رژه‌ی صبحگاهی سیارات را از دست ندهید

این شب‌ها اگر ساعتی قبل از طلوع آفتاب از خواب برخیزید و جرئت کنید در سرمای زمستان روی بام منزل بروید، می‌توانید پنج سیاره‌‌ی پرنور منظومه‌ی شمسی را در آسمان ببینید. پنج‌سیاره‌ای که در یک صف‌آرایی نسبتا نادر در آسمان قرار گرفته‌اند.

از سه-چهار روز پیش تا تقریبا ۱۰ روز دیگر، اگر حوصله‌ی بیدار شدن از خواب و تماشای آسمان بامدادی را داشته باشید، می‌توانید به ترتیب پنج سیاره‌ی عطارد، زهره، زحل، مریخ و مشتری را ببینید. این سیارات به خوبی با چشم غیر مسلح قابل دیدن هستند، با این حال اگر دوربین دوچشمی یا تلسکوپ داشته باشید احتمالا می‌توانید جزییاتی از آن‌ها را هم مشاهده کنید. آخرین باری که این سیارات بدین شکل قرار گرفته بودند در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ بود.

این شب‌ها اول از همه سیاره‌ی مشتری حوالی ساعت ۲۱:۱۵ طلوع می‌کند و با نزدیک شدن به نیمه شب ارتفاعش بیشتر می‌شود. پس از آن در ساعت یک بامداد سیاره‌ی سرخ‌رنگ مریخ از سمت جنوب شرق طلوع می‌کند. زحل ساعت ۳:۴۰، زهره ساعت ۵ و عطارد ساعت ۶ صبح می‌آیند تا جمع همه جمع شود. جالب است که سیاره‌ی کوتوله‌ی پلوتو هم تقریبا همین زمان‌ها و از نزدیک عطارد طلوع می‌کند ولی آن را با چشم غیر مسلح نمی‌توانید ببینید. بنابراین می‌توانید بین ساعت‌های ۶ تا ۶:۳۰ صبح و قبل از اینکه نور خورشید سیارات را محو کند، همه‌ی آن‌ها را از افق جنوب شرق تا جنوب غرب ببینید. از امشب ماه هم به آن‌ها ملحق می‌شود. سیاره‌ی زهره از همه‌ پرنورتر است.

این پنج سیاره دقیقا همان‌هایی هستند که انسان از هزاران سال پیش مشاهده می‌کرد و سعی می‌کرد با رصد دقیق مطالعه‌شان کند. ما دقیقا به همه‌ی این سیارات فضاپیماها و کاوشگرهایی فرستاده‌ایم. از عطارد داغ و سوزان گرفته تا زهره که ابرهای خیلی غلیظی دارد، زحل که با نام ارباب حلقه‌ها شناخته می‌شود، مریخ که کاوشگرهای ما مرتب روی سطح آن ویراژ می‌دهند و در نهایت مشتری که امسال فضاپیمایی جدید به آن می‌رسد.

صف آرایی این سیارات فرصت خوبی را برای رصدگران و عکاسان آسمان‌شب بوجود می‌آورد تا بتوانند آن‌ها را در پس زمینه‌ی سیاره‌ی ششم، یعنی زمینی که رویش ایستاده‌اند ثبت کنند.

شکل صف‌آرایی سیارات در بامداد ۵ بهمن

نحوه‌ی ملحق شدن ماه به سیارات در روزهای آینده

‌

منبع: Sky and Telescope