جشنواره ونیز ۲۰۱۹؛ «مریل استریپ» و «گری اولدمن» در «لاندرومات»
«لاندرومات» (The Laundromat) یا «رختشوی‌خانه» نام فیلم جدید استیون سودربرگ است که «مریل استریپ» و «گری اولدمن» را به عنوان بازیگران اصلی در خدمت گرفته و یک‌شنبه این هفته (۱ سپتامبر) در پنجمین روز برپایی جشنواره فیلم ونیز روی پرده رفت.
نام فیلم را با توجه به مضمون آن که در ارتباط با پولشویی است تحت عنوان مکان پولشویی یا خانه پولشویی نیز ترجمه کرده‌اند. فیلم‌نامه اثر جدید سودربرگ را اسکات زد. برنس (فیلم‌نامه‌نویس اولتیماتوم بورن) به رشته تحریر درآورده و علاوه بر دو بازیگر اصلی یاد شده چهره‌هایی چون آنتونیو باندراس و شارون استون نیز در آن حضور دارند.
لاندرومات یک کمدی درام زندگی‌نامه‌ای است و براساس کتابی تحقیقی نوشته جیک برنشتاین درباره افشای اسناد پاناما ساخته شده است. اسناد پاناما مجموعه گسترده‌ای از اسناد محرمانه بود که سال ۲۰۱۵ از طریق منابع ناشناس در اختیار روزنامه آلمانی‌زبان زوددویچه تسایتونگ قرار گرفت و شامل ۲۱۴۰۰۰ سند درباره پولشویی و فرار مالیاتی بود.
جدیدترین ساخته استیون سودربرگ را نت‌فلیکس تولید کرده و ۵ مهرماه امسال شاهد اکران عمومی این اثر سینمایی خواهیم بود. به رسم همیشگی نت‌فلیکس مدت کوتاهی بعد یعنی ۲۶ مهرماه فیلم سودربرگ در این شبکه استریم خواهد شد.
پیش از پرداختن به نقدهایی که منتقدان انگلیسی‌زبان تا این لحظه درباره لاندرومات نوشته‌اند بد نیست اشاره بسیار مختصری نیز به کارنامه کاری سودربرگ داشته باشیم.
استیون سودربرگ فیلم‌ساز ۵۶ ساله آمریکایی است که اولین فیلم بلندش «سکس، دروغ‌ها و نوار ویدیویی» (Sex, Lies, and Videotape) را سال ۱۹۸۹ ساخت. این فیلم مستقل مورد تحسین گسترده قرار گرفت و نخل طلای جشنواره کن را نصیب سودربرگ کرد؛ او جوان‌ترین کارگردانی لقب گرفت که نخل طلا برده است (در ۲۶ سالگی).
سال ۲۰۰۰ سودربرگ فیلم جنایی قاچاق (Traffic) را ساخت؛ فیلمی که در ۵ بخش نامزد دریافت جایزه اسکار شد و در ۴ بخش از جمله بهترین کارگردانی برنده اسکار شد. «یازده یار اوشن» (Ocean’s Eleven)، «خارج از دید» (Out of Sight)، «پادشاه تپه» (King of the Hill) و «چه» (Che) از سایر آثار مطرح استیون سودربرگ هستند.
اما نظر منتقدان انگلیسی‌زبان درباره جدیدترین ساخته سودربرگ چه بود. تا زمان نگارش این متن در کل ۱۱ نقد از سوی رسانه‌های انگلیسی‌زبان منتشر شده که نمره متای ۵۹ را برای فیلم به ثبت رسانده است.
از میان این ۱۱ نقد ۶ نقد مثبت، ۳ نقد میانه و ۲ نقد منفی است. بالاترین نمره به فیلم ۸۳ بوده که توسط منتقد فیلم استیج به ثبت رسیده و پایین‌ترین نمره یعنی ۲۵ به آلونسو دورالده منتقد درپ تعلق داشته است.
روری اوکانر منتقد فیلم استیج که مشتاق‌ترین هوادار فیلم بوده و به آن نمره ۸۳ داده، لاندرومات را اثری بی‌نقص و پر سر و صدا توصیف می‌کند که نمودار سیستم‌های مالی تا مغز استخوان فاسد فعلی است البته با تاکیدی ویژه به رسوایی افشای اسناد پاناما.
استفانی زاخارک منتقد مجله تایم فیلم را شایسته نمره ۸۰ دیده و می‌نویسد عمده فیلم به طرز تلخی خنده‌دار است و بخش‌هایی از آن به شکل سرگرم‌کننده‌ای مضحک است. اما در نهایت فریاد تند و تیزی است که هم شوکه می‌کند و هم به اندیشه فرو می‌برد.
اریک کوهن منتقد وبسایت ایندی‌وایر نمره ۷۵ را مناسب فیلم ارزیابی کرده و می‌نویسد لاندرومات ممکن است اثری بی‌پرده باشد و شوخ‌طبعی‌اش موفق یا ناموفق جلوه کند اما موضوع ارزشمندی را هدف قرار داده است و در نهایت موفق شده تیر را به هدف بزند.
تاد مک‌کارتی منتقد هالیوود ریپورتر به فیلم نمره ۵۰ داده و در کل نگاه مثبتی به لاندرومات ندارد. او معتقد است با وجود هوشمندی آشکار کارگردان و مهارت‌های اثبات‌شده‌اش نوعی گستاخی و بی‌پروایی آزاردهنده در رویکرد سودربرگ به چشم می‌خورد که کل تجربه دیدن لاندرومات را ناخوشایند می‌سازد.
مک‌کارتی معتقد است در جدیدترین اثر سودربرگ با لحنی شکننده و بی‌دوام طرفیم، نگرش کلی فیلم‌ساز یکدست نیست و بازیگران گوناگون و متفاوت فیلم نیز باعث شده‌اند در ایفای نقش‌ها هم شاهد نوعی اجرای همگون نباشیم.
