۱۰ دلیل که چرا همیشه خسته هستید (و درمان طبیعی هر کدام)
آیا همواره از خودتان میپرسید، «من چرا همیشه خستهام؟» آیا احساس میکنید هر چند ساعت که بخوابید و استراحت کنید، باز هم خسته هستید و هیچ تفاوتی ایجاد نمیشود؟ به طور کلی، بیشتر ما میدانیم که استراحتهای شبانه بسیار مهم هستند، ولی شمار کمی میتوانیم آن هشت ساعت خواب را در اولویت قرار دهیم. شاید هم به اندازهی کافی بخوابیم ولی باز هم احساس خستگی کنیم. در هر صورت، بهآسانی میتوان گفت بسیاری از ما فراموش کردهایم که استراحت واقعی چه حسی دارد!
نه تنها با این مشکلات سروکله میزنیم، بلکه با کمک گرفتن از قهوه و نوشیدنیهای انرژیزا، کوک کردن ساعتهای گوناگون و… همواره ریتم شبانهروزی بدنمان را هم به هم میریزیم و در چرخهی طبیعی خواب و بیداری خود اختلال ایجاد میکنیم.
بدون شک خواب کافی تأثیر فراوانی روی سطح انرژی ما میگذارد، ولی ماجرا پیچیدهتر از این حرفها است. اگر همیشه تلاش میکنید انرژی خود را افزایش دهید و خستگی را از خودتان دور سازید، باید روی چیزهایی از جمله رژیم غذایی، تعادل هورمونی، ورزش منظم، کنترل عوامل استرسزا در زندگی و ژنتیک و ویژگیهای فیزیکی خود تمرکز کنید.
همهی این چیزها به گونهای روی سطح هورمونهای شما تأثیر میگذارند و ریتم شابهروزی و خواب شما را دگرگون میکنند. بنابراین استرسهای روزمره و واکنش شما نسبت به آنها را به دنبال دارند و منجر به خستگی و اختلال در خواب میشوند.
خوشبختانه راهکارها و ترفندها فراوانی برای دگرگون کردن سبک زندگی وجود دارند که با کمک آنها میتوانید با خستگی و بیحوصلگی مبارزه کنید و سطح انرژی خود را افزایش دهید. اگر خستگی امانتان را بریده، باید هشت ساعت خواب با کیفیت را در اولویت قرار دهید. ولی اگر به اندازهی کافی میخوابید و همچنان احساس خستگی میکنید، باید به بررسی مشکلات ژرفتری بپردازید که در ادامه بررسی خواهیم کرد.
در این نوشتار به بررسی ۱۰ دلیل برای خستگی و بیحوصلگی میپردازیم و همچنین راهکارهایی برای مقابله با این مشکلات معرفی میکنیم. با ما همراه باشید.
۱۰ دلیل که چرا همیشه خسته و بیحوصله هستید
۱. بیماری تیروئید
بیماری تیروئید بسیار شایع است و ممکن است شمار زیادی از مردم به آن مبتلا بوده و از آن کاملا بیخبر باشند! این بیماری بهویژه برای زنان و افراد مسن یک تهدید جدی به شمار میرود.
بیماری تیروئید میتواند نشانههای گوناگونی داشته باشد که از میان آنها میتوان گزینههای زیر را فهرست کرد؛
- خستگی
- زودرنجی
- درد ماهیچهها و مفاصل
- افزایش یا کاهش وزن
- مشکلات بینایی
- کارکرد ضعیف بدن
- دگرگونیهایی در دمای بدن
- دگرگونی در اشتها
اختلال تیروئید میتواند به اشکال مختلفی نمایان شود، زیرا تیروئید یک غدهی بسیار مهم است که در بیشتر کارکردهای بدن نقش دارد. برای نمونه، غده تیروئید مسؤولیت تنظیم دمای بدن، ضربان قلب، تولید پروتئین و کنترل میزان سوختوساز و سطح انرژی بدن را بر عهده دارد.
بیماری تیروئید میتواند یکی از دلایلی باشد که همیشه خسته هستید. چهار علت بنیادین زیر برای این بیماری وجود دارند؛
- عدم تعادل هورمونی ناشی از استرس و رژیم غذایی
- بیتابی خوراکی نسبت به چیزهایی مانند گلوتن و لبنیات
- قرار گرفتن در معرض تشعشع و سموم
- کمبود مواد مغذی مانند یُد یا سلنیوم
راهکارهای طبیعی برای درمان بیماری تیروئید
- تا جای ممکن خوراکیهای لبنی و حاوی گلوتن را کنار بگذارید.
- در معرض سموم و فلزات سنگین قرار نگیرید.
- برای تأمین ید و سلنیوم از غذاها یا مکملهای مناسب استفاده کنید.
- بدن خود را با کمک جلبک کلرلا، خار مریم، زردچوبه و گشنیز سمزدایی کنید و اگر دندانهایتان با فلزها پر شدهاند، حذف آنها را در نظر داشته باشید.
- از خوردنیها و گیاهان تطبیقی مانند پودر ماکا، گیلاس زمستانی و ریحان مقدس کمک بگیرید. (گیاهان تطبیقی به تطبیق پیدا کردن و سازگار شدن بدن با استرس و واکنش بهترِ آن کمک میکنند. Adaptogenic herbs)
- رژیم غذایی خود را طوری تنظیم کنید که کربوهیدرات کم، ولی پروتئین و چربی سالم بالایی داشته باشد.
۲. خستگی آدرنال و سندرم خستگی مزمن
گفته میشود خستگی آدرنال تا ۸۰ درصد از بزرگسالان سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد و درست مانند بیماری تیروئید، ناشی از عدم تعادل هورمونهای بدن است. غدد فوق کلیوی، غدد درونریز مهمی هستند که بیش از ۵۰ هورمون گوناگون از جمله هورمونهای تنظیم انرژی مانند کورتیزول و آدرنالین را آزاد میکنند.
سندرم خستگی مزمن هم نشانههای مشابهای با خستگی آدرنال دارد و مردم بسیاری را دچار مشکلات گوناگون میکند. زنان به طور معمول بیشتر به این بیماری دچار میشوند و خطر ابتلا به آن در دههی ۴۰ و ۵۰ سالگی بسیار بیشتر است.
خستگی آدرنال و سندرم خستگی مزمن نشانههای یکسانی دارند که در ادامه آوردهایم؛
- خستگی شدید که حتی با خواب کافی هم از میان نمیرود
- بهسختی خوابیدن و خواب ماندن در شب
- درد مفاصل و ماهیچهها
- خشک شدن و درد بدن
- سردرد
- همواره بیمار شدن؛ مانند گلودرد، سرماخوردگی یا نشانههایی شبیه به آنفولانزا
- افزایش وزن
- مشکلات گوارشی مانند یبوست یا دل پیچه
- مه مغزی
- اختلال در تمرکز و یادآوری
این هورمونهای کلیدی بسته به میزان استرس وارد شده به بدن، کاهش یا افزایش پیدا میکنند. بنابراین، افزایش استرس با نشانههای خستگی آدرنال پیوند مستقیمی دارد. به همین دلیل، نگران بودن و احساس شلوغی و شلختگی ذهنی میتوانند خستگی و کمبود انرژی را به دنبال داشته باشند. خستگی آدرنال به طور معمول ناشی از مشکلات زیر است؛
- استرس زیاد به دلیل مشکلات عاطفی، جسمی و روحی
- رویدادهای استرسزای خانوادگی
- سموم محیطی و آلودگیها
- استرس مزمن به دلیل وضعیت مالی یا شرایط نامناسب شغلی
- ضربهی روانی و بدرفتاریها
- کمبود خواب
- ورزش بیش از اندازه و تمرینزدگی
- سوءمصرف مواد مخدر و الکل
- رژیم غذایی نامناسب
سندرم خستگی مزمن هم به دلیل مشکلات زیر رخ میدهد؛
- کارکرد غدهی هیپوتالاموس
- اختلال در کارکرد غدهی هیپوفیز
- سیستم ایمنی ضعیف، از جمله کاهش سلولهای کشندهی طبیعی بدن
- کمبود برخی هورمونها که گاهی اوقات در آزمایشهای استاندارد خون نادیده گرفته میشوند
- عفونتهای مکرر
- رشد قارچها و مخمرها
راهکارهای طبیعی برای درمان خستگی آدرنال و سندرم خستگی مزمن
- از مصرف کافئین، قند، کربوهیدرات اضافی، روغنهای هیدروژنه، و غذاهای فرآوریشده و بستهبندیشده خودداری کنید.
- به سراغ گیاهان تطبیقی بروید و از مواد مغذی مانند روغن ماهی امگا ۳، منیزیم، ویتامین B5، ویتامین B12، ویتامین C، ویتامین D3 و روی استفاده کنید.
- بیشتر ورزش کنید و بخوابید و از فعالیتهای گوناگون برای کاهش استرس کمک بگیرید.
۳. سبک زندگی کمتحرک
در دنیای امروزی، بسیاری از مردم به دلیل کار و شغلشان تحرک کمی دارند. نشستن زیاد برای بدن مضر است و درد کمر، سر و گردن را به دنبال دارد. جدا از این، انرژی شما را هم کاهش میدهد و منجر به خستگی و بیحوصلگی میشود. به طور معمول، شرایط زیر باعث کاهش تحرک در زندگی روزمره میشوند؛
- کارهای دفتری و پشتمیزی
- ورزش نکردن
- مشکلات و درد کمر
- دردهای مزمن
- نشستنهای همیشگی
- کمبود انگیزه
ورزش کردن به طور منظم میتواند بهترین راهکار برای افزایش تحرک در درازای روز باشد. ورزش فواید فراوانی دارد و همه از آنها با خبر هستند. بنابراین، بدون هیچ معطلی باید ورزش و فعالیت بدنی را وارد برنامهی روزانهتان کنید. حتی اگر احساس خستگی کنید، با ورزش کردن این خستگی را از بین خواهید برد و حسابی شاداب خواهید شد.
جدا از ورزش، با کمک راهکارهای زیر هم میتوانید تحرکتان را بیشتر کنید؛
- از میز کارهای ایستاده کمک بگیرید و تلاش کنید کمتر بنشینید.
- به جای صندلی، روی توپهای تناسب اندام بزرگ بنشینید تا کمرتان را صاف نگه دارید و ماهیچههای مرکزی شکم را هم درگیر کنید.
- برای چند دقیقه دست از کار بکشید و راه بروید.
- پیش یا پس از هر جلسهی کاری، زمانی را برای پیادهروی و فعالیت بدنی در نظر بگیرید.
- به ازای هر یک ساعت کار، ۵ دقیقه حرکات کششی انجام دهید.
۴. افسردگی
افسردگی یکی از شایعترین اختلالهای روانی و مهمترین دلایل کمبود انرژی به شمار میرود. بیشتر مردم جهان به این بیماریها و مشکلات روحی-روانی دچار هستند. افسردگی به طور معمول به دلایل زیر رخ میدهد؛
- استرس زیاد
- مشکلات عاطفیِ برطرفنشده
- عدم تعادل در انتقالدهندههای عصبی مغز
- عدم تعادل هورمونی
- الکل
- کمبود مواد مغذی در بدن
- کمبود تابش نور خورشید بر بدن
- مسمومیت ناشی از فلزات سنگین
- حساسیتهای غذایی
راهکارهای طبیعی برای درمان افسردگی
- مصرف غذاهای فرآوریشده و تصفیهشده، فستفودها، غذاهای سرشار از قند، کربوهیدراتهای ساده، کافئین و الکل را بهشدت کاهش دهید.
- در عوض، از خوردنیها و غذاهای سرشار از پروتئین، سبزیجات، چربیهای سالم مانند اسیدهای چرب امگا ۳ و نارگیل، و سایر غذاهای کامل و مغذی استفاده کنید.
- از ورزش، تکنیکهای آرامش ذهن و روان، و اسانسهای روغنی برای دگرگون کردن حال و هوایتان کمک بگیرید.
- اسانسهای روغنی از جمله گل رز، ترنج، اسطوخودوس، بابونهی رومی و درخت کانانگا گزینههای مناسبی برای کاهش اضطراب و درمان افسردگی هستند. از آنها استفاده کنید.
۵. کمخونی
کمخونی به وضعیتی گفته میشود که سطح گلبولهای قرمز یک فرد از حد طبیعی پایینتر است. کمخونی با کمبود اکسیژنی که به سلولها و بافتهای بدن میرسد، در ارتباط است. این بیماری نشانههایی دارد که در ادامه میبینید؛
- همواره خسته هستید حتی اگر به اندازهی کافی بخوابید
- ماهیچهها و استخوانهای ضعیف
- اختلال در ورزش کردن
- عدم توانایی در تمرکز کردن
اگر کمخونی تشدید شود، نشانههای زیر را به دنبال دارد؛
- خستگی و غش کردن
- تنگی نفس
- حملات قلبی و آنژین صدری (درد قفسهی سینه)
- اختلال در کارکرد طحال
- مشکلات گوارشی
- زرد شدن پوست
کمخونی معمولا ناشی از مشکلات زیر است؛
- گلبولهای قرمز خون نمیتوانند «هموگلوبین» را تولید کنند. این پروتئین در انتقال اکسیژن در سراسر بدن و مغز نقش دارد.
- کاهش سطح آهن در خون، ویتامین B12 و فولات
- از دست رفتن خون یا عدم دریافت مواد مغذی
راهکارهای طبیعی برای درمان کمخونی
- مصرف غذاهای مقوی و سرشار از آهن مانند جگر (گاو، مرغ و…)
- شیرههای تیرهرنگ و سیاه
- مخمرهای تغذیهای
- غذاهای حاوی ویتامین C مانند مرکبات که به جذب آهن کمک میکنند.
- سبزیجات سبز و برگدار که آهن و فولات بالایی دارند.
آنمی (کمخونی)؛ از علل و علائم تا روشهای خانگی برای پیشگیری و درمان
۶. سندرم رودهی نشتکننده
سندرم رودهی نشتکننده به وضعیتی گفته میشود که در آن دستگاه گوارش شما آسیب میبیند و سوراخهای کوچکی در دیوارهی روده ایجاد میشوند. ذرات کوچکی که معمولا نمیتوانند از دیوارهی روده عبور کنند، اکنون وارد جریان خون میشوند. این ذرات، چیزهایی مانند گلوتن، باکتریهای مضر و ذرات غذاهای هضمنشده هستند. این بیماری نشانههای زیر را دارد؛
- احساس خستگی
- مشکلات گوارشی مانند دل پیچه، نفخ یا اسهال
- تحریک شدن پوست و جوش زدن
- اختلال در تمرکز و یادگیری
- درد ماهیچهها و مفاصل
- سردرد
- افزایش وزن
- دگرگونیهای خلقی
دلایل رخ دادن بیماری سندرم رودهی نشتکننده
- مصرف داروهای تجویزی و آنتیبیوتیکها
- خوردن غذاهای سرشار از فیتات و لکتین از جمله غلات گلوتندار، آجیلها، دانهها
- غذاهای دستکاریشدهی ژنتیکی
- غذاهای فرآوریشده، قند افزودهشده و شربت ذرت با فروکتوز بالا
- بیماری تیروئید
- بیماریهای خودایمنی
راهکارهای طبیعی برای مقابله با این بیماری
- از خوردن غذاهای آسیبزننده به دستگاه گوارش، مانند گلوتن و شکر، خودداری کنید. در عوض، از غذاهای سرشار از پروتئین، چربیهای سالم و سبزیجات استفاده کنید.
- از کمبود مواد مغذی در بدن جلوگیری کنید و با مصرف غذاهای مقوی و کامل، مطمئن شوید روی، آهن و ویتامین B به بدنتان میرسند.
۷. کمآبی بدن
کمآبی زمانی رخ میدهد که بدن سطح زیادی از مایعات بهویژه آب و الکترولیتها را از دست میدهد یا آب کافی وارد بدن نمیشود. هنگامی که احساس تشنگی میکنید، بدن در وضعیت کمآبی قرار گرفته است. کمآبی معمولا به دلایل زیر رخ میدهد؛
- ورزش بیش از اندازه و عدم مصرف آب کافی
- نوشیدن نوشابه یا سایر مایعات به جای آب
- قرار گرفتن در معرض آفتاب داغ بیش از یک ساعت
- مریضی، استفراغ، اسهال و تعریق زیاد
- بیماری دیابت
- داروهای تجویزی
- چرخهی قاعدگی
- سندرم رودهی تحریکپذیر
- استرس
- بیتوجهی به مصرف آب کافی
- قرار گرفتن در ارتفاعات بالا
هنگامی که بدن کمآب است، قلب با سرعت کمتری میتواند مواد مغذی را به مغز، ماهیچهها و سایر اعضای بدن بفرستد. بنابراین، با شرایط زیر مواجه میشوید؛
- خستگی
- بیحالی
- زودرنجی
- شرایطی مشابه با مه مغزی
- ضعف ماهیچهها
- عدم تمرکز و اختلال در انجام کارها
راهکارهای طبیعی برای مقابله با کمآبی بدن
آب بیشتری مصرف کنید و از سبزیجات و میوهها کمک بگیرید. میوههای زیر بهترین گزینه برای آبرسانی به بدن هستند؛
- آب نارگیل
- کرفس
- هندوانه
- گرمک
- خیار
- کیوی
- فلفل دلمهای
- مرکبات
- هویج
- آناناس
هر آنچه باید دربارهی الکترولیتها و مواد غذایی حاوی آنها بدانید
۸. استرسهای عاطفی
آیا خستگی میتواند به دلیل مشکلات روانی باشد؟ در حقیقت، استرسهای عاطفی میتوانند تأثیر زیادی روی سطح انرژی شما بگذارند، بهویژه زمانی که این استرسها به مشکلات جدیتری مانند اختلال اضطرابی و مشکلات مرتبط با خواب منجر شوند.
با توجه به اطلاعات و آمار، مردم بسیاری درگیر مشکلات روحی و عاطفی هستند و بیشتر این جمعیت را هم بزرگسالان ۱۸ سال به بالا تشکیل میدهند. استرسهای عاطفی و روانی معمولا در عوامل زیر ریشه دارند:
- ژنتیک
- واکنشهای شیمیایی مغز
- رژیم غذایی و عادات زندگی روزمره
- افراد مبتلا به اضطراب هم ممکن است درگیر افسردگی و استرسهای عاطفی شوند
- دستگاه گوارش ناسالم
راهکارهای طبیعی برای مقابله با استرسهای عاطفی و روانی
- ورزش منظم و خواب کافی داشته باشید.
- از مواد تحریککننده که معمولا در غذاهای فرآوریشده یافت میشوند، دوری کنید.
- از اسانسهای روغنی، گیاهان تطبیقی و مکملهای منیزیم و ویتامین B استفاده کنید.
- به سراغ پروبیوتیکها بروید. پروبیوتیک گونهای باکتری مفید است که در موادی مانند ماست، پنیر و کفیر پیدا میشود.
- از رژیمهای درمانی کمک بگیرید تا مشکل را به طور کامل ریشهکن کنید. پزشکان و متخصصان تغذیه میتوانند به شما برای داشتن یک رژیم درمانی مناسب کمک کنند.
۹. عدم تعادل قند خون
بسیاری از مردم ممکن است به عدم تعادل قند خون دچار باشند که بهآسانی میتوان آن را درمان کرد، ولی آنها از این مشکل مطلع نیستند و نمیدانند میتواند مشکلات سلامتی و کمبود انرژی را به دنبال داشته باشد. اگر همیشه خسته هستید، به احتمال زیاد مشکل در سطح قند خون شما است. با گذشت زمان، عدم تعادل در قند خون میتواند به بیماریهای جدیتری مانند دیابت نوع ۲ منجر شود. بنابراین، باید به دنبال راهی برای درمان آن باشید.
عدم تعادل قند خون نشانههای زیر را دارد؛
- احساس خستگی و بیحوصلگی
- میل شدید به غذا
- سردرد
- زودرنجی
- اضطراب
این بیماری معمولا ناشی از مشکلات و بیماریهای زیر است؛
- رژیم غذایی نامناسب
- دیابت نوع ۱ و ۲
- اختلال در کارکرد لوزالمعده
- انگل
- قارچ کاندیدا
راهکارهای طبیعی برای درمان عدم تعادل قند خون
برای رعایت تعادل قند خون، باید خوردنیهای زیر را تا جای ممکن از رژیم غذایی خود حذف کنید:
- نوشیدنیهای شیرین از جمله نوشابه، آبمیوه، نوشیدنیهای انرژیزا و…
- خوراکیهای شیرین و بستهبندیشده مانند کلوچه، کیک، سریال صبحانه و…
- شیرینکنندههای طبیعی مانند عسل خام و شربت اَفرا
- غلات حاوی گلوتن
- لبنیات غیرارگانیک و پاستوریزه
۱۰. رژیم غذایی نامناسب
با بررسی گزینههای پیشین، بدون شک متوجه اهمیت رژیم غذایی سالم و تأثیر آن در سطح انرژی بدن میشوید. رژیم غذایی نامناسب به طور کلی روی گزینههای زیر تأثیر میگذارد؛
- هورمونها و منجر شدن به عدم تعادل آنها
- انتقالدهندههای عصبی و آسیبپذیری در برابر اضطراب و افسردگی
- چرخهی خواب و منجر شدن به عدم استراحت کافی
- خلقوخو و زودرنجی
- دورنمای کلیِ زندگی
- انگیزه و انرژی
به طور معمول، سبک زندگی، عادات رفتاری، تنبلی و… روی انتخابهای غذایی شما تأثیر میگذارند و باعث میشوند رژیم غذایی ناسالم و آسیبزایی داشته باشید. شما باید تلاش کنید بیشتر به سراغ غذاهای سرشار از ویتامین B، کلسیم، منیزیم، سلنیوم، روی، چربیهای سالم و اسیدهای چرب امگا ۳ بروید. افزون بر این، تا جای ممکن دور خوردنیهای زیر را خط بکشید؛
- غذاهای شیرین و پر از شکر
- آرد فرآوریشده و تصفیهشده
- کافئین
- الکل
۷ نشانهی کمبود منیزیم و ۱۰ منبع غذایی غنی برای جبران آن
سخن پایانی
بیشتر مردم خواب کافی و باکیفیت ندارند و به همین دلیل همیشه خسته، بیحوصله و بدون انگیزه هستند. ولی بسیاری از مردم هم ممکن است شبها بهخوبی بخوابند و باز هم در درازای روز احساس خستگی کنند و کاملا بدون انرژی باشند. این دسته از مردم به احتمال زیاد سبک زندگی سالمی ندارند و در نتیجه با مشکلات روحی و جسمی گوناگونی دستوپنجه نرم میکنند، و به همین دلیل همواره خسته هستند.
اگر سبک زندگی شما کمتحرک باشد، اگر خواب بیکفیت داشته باشید، آب کافی ننوشید و رژیم غذایی نامناسبی داشته باشید، به احتمال زیاد با کاهش سطح انرژی روبهرو خواهید شد. افزون بر این، بیماریهایی مانند مشکلات تیروئید، خستگی آدرنال و سندرم خستگی مزمن، افسردگی، کمخونی، سندرم رودهی نشتکننده، استرسهای عاطفی و قند خون نامتعادل هم میتوانند روی خستگی و سطح انرژی شما تأثیر بگذارند.
با تغییر دادن شیوهی زندگی و عادتهایتان و رعایت نکاتی که گفتیم، به احتمال زیاد میتوانید مشکلات خود را رفع کرده و ریتم شبانهروزی و سطح انرژی خود را بازیابی کنید. به طور کلی، بیشتر بیماریهای جسمی و روحی با سبک زندگی شما مرتبط هستند و شما با تغییر برخی عادات و رفتارها، میتوانید مشکلات بسیاری را بدون نیاز به دارو درمان کنید. با وجود این، همیشه دیدگاه پزشکان و متخصصان را در نظر داشته باشید و پیش از به کارگیری راهکارها و ترفندهای اینترنتی، با یک پزشک مشورت کنید.
منبع: Dr. Axe
درود بر شما اقای زراعت کار کاملترین و بهترین مطلبی بود که راجع به این موضوع خوندم.من چند ساله درگیر کمکاری تیروییدم و احساس خستگی شدیدی دارم با وجودیکه لووتیروکسین مصرف میکنم بنظر شما چه کاری میتونم برای رفعش یا کمکردنش انجام بدم؟متخصصهای مختلفی رفتم جز دارو و مکمل که تاثیر کمی داره راه حلی نداشتند.انقدر خستم که به زور چند قدم بر میدارم و انگار مردهمتحرکم😢
یه دلیلش میتونه خروپف دور و وریات باشه که به خروپوفشون آدت نداری و شبا نمی تونی بخوابی. میتونه ابنم باشه؟ درسته؟