به فضا پرتاب خواهد شد. در واقع مسئولیت طراحی و ساخت مدارگرد با امارات بوده اما پرتاب فضاپیما با همکاری ژاپن انجام خواهد شد.
در صورت موفقیت این ماموریت امارات به اولین کشور عربی تبدیل خواهد شد که فضاپیمایی را روانه یک سیاره دیگر کرده است.
امارات در سال ۲۰۱۴ تصمیم گرفت تا یک مدارگرد را به سیاره مریخ اعزام کند. مهلت انجام این ماموریت نیز از همان ابتدا مشخص بود: رسیدن به مریخ پیش از دسامبر سال ۲۰۲۱ که همزمان است با پنجاهمین سالگرد تاسیس کشور امارات متحده عربی.
به این ترتیب و با توجه به موقعیت زمین و مریخ در مدار و فاصلهشان از یکدیگر این ماموریت باید در تابستان سال ۲۰۲۰ به فضا پرتاب میشد. در غیر این صورت پرتاب فضاپیما تا سال ۲۰۲۲ به تعویق میافتاد.
با این شرایط کار سختی پیش روی مرکز فضایی محمد بن رشید امارات بود. از سوی دیگر یکی از اهداف این ماموریت جمعآوری دادههای علمی مناسب بود. دادههایی که مورد توجه پژوهشگران بینالمللی قرار بگیرد. Fatma Lootah، مدیر ابزار علمی مدارگرد امید، در این باره میگوید: «ما نمیخواهیم مقدار زیادی داده داشته باشیم که کسی به آنها علاقهای نداشته باشد». امارات برای رسیدن به این هدف از کمک متخصصان بینالمللی نیز استفاده کرد.
تصمیم نهایی گروه درباره اهداف علمی ماموریت تمرکز بر جو مریخ بود. مدارگرد امید در مداری قرار خواهد گرفت که تا کنون هیچ فضاپیمایی از آن استفاده نکرده است. به این ترتیب این فضاپیما میتواند به صورت همزمان بخشهای بالایی و پایینی جو مریخ را زیر نظر بگیرد. همچنین این مدار خاص به دانشمندان این امکان را خواهد داد که برای اولین بار تغییرات جو مریخ را در مقیاسی بزرگ با دقت بررسی کنند: در تمام سیاره، در تمام طول روز و در طول یک چرخه فصلی کامل.
دادههای جمعآوری شده در این ماموریت به طور کامل و بدون محدودیت در اختیار همه پژوهشگران جهان قرار خواهد گرفت.
اما یکی دیگر از اهداف امارات برای طراحی چنین ماموریتی به مقصد مریخ افزایش سرعت پیشرفت و توسعه فناوری در این کشور است. اقتصاد امارات تا حد زیادی وابسته به نفت است. رهبران این کشور اما قصد دارند این روند را تغییر دهند و ماموریت مدارگرد امید نیز در همین راستا طراحی شده است. علاقهمند کردن نسل جدید به رشتههای علمی و مهندسی یکی دیگر از اهداف ماموریت مریخ امارات است.
به عبارتی امارات اهداف سیاسی و اقتصادی خود را نیز در این ماموریت دنبال خواهد کرد. تیم علمی پروژه اما ماموریت مدارگرد امید را تنها به مسائل اقتصادی و سیاسی محدود نمیداند و تلاش کرده تا ماموریتی را طراحی کند که منجر به دستاوردهای مهم علمی شود.
در هفتههای پیش رو و در پنجره پرتاب ماموریتهای مریخ در سال ۲۰۲۰ ناسا و چین نیز فضاپیماهای خود را روانه سیاره سرخ منظومه شمسی خواهند کرد.
عکس کاور: مدارگرد مریخ امید در حال گذراندن آخرین مراحل پیش از پرتاب.
Credit: MBRSC