ایکس‌باکس لحن خود درباره‌ی گیم‌پس را تغییر می‌دهد؛ اهداف ناموفق مایکروسافت
آخرین گزارش مالی مایکروسافت و همچنین اظهارات اخیر فیل اسپنسر در جریان مصاحبه‌اش با وال استریت ژورنال، نشانه‌هایی از تغییر لحن مایکروسافت در قبال گیم‌پس را القا می‌کند.
نکته مهم برای برخی از افراد این است که مایکروسافت در سه‌ماهه‌ی دوم سال جاری میلادی، نتوانست به اهداف خود پیرامون رشد اشتراک گیم پس دست پیدا کند.
من تمایلی ندارم که صرفاً از روی نتایج ۶ ماه اخیر نتیجه‌گیری کنم. نه‌تنها کمبود قابل‌توجهی از عناوین بزرگ و انحصاری ایکس‌باکس در سال گذشته وجود داشته است، بلکه این اولین تابستان پس از محدودیت‌های کرونایی بوده است، زمانی که مردم واقعاً به تعطیلات رفته‌اند. این اجتناب‌ناپذیر بود که بعضی از اهداف تجاری شرکت‌های حوزه‌ی بازی آن‌گونه که شرکت‌ها بخواهند، محقق نشود و مایکروسافت تنها شرکتی نیست که چنین چیزی را تجربه می‌کند.
اما نکته قابل‌توجه، نظراتی بود که در کنار این خبر مطرح شد؛ فیل اسپنسر تخمین زد که گیم‌پس احتمالاً تنها حدود ۱۵ درصد از درآمد محتوا و سرویس‌های ایکس‌باکس را به خود اختصاص خواهد داد و اظهار داشت: «ما آینده‌ای نداریم که در آن من فکر می‌کنم ۵۰ تا ۷۰ درصد از درآمد ما از سرویس‌های اشتراکی به دست آید.»
۱۵ درصد رقم پایینی به نظر می‌رسد، به‌خصوص وقتی که در نظر بگیرید که مایکروسافت به نام گیم‌پس میلیاردها دلار بر روی بازی‌ها و توسعه‌دهندگان سرمایه‌گذاری کرده است.
ایکس‌باکس تاکنون کار فوق‌العاده‌ای با گیم‌پس انجام داده است. کار برندسازی و پیام‌رسانی پیرامون این سرویس اشتراکی، آن را به پرچمدار پلتفرم‌های اشتراکی در صنعت تبدیل کرده است. گیم‌پس شاید بیش‌ترین تعداد کاربران را نداشته باشد اما دیگر سرویس‌های اشتراکی – از پلی‌استیشن پلاس گرفته تا اپل آرکید – همواره با آن مقایسه می‌شوند.
ایکس‌باکس گیم‌پس عملاً به یک عامل قدرتمند برای فروش کنسو‌ل‌های ایکس‌باکس تبدیل شده است. برای اولین‌بار پس از پلی‌استیشن ۲ که با وجود دی‌وی‌دی پلیر خود توجه‌های زیادی را به خود جلب کرده بود، یک کنسول بازی دارای یک ویژگی بسیار تأثیرگذار است که به یک بازی ویدئویی خاص منحصر نمی‌شود. مایکروسافت در جریان انتشار گزارش مالی خود اعلام کرد که نیمی از افرادی که دستگاه ارزان‌قیمت‌تر ایکس‌باکس سری اس را خریداری کرده‌اند، برای اکوسیستم ایکس‌باکس جدید هستند و به‌راحتی می‌توان تصور کرد که گیم‌پس در جلب توجه برخی از این بازیکنان جدید نقش زیادی داشته است.
با این حال باوجود این موفقیت‌ها، حرکت گیم‌پس با یک سری موانع عقب افتاده است. مانع بزرگ اول، اختلال در برنامه‌های مایکروسافت و بسیاری از شرکت‌ها در عرضه‌ی بازی‌هایشان بوده است که این عمدتاً به خاطر کووید-۱۹ و تغییر شیوه‌ی کاری استودیوها به‌صورت ترکیبی (حضوری و مجازی) بوده است. این موضوع امسال در برنامه‌ی انتشار بازی‌های مایکروسافت به‌وضوح مشخص بود. البته، این باید یک موقعیت موقتی باشد اما مایکروسافت تا رسیدن به شرایط ایدئال برای عرضه‌ی منظم بازی‌های بزرگ در سرویس گیم‌پس هنوز راه درازی در پیش دارد و این وضعیت با این واقعیت سخت‌تر می شود که ناشران بازی‌های تراز اول تمایلی به قراردادن عناوین بزرگ و جدید خود در این سرویس ندارند.
مانع و عامل مهم بعدی، بازی‌های رایگان برای بازی کردن (free-to-play) هستند. به این ترتیب، بازی‌های ۷۰ دلاری رقیب واقعی گیم‌پس نیستند، بلکه رقیب اصلی آن بزرگ‌ترین عناوین بازار مانند فورتنایت، کال آو دیوتی وارزون و روبلاکس است که همگی رایگان هستند. مایکروسافت در تلاش است تا راه‌هایی برای استفاده از بازی‌های رایگان برای بازی کردن در گیم پس پیدا کند، مانند همکاری‌اش با استودیو رایِت گیمز، اما هنوز کاملاً به این موضوع پی نبرده است. همچنین این واقعیت وجود دارد که برای بسیاری از افراد که تنها تعداد انگشت‌شماری بازی در سال انجام می‌دهند، یک سرویس اشتراکی چندان منطقی به نظر نمی‌رسد.
همه این‌ها دلایلی منطقی برای این هستند که چرا مایکروسافت ممکن است پتانسیل گیم پس را به‌خصوص در کنسول‌ها پایین در نظر بگیرد، جایی که اسپنسر می‌گوید رشد این سرویس در حال کندشدن است.
این موضوع ممکن است منفی به نظر برسد و تغییر قابل‌توجهی در لحن ایکس‌باکس ایجاد کند، اما حقیقت این است که با آنچه پیش از این شنیده‌ایم، تفاوت اساسی ندارد. در مصاحبه‌ای که سال گذشته با سارا باند (Sarah Bond) انجام دادیم، او به ما گفت که مایکروسافت انتظار ندارد سرویس‌های اشتراکی به مدل تجاری غالب تبدیل شوند و این چیزی است که این شرکت تکرار کرده است، اگرچه هنوز هم ۱۵ درصد کمتر از حد انتظار به نظر می‌رسد.
البته، در این میان باید این نکته را هم در نظر داشته باشید که خرید بزرگ اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت در حال حاضر توسط نهادهای نظارتی مختلف در سراسر جهان در حال بررسی و بحث است و برخی از داده‌هایی که مایکروسافت می‌خواهد به اشتراک بگذارد، بدون شک در رابطه با آن است.
یکی از نگرانی‌های بزرگ نهاد نظارتی بریتانیا (CMA) پیرامون سلطه بالقوه گیم‌پس و مایکروسافت در فضای اشتراک و استریم بازی‌ها است. ایکس‌باکس با اعلام اینکه سرویس استریم بازی تنها ۱۵ درصد از کسب‌وکار محتوا و سرویس‌های ایکس‌باکس را به خود اختصاص می‌دهد، به این نکته اشاره می‌کند که حتی اگر گیم‌پس به محبوب‌ترین سرویس اشتراکی در بازی‌های ویدئویی تبدیل شود، در نهایت تنها یک مدل تجاری خواهد بود و آن هم بزرگ‌ترین مدل تجاری نخواهد بود.
پیام دیگر نهادهای نظارتی در رابطه با اظهارنظر اسپنسر پیرامون کامپیوتر و موبایل بود. مایکروسافت اعلام کرد که سرویس اشتراکی گیم‌پس روی کامپیوترهای شخصی رشدی ۱۵۹ درصدی داشته که با نظرات اخیر ناشران بازی‌های مستقل درباره‌ی افزایش محبوبیت این سرویس مطابقت دارد. یکی از توسعه‌دهندگان بازی‌های مستقل که به‌صورت ناشناس با سایت GameIndustry.biz صحبت کرده است، پیش‌بینی می‌کند که به جای فروشگاه اپیک گیمز، سرویس اشتراکی گیم‌پس به‌زودی به رقیب اصلی استیم تبدیل خواهد شد.
و درباره‌ی موبایل، اسپنسر از تمایل به پایان‌دادن به سلطه اپل و گوگل سخن گفته است و حتی اظهار داشت که کال آو دیوتی موبایل برای مایکروسافت جالب‌تر از نسخه‌های پرهزینه‌ی کنسولی است.
این با تحلیل ما از این خرید عظیم که در اوایل سال آن را بیان کرده بودیم، تفاوت چندانی ندارد. با خرید بلیزارد، مایکروسافت آثار بزرگ و شناخته‌شده‌ای همچون دیابلو و وارکرفت را برای کامپیوترهای شخصی در اختیار خواهد داشت که در کنار کال آو دیوتی می‌توانند گیم‌پس را در کامپیوترهای شخصی تقویت کنند و باعث شوند که این سرویس به رقیب درخوری برای استیم تبدیل شود. از طرف دیگر، مایکروسافت از طریق عناوینی چون کندی کراش (Candy Crash) و کال آو دیوتی حضور پررنگی در عرصه‌ی موبایل خواهد داشت که می‌تواند در آن کسب‌و‌کاری را توسعه دهد.
از طریق صحبت درباره‌ی این موضوع، مایکروسافت به این نگرانی پاسخ می‌دهد که این خرید ممکن است به رقابت در فضای کنسول لطمه بزند و در عوض نشان دهد که چگونه این خرید رقابت در کامپیوتر و موبایل را افزایش خواهد داد. به عبارت دیگر، این موضوع تنها به معنای رقابت شدیدتر با سونی نیست، بلکه اپل، گوگل و وَلو (Valve) هم در این رقابت حضور دارند.
این یک استدلال قانع‌کننده است اما هنوز تردیدها و نگرانی‌هایی در این زمینه وجود دارد. وقتی صحبت از کامپیوترهای شخصی به میان می‌آید، گیم‌پس یک رقیب مشابه برای استیم نیست. برخی از ناشران ایندی که با آن‌ها صحبت کردیم، نگران این هستند که یک سرویس اشتراکی محبوب در کامپیوترهای شخصی ممکن است برای عناوین ایندی پریمیوم چه معنایی داشته باشد. یکی از ناشران برای اثبات حرف خود به تاثیر نتفلیکس بر سینما و به‌خصوص فیلم‌های سینمایی با اکران کوچک‌تر اشاره کرد.
این ترس‌ها در حال حاضر توسط داده‌ها اثبات نشده‌اند اما این چیزی است که اهالی صنعت (از جمله مایکروسافت) به آن توجه خواهند کرد. مایکروسافت می‌خواهد مطمئن شود که رقابت با استیم فرصت‌های بیشتری را برای توسعه‌دهندگان ایجاد می‌کند، نه فرصت‌های کمتر.
در رابطه با موبایل، مشخص نیست که مایکروسافت چگونه قصد دارد به طور جدی با اپل و گوگل رقابت کند. کندی کراش و کال آو دیوتی همراه با ایکس‌باکس گیم استریمینگ قطعاً حضور قدرتمندی را در تلفن‌های همراه به مایکروسافت خواهد داد اما آن‌قدر عمیق نیست که بتواند رقابت قابل‌توجهی را در مقابل گوگل‌پلی یا اپ‌استور ارائه دهد.
با این وجود، مایکروسافت با انتشار آخرین گزارش مالی خود و همچنین صحبت‌های جدید اسپنسر می‌خواهد توجه‌ها و بحث‌ها را از کنسول‌ها و گیم‌پس دور کند و دید وسیع‌تری از صنعت بازی‌های ویدئویی را ارائه دهد. با این کار، آن‌ها امید دارند که بتوانند خرید عظیم ۶۹ میلیارد دلاری اکتیویژن بلیزارد را توجیه کنند و نشان دهند که این خرید نه‌تنها رقابت را کمتر نخواهد کرد، بلکه باعث افزایش آن خواهد شد.
منبع: GameIndustry.biz
