اولین نگاه بشر به قطب‌های خورشید در ماموریت مدارگرد خورشیدی
ماموریت مدارگرد خورشیدی (Solar Orbiter) کمتر از یک هفته دیگر به فضا پرتاب خواهد شد. فضاپیمایی که اولین داده‌های دقیق از قطب‌های خورشید را ثبت خواهد کرد.
ماموریت ۱/۵ میلیارد دلاری مدارگرد خورشیدی را سازمان فضایی اروپا (ESA) با همکاری ناسا طراحی و اجرا کرده است. این فضاپیما طبق برنامه فعلی هفت فوریه به فضا پرتاب خواهد شد.
این فضاپیمای ۱۸۰۰ کیلوگرمی پس از پرتاب چند بار از نزدیکی زهره و یک بار نیز از نزدیکی زمین گذر خواهد کرد و با کمک گرانش این دو سیاره در مداری خاص به دور خورشید قرار خواهد گرفت. مدار این فضاپیما زاویه زیادی نسبت به صفحه منظومه شمسی (صفحه‌ای که مدار سیارات منظومه شمسی به دور خورشید در آن قرار دارد) خواهد داشت.
پیش از این تمام ماموریت‌های خورشیدی در صفحه منظومه شمسی و یا بسیار نزدیک به آن قرار داشتند. به این ترتیب با آغاز ماموریت مدارگرد خورشیدی دانشمندان می‌توانند از زاویه‌ای جدید به خورشید بنگرند.
مدارگرد خورشیدی در طول ماموریت هفت ساله‌اش به دانشمندان کمک خواهد کرد تا از زاویه‌ای خاص و جدید اطلاعات تازه‌ای از خورشید گردآوری کنند. داده‌های این فضاپیما، به خصوص برای شناخت بهتر فرآیندهایی که در قطب‌های خورشید رخ می‌دهد، برای دانشمندان بسیار باارزش خواهد بود.
پرتاب مدارگرد خورشیدی حدود ۱۸ ماه پس از پرتاب کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا انجام خواهد شد. فضاپیمایی که بیش از هر فضاپیمای دیگری به خورشید نزدیک شده و در ادامه ماموریتش ملاقات‌های نزدیک‌تری نیز با خورشید خواهد داشت. فضاپیمای رکوردشکن ناسا در اواخر ماموریت هفت ساله‌اش از فاصله ۶ میلیون کیلومتری سطح خورشید گذر خواهد کرد و به سرعتی در حدود هفتصد هزار کیلومتر بر ساعت (نسبت به خورشید) خواهد رسید.
مدارگرد خورشیدی اما تا این حد به خورشید نزدیک نخواهد شد و در نزدیک‌ترین حالت به فاصله ۴۲ میلیون کیلومتری از سطح خورشید خواهد رسید.
داده‌های این دو فضاپیما مکمل یک‌دیگر خواهند بود و هر کدام از آن‌ها از زاویه دید و با ابزارهای خاص خود به بررسی خورشید خواهند پرداخت. علاوه بر این دو فضاپیما یک تلسکوپ خورشیدی جدید نیز به تازگی و در زمین فعالیت خود را آغاز کرده است. تلسکوپ خورشیدی Inouye چندی پیش اولین تصویر خود از خورشید را ثبت کرد. تصویری که دقیق‌ترین نمایی است که تا کنون از خورشید دیده‌ایم.
داده‌های کاوشگر خورشیدی پارکر، مدارگرد خورشیدی و تلسکوپ Inouye این فرصت را به دانشمندان خواهد داد تا خورشید را دقیق‌تر از گذشته بررسی کنند. سوالات بی‌پاسخ پرتعدادی درباره خورشید وجود دارد. سرعت بسیار زیاد ذرات باردار در باد خورشیدی و فرآیندهای درون خورشید بخشی از معماهای مربوط به این ستاره است.
سنجش‌های علمی مدارگرد خورشیدی از اواسط بهار امسال آغاز خواهد شد. با این حال رصدهای علمی این فضاپیما به طور کامل در اواخر سال ۲۰۲۱ و با آغاز به کار تصویربردار تلسکوپی شروع خواهد شد.
با این شرایط و به گفته Nicky Fox، یکی از مدیران و دانشمندان حوزه خورشید ناسا، «قطعا اکنون زمان مناسبی برای مطالعه فیزیک خورشید است».
عکس کاور: طرحی گرافیکی از مدارگرد خورشیدی.
Credit: ESA
