از ردپای قاتل دایناسورها تا کسوف اندونزی؛ برترین خبرهای علمی هفته
اگر به هر دلیلی نتوانستید در طول هفته خواننده‌ی اخبار و مقاله‌های گروه دانش باشید، می‌توانید همه‌ی آن‌ها را در ادامه ببینید. با هفت روز با دانش ۲۴ اسفند ۹۴ همراه باشید.
در جوامع فاسد مردم بیشتر دروغ می‌گویند
دروغ گفتن چه زمانی در جامعه عادی می‌شود؟ شاید وقتی می‌بینیم مسوولان بالا رده دروغ می‌گویند، ما هم تصمیم می‌گیریم دروغ بگوییم. محققان در پژوهش جدیدی پی برده‌اند در جوامعی که فساد اداری و حقه‌بازی رواج دارد، احتمال این که افراد زیاد دروغ بگویند، بیشتر است. این نشان می‌دهد سازمان‌هایی که مدیریت ضعیفی دارند، بیش از آنچه که تصور می‌شد به جامعه آسیب می‌زنند.
تکه تکه کردن گوشت چگونه چهره‌ی انسان را تغییر داد؟
شامپانزه‌ها زندگی خیلی کسل‌کننده‌ای دارند. آن‌ها تقریبا ۶ ساعت در روز را در حال جویدن میوه‌ها و غذایشان هستند. شامپانزه‌ها دندان‌ها و آرواره‌ی بزرگی دارند که این کار را برایشان آسان می‌کند. اجداد اولیه‌ی ما هم چنین آرواره‌ها و دندان‌های بزرگی داشتند. ولی چرا حالا این‌قدر دندان‌ها و فک ما کوچک شده است؟ یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که اختراع ابزارهای سنگی ساده برای قطعه قطعه کردن گوشت و له کردن ریشه‌ی گیاهان باعث این نوع تکامل شده است. این ابزارها باعث شدند که انسان دیگر نیاز نداشته باشد ساعت‌ها ریشه‌ی گیاهان و گوشت خام را بجود و در نتیجه آرواره‌هایش کوچک شده و فرصت رشد ساختارهای فیزیکی مناسب صحبت کردن بوجود آمده است.
چرا مجرمان نمی‌توانند در پس بیت‌کوین پنهان شوند؟
«بیت‌کوین» (Bitcoin)، پول اینترنتی مورد علاقه‌ی دانشمندان کامپیوتر و مجرمان، دیگر از پیگرد قانونی در امان نیست. این در حالی است که اغلب تصور می‌شد که تراکنش‌های مالی با بیت‌کوین غیرقابل پیگیری است و به همین دلیل امکان معاملات غیرقانونی هم وجود دارد. تا سه سال پیش، همه فکر می‌کردند که می‌توانند بدون اینکه کسی بفهمد با بیت‌کوین هر چیزی را بخرند یا بفروشند. «مارتین مالمی»، یکی از اولین توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران بیت‌کوین در ژوئن سال ۲۰۱۳ گفته بود: «هویت خریدار یا فروشنده کاملا پنهان است. ماموران FBI هیچ شانسی ندارند که هویت این افراد را شناسایی کنند.»
دانشمندان در پی حفاری ردپای قاتل دایناسورها
چند روز دیگر یک دکل حفاری بزرگ به همراه همه‌ی ابزار و ادواتش به خلیج مکزیک می‌رسد. البته این دکل برای حفر چاه نفت آن‌جا قرار نمی‌گیرد. مته‌ی آن که از جنس الماس است قلب «دهانه‌ی چیکشلوب» (Chicxulub Crater) را می‌شکافد. همان دهانه‌ای که ۶۶ میلیون سال پیش بر اثر برخورد یک سیارک بوجود آمد. سیارکی که دایناسورها و بخش عمده‌ای از حیات زمین را منقرض کرد. دانشمندان می‌خواهند با استفاده از نمونه‌های سنگ و خاک عمق این مکان بفهمند که پس از برخورد، حیات چگونه بوجود آمد و آیا خود این صخره می‌توانست مهد بوجود آمدن حیات میکروبی باشد یا خیر. در ضمن آن‌ها می‌خواهند با حفاری در دیواره‌های این دهانه‌ی ۱۸۰ کیلومتری، فهم بهتری از چگونگی بوجود آمدن «قله‌ی حلقه‌ای» (Peak Rings) بدست بیاورند. قله‌ی حلقه‌ای نوعی از قله‌های موجود در دهانه‌های برخوردی است که به صورت یک حلقه (و نه تک قله‌ی مرکزی) تشکیل می‌شود.
ساخت ماده‌ی جدیدی که می‌تواند از یخ زدن بدنه‌ی هواپیماها جلوگیری کند
یخ زدن بدنه‌ی هواپیماها، خودروها و خطوط انتقال نیرو می‌تواند کاملا خطرناک باشد. تا به حال مواد مختلفی ساخته شده‌اند که وقتی روی سطح بدنه‌ی هواپیماها یا دیگر وسایل حساس اعمال می‌شوند، می‌توانند از باقی‌ماندن یخ‌ها جلوگیری کنند. ولی معمولا این مواد وقتی در اثر یخ و سرما تغییر ساختار می‌دهند کاراییشان از دست می‌رود. حالا پژوهشگران ماده‌ی جدیدی ساخته‌اند که کارآمدتر از همه‌ی مواد قبلی است و وقتی روی بدنه‌ی هواپیما مالیده می‌شود، نمی‌گذارد هیچ یخی روی سطح آن باقی بماند. این ماده کاری می‌کند که حتی کوچکترین ذرات یخ هم تحت وزن خودشان سر بخورند و به زمین بیفتند.
آیا ماریا شاراپووا واقعا دوپینگ کرده بود؟
نتیجه‌ی آزمایش دوپینگ «ماریا شاراپووا» (Maria Sharapova)، تنیس‌باز مشهور روسی، در تنیس آزاد استرالیا مثبت از آب درآمد و خودش هم به استفاده از دارو اعتراف کرد. او در گفته‌هایش ادعا کرد که این دارو را به دلیل بیماری دیابت مصرف کرده. این در حالی است که کارشناسان مرتبط ادعای او را قبول ندارند.
سطح سیاره‌ی عطارد با مغز مداد پوشیده شده است
سطح سیاره‌ی عطارد تاریک‌تر و سیاه‌تر از سطح ماه است. این درحالیست که اتفاقا عطارد فاقد آهن است. آهن عنصری است که باعث تاریک شدن سطح اجرام منظومه‌ی شمسی می‌شود. به همین دلیل دانشمندان سال‌هاست فکر می‌کنند که چرا عطارد تاریک‌تر از سطح ماه است و البته حسابی گیج شده‌اند. ولی ظاهرا آن‌ها اکنون به پاسخ رسیده‌اند. سطح این سیاره سرشار از کربن است. آن هم کربن به شکل گرافیت یا همان مغز مدادهای معمولی ما.
عدسی چشم انسان می‌تواند بعد از عمل آب مروارید دوباره رشد کند
در جراحی آب مروارید، پزشکان عدسی چشم که کدر و تار شده را در می‌آورند و با عدسی مصنوعی شفاف جایگزین می‌کنند. این عمل جراحی و کاشت عدسی مصنوعی ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. ولی طبق پژوهش جدیدی که در چین انجام شده، اگر وقتی که پزشک عدسی چشم را در می‌آورد، سلول‌های بنیادین بافت پوششی را درون چشم باقی بگذارد، بعد از مدتی خود به خود یک عدسی شفاف جدید رشد می‌کند. البته این آزمایش فقط برای درمان آب مروارید کودکان انجام شد و در آزمایش پزشکان چینی، عدسی جدید چشم این کودکان طی سه ماه خود به خود رشد کرد و به اندازه‌ی اصلی رسید.
باکتری‌های بدن ما دائما با هم می‌جنگند
باکتری‌های روده‌ی ما موجودات خیلی مفیدی هستند. ما در روده‌ی خود برای آن‌ها محیطی گرم و مغذی فراهم کرده‌ایم و آن‌ها هم کاری می‌کنند که ما سالم بمانیم. با این حال ظاهرا که خود باکتری‌ها خیلی رابطه‌ی خوبی با هم ندارند. مطالعات جدید نشان می‌دهند که گونه‌های مختلف باکتری‌های درون روده‌ی ما دائما با هم درحال جنگ هستند. آن‌ها می‌گویند که گونه‌های مختلف باکتری احتمالا برای بدست آوردن فضای بیشتر با همسایگانشان درگیر می‌شوند.
دوشنبه اولین مرحله‌ی ماموریت اگزومارس عازم مریخ می‌شود
موشک عظیم روسی پروتون در پایگاه فضایی بایکنور قزاقزستان آماده است تا فاز اول ماموریت دو مرحله‌ای «اگزومارس» (ExoMars) را انجام دهد. این موشک دوشنبه مدارگرد TGO و مریخ‌نشین «اسکیاپارلی» (Schiaparelli) را روانه‌ی مریخ می‌کند. ماموریت اگزومارس در گذشته و حال مریخ به دنبال حیات می‌گردد.
تصویر نجومی هفته: خورشید تاریک برفراز ترنیت
ابرها کنار می‌روند و خورشید تاریک در این چشم انداز زیبا نمایان می‌شود. این عکس به هنگام خورشیدگرفتگی دیروز در نزدیکی شهر ترنیت اندونزی گرفته شده است. جالب است که با وجود خورشید گرفتگی، افق شرق همچنان روشن است. دلیلش این است که ماه هنوز بر دوردست‌های افق شرق سایه نینداخته است. در این هنگام سایه‌ی ماه در نزدیکی استوا با سرعت ۱۷۰۰ کیلومتر بر ساعت به سمت شرق می‌رفته است. هرچند که در این عکس ماه کاملا جلوی خورشید قرار گرفته و کسوف کلی رخ داده، ولی می‌توان اطراف آن نور تاج خورشیدی را مشاهده کرد. تاج خورشیدی در حقیقت اتمسفر بیرونی داغ خورشید است که فقط به هنگام کسوف کلی مشاهده می‌شود.
