آیا اسکرینسیورها به موزه تعلق دارند؟
آخرین باری که به «اسکرینسیور» (Screen Saver) دسکتاپ خود فکر کردید کی بود؟ اگر تصاویر و گرافیکهای متحرک آن روزها دیگر استفاده نمیشوند به خاطر این است که واقعا دیگر کاربردی ندارند. برای اینکه علت این موضوع را بفهمیم، اول باید به یاد بیاوریم که اصلا چرا اسکرینسیورها به وجود آمدند.
روزهای بهیادماندنی CRT
برای پی بردن به سرمنشا اسکرینسیورها، باید بازگردیم به دههی ۹۰ میلادی، زمانی که اتصال به اینترنت بهصورت «دایالآپ» (dial-up) صورت میگرفت و مردم تازه داشتند به پدیدهی جدید ایمیل عادت میکردند. در آن روزها مانیتور اولین کامپیوترهای خانگی، مدلهایی جعبهای و بدقواره بود که به آنها CRT میگفتند. CRT نشان اختصاری Cathode Ray Tube است. در این مانیتورها از روشی قدیمی برای افکندن تصاویر بر صفحهنمایش استفاده میشد.
مانیتورهای CRT فسفر را از طریق پرتوهای الکترونی، داغ میکردند تا نور ایجاد کند، سپس آن پرتوی نور به کمک انحراف مغناطیسی خم میشد. گرچه این ساز و کار خیلی جالب به نظر میرسد، اما در واقع تکنیکی بسیار قدیمی بود و به دورهی اولین تلویزیونها برمیگشت و به درد کامپیوترهای مدرن نمیخورد.
اگر کامپیوتر برای مدت طولانی روشن میماند، بعضی از فسفرهای آن میسوخت. فسفرهای سوخته، توانایی خود را برای پاسخ به پرتوها از دست میدادند و درنتیجه یک تصویر پشت سر هم ایجاد میشد. در پی این مشکل، گرافیکهای خاصی مثل نوار تنظیمات، به طور مداوم روی صفحهنمایش باقی میماندند و در نهایت به مانیتور آسیب میزدند.
از سوی دیگر، مانیتورهای CRT برای روشن شدن مجدد به برق و زمان زیادی نیاز داشتند؛ بنابراین کاربران از خاموش کردن مانیتور پرهیز میکردند. راهحل این مشکل یک برنامهی سادهای بود که پس از چند دقیقه تصاویر سادهای را در صفحهنمایش پخش میکرد. به این ترتیب اسکرینسیور متولد شد.
پیدایش LCD
چون اسکرینسیورها در دههی ۹۰ میلادی و اوایل سال ۲۰۰۰ کاملا جا افتاده بودند و همه از آنها استفاده میکردند، هیچکس ضرورت وجود آنها را زیر سوال نمیبرد. ازآنجاکه مردم بهآسانی حوصلهشان سر میرود، اسکرینسیورها از نظر ظاهر و رنگبندی و شخصیسازی پیشرفتهتر شدند. آنها به روشی بیضرر و سرگرمکننده برای شخصیسازی دسکتاپ تبدیل شدند.
زمانی که مانیتورهای تخت LCD به خانههای مردم راه یافتند، اسکرینسیورها آنقدر در ذهن مصرفکنندگان ریشه انداخته بودند که هیچکس به کنار گذاشتن آنها فکر نمیکرد. نکتهی جالب ماجرا این است که مانیتورهای LCD نیاز به اسکرینسیورها را کاملا از بین بردند. مانیتورهای LCD (Liquid Crystal Display) از تکنیک کاملا متفاوتی برای نورپردازی استفاده میکنند که فسفر و پرتوهای الکترونی هیچ نقشی در آن ندارند. گرچه ممکن است در LCD هم گاهی اوقات صفحه موقتا گیر کند، اما هیچوقت نمیسوزند.
اسکرینسیورها و عمر باتری
آیا شما به اسکرینسیور دسکتاپ احتیاج دارید؟ خیر. آیا جایگزین بهتری وجود دارد؟ بله، میتوانید کامپیوتر خود را در حالت sleep یا hibernate قرار دهید. اگر کامپیوتر خود را بهگونهای تنظیم کنید که پس از چند دقیقه بیفعالیتی به حالت sleep برود، بسیار بهتر و مفیدتر است تا اینکه از اسکرینسیور استفاده کنید.
علتاش هم این است که اسکرینسیورهای امروزی از تصاویر و انیمیشنها سهبعدی استفاده میکنند که بهنوبهی خود بخشی از حافظهی رم و پردازنده را مصرف میکنند. در مورد لپتاپ این قضیه بدتر میشود، زیرا اسکرینسیورها باتری مصرف میکنند، اما حالت sleep به حفظ شارژ باتری کمک میکند.
البته اگر هنوز اسکرینسیور خود را دوست دارید یک راهحل ساده وجود دارد. اسکرینسیور خود را به گونهای تنظیم کنید تا تنها چند دقیقه روی صفحهنمایش باقی بماند و پس از آن کامپیوتر در حالت sleep یا hibernate قرار گیرد.
اسکرینسیور و امنیت
اسکرینسیورها در دنیای امروزی کارایی مهم دیگری هم دارند و به کمک آنها میتوان با قفل کردن کامپیوتر مانع از دسترسی به آن شد. هدف از حالت قفل این است که در غیاب شما کسی نتواند پشت کامپیوترتان بنشیند و به فایلها و اطلاعات شما دسترسی پیدا کند. به این ترتیب برای بازگشت به صفحهی دسکتاپ و استفاده از آن یک رمز عبور نیاز است.
منبع: Digital Trends