آخرین اخبار از سیاره WASP-76b؛ کمی تا قسمتی ابری با احتمال بارش آهن!
اخترشناسان با کمک تلسکوپ بسیار بزرگ (VLT) رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) موفق به رصد یک سیاره فراخورشیدی شدند که از آسمان آن آهن می‌بارد!
این سیاره فراخورشیدی که در فاصله ۶۴۰ سال نوری از ما قرار دارد WASP-76b نام گرفته و جزء عجیب‌ترین سیارات فراخورشیدی است که تا کنون شناخته‌ایم.
باران آهن از آسمان این سیاره در اثر فرآیندی اتفاق می‌افتد که عامل اصلی آن قرار داشتن این سیاره فراخورشیدی در شرایط قفل گرانشی است. یک سمت این سیاره همیشه به روی ستاره مادر قرار دارد و سمت دیگر همیشه شب را تجربه می‌کند. چیزی شبیه به شرایط ماه که همیشه تنها یک سمت آن از روی زمین دیده می‌شود. به عبارتی درست مانند شرایط ماه و زمین مدت زمان هر بار چرخش سیاره WASP-76b به دور خودش با زمان گردش آن به دور ستاره مادر برابر است.
طبیعی است که سمت روز این سیاره که تابش ستاره مادر را دریافت می‌کند دمای بسیار بیشتری نسبت به سمت مخالف داشته باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد دما در سمت روز این سیاره فراخورشیدی می‌تواند به ۲۴۰۰ درجه سانتی‌گراد برسد. دما در سمت روز این سیاره به حدی زیاد است که فلزاتی همچون آهن به حالت بخار درمی‌آیند و وارد جو سیاره می‌شوند. اما ماجرا به این جا ختم نمی‌شود.
تفاوت دمای بسیار زیاد سمت روز و شب سیاره WASP-76b باعث وزش بادی شدید در جو این سیاره می‌شود که بخار آهن را به سمت مناطق سردتر هدایت می‌کند. جایی که دما تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند و به حدود ۱۵۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. در نهایت بخار آهن در سمت شب این سیاره به حالت مایع درمی‌آید و همچون باران بر سطح سیاره می‌بارد.
سیاره فراخورشیدی WASP-76b در سال ۲۰۱۳ کشف شده است. این سیاره که جرمی در حدود جرم سیاره مشتری دارد در فاصله بسیار کمی از ستاره مادر قرار گرفته است. فاصله WASP-76b از ستاره مادر تنها حدود سه درصد فاصله زمین از خورشید است و طول یک سال در این سیاره (هر بار گردش آن به دور ستاره مادر) فقط ۱/۸ روز است.
اخترشناسان برای رصد دقیق این سیاره فراخورشیدی از ابزار اسپرسو (ESPRESSO) استفاده کردند. ابزار اسپرسو که نوعی طیف‌نگار است یکی از جدیدترین ابزارهایی است که روی تلسکوپ بسیار بزرگ نصب شده است. ابزاری که دریچه‌ای تازه در بررسی جو سیارات فراخورشیدی را به روی دانشمندان گشوده است. پژوهش اخیر با کمک اولین داده‌های رصدی این ابزار انجام شده است و قطعا در آینده باید منتظر یافته‌های بیشتری از رصدهای ابزار اسپرسو باشیم.
نتایج پژوهش اخیر در ژورنال Nature منتشر شده است.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از سیاره فراخورشیدی WASP-76b و باران آهن در این سیاره.
Credit: ESO/M. Kornmesser
منبع: ESO
بسیار جالبه