دنیا را از چشم یک زنبور ببینید

زنبور چگونه دنیا را می‌بیند؟ این سوال مدتهاست که ذهن دانشمندان را مشغول کرده. اما حالا تیمی از دانشگاه ملی استرالیا توانسته دید این حشره به جهان را شبیه‌سازی کند. مطالعات آنها آشکار کرده که زنبورها چگونه راهشان را به لانه پیدا می‌کنند.

زنبورها با وضوح پایینی محیط اطرافشان را می‌بینند، به همین دلیل از علایم بصری و حافظه‌ی تصویری برای جهت‌یابی استفاده می‌کنند. زنبورها هر روز صبح که لانه‌شان را ترک می‌کنند، اطلاعات مربوط به مسیرشان را مثل فاصله تا لانه، ارتفاع پروازشان و علایم بصری جمع‌آوری می‌کنند تا مسیر برگشت‌شان را به خاطر بسپارند. به همین خاطر، مانورهای آنها هر بار که لانه را ترک می‌کنند، قابل پیش‌بینی است. دانشمندان این مانورها را پروازهای آموزشی می‌نامند.

بیش از ۸۰ سال است که دانشمندان می‌دانند سفرهای این حشرات از الگوی بسیار دقیقی پیروی می‌کند، همچنین این زنبورها در مسیر برگشت‌شان دقیقا مشابه رفت‌شان حرکت می‌کنند. تاکنون اینکه زنبورها در پرواز‌های آموزشی، چه چیزهایی درباره‌ی محیط اطراف‌شان یاد می‌گیرند، یک راز باقی مانده بود. اما حالا دانشمندان کشف کرده‌اند که زنبورها در پروازهای آموزشی چه چیزهایی می‌بینند و چگونه از این اطلاعات برای برگشتن به خانه استفاده می‌کنند.

محققان در استرالیا از پروازهای آموزشی و وضعیت سر زنبورها به صورت اسلوموشن فیلمبرداری کرده و مسیر پرواز آنها را فریم به فریم بررسی کردند. این محققان با استفاده از این داده‌ها، نگاه زنبور به دنیا و لانه‌اش را بازسازی کردند. آنها از مدل‌شان برای شبیه‌سازی و پیش‌بینی پروازهای بازگشت به خانه‌ی زنبورها استفاده کردند (ویدیوی بازگشت به خانه را می‌توانید در بالا ببینید.)

بررسی‌های آنها نشان می‌دهد که وقتی زنبورها از لانه‌شان بیرون می‌آیند، رویشان را به سمت ورودی لانه‌شان می‌کنند، سپس جلوی آن هنگام نگاه کردن به ورودی یک دور نیم‌ دایره می‌زنند تا یک تصویر ذهنی از محیط اطراف لانه‌شان داشته باشند. احتمالا این رفتار به آنها کمک می‌کند که ویژگی‌های زمین در اطراف خانه‌شان را به خاطر بسپارند، ویژگی‌هایی مثل یک سنگ خاص یا برگ‌های روی زمین. به این ترتیب، آنها وقتی به خانه‌شان نزدیک می‌شوند، می‌توانند مسیر بازگشت به خانه را پیدا کنند. به عنوان مثال با دیدن یک منظره‌ی آشنا، می‌توانند پیش‌بینی کنند که باید به سمت چپ بروند یا سمت راست.

کسب دانش و اطلاعات بیشتر از مهارت‌های زنبورها در بازگشت به خانه می‌تواند در آینده به ساخت ربات‌های پرنده‌ی هوشمندتر کمک کند. در حال حاضر، ربات‌های پرنده‌ی فعلی از نظر مهارت در جهت‌یابی با زنبورها قابل مقایسه نیستند.

‌

منبع: Science Mag