معرفی نامزدهای اولین جایزه رمان گمانهزن نوفه
اصطلاح «ادبیات گمانهزن» هنوز در ادبیات ما جا نیفتاده است اما میتوان گفت: «یک عنوان کلی برای سبکهایی است که دنیایی متفاوت با دنیای واقعی را تصویر میکنند. به طور کلی با این تعریف ادبیات گمانهزن سبکهای علمی-تخیلی، فانتزی و وحشت و زیرسبکهای آنها را در برمیگیرد». میتوان این نوع ادبیات را از ضمیر ناخودآگاه خواننده و نویسنده خارج کرد و آن را تبدیل به جریان اصلی ادبیات فارسی کرد. چه بسا که ناشران بسیاری هم در ایران سالهاست که در بخش ترجمه ادبیات گمانهزن کار کردهاند. خوانندگان و ناشران ایرانی سالهاست با این ژانرها آشنا هستند، ولی امروزه نویسندههای بسیاری به این گونه ادبی روی آوردهاند. کارگاههای داستاننویسی با موضوع ادبیات وحشت، ادبیات تخیلی و امثالهم نیز برگزار میشود. در این راستا برای اعتلای «ادبیات گمانهزن» و حمایت از نویسندگان این عرصه اولین دورهی جایزه ادبی نوفه در بهار سال ۹۷ با حمایت انتشارات پیدایش تأسیس شد که شامل یک بخش اصلی و یک بخش جنبی است.
پس از بررسی معیارهای مورد توافق داوران از بین ۱۲۲ عنوان دریافتی از آثار، فهرستی متشکل از ۲۵ رمان به عنوان نامزدهای نهایی دریافت اولین جایزه رمان گمانهزن (علمیتخیلی، فانتزی، وحشت، جنایی و …) معرفی شدهاند که پنجشنبه چهارم بهمن ماه ۹۷ برنده جایزه ادبی نوفه مشخص میشود.
نامزدهای نهایی دریافت جایزه ادبی نوفه
۱ |
آدابِ دنیا |
یعقوب یادعلی |
چشمه |
۲ |
آلوت |
امیر خداوردی |
نگاه |
۳ |
اقامت ابدی |
ساناز زمانی |
ققنوس/هیلا |
۴ |
اقیانوس نهایی |
دانیال حقیقی |
نگاه |
۵ |
الفبای مرگ |
مهرداد مراد |
داستان |
۶ |
بی تابوت |
لاله زارع |
ققنوس/هیلا |
۷ |
پنهان در تاریکی |
فرزانه کرم پور |
ققنوس/هیلا |
۸ |
تراتوم |
رویا دستغیب |
افق |
۹ |
جمجمه ی جوان |
لاله زارع |
ققنوس/هیلا |
۱۰ |
خاک آدم پوش |
ضحی کاظمی |
ققنوس/هیلا |
۱۱ |
خدمات دستگاه هیولاساز دمشقی |
بهزاد قدیمی |
پیدایش |
۱۲ |
در سیدخندان کسی را نمی کشند |
مهام میقانی |
بان |
۱۳ |
رزونانس |
م.ر. ایدرم |
پیدایش |
۱۴ |
زنی با سنجاقِ مرواری نشان |
رضیه انصاری |
چشمه |
۱۵ |
سورمه سرا |
رامبد خانلری |
بان |
۱۶ |
شهرآفتاب |
پرویز صمدی مقدم |
فرهنگ و سیما |
۱۷ |
عصب کشی |
محمدهاشم اکبریانی |
چشمه |
۱۸ |
کاج زدگی |
ضحی کاظمی |
چشمه |
۱۹ |
کاج ها وارونه اند |
سامان نورایی |
ققنوس/هیلا |
۲۰ |
گاوهای برنزی |
محمدآصف برنزی |
چشمه |
۲۱ |
گوزن طولانی |
داوود قنبری |
قطره |
۲۲ |
ما اینجا داریم می میریم |
مریم حسینیان |
چشمه |
۲۳ |
ما و را |
م.ر. ایدرم |
پیدایش |
۲۴ |
مرداد دیوانه |
محمدحسن شهسواری |
ققنوس/هیلا |
۲۵ |
مردمک های قرمز |
جیران ماهتابی |
موج |
با ما همراه باشید تا با پنج نامزد این جایزه ادبی آشنا شوید.
خدمات دستگاه هیولاساز دمشقی
یکی از نامزدهای جایزه ادبی نوفه رمان خدمات دستگاه هیولاساز دمشقی است. این رمان درباره شخصیتی به نام شالجوم است. برخی معتقدند که شاعری بوده که در قرون گذشته اطراف حلب میزیسته، و عدهای دیگر براین باورند که شالجوم در حقیقت هیولایی غیرموجه بوده که در اثر معاشرت با آدمیان آداب و احوال آنان را آموخته و به مرور در بسیاری از علوم و فنون از آنها پیشی گرفته است. بین این حکایات داستانی هست که کمتر از سایرین معروف بوده و از قضا بیشتر از دیگران به حقیقت نزدیک است. در حکایت مورد نظر، شالجوم صنعتگری هنرمند و ساکن دمشق است که هنری بسیار خاص داشته است و تنها مشتریان خاص اجازه رفتن و دیدن دکان و دخمه شالجوم هیولاساز را داشتهاند. داستان این کتاب ۳ بخش اصلی دارد که به ترتیب عبارتاند از: «پارهپاره وجودم»، «مردن مرد زنمرده، همینطور سگها و چیزهای دیگر» و «افسانه سلوک قهقرایی آن فرد بیانتهای»
کتاب ماورا
ماورا داستان اول مجموعه داستان سلسله جنایتهای بین کهکشانی است که داستان سیارهی «را» و داستان پیدایش «فرقهی زمانیه» را بازگو میکند. در ماورا مرد مفلوکی به نام کمال سرادقی به طور اتفاقی در لاتاری برنده شده است و این مقدمهی ماجراهایی پر رمز و راز میشود.
سالها پس از تصرف زمین به دست ریف ها،وقتی که آدم ها در بین سیاره های سرزهر،دنب، و مجمع السیارات اطلس پخش شده اند،سیاره ای با ماشین های باستانی کشف می شود که تصویری فیزیکی از تمام بهشتهای افسانه ایست. حوالی مدار از سفینهی قبلی جدا شدم و با شاتل های بخاری خط های«قفقاز -مرکوری» باقی مسیر را رفتم.بالاخره به «را» رسیدم. موقع فروز رودخانههای سیاه سیاره چشمم را گرفت.عین خط های نسخ عربی موج بر میداشتند و چپ و راست میرفتند. موقع دیدنشان یک لحظه احساس سبکی کردم.انگار این کهکشان هیچ تکلفی نداشته باشد.خیلی اسمهای خوبی دارد:عتیقهی سیارات عالم؛پایتخت ثلاخا؛ ارض موعود؛بهشت زمانیه
کاجزدگی
رمان کاجزدگی متفاوتترین تجربه نویسندگی ضحی کاظمی است که یکی از نامزدهای جایزه ادبی نوفه به حساب میآید. رمانی در ژانر علمی – تخیلی با گرایش آخرالزمانی، ژانری ادبی تاریخ داستاننویسی جهان است. رمان دربارهی آدمهای یک شهر مسخشده است که انگار سایهای نیرومند آنها را تحت سیطرهی خود دارد. بیماری مرموزی حول و حوششان میچرخد و حالا کسانی پیدا شدهاند که میخواهند این وضعیت را تغییر دهند. رمان مملو از ماجرا و اتفاق است و برای همین خواننده خود را جذب میکند. کاجزدگی را باید یک تجربه جسورانه دانست درر راستای ژانرنویسی. امری که باعث میشود ضحی کاظمی ما را به دنیای عجیب و مشکوک دعوت کند. دنیایی که در آن خطر در کمین است.
بیتابوت
هدف اصلی مجموعه رمان ژانر، به دبیری محمدحسن شهسواری، نوشتن و انتشار رمانهایی متناسب با فرهنگ ایرانی (هرچند در برخی از وجوه تمایز چندانی میان ما و مخاطب جهانی وجود ندارد) و احترام به احساس، شعور و سلیقه فرهیخته نسل جدید مخاطبان است. بیتابوت دومین اثر لاله زارع در این مجموعه است که در بخش اصلی جایزه ادبی نوفه شرکت کرده است. رمان اول او با نام جمجمهی جوان هم به معمای قتلی ده ساله میپرداخت. این رمان، داستانی پلیسی است با دو کاراگاه دایره دهم اداره آگاهی تهران. ماجرا از ایستگاه راهآهن آغاز میشود جایی که یک چمدان مشکوک در سرویس بهداشتی آنجا پیدا میشود. هویت مقتول نامعلوم است و کشف آن ناممکن. تنها سرنخ سروان روزبه افشار و همکارش همین بسته مشکوک است که آنها را به سفری زیرپوستی در شهر تهران و حومه آن میبرد. این رمان پیوندی برقرار میکند بین معمای قتلی مرموز و نوع نگاه جامعه ایرانی به آدمهای حاشیهای شهر. پیوندی نامرئی اما محکم که گاه بنیان اخلاقی جامعه را زیر سؤال میبرد.
سورمهسرا
من، شما و تمام آدمهایی که میشناسیم و نمیشناسیم در زندگی چیزهای با ارزشی را از دست دادهایم؛ گاهی با ارزشترین چیزمان را. این چیزهای با ارزش بعد از دست رفتن به کجا میروند؟ به جایی به نام سورمهسرا. سه سال پیش همسرم را از دست دادم یعنی سه سال پیش همسرم خودش را کشت. حالا بعد از سه سال نامهای از او به دستم رسیده است. خط و ربط خودش است و نامه را همین دیشب یا پریشب نوشته است. روی پاکت نامه مهر اداره پست سورمه سرا است. میخواهم تا سورمه سرا بروم و ببینم که چه جور جایی است؟ اگر شما هم ارزشمندترین چیز زندگیتان را از دست دادهاید، شال و کلاه کنید با هم برویم. به نظر میرسد رامبد خانلری با این کتاب شانس زیادی برای برنده شدن جایزه ادبی نوفه دارد.