تمام راز و رمزهای جان ویک
فیلم جان ویک ۳ پارابلوم به گفته‌ی بازیگر نقش اصلی‌اش، کیانو ریوز، پیروزی ستاره‌های سینمای مدرن در گیشه بوده است. فیلمی که در عرض یک هفته فروشش را به صد میلیون دلار رساند و با افتتاحیه‌اش موفق شد فیلمی مثل «انتقام‌جویان: پایان بازی» را کنار بزند. «جان ویک» حالا تبدیل به یک فرنچایز موفق شده که مردم دوستش دارند و حتی توانسته دل منتقدان را هم به دست بیاورد. با فرنچایز «جان ویک» و سری فیلم‌های آن بیشتر آشنا شوید.
درک کولستاد فیلمنامه‌نویس آمریکایی تا قبل از خلق کاراکتر جان ویک شهرت چندانی نداشت. نوشتن فیلمنامه را از نوجوانی شروع کرده بود اما در ۲۴ سالگی به هالیوود رفت تا بختش را در قطب سینمایی جهان بیازماید.
جان ویک از کجا آمد؟
درک کولستاد فیلمنامه‌نویس آمریکایی تا قبل از خلق کاراکتر جان ویک شهرت چندانی نداشت. نوشتن فیلمنامه را از نوجوانی شروع کرده بود اما در ۲۴ سالگی به هالیوود رفت تا بختش را در قطب سینمایی جهان بیازماید. اولین فیلمنامه‌ای که فروخت «آکولیت» نام داشت که کمپانی ولتاژ از او خرید. اواخر سال ۲۰۱۲ فیلمنامه‌ی دیگری نوشت به نام «تحقیر» (scorn) که تاندر رود پیکچرز آن را خرید و آوریل ۲۰۱۳ اعلام شد که قرار است کیانو ریوز در آن بازی کند. این ریوز بود که پیشنهاد داد اسم فیلمنامه به «جان ویک» تغییر پیدا کند. جان ویک اسم قهرمان فیلمنامه بود که کولستاد آن را از روی اسم پدربزرگ مادری‌اش برداشته بود.
کولستاد بعد از موفقیت فیلم جان ویک در گیشه برای بازی ویدیویی آن هم فیلمنامه نوشت و سال ۲۰۱۷ گفته شد که قرار است اقتباسی تلویزیونی هم از آن با عنوان «آدم‌کش» نوشته و ساخته شود.
ماجرای جان ویک از آنجا آغاز می‌شود که همسرش را از دست می‌دهد. همسر سابقش یک توله سگ به او هدیه می‌دهد تا با اندوهش کنار بیاید. علی‌رغم این که جان اهل علاقه به جهان مادی نیست اما رابطه‌ی عجیبی با این سگ برقرار می‌کند. روزی در پمپ بنزین با سه گانگستر روس برخورد می‌کند که می‌خواهند ماشینش را بخرند. جان مخالفت می‌کند. رییسشان عصبانی می‌شود و جان را تا خانه‌اش تعقیب می‌کند. آن‌ها سگ را می‌کشند و ماشین را می‌دزدند.
اولین فیلم جان ویک
چاد استالسکی بد‌لکاری بود که تبدیل به کارگردان شد. خیلی اتفاقی کارش را به عنوان بدلکار شروع کرد و در سری فیلم‌های «ماتریکس» نقش بدل کیانو ریوز را داشت. سال ۲۰۱۴ به عنوان یکی از کارگردانان فیلم جان ویک انتخاب شد. دیوید لیچ کارگردان دیگر فیلم بود.
جان ویک در این فیلم یک آدم‌کش قدیمی است که حالا خودش را بازنشسته کرده. نام مستعارش بابا یاگا بوده که در افسانه‌های روسی و قصه‌های فولکلور نژاد اسلاو موجودی با قدرت ماوراءلطبیعه بوده که می‌توانسته تغییر شکل بدهد. این لقب را به خاطر کشتارهایش به او داده بودند. وقتی می‌خواسته بازنشسته شود و با هلن ازدواج کند رییس سندیکای جنایتکاران روسیه به او یک ماموریت غیرممکن می‌دهد. این که ظرف مدت کوتاهی یک سری کشتار انجام بدهد. جان موفق به انجام عملیات می‌شود و می‌تواند خودش را بازنشسته کند. اما حالا که هلن مرده او می‌خواهد از کسانی که سگش را کشته‌اند و ماشینش را دزدیده‌اند انتقام بگیرد.
این فیلم نه فقط اسمش را که تولیدش را هم مدیون کیانو ریوز است که بعد از سری «ماتریکس» تبدیل به ستاره شد. او با دو کارگردان این فیلم هم سر صحنه‌ی فیلم‌های «ماتریکس» آشنا شده بود.
فیلم به شیوه‌ی دیجیتال فیلمبرداری شد و مدیر فیلمبرداری آن جاناتان سلا از دوربین‌های الکسا استفاده کرد که پیش‌تر برای ساخت فیلم‌های تبلیغاتی با آن‌ها آشنایی داشت. تایلر بیتس و جوئل جی.ریچارد موسیقی فیلم را ساختند و موسیقی زنده ویولن هم در فیلم توسط اسکات تیکسیر نواخته شد. البته در فیلم از موسیقی‌های دیگری مثل کاری از مریلین منسون هم استفاده شد.
چاد استالسکی کارگردان فیلم گفته که از فیلم‌های «خوب، بد، زشت» سرجیو لئونه، «Point Blank» جان بورمن و «دایره سرخ» ژان پیر ملویل برای ساخت فیلم تاثیر گرفته بود. استالسکی می‌خواست مثل فیلم «خوب، بد، زشت» لئونه پیش‌زمینه‌ی جان ویک را به تخیل تماشاگران واگذار کند.
درک کولستاد هم برای نوشتن فیلمنامه در شخصیت‌پردازی‌ها تحت‌تأثیر استفان کینگ بوده است.
فیلم جان ویک در اولین هفته‌ی اکرانش ۱۴.۴ میلیون دلار فروخت. در حالی که بیشتر تحلیلگران برای آن فروشی بین ۷ تا ۸ میلیون دلار پیش‌بینی کرده بودند. درنهایت این فیلم که با بودجه‌ای بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون دلار تولید شده بود توانست ۸۸.۸ میلیون دلار در سرتاسر جهان فروش کند.
منتقدان هم از فیلم خوششان آمد و به‌خصوص صحنه‌های اکشن آن نقدهای مثبتی دریافت کرد. امتیاز فیلم در سایت متاکریتیک ۶۸ از ۱۰۰ است. منتقد اینترتینمنت ویکلی نوشت: «این فیلم نه تنها بازگشتی برای بازیگر نقش اصلی آن یعنی کیانو ریوز است که او را دوباره روی فرم می‌آورد که یکی از هیجان‌انگیزترین اکشن‌هایی است که ساخته شده. محور همه‌ی اتفاقات هم کیانو ریوز است. او توانسته نقش‌آفرینی فوق‌العاده باورپذیری از آرامش قبل از طوفان و توانایی‌اش بعد از آن برای نابودی داشته باشد.»
البته همه‌ی منتقدان هم نقدهای مثبتی ننوشتند. پیتر بردشاو به فیلم دو ستاره از پنج داد و گفت که دیالوگ‌های کیانو ریوز علی‌رغم استایل خشک و بی‌روح او خنده‌دار از کار درآمده‌اند در حالی که این فیلمی خشن و بدون حس شوخ‌طبعی است.
منتقد گلوب و میل هم به فیلم یک و نیم ستاره داد و آن را یک «آشغال جدید میان فیلم‌های اکشن» نامید.
جان ویک: فصل دوم
فیلمی که سه سال بعد از نسخه‌ی اول در سال ۲۰۱۷ ساخته شد. داستان فیلم چهار روز بعد از اتفاقات قسمت اول رخ می‌دهد. یک گنگستر ایتالیایی سراغ جان ویک می‌آید که گویا موقعی که جان می‌خواسته بازنشسته شود به او کمک کرده بود. او از جان می‌خواهد که حالا دینش را به او ادا کند اما جان می‌گوید که بازنشسته شده. اما اتفاقات زیادی پیش می‌آید که جان دوباره تبدیل به یک نشان‌دار شود و حتی برای مرگ او پاداش تعیین کنند.
سال ۲۰۱۵ کارگردانان قسمت اول اعلام کردند که فیلم جان ویک دنباله‌ای خواهد داشت. همان سال مدیرعامل لاینزگیت گفت که جان ویک تبدیل به یک فرنچایز با اسامی مختلف خواهد شد. فیلم جان ویک ۲ در گیشه سینماهای آمریکا ۹۲ میلیون دلار فروخت و فروش کل آن در جهان به ۱۷۱.۵ میلیون دلار رسید. اکران فیلم در آمریکا همراه شد با اکران دو دنباله‌ی دیگر؛ یکی «فیلم بتمن لگو» و دیگری «پنجاه طیف تیره‌تر». جان ویک ۲ موفق شد که در هفته‌ی اول ۲۰ میلیون دلار بفروشد و از بقیه جلو بزند.
فیلم از نظر منتقدان حتی موفق‌تر از قسمت اول بود. امتیاز فیلم در سایت متاکریتیک ۷۵ از ۱۰۰ است. کریس ناشاواتی منتقد اینترتینمنت ویکلی گفت: «ایده‌ی دنیای مخفی قاتلان حرفه‌ای که به یک سری رسوم متمدنانه متصل شده در نظر اول ممکن است ابزورد باشد اما در فیلم جان ویک ۲ از نیهیلیسم سینمایی فراتر می‌رود. یک بار دیگر کیانو ریوز هم ناامیدمان نمی‌کند و با هدایت خشمش در بی‌عدالتی‌های زندگی در قالب جان ویک فرو می‌رود. این رقص باله‌ای از گلوله‌ها به شیوه‌ای خشونت‌آمیز است و همان چیزی را که دقیقا از یک دنباله‌ی خوب انتظار می‌رود این فیلم در خودش دارد.»
جان ویک ۳ پارابلوم
تریلر اکشن نئو-نوآری که در ادامه‌ی دو قسمت قبلی ساخته شده و حالا اتفاقا مسیر سینمایی‌اش مشخص‌تر از دو فیلم قبلی است و به راحتی می‌شود آن را در یک ژانر طبقه‌بندی کرد. این بار بودجه‌ی تولید فیلم ۵۵ میلیون دلار بود و البته بیشتر عوامل همان قبلی‌ها بودند و یک سری بازیگر جدید مثل هالی بری به فیلم اضافه شدند.
اتفاقات فیلم جان ویک ۳ کمتر از یک ساعت بعد از داستان‌های قسمت قبلی اتفاق می‌افتد. جان ویک که یکی از اعضای اتحادیه‌ی آدم‌کش‌ها را به قتل رسانده در حقیقت مرتکب خیانت شده و حالا او نشانه‌ای ۱۴ میلیون دلاری بر چهره‌اش دارد. به این معنی که برای کشتن جان ویک جایزه‌ای معادل ۱۴ میلیون دلار تعیین شده است. جان ویک از نیویورک فرار می‌کند و به کازابلانکا می‌رود و آنجا از دوست قدیمی‌اش سوفیا کمک می‌خواهد تا او را پیش یکی از اعضای بلندمرتبه‌ی سازمان ببرد.
فیلم در گیشه که بسیار موفق ظاهر شد و حتی از «انتقام‌جویان» هم جلو زد و فعلا صدرنشین گیشه‌ی فروش باقی مانده است. فیلم تا تاریخ نگارش این مطلب نزدیک به ۱۲۰ میلیون دلار فروخته است؛ در حالی که تازه هفته‌ی سوم اکرانش آغاز می‌شود.
منتقدان هم فیلم را دوست داشته‌اند. امتیاز متاکریتیک فیلم ۷۳ از ۱۰۰ است. منتقد آسوشیتدپرس درباره‌ی فیلم نوشته است: «فیلم‌ها می‌توانند به طرز عجیبی ساده باشند. در نگاه اول با دیدن فیلم جان ویک ۳ تصور می‌کنید آنچه نیاز دارید فقط یک ماشین، یک تفنگ و یک سگ مرده است. اما به لحاظ بصری فیلم سوم چشم‌نواز است. سایه‌هایی نرم که توسط شیشه‌های بازتاب‌دهنده احاطه می‌شوند. یک صحنه داریم که کشمکش آدم‌ها زیر آب اتفاق می‌افتد و صحنه‌ی اکشن فیلم به زیبایی اسلوموشن می‌شود. هیچ شکی نیست که این سکانس‌ها خیلی ساده هستند؛ چه در فرم و چه در اجرا. اما قطعا یک سر و گردن بالاتر از فیلم‌های اکشنی است که در حال حاضر ساخته می‌شوند.»
منتقدان معتقدند که جان ویک ۳ عصاره‌ای از آن چیزی است که می‌شود آن را سینمای پاپ نامید. فیلمی که سرگرم‌کننده است اما در عین حال از هنر والایی هم برخوردار است.
بیشتر بخوانید: «جان ویک: بخش ۳» از منتقدان نمره قبولی گرفت
سری فیلم‌های جان ویک طرفداران زیادی دارد و با موفقیت قسمت سوم آن به نظر می‌رسد که فرنچایز جان ویک همچنان ادامه داشته باشد. به خصوص که قهرمان آن یعنی کیانو ریوز هم در این فیلم آخر همچنان روی فرم است و احتمالا تهیه‌کنندگان برای قسمت بعدی هم می‌توانند رویش حساب کنند.
