۵ خاصیت مهم مکمل روی (زینک) که احتمالا نمی‌دانید
روی (زینک)، یک ریزمغذی ضروری است که تقریباً بر همه‌ی جنبه‌های سلامتی تأثیر دارد. ضروری بودن روی به این معنی است که بدن نمی‌تواند آن را تولید یا ذخیره کند. بنابراین، نیاز به این ماده‌ی مغذی باید از طریق مصرف غذاها یا دریافت مکمل روی تأمین شود.
تحقیقات نشان می‌دهد که این ماده‌ی معدنی عملکرد سیستم ایمنی را تقویت کرده، سطح قند خون را ثابت نگه داشته و به سلامت پوست، چشم‌ها و قلب کمک می‌کند. وجود روی برای فعالیت بیش از ۳۰۰ آنزیم که به متابولیسم، هضم، عملکرد اعصاب و بسیاری از فرآیندهای دیگر کمک می‌کنند، ضروری است. سنتز DNA، تولید پروتئین و رشد و نمو بدن همگی از جمله فرآیندهایی هستند که به روی نیاز دارند. این ماده‌ی معدنی روی چشایی و بویایی تأثیر دارد و کمبود آن می‌تواند حس چشایی یا بویایی را کاهش دهد.
از مکمل روی که به اشکال مختلف در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد، برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها استفاده می‌شود. در این مقاله از دیجی‌کالا مگ انواع مکمل روی را معرفی کرده و مزایا و عوارض جانبی احتمالی آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
انواع مکمل روی
احتمالاً هنگام خرید مکمل روی از داروخانه متوجه شده‌اید که این محصول به شکل‌های مختلف وجود دارد. این مکمل‌ها که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم، تأثیرات متفاوتی روی سلامتی دارند:
- گلوکونات روی (Zinc gluconate): یکی از رایج‌ترین مکملهای روی است که اغلب در داروهای سرماخوردگی از جمله قرص‌های مکیدنی و اسپری‌های بینی یافت می‌شود.
- استات روی (Zinc acetate): مانند گلوکونات روی، استات روی هم اغلب به قرص‌های مکیدنی سرماخوردگی اضافه می‌شود تا علائم بیماری را کاهش و سرعت بهبودی را افزایش دهد.
- سولفات روی (Zinc sulfate): علاوه بر اینکه از کمبود روی جلوگیری می‌کند، شدت آکنه را هم کاهش می‌دهد.
- پیکولینات روی (Zinc picolinate): بعضی تحقیقات نشان می‌دهند که بدن انسان این فرم از مکمل روی را بهتر از انواع دیگر مکمل (از جمله گلوکونات روی و سیترات روی)، جذب می‌کند.
- اوروتات روی (Zinc orotate): یکی از رایج‌ترین انواع مکمل روی است که به اسید اوروتیک متصل می‌شود.
- سیترات روی (Zinc citrate): نتایج یک مطالعه نشان می‌دهد که این فرم از مکمل روی به خوبی گلوکونات روی جذب می‌شود، اما تلخی آن کمتر بوده و طعم بهتری دارد.
گلوکونات روی، یکی از رایج‌ترین و مقرون به صرفه‌ترین انواع مکمل روی است که می‌توانید بدون صرف هزینه‌ی زیاد از آن برای افزایش دریافت روی استفاده کنید. با این حال، اگر می‌توانید کمی بیشتر هزینه کنید، بهتر است پیکولینات روی را انتخاب کنید که جذب بهتری دارد.
مکمل روی به شکل کپسول، قرص و قرص میکدنی تولید می‌شود و به همین دلیل گزینه‌های زیادی برای انتخاب در اختیار دارید. به خاطر داشته باشید که اسپری‌های بینی حاوی روی باعث کاهش بویایی میشوند و باید از مصرف آن‌ها اجتناب کرد.
فواید مکمل روی
روی مزایای مختلفی برای سلامتی دارد، از جمله:
۱. بهبود عملکرد سیستم ایمنی
روی در بسیاری از داروهای بدون نسخه وجود دارد. چون این ماده‌ی معدنی می‌تواند عملکرد سیستم ایمنی را تقویت کرده و با التهاب مقابله کند. بررسی هفت مطالعه نشان می‌دهد که قرص‌های مکیدنی حاوی روی که ۸۰ تا ۹۲ میلی‌گرم روی دارند، می‌توانند مدت سرماخوردگی را تا ۳۳ درصد کاهش دهند.
روی به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده و به کاهش التهاب و محافظت در برابر بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، سرطان و دیابت کمک می‌کند. یک مطالعه روی ۵۰ فرد سالمند نشان داد که مصرف ۴۵ میلی‌گرم گلوکونات روی به مدت یک سال چندین نشانگر التهاب و همچنین تعداد دفعات ابتلا به عفونت را کاهش می‌دهد.
۲. کنترل قند خون
کمک به کنترل قند خون و ترشح انسولین، یکی از نقش‌های شناخته شده‌ی روی است. انسولین هورمونی است که قند را از جریان خون به داخل سلول‌ها منتقل می‌کند. نتایج بعضی تحقیقات نشان می‌دهد که روی می‌تواند سطح قند خون را ثابت نگه دارد و حساسیت بدن به انسولین را افزایش دهد. سایر تحقیقات هم نشان می‌دهند که روی به کاهش مقاومت به انسولین کمک کرده و درنتیجه توانایی بدن را برای استفاده از انسولین به منظور حفظ قند خون در محدوده‌ی طبیعی، افزایش می‌دهد.
۳. درمان آکنه
غالباً از مکمل روی برای بهبود سلامت پوست و درمان بیماری‌های شایع پوستی مانند آکنه استفاده می‌شود. سولفات روی به‌ویژه برای کاهش علائم آکنه‌ی شدید مفید است. یک مطالعه سه ماهه روی ۳۳۲ نفر نشان داد که مصرف ۳۰ میلی‌گرم روی عنصری (اصطلاحی که به مقدار واقعی روی موجود در مکمل اشاره دارد) در درمان آکنه‌ی التهابی مؤثر است. معمولا استفاده از مکمل روی بر سایر روش‌های درمانی ترجیح داده می‌شود. چون ارزان و مؤثر بوده و عوارض جانبی بسیار کمتری دارد.
۴. بهبود سلامت قلب
بیماری قلبی، یک مشکل جدی است که تقریباً ۳۳ درصد مرگ و میرهای جهان از آن ناشی می‌شود. بعضی تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف روی می‌تواند چند عامل خطر بیماری قلبی را بهبود بخشد و حتی میزان تری گلیسیرید و کلسترول خون را کاهش دهد.
محققان با بررسی ۲۴ مطالعه‌ی مختلف اعلام کردند که مکملهای روی به کاهش کلسترول تام، کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید خون کمک می‌کنند و از این طریق در پیشگیری از بیماری‌های قلبی نقش دارند. علاوه بر این، یک مطالعه روی ۴۰ زن جوان نشان داد که افزایش مصرف روی با کاهش فشار خون سیستولیک مرتبط است. با این حال، ذکر این نکته ضروری است که تحقیقات درباره‌ی تأثیر مکمل‌ها روی فشار خون محدود بوده و باید در این زمینه مطالعات بیشتری انجام شود.
سایر پژوهش‌ها نشان می‌دهند که کاهش روی سرم ممکن است با افزایش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب (عروق تغذیه‌کننده‌ی قلب) مرتبط باشد، اما در حال حاضر این یافته قطعی نیست.
۵. کاهش سرعت پیشرفت دژنراسیون ماکولا
دژنراسیون ماکولا، یک بیماری شایع چشمی است که یکی از علل اصلی از دست دادن بینایی در سراسر جهان محسوب می‌شود. غالباً از مکمل روی برای کاهش پیشرفت بیماری دژنراسیون وابسته به سن ماکولا (AMD) و جلوگیری از کاهش بینایی و نابینایی استفاده می‌شود.
یک مطالعه روی ۷۲ بیمار مبتلا به AMD نشان داد که مصرف روزانه ۵۰ میلی‌گرم سولفات روی به مدت سه ماه پیشرفت بیماری را کند می‌کند. در یک پژوهش دیگر هم مشاهده شد که مکمل روی از ابتلا به AMD پیشرفته جلوگیری می‌کند. با این حال، بعضی مطالعات نشان داده‌اند که مکملهای روی به تنهایی تأثیر چشمگیری در بهبود بینایی ندارند و برای به حداکثر رساندن نتایج باید همراه با سایر گزینه‌های درمانی استفاده شوند.
دوز مصرفی مکمل روی
میزان مصرف روزانه‌ی روی به نوع مکمل بستگی دارد. چون هر مکمل حاوی مقدار متفاوتی از روی عنصری است. به عنوان مثال، در سولفات روی حدود ۲۳ درصد روی عنصری وجود دارد. بنابراین، ۲۲۰ میلی‌گرم سولفات روی معادل حدود ۵۰ میلی‌گرم روی است. معمولا این مقادیر روی برچسب مکمل ذکر شده تا بتوانید به‌راحتی مشخص کنید که برای تأمین نیازهای روزانه‌ی خود باید چه مقدار از آن مکمل را مصرف کنید.
معمولا دوز توصیه شده‌ی روزانه برای افراد بزرگسال ۱۵ تا ۳۰ میلی‌گرم روی عنصری است. دوزهای بالاتر برای درمان بعضی از بیماری‌ها از جمله آکنه، اسهال و عفونت‌های تنفسی استفاده میشوند. به دلیل عوارض جانبی ناشی از مصرف زیاد روی، بهتر است میزان دریافت روزانه‌ی مکمل از ۴۰ میلی‌گرم تجاوز نکند، مگر اینکه پزشک تجویز کند.
عوارض جانبی مکمل روی
هنگامی که مکملهای روی طبق دستورالعمل مورد استفاده قرار می‌گیرند، یک راه مطمئن و مؤثر برای افزایش دریافت روی و بهبود جنبه‌های مختلف سلامتی محسوب میشوند. با این حال، مصرف آن‌ها می‌تواند به بروز عوارض جانبی نامطلوب از جمله تهوع، استفراغ، اسهال و معده درد منجر شود.
مصرف بیش از ۴۰ میلی‌گرم روی عنصری ممکن است علائم شبه آنفولانزا مانند تب، سرفه، سردرد و خستگی را ایجاد کند. روی همچنین می‌تواند توانایی بدن را برای جذب مس کاهش داده و به‌تدریج به کمبود این ماده‌ی معدنی مهم منجر شود. علاوه بر این، مشخص شده که مکملهای روی جذب بعضی آنتی بیوتیک‌ها را مختل کرده و در صورت مصرف همزمان، اثربخشی آن‌ها را کاهش می‌دهند.
برای اینکه از بروز عوارض جانبی پیشگیری شود، به میزان دوز توصیه شده توجه کنید و بدون تجویز پزشک روزانه بیش از ۴۰ میلی‌گرم مکمل روی مصرف نکنید. اگر پس از مصرف مکملهای روی دچار عوارض جانبی شدید، دوز مصرفی را کاهش داده و در صورت تداوم علائم با پزشک مشورت کنید.
کلام پایانی
روی یک ماده‌ی معدنی ضروری است که نیاز بدن به آن باید از طریق رژیم غذایی یا مصرف مکمل تأمین شود. مصرف روزانه ۱۵ تا ۳۰ میلی‌گرم روی عنصری می‌تواند عملکرد سیستم ایمنی، سطح قند خون و سلامت چشم، قلب و پوست را بهبود بخشد. با این حال، مصرف زیاد مکمل آن برای سلامتی مضر بوده و به همین دلیل نباید بیش از ۴۰ میلی‌گرم روی در طی روز دریافت شود. مشکلات گوارشی، علائم شبه‌ی آنفولانزا، کاهش جذب مس و کاهش اثربخشی آنتی بیوتیک‌ها از عوارض جانبی روی به شمار می‌روند.
مکملهای روی به شکل کپسول، قرص و قرص مکیدنی در داروخانه‌ها و همچنین به‌صورت اینترنتی به فروش می‌رسند. اگر می‌خواهید میزان دریافت روی را از طریق رژیم غذایی افزایش دهید، از غذاهای غنی از روی مانند آجیل، حبوبات، گوشت، غذاهای دریایی و لبنیات استفاده کنید.
منبع: healthline
سلام خیلی ممنون. اطلاعات بسیاد مفید و خیلی کاملی بود. تشکر میکنم
سلام قیمتهای مکملهای بالا جدید هست ؟
ممنون از اطلاعات خوبی که دادید