۱۰ ایده هوشمندانه برای طراحی فضاهای کوچک
این روزها بیشتر افراد در جوامع مدرن به زندگی آپارتمان نشینی رو آورده‌اند و طراحی فضاهای کوچک تبدیل به دغدغه‌ای جدی برای ساکنین خانه‌های امروزی شده است. به خاطر شرایط مختلف از جمله محدودیت‌های مالی، دیگر خبری از خانه‌های ویلایی و حیاط‌دار قدیمی نیست و ما در دهه‌های اخیر مجبور به کوچ به خانه‌های کوچک و جمع‌وجور شده‌ایم. از سوی دیگر ما ساعت‌های زیادی را در بیرون از خانه مشغول کار و تحصیل هستیم و چند ساعت باقی‌مانده از روز را به جایی دل‌خواه و آرام احتیاج داریم تا خستگی روز را کنار گذاشته و برای فعالیت‌های روز بعد دوباره انرژی کسب کنیم. یکی از راه‌های این رفع خستگی داشتن فضایی دل‌چسب و مطابق با سلیقه‌ی ماست. به همین خاطر طراحی درست و منطقی خانه‌های کوچک امروزی می‌تواند راهی مناسب برای داشتن فضایی دوست‌داشتنی و باب میل ما باشد. چیدمان درست وسایل مورد نیاز یکی از راه‌هایی است که باعث می‌شود محیط دل‌خواه‌مان را به دست بیاوریم. در این مقاله سعی کرده‌ایم ۱۰ ایده‌ی هوشمندانه را برای طراحی فضاهای کوچک بررسی کنیم. ایده‌هایی که خانه‌ی کوچک ما را به مکانی دوست‌داشتنی تبدیل می‌کنند.
۱ – از فضاهای آشپزخانه هوشمندانه استفاده کنید
چیدمان درست قفسه‌ها و کابینت‌های آشپزخانه علاوه بر ایجاد فضاهای مناسب برای لوازم پخت‌وپز و پذیرایی می‌توانند تا حد زیادی به زیبایی آشپزخانه‌ی شما کمک کنند. کابینت‌های کمد مانند قدیمی را فراموشی کنید. این روزها قفسه‌ها و طاقچه‌های پیش ساخته، ارزان‌قیمت و آماده‌ای وجود دارند که می‌توانند علاوه بر نمایش زیبایی بسیاری از لوازم شما، هم آن‌ها را به طریقه‌ی ساده‌تری در دسترس قرار داده و هم جای بیشتری برای گذاشتن آن‌ها ایجاد کنند. حتی می‌توان با ایجاد دیوارها و قفسه‌های کاذب فضای آشپزخانه رو به دو بخش مجزا برای پخت‌وپز و پذیرایی مجزا کرد. این دیوارها و قفسه‌های کاذب علاوه بر ایجاد فضاهای جدید می‌توانند جای بیشتری را هم برای لوازم آشپزخانه و پذیرایی شما ایجاد کنند. یک دیوار کاذب و جداکننده‌ی کم‌عرض که از سقف آویزان شده علاوه بر زیبایی می‌تواند امکان اضافه کردن تعداد قابل توجهی طاقچه و قفسه را به وجود بیاورد.
۲ – گوشه‌ای فضا را به دفتر کار خانگی تبدیل کنید
بسیاری از ما بخشی از زمان حضور در خانه را هم به انجام کارهای مرتبط با بیرون از خانه اختصاص می‌دهیم. درس خواندن و انجام بخشی از پروژه‌های روزمره در خانه انجام می‌شود و اختصاص نداشتن محلی مشخص برای اموری مانند این‌ها ما را خسته و کلافه می‌کند. فکر کنید مجبورید مدام با لپ‌تاپ، کتاب‌ها و جزوه‌هایتان از کاناپه به میز آشپزخانه و از آنجا به کف زمین نقل مکان کنید. این کار جدای از خستگی و عدم تمرکز، به‌هم ریختگی خانه را هم به دنبال دارد. اگر ابعاد اتاق خواب شما کوچک است، گوشه‌ای از آن را تبدیل به دفتر کار خانگی خود کنید. با این کار هم از فضای آن استفاده‌ای بهینه کرده‌اید و هم از سردرگمی برای پیدا کردن محلی برای انجام کارهایتان خلاص می‌شوید. با اختصاص دادن فضای کوچک به عنوان میز کار حتی در میانه‌ی کمد دیواری اتاق می‌توان به یک دفتر کار خانگی کوچک و البته کارآمد دست پیدا کرد. به خاطر وجود این میزکار در فرورفتگی مربوط به کمد دیواری، نه تنها فضای اضافه‌ای از اتاق کوچک شما اشغال نمی‌شود، بلکه به کارایی اتاق هم اضافه می‌کند. همچنین فضای بالای این میز کار مفید می‌تواند با اضافه شدن چند قفسه تبدیل به محلی مناسب برای کتاب‌ها، دیسک‌ها و چند شیئ تزیینی کوچک باشد. با نصب چند رشته‌ی نوری در زیر پایین‌ترین قفسه، می‌توان نور یک‌دست، ملایم و مورد نیاز برای مطالعه را به دست آورد و نور حاصل از این رشته‌ها را جایگزین چراغ‌های مطالعه‌ی جاگیر و کلاسیک کرد.
۳ – در محیط سرویس بهداشتی فضاهای جدید ایجاد کنید
نصب قفسه‌های باریک و ظریف دیواری راه بسیار خوبی برای جای‌گذاری لوازم مربوط به دستشویی و حمام است. ملزومات حمام و سرویس‌های بهداشتی را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد. دسته‌ی اول لوازمی هستند که علاوه بر بوی خوب باعث می‌شوند تا فضای کوچک سرویس بهداشتی ظاهری زیباتر داشته باشد و دسته‌ی دوم که اغلب شامل شوینده‌ها و پاک کننده‌ها می‌شود بهتر است در فضایی بسته و دور از چشم و دسترس باشند. قفسه‌های باز را می‌توان با نورهای نقطه‌ای و کم‌مصرف نورپردازی کرد و از این طریق فضای حمام را شیک و رویایی کرد. قفسه‌ها را علاوه بر رول‌های تمیز حوله و بطری‌های شکیل شامپو و لوسیون می‌توان با صابون‌ها و شمع‌های خوش‌بو کننده پر کرد. در زیر سینک و بخش پایینی قفسه‌ها هم با تعبیه‌ی یک یا چند کمد و کابینت، می‌توان مکانی مناسب برای نگهداری دستمال‌ها و حوله‌های کاغذی و شوینده‌های غیرضروری ایجاد کرد. استفاده از سینک، کاشی، سرامیک و نورپردازی مناسب می‌تواند تا حد زیادی به زیباتر شدن سرویس کمک کند.
۴ – فضاهایی با چند کاربرد مختلف خلق کنید
بعضی وقت‌ها به چند دلیل که محدودیت ابعاد یکی از اصلی‌ترین آن‌هاست، خلق یک فضا با چند کاربری مختلف اهمیت زیادی پیدا می‌کند. به عنوان مثال گاهی لازم است دفتر کار خانگی خود را در گوشه‌ای از اتاق خواب میهمان تعبیه کنید. (و قاعدتا وقت‌هایی که میهمان دارید و می‌خواهید اتاق را در اختیارش بگذارید جای دیگری از خانه را برای انجام دادن کارهایتان انتخاب کنید.) بهترین جزء از اجزای اصلی خانه که می‌تواند استفاده‌ای با چند کاربرد داشته باشد دیوارهای خانه است. دیوارها که گاه نقش ستون را هم بر عهده دارند به عنوان جداکننده‌ی فضاها استفاده شده و سطح عمودی آن‌ها می‌تواند جایی مناسب برای ایجاد کاربری‌های متفاوت باشد. امروزه معماران زیادی که در زمینه‌ی طراحی فضاهای کوچک فعالیت می کنند، با اضافه کردن میزهای کار یا ناهارخوری ثابت و قفسه‌های شکیل به دیوارها، از این سطوح عمودی فضاهایی با کاربری قابل توجه می‌سازند. تخت‌خواب‌های ایستاده، متحرک و کم‌جا اجزای مفید دیگری هستند که می‌توان روی دیوارها نصب و در مواقع لزوم از آن‌ها استفاده کرد. بدون شک جمع شدن تخت‌خواب در طول روز و قرار گرفتن آن به صورت عمودی در کنار دیوار فضای بیشتر و بهتری را در اختیار ما قرار می‌دهد.
۵ – از رنگ‌های روشن استفاده کنید
رنگ‌های تیره عموما فضاهای پیرامون ما را کوچک‌تر از اندازه‌ی واقعی نشان می‌دهند. حتا طراحان پوشاک هم اعتقاد دارند که لباس‌های تیره برای افرادی که اضافه وزن دارند پوشاک مناسب‌تری هستند. معماران و طراحان داخلی هنگام طراحی فضاهای کوچک سعی می‌کنند بیشتر از رنگ‌های روشن مانند سفید، آبی و زرد برای دیوارها، پنجره‌ها و لوازم مورد استفاده در فضا استفاده می‌کنند. به خاطر داشته باشید که لازم نیست تمام دکوراسیون و اجزای خانه‌ی خود را به رنگ روشن در بیاورید. به عنوان مثال وجود یک دیوار خاکستری با دیوارکوب‌هایی با رنگ‌های تند و شاد می‌تواند از اتاق نشیمن شما فضای زیبا و چشم‌نواز بسازد. توجه به این نکته هم ضروری است که هرچند لوازم منزل روشن می‌تواند در طراحی فضاهای کوچک مفید و کارآمد باشد، اما نگهداری از پاکیزگی این لوازم هم همواره باید مد نظر شما باشد. و نکته‌ی آخر این‌که در کنار رنگ‌های روشن دیوارها، پرده‌ها و لوازم، نورپردازی صحیح هم می‌تواند خانه‌ی کوچک شما را دل‌باز و بزرگ‌تر از آنچه که هست نشان دهد.
۶ – از پرده و پاراوان به عنوان جداکننده‌ی فضا استفاده کنید
یک پرده‌ی ساده یا پاراوان شکیل می‌تواند به عنوان راهی خوب برای تبدیل ساده‌ی فضاهای بزرگ به دو یا چند فضای کوچک مورد استفاده قرار بگیرد. دیوارها آجری علاوه بر ثابت و همیشگی بودن فضایی بیشتر از یک پرده یا پاراوان نازک را اشغال می‌کنند. گاهی با کمی هزینه می‌توان از پارچه‌ای مرغوب یا لایه‌های چوب باکیفیت یک جداکننده‌ی شکیل برای یک آپارتمان کوچک تهیه کرد. گوشه‌ای از خانه که به میز ناهارخوری اختصاص داده شده می‌تواند با یک پاراوان تبدیل به یک اتاق ناهارخوری مجزا و البته موقت شود یا بخشی از اتاق که در آن تخت خواب قرار گرفته می‌تواند با پرده‌ای ابریشمی و زیبا در فضای موقتی و البته جدا از میز کار قرار بگیرد. هرچند از دیوارهای نازک و کاذب هم می‌توان به این منظور استفاده کرد اما ویژگی حذف و جابجایی پرده‌ها و پاراوان‌ها قابلیتی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
۷ – از فضای زیر پله‌ها استفاده کنید
یکی از روش‌هایی که برای طراحی فضاهای کوچک به کار می‌رود ایجاد و افزایش فضا برای نگهداری لوازم خانه در محل‌هایی است که به ظاهر غیرقابل استفاده هستند. این افزایش فضا برای خانه‌ها و آپارتمان‌های امروزی که اکثرا از داشتن فضاهای اضافه مانند انباری‌های کوچک محروم هستند بسیار لازم و حیاتی به نظر می‌رسد. هرچند طراحی‌های مینیمال باعث شده‌اند تا با داشتن لوازم کمتر و ساده‌تر نیازی به این‌گونه فضاها احساس نشود، اما سبک زندگی ایرانی هنوز نیاز خود به فضاهای این‌چنینی را نشان می‌دهد. یکی از این فضاها که در بسیاری از آپارتمان‌های دوبلکس وجود دارد فضای کوچک و زاویه‌دار زیر پله‌هاست که می‌تواند تبدیل به محلی برای نگهداری ملزومات خانه و البته لوازم مربوط به دکور و زیبایی شود. تعبیه‌ی قفسه‌ها و کمدهای زیبا و متنوع امکان جای‌گذاری این‌گونه وسایل را در فضای زیر پله‌ها و فضاهای مشابه فراهم می‌کند.
۸ – از پنجره‌های بزرگ استفاده کنید
هرچند دست ما برای تغییر سایز پنجره‌ها زیاد باز نیست اما بهره بردن از پنجره‌های بزرگ در زمان ساخت خانه‌های کوچک می‌تواند در دل‌باز بودن و استفاده‌ی بهینه از نور طبیعی تاثیر بسزایی داشته باشد. به همین خاطر این روزها معماران و سازندگان در زمان طراحی فضاهای کوچک اکثرا این نکته‌ی مهم را مد نظر قرار داده و با به کار بردن پنجره‌هایی که گاه از کف تا سقف امتداد دارند، خانه‌های کوچک را زیباتر می‌کنند. با این‌حال در بعضی خانه‌ها می‌توان با مشورت یک معمار و در صورتی که به بنا آسیب نرسد، پنجره‌های کوچک را با پنجره‌هایی بزرگ تعویض کرد. استفاده از پرده‌های روشن و قاب‌های مناسب به برای شیشه‌های به‌کار رفته در این پنجره‌ها هم می‌تواند در بزرگ به نظر رسیدن فضاهای کوچک تاثیرگذار باشد.
۹ – در طراحی فضاهای کوچک خلاق باشید
چه به خاطر فرزندان کوچک‌تان نیاز به جای‌گذاری تعداد زیادی اسباب‌بازی داشته باشید و چه دنبال راهی برای چیدن کتاب‌های کتابخانه‌ی پر و پیمان‌تان باشید، با خلاقیت می‌توانید جایی مناسب برای آن‌ها دست‌‌وپا کنید. همیشه می‌توان در گوشه و کنار خانه محل‌هایی را پیدا کرد که بدون استفاده مانده‌اند و با گذاشتن طبقه‌های پیش‌ساخته یا نصب طاقچه‌های چوبی، آنجا را تبدیل به فضایی مناسب برای گذاشتن وسایل، لوازم دکوری یا کتاب‌های بی‌شمار کرد. گاه یکی دو سبد چوبی یا محفظه‌ی پارچه‌ای که در زیر طبقه‌های کتابخانه قرار می‌گیرند می‌توانند فضایی مناسب برای گذاشتن اسباب‌بازی‌ها، کفش‌ها یا لباس‌های راحتی شما باشند. گوشه‌ای از خانه تا پیش از این بلااستفاده بوده، می‌تواند با چند قفسه، سبد و البته نورپردازی مناسب تبدیل به بخشی کاربردی و چشم‌نواز از خانه‌ی شما بشود.
۱۰ – از آینه‌های بزرگ استفاده کنید
یکی از بهترین و آسان‌ترین روش‌هایی که در طراحی فضاهای کوچک برای بزرگ‌تر به نظر رسیدن آن‌ها به کار می‌رود، استفاده از آینه‌های قدی و بزرگ است. آینه‌های بزرگ چه روی دیوارهای ثابت نصب شده باشند و چه روی درهای متحرک ورودی اتاق یا کمدهای دیوار، کمک می‌کنند ابعاد فضا بزرگ‌تر از آنچه که در واقع هست به نظر بیاید. البته ممکن است دوست نداشته باشید همواره ابعاد فضایی مانند اتاق خواب بزرگ‌تر از آنچه که هست دیده شود یا دلتان نمی‌خواهد نور روز انعکاسی دوبرابر را در فضایی که آینه‌ها را کار گذاشته‌اید ایجاد کند. در این صورت استفاده از یک پرده‌ی ساده می‌تواند آینه‌های شما را از نظر پنهان کند. علاوه بر این هر زمان که دلتان خواست می‌توانید با کنار زدن پرده‌ها دوباره به فضای جادویی پشت آن دسترسی داشته باشید.
