بهترین مقالههای دانش در هفتهای که گذشت (۳۰ مهر ۹۴)
در هفتهی آخر مهر، مقالههای مختلف و جذابی را در موضوعات گوناگون جهان دانش منتشر کردیم. از مقالهای دربارهی امکان بازگشت در زمان گرفته تا کشورهایی که برنده یا بازندهی رفع تحریمهای نفتی ایران هستند. در ضمن این هفته مقالههای دیگری نیز دربارهی پنج خودروی آینده و سریعترین هواپیماهای دنیا منتشر کردیم. با بهترین مقالههای دانش در هفتهای که گذشت همراه باشید.
۱. راز پیکان زمان؛ آیا میتوان به گذشته سفر کرد؟
در رمانی به نام «پادشاه گذشته و پادشاه آینده» (The Once and Future King) نوشتهی «تی.اچ وایت» (T.H White)، جادوگری به نام مرلین، از نوعی بیماری نادر و غیر قابل درمان رنج میبرد. او گذر زمان را به صورت واژگون تجربه میکند. مرلین میداند در آینده چه اتفاقی میافتد، ولی نمیداند در گذشته چه اتفاقی افتاده است. او با درماندگی به اطرافیان خود میگوید: «زمان در زندگی من از آینده به گذشته میرود، ولی میان مردمی هستم که از گذشته به آینده زندگی میکنند.» هرچند که داستان مرلین کاملا تخیلی است، ولی سفر واژگون در زمان از نظر قوانین فیزیک غیر ممکن نیست. معادلاتی که در جهان واقعی و زمان رو به جلو کار میکنند، میتوانند در زمانی که به صورت واژگون جریان دارد هم به خوبی عمل کنند. با این حال برخلاف آن جادوگر، ما اکنون فقط میتوانیم گذشته را به خاطر آوریم و از آیندهی خود خبر نداریم. ما هر روز پیرتر میشویم و ابدا جوان نمیشویم. ظاهرا که در زندگی ما فقط یک پیکان زمان وجود دارد و جهت آن نیز به سوی آینده است. ولی آیا ممکن است روزی سفر به گذشته نیز میسر شود؟ آیا میشود ماشین زمانی ساخت که مثل فیلمهای سینمایی کلیشهای نیمقرن اخیر، ما را به زمانهای دور در گذشته ببرد؟ برای خواندن مقاله، روی این لینک کلیک کنید.
۲. برندگان و بازندگان تحریمهای نفتی ایران چه کشورهایی هستند؟
اجرای برنامهی جامع اقدام مشترک (برجام) از سوی ایران و نیز کشورهای عضو ۱+۵، سبب برداشته شدن تحریمهای نفتی و نیز تحریمهای مربوط به انتقال درآمدهای نفتی ایران خواهد شد. به این ترتیب ایران میتواند پس از چند سال، تولید نفت خام خود را به مقدار سابق بازگردانده و جایگاه سابق خود را در میان کشورهای صادرکننده نفت خام بازیابد. ایران در تیرماه امسال، هر روز حدود ۲ میلیون و ۸۷۰ میلیون بشکه نفت تولید میکرد. اما مسئولان وزرات نفت ایران اعلام کردهاند که طی دو مرحله در نهایت یک میلیون بشکه دیگر نیز به این میزان افزوده خواهد شد و صادرات نفت خام ایران همانند چند سال پیش به حدود ۴ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. اما بازگشت پرقدرت ایران برای بازپسگیری بازارهای گذشته نفتی خود، موجی از بیم ها و امیدها را در جهان به همراه آورده است. افزایش میزان صادرات نفت خام ایران سبب خوشحالی برخی کشورها و نیز نگرانی برخی کشورهای دیگر میشود؛ اما این کشورها کدامند؟ برای خواندن مقاله، روی این لینک کلیک کنید.
۳. آیا هدفون به شنوایی ما آسیب میزند؟
بسیاری از ما روزانه در وسایل نقلیهی عمومی، بر سر کار یا در منزل برای گوش دادن به موسیقی از هدفون استفاده میکنیم. استفاده از هدفون در محیطهای عمومی معمولا برای شنیدن بهتر موسیقی یا صرفا خلاص شدن از دست سر و صدای محیط و تمرکز بر کار صورت میگیرد. غافل از اینکه استفادهی دائم از هدفون میتواند به مرور زمان از توان شنوایی ما کم کند. کاهش شنوایی چنان آهسته صورت میگیرد که ممکن است وقتی کار از کار گذشته متوجه آن بشوید. وقتی که دیگر صدای صحبت افراد در تلویزیون خیلی واضح نیست و در هنگام مکالمه با دیگران مرتب از آنها میخواهید که بلندتر حرف بزنند. کم شدن توان شنوایی خیلی پدیدهی عجیبی نیست و معمولا با بالا رفتن سن ایجاد میشود. با این حال پژوهشگران اعتقاد دارند که سبک زندگی جدید ما و استفادهی کم سابقه از هدفون باعث شده که خیلی زودتر به کمشنوایی مبتلا بشویم. برای خواندن مقاله روی این لینک کلیک کنید.
۴. پنج خودرویی که آینده را در دست میگیرند
خودروها همانقدر که سریع هستند، به سرعت هم تغییر میکنند. جادهها هر روز شاهد ویراژ دادن خودروهای جدیدی هستند که هم در جاده و هم در فناوری قدیمیها را جا میگذارند. اما نام چند خودرو در هر دورهی تاریخی به عنوان حکمران جادهها ثبت میشود. «دنیل بنت» (Daniel Bennett) پشت فرمان چندین خودرو نشسته تا سلطان آینده جادهها را پیدا کند و به نظرش آنها را یافته است. برای خواندن مقاله روی این لینک کلیک کنید.
۵. سریعترین هواپیماهای تاریخ هوانوردی کدامند؟
سریعترین هواپیماهای جهان به نوبهی خود شاهکارهای مهندسی هستند. این هواپیماها که هوا را با سرعتی چندبرابر سرعت صوت میشکافند، خلبانان را با خود درون داستانهای علمی-تخیلی میکشند. البته تعدادی از این هواپیماها بازنشسته شدهاند، اما همچنان در زمرهی پرسرعتترین هواپیماهای تاریخ قرار دارند. همچنین طراحیها و فناوریهای استفادهشده در این هواپیماها تاثیر انکارناپذیری بر هواپیماهایی که پس از آنها وارد میدان شدند گذاشتند. با هم نگاهی میاندازیم به هشت عدد از سریعترین هواپیماهای سرنشیندار که تا به حال به پرواز در آمدهاند. برای خواندن مقاله روی این لینک کلیک کنید.
۶. رقابت خورشیدیهای در صحراهای استرالیا
چند سالی است که رقابتی بین خودروهای خورشیدی مختلف در استرالیا برگزار میشود. در این رقابت، این خودروها باید مسیر دشوار ۳ هزار کیلومتری که از شمال این کشور آغاز و به جنوب آن ختم میشود را طی کنند. رانندگان در این رقابت با عوامل خطرساز زیادی نظیر خودروهای سنگین باری رفت و آمد کننده در مسیر، انواع جانوران نظیر گاو، گوسفند و کانگرو و نیز دمای طاقت فرسای بالاتر از ۴۵ درجه سانتیگراد روبرو هستند. این درحالیست که این خودروها باید انرژی مورد نیاز خود را فقط از طریق صفحات خورشیدی متصل بر روی سقف خود تامین کنند. از ایران نیز تیمی از دانشگاه تهران با خودروی «غزال ایرانی ۳» در این مسابقه شرکت کرده است. برای خواندن مقاله روی این لینک کلیک کنید.
۷. به یاد بوران، همزاد روسی شاتلهای آمریکایی
۲۵ سال پیش، شاتل فضایی اتحاد جماهیر شوروی، «بوران» (Buran)، برای انجام دادن اولین ماموریتاش در خفای کامل به فضا پرتاب شد. این اولین و آخرین پرواز این سفینه در فضا بود، چون این برنامهی فضایی در سال ۱۹۹۳، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، متوقف شد. بوران در سال ۲۰۰۲، زمانی که سقف آشیانهاش در «پایگاه فضایی بایکونور» (Baikonur Cosmodrome) فرو ریخت، از بین رفت. برای خواندن مقاله روی این لینک کلیک کنید.
همشون عالی بودن