سطح آب دریا سریعتر از چیزی که فکر میکردیم بالا میآید
براساس مطالعهی جدیدی که انجام شده، سطح آب دریا در همه جای جهان متناسب با تغییرات دمای هوا و میزان گازهای گلخانهای موجود در اتمسفر تغییر میکند. در این مطالعه، پژوهشگران دادههای مربوط به تغییر اقلیم در ۶ میلیون سال گذشته را بررسی کردند.
در هفتهنامهی «اقدامات آکادمی ملی علوم آمریکا» (Proceedings of the National Academy of Sciences) چهار مقاله منتشر شده که نشان میدهند قدرت کامپیوترها در شبیهسازی رابطههای پیچیده میان اقلیم، یخ قطبی و اقیانوسها روز به روز بیشتر میشود. محققان در این مقالهها بر تاثیر افزایش گازهای گلخانهای و دمای جهانی بر سطح آب دریا تاکید کردند.
«بنجامین هورتون» (Benjamin Horton)، یک زمینشناس در دانشگاه راجرز و سرپرست یکی از این پژوهشها میگوید: «مهمترین یافتهی ما این است که سرعت بالا آمدن سطح آب دریا در قرن بیستم از هر زمان دیگری در دو هزار سال گذشته بیشتر است.»
بعضی از این مطالعات جزییات کاملی از تغییرات سطح آب دریا و یخسارهای جنوبگان (Ice Sheet) ارایه میدهند. قبلا هم تحقیقات زیادی انجام شده که براساس آنها سطح آب دریا سریعتر و بیشتر از آنچه که تصور میشد، تغییر خواهد کرد. حالا این پژوهشهای جدید هم یافتههای تحقیقات قبلی را تایید میکنند.
در این اولین مطالعه، محققان پی بردند که افت و خیزهای دمای هوا در ۳۰۰۰ سال گذشته به تغییر سطح آب اقیانوسها منجر شده است. مثلا، وقتی که بین سالهای ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ میلادی، دمای جهانی ۰.۲ درجهی سانتیگراد کم شده بود، سطح آب دریا هم به اندازهی ۸ سانتیمتر پایین آمد. اما در قرن بیستم میلادی سطح آب اقیانوسها ۱۴ سانتیمتر بالا آمده است. محققان میگویند که حداقل نصف این افزایش به خاطر تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیتهای انسانی است. آنها همچنین اضافه میکنند که به احتمال زیاد در این قرن، سطح آب دریا بین ۰.۲۴ تا ۱.۳ متر دیگر بالا خواهد آمد.
محققان با اندازهگیری سطح آب دریا در مکانها و زمانهای مختلف به این نتایج رسیدهاند. آنها ۲۴ منطقه در نقاط مختلف جهان را بررسی کردند. از آنجا که هیچ تاریخچهی مکتوبی از سطح آب دریا وجود نداشت، دانشمندان مجبور شدند به مطالعهی صدف جاندارانی به نام «روزنداران» روی بیاورند. روزنداران، جانداران تکسلولی هستند که در مرداب نمکزارها زندگی میکنند. این مردابها در مرز میان زمین و دریا قرار دارند، به همین دلیل میتوانند معیار خوبی برای مشاهدهی تغییرات سطح آب دریا باشند. در این مطالعهی جدید، زمینشناسان از این مردابها هستههای رسوب استخراج کرده و سپس به دقت تعداد و انواع گونههای مختلف روزنهداران (foraminifera) را در لایههای مختلف ثبت کردند (هستههای رسوب منابعی بسیار گرانقیمت و منحصر به فرد هستند که ارزش علمی بسیار زیادی دارند. مطالعهی آنها اطلاعاتی دربارهی تغییرات اقلیمی و وضعیت اقیانوسها در گذشته فراهم میکند.)
هورتون میگوید این جانداران کوچک شواهد مستندی هستند که نشان میدهد در این صد سال گذشته، سطح آب دریا به بالاترین میزان رسیده که قبلا سابقه نداشته است. این مطالعه با جدیدترین یافتههای «مجمع بینالمللی تغییرات آب و هوایی» (Intergovernmental Panel on Climate Change) همخوانی دارد. اعضای این تیم تحقیقاتی سوابق سطوح مختلف آب دریا و دمای هوا در گذشته را روی هم گذاشته و محاسبات آماری روی آنها انجام دادند. آنها در نتیجهی محاسباتشان توانستند سطح آب را در سال ۲۱۰۰ پیشبینی کنند. پیشبینیهای آنها به برآوردهای مجمع بینالمللی تغییرات آب و هوایی بسیار نزدیک است. در مطالعهی دوم هم محققان به نتایج تقریبا یکسانی رسیده بودند. «رابرت کاپ» (Robert Kopp)، یکی از دانشمندان دانشگاه راجرز میگوید اینکه روشهای مختلف تحقیقاتی به نتایج تقریبا یکسانی منجر شدند، نشان میدهد که آنها نسبتا دقیق هستند.
مقالهی سوم هم اطلاعاتی از جزر و مد یخسارهای این قاره در گذشتههای بسیار دور، بین ۱۴ تا ۲۰ میلیون سال پیش، ارایه میدهد. در آن زمان سطح کربن دیاکسید در اتمسفر تنها اندکی از میزان کربن دیاکسید امروزی بیشتر بود. محققان یک هستهی رسوبی به طول ۱.۱ کیلومتر از بستر آبهای جنوبگان استخراج کردند. این نمونه اطلاعاتی از تغییرات بزرگ در یخسارها در اختیار قرار میدهد. این تغییرات با تغییرات میزان کربن دی اکسید موجود در اتمسفر هماهنگ بودند. وقتی که این گاز در کمترین میزان قرار داشت، یخسارها به حدی در اقیانوس پیشروی کردند که در بستر دریا فرو رفتند و شکافهایی برجای گذاشتند. در مواقع دیگری هم، یخسارها آنقدر عقبنشینی کردند که اسکالوپها (نوعی نرمتن) و گردهی گیاهان ساحل در رسوب به جا ماندند. این اتفاق زمانی رخ داد که کربن دیاکسید موجود ۵۰۰ ppm بود. این میزان ۱۰۰ ppm از کربن دیاکسید امروزی بیشتر است.
«ریچارد لوی» (Richard Levy)، یک دانشمند دولتی در نیوزیلند و نویسندهی اصلی این مقاله میگوید: «این موضوع نشان میدهد که یخسارها در مقابل تغییرات اندک میزان CO2 واکنش نشان میدهند.»
آن نتایج با یک شبیهسازی کامپیوتری جدید هماهنگ هستند. آن شبیهسازیها، مدلی از چگونگی رشد و کاهش یخسارهای جنوبگان را نشان میدهند. در این مدل مشکلات مدلهای قبلی رفع شده است. مدلهای قبلی نمیتوانستند تغییرات قابل ملاحظهی یخهای دریا را بازسازی کنند. اما مدل جدید که در مقالهی چهارم توضیح داده شده، با نتایج به دست آمده از هستهی رسوب لوی مطابقت دارد. محققان برای این شبیهسازی، اطلاعات جدید دربارهی نحوهی تخریب یختاقها (Ice Shelves)، نحوهی فرسایش و کاهش یخسارها را به کار گرفتند. این دو گروه از دانشمندان در ابتدا، مستقل از هم کار میکردند، اما در مراحل نهایی، وقتی متوجه شباهت کارشان شدند، با هم همکاری کردند.
براساس این مدل جدید، تغییرات یخهای جنوبگان میتواند با سرعت زیادی بر بالا آمدن سطح آب دریا تاثیر بگذارند؛ حتی با سرعتی بیشتر از آنچه که مطالعات فعلی نشان میدهند. «راب دوکانتو»، سرپرست این تحقیق میگوید: «شاید رویکرد کاپ و مجمع بینالمللی تغییرات آب و هوایی اشتباه باشد. وقتی آبهای ذوبشدهی یختاقهای اطراف جنوبگان بیشتر شود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟»
منبع: Science Mag