ویندوز XP بیست ساله شد؛ سیستم‌عامل خاطره‌انگیز مایکروسافت
ویندوز XP که یکی از محبوب‌ترین نسخه‌های ویندوز در تمام دوران محسوب می‌شود، در تاریخ ۲۵ اکتبر ۲۰۰۱ (۳ آبان ۱۳۸۰) منتشر شد. این نسخه‌ی ویندوز به دلیل جذابیت گرافیکی و ارائه‌ی امکانات مختلف، جلب توجه زیادی کرد. به مناسبت ۲۰ سالگی ویندوز XP، به این سیستم‌عامل خاطره‌انگیز و ویژگی‌های مهم آن نگاهی می‌اندازیم.
راهیابی ویندوز NT به سیستم کاربران معمولی
در اوایل دهه‌ی ۹۰ میلادی، مایکروسافت توسعه‌ی نسل بعدی سیستم‌عامل خود موسوم به ویندوز NT را آغاز کرد تا ویژگی‌های MS-DOS به طور کامل کنار بروند. این ویندوز از هسته‌ی جدید و دیگر تکنولوژی‌های جدید بهره می‌برد و به همین خاطر پایداری و ثبات خوبی به ارمغان می‌آورد. در ابتدا، NT فشار زیادی به سخت‌افزار سیستم وارد می‌کرد و به همین خاطر مایکروسافت برای کاربران حرفه‌ای و سرورها از آن استفاده کرد. اول قرار بود ویندوز ۲۰۰۰ این تکنولوژی جدید را برای عموم کاربران ارائه کند که چنین کاری انجام نشد و در عوض ویندوز ME به دست کاربران معمولی رسید. اما مایکروسافت می‌دانست که تغییر به سمت NT اجتناب‌ناپذیر است.
ویندوز ME (مانند ویندوز ۹۵ و ۹۸) مبتنی بر تکنولوژی‌های استفاده شده در MS-DOS بود و به همین خاطر به طور مرتب دچار مشکلات مختلفی می‌شد. بعد از انتقادات گسترده از ویندوز ME و فروش پایین آن، مایکروسافت بالاخره به این نتیجه رسید که باید از تکنولوژی NT بهره ببرد.
بعد از بررسی‌های گسترده، مایکروسافت نمونه‌ی اولیه‌ی یک سیستم‌عامل با اسم مستعار Whistler توسعه داد که در نهایت نام ویندوز XP برای آن انتخاب شد. طبق اعلام مایکروسافت، XP مخفف experience (تجربه) است که با این نام می‌خواست نشان دهد که تجربه‌ی کاربری در مرکز توجه قرار گرفته است.
برخلاف شکاف بین نسخه‌های مختلف ویندوزهای قبلی، مایکروسافت تصمیم گرفت فقط دو نسخه‌ی حرفه‌ای و خانگی ویندوز XP را راهی بازار کند. نسخه‌ی خانگی ویندوز XP با قیمت ۱۹۹ دلار معرفی شد که البته کاربران ویندوزهای قدیمی با پرداخت ۹۹ دلار می‌توانستند این نسخه‌ی جدید را بخرند. قیمت نسخه‌ی حرفه‌ای ویندوز XP هم ۲۹۹ دلار بود که در صورت استفاده از نسخه‌های حرفه‌ای ویندوزهای قبلی، قیمت آن به ۱۹۹ دلار کاهش پیدا می‌کرد.
مانند تمام نسخه‌های جدید ویندوز، ویندوز XP هم حداقل مشخصات سخت‌افزاری لازم برای نصب آن را ارتقا داد. کاربران برای نصب ویندوز XP باید از سیستم مبتنی بر حداقل پردازنده‌ی با سرعت ۲۳۳ مگاهرتز، ۶۴ مگابایت رم و ۱٫۵ گیگابایت فضای خالی هارد دیسک بهره می‌بردند. همچنین کارت گرافیک هم باید از حداقل رزولوشن ۸۰۰ در ۶۰۰ پشتیبانی می‌کرد.
جذابیت ظاهری
کاربران بعد از نصب ویندوز XP با طراحی رابط کاربری بسیار جذاب‌تری روبه‌رو می‌شدند. از بین مهم‌ترین مؤلفه‌های طراحی رابط کاربری آن می‌توانیم به تسک‌بار آبی، دکمه‌ی سبز رنگ منوی استارت و دکمه‌ی قرمز X برای بستن پنجره‌ها اشاره کنیم. تصویر پس‌زمینه‌ی ویندوز هم جذابیت آن را دوچندان کرده بود. این تصویر توسط یکی از عکاسان سابق مجله‌ی National Geographic در منطقه‌ای از ایالت کالیفرنیا در سال ۱۹۹۶ ثبت شده است. باید خاطرنشان کنیم کاربران در ویندوز XP به‌راحتی می‌توانستند تم ویندوز را تغییر دهند.
همچنین به لطف استفاده از سیستم رندرینگ موسوم به ClearType، متن‌ها در مانیتورهای LCD بهتر نمایش داده می‌شدند. گفتنی است در آن دوران مانیتورهای LCD روزبه‌روز توجه بیشتری جلب می‌کردند. در ضمن در این نسخه، بسیاری از آیکون‌ها جذاب‌تر شدند و برای اولین بار، طراحان آیکون‌ها می‌توانستند بخشی از این طرح‌ها را شفاف کنند و در ضمن بهره‌گیری از سایه هم امکان‌پذیر شد.
دیگر ویژگی‌های ویندوز XP
ویندوز XP در مجموع چندین ویژگی جدید داشت که در ادامه به تعدادی از آن‌ها می‌پردازیم؛
- منوی استارت دو ستون دارد که کاربران می‌توانستند برنامه‌های دلخواه خود را پین کنند.
- در تسک‌بار برنامه‌های مختلف زیر یک دکمه جمع می‌شدند.
- کاربران به‌راحتی می‌توانستند بین اکانت‌های مختلف ویندوز سوئیچ کنند.
- در ویندوز اکسپلورر پیش‌نمایش عکس‌ها و دیگر اسناد امکان‌پذیر شد.
- قابلیت سیستم ریکاوری خودکار می‌توانست مشکلات ویندوز را تشخیص دهد و در این زمینه به کاربر کمک کند.
- در زمینه‌ی شبکه از ویژگی‌های جدیدی مانند فایروال، پشتیبانی از وای‌فای و اشتراک‌گذاری اینترنت بهره می‌برد.
بازی‌های ویندوز XP
در ویندوز XP تعداد زیادی از بازی‌های نسخه‌های قبلی مانند Solitaire، Minesweeper و Freecell قرار داشت. همچنین باید به بازی‌های جدیدی مانند Spider Solitaire، Hearst و ۳D Pinball اشاره کنیم. در ضمن باید نباید ۵ بازی آنلاین Internet Backgammon، Internet Checkers، Internet Hearts، Internet Reversi و Internet Spades را هم از قلم بیندازیم که از ویندوز ME راهی XP شدند. اگرچه ویندوز XP مبتنی بر معماری ویندوز NT بود، اما از بازی‌های مبتنی توسعه یافته برای ویندوز ۹۵ و ۹۸ هم پشتیبانی می‌کرد.
میراث ویندوز XP
مایکروسافت برای بازاریابی و تبلیغات ویندوز XP حدود ۱ میلیارد دلار هزینه کرد. روی هم رفته این نسخه‌ی جدید ویندوز از همان ابتدا با استقبال روبه‌رو شد ولی در برخی رسانه‌ها کارشناسان از مشکلات مربوط به درایورها و وجود برخی باگ‌های امنیتی انتقاد کردند.
بعد از گذشت ۲ ماه از عرضه‌ی ویندوز XP، بیش از ۱۷ میلیون نسخه از آن فروخته شد و رکورد فروش ویندوز ۹۵ و ME را پشت سر گذاشت. تا سال ۲۰۰۴ آمار فروش ویندوز XP به ۲۱۰ میلیون نسخه رسید و اگرچه مایکروسافت آمار کل فروش آن را اعلام نکرده، اما در گزارش‌های مختلف به مجموع فروش ۵۰۰ میلیون تا ۱ میلیارد نسخه اشاره شده است.
در نهایت جذابیت و پایداری ویندوز XP منجر به وفاداری شدید کاربران آن شد. این وفاداری به حدی زیاد بود که در سال ۲۰۰۸ مایکروسافت اعلام کرد می‌خواهد پشتیبانی از آن را متوقف کند ولی به دلیل اعتراضات گسترده، پشتیبانی از آن تا سال ۲۰۱۴ تمدید شد. ویندوز XP در مجموع یکی از محبوب‌ترین نسخه‌های ویندوز محسوب می‌شود و در تاریخچه‌ی کامیپوترهای شخصی جایگاه مهمی دارد.
منبع: How To Geek
