چرا موآنا از پرنسسهای دیزنی نیست؟
هشت سال پس از اکران فیلم اصلی موآنا، بار دیگر بحثها پیرامون جایگاه موآنا بهعنوان یک «پرنسس دیزنی» مطرح شده و پاسخهای متناقضی در این زمینه وجود دارد. در قسمت دوم این داستان جذاب، بازیگران موآنا بار دیگر گرد هم آمدهاند تا ماجرایی تازه و هیجانانگیز را به مخاطبان ارائه کنند. اینبار، موآنا بهجای رویارویی با ته کا، با دوستانی جدید عازم دریا میشود تا جزیره مرموز و گمشده موتوفتو را پیدا کند. جزیرهای که به شکلی قرار است همه مردم جزایر را به یکدیگر پیوند دهد و فصلی نو از این حماسه را رقم بزند.
هشدار: در این مقاله خطر لو رفتن داستان «موانا ۲» وجود دارد
اگرچه موآنا در بسیاری از جنبهها به نسبت فیلم اول تغییر کرده، اما در یک مورد همچنان ثابت قدم است. در فیلم اصلی، زمانی که مائویی او را «پرنسس» صدا میزند، موآنا به او تأکید میکند که این عنوان مناسب او نیست. در انیمیشن موانا ۲، دوباره مائویی به شوخی او را «پرنسس» صدا میزند و موآنا باز هم این عنوان را رد میکند و میگوید که اشتباه است. این شوخی جالبی است اما میتواند کمی گیجکننده باشد، زیرا واژه «پرنسس» هم میتواند به عنوان سلطنتی اشاره داشته باشد و هم به برند فیلمها و محصولات «پرنسسهای دیزنی». این ابهام فضایی ایجاد میکند که در آن ممکن است بیش از یک جواب صحیح همزمان وجود داشته باشد.
چه چیزی یک پرنسس دیزنی را رسمی میکند؟
⊕ موآنا طبق قوانین شایستگی دریافت عنوان پرنسس دیزنی را دارد.
اگرچه موانا اصرار دارد که او یک «پرنسس» نیست، اما بر اساس قوانین، این شخصیت همچنان بهطور رسمی بهعنوان یک پرنسس دیزنی شناخته میشود. برای اینکه یک شخصیت عنوان پرنسس دیزنی را بگیرد، باید سه معیار اصلی را داشته باشد:
- او باید یک شخصیت زن باشد.
- باید انسان باشد.
- باید شخصیت اصلی در یک فیلم اصلی (بدون دنباله) باشد.
این معیارها دایره وسیعی را پوشش میدهند، اما همه شخصیتهایی که این موارد را دارند، بهطور رسمی پرنسس دیزنی محسوب نمیشوند. در اینجا قوانین غیررسمی وارد میشوند. فیلم باید موفقیت تجاری داشته باشد و شخصیت باید قابلیت بازاریابی داشته باشد. در گذشته، عنوان «پرنسس» فقط به شخصیتهای سلطنتی داده میشد، اما اکنون دیگر نیازی به سلطنتی بودن نیست تا یک شخصیت عنوان پرنسس دیزنی را بگیرد. مانند مولان که بر اساس اقدامات قهرمانانهاش به این عنوان دست پیدا کرد، موآنا نیز بهدلیل اعمال قهرمانانهاش شایسته این عنوان است.
همچنین قوانین نانوشته جالبی وجود دارد که مائویی در فیلم اول موآنا به آن اشاره میکند: «اگه دامن بپوشی و یه همراه حیوانی داشته باشی، تو پرنسسی!» هرچند این جمله بهطور شوخی بیان میشود، اما مائویی در این مورد کاملاً بیراه نمیگوید، چون اینها روندهایی هستند که برای پرنسسهای دیزنی رایج شدهاند.
علاوه بر این، برخی از زنان سلطنتی که سه معیار اصلی را دارند، هنوز این عنوان را دریافت نمیکنند، مثل آنا و السا . این به این دلیل است که فرانچایزهای زیر چتر دیزنی نمیتوانند خیلی موفق باشند اگر بخواهند یک شخصیت عنوان پرنسس دیزنی را بگیرد. در مورد فروزن، این فرانچایز بهتنهایی توانسته خود را معرفی کند، بهطوری که شخصیتهای اصلی نیازی به برچسب پرنسس دیزنی ندارند تا محصولات برند خود را بفروشند.
چرا موآنا میگوید که پرنسس دیزنی نیست؟
⊕ داستان «موآنا» در زمانی روایت میشود که هنوز پادشاهیها در پولینزی شکل نگرفته بودند.
اگر موآنا جزو برند پرنسسهای دیزنی باشد، این سؤال به طور طبیعی پیش میآید که چرا او در هر دو فیلم، هم در فیلم اصلی و هم در دوم، اصرار دارد که این عنوان درست نیست. جواب این سؤال در دنیای وسیع و پیچیده موانا پیدا میشود. فیلم اول در انتهای دوره «وقفه طولانی» اتفاق میافتد؛ یک دوره تاریخی هزار تا دوهزار ساله بعد از سکونت در پولینزی غربی، زمانی که مردم پولینزی مهاجرت خود را متوقف کردند. در این دوران تاریخی، جزایر پولینزی تحت حکومت سران قبیلهای بودند نه پادشاهیها. شکل بعدی سلطنتی تا قرن هجدهم در این منطقه وجود نداشت.
بر اساس این زمینه تاریخی، موآنا نه یک پرنسس، بلکه دختر رئیس یک روستا به حساب میآمد.
هرچند واژههای «حکومت قبیلهای» و «پادشاهی» گاهی بهجای هم استفاده میشوند، این دو نوع حکومت تفاوتهای جزئی اما مهمی دارند. برای مثال، حکومتهای قبیلهای معمولاً بیشتر بر جامعه تمرکز دارند و از نظر ساختار سازمانی کمتر متمرکز هستند. همچنین، سران قبیله معمولاً قدرت کمتری نسبت به پادشاهان و ملکهها دارند.
بر اساس این زمینه تاریخی، موآنا نه یک پرنسس، بلکه دختر رئیس یک روستا به حساب میآمد. این به این معنا نیست که او احترام، مقام و منزلت نداشت؛ قطعاً اینها را داشت. او فقط تجربهای مشابه یک پرنسس نداشت بهخاطر تفاوتهای ساختارهای حکومتی. در نهایت، رد کردن عنوان پرنسس توسط شخصیت موانا در فیلم اول و دوم، بیشتر بهعنوان احترام به فرهنگهای پولینزی آن دوران به نظر میرسد.
دیزنی و موآنا در مورد اینکه آیا او پرنسس است یا نه، اختلاف دارند
⊕ هیچکدام از طرفین از نظر فنی اشتباه نمیکنند.
گیجکننده بودن اینکه آیا موآنا یک پرنسس دیزنی است یا نه، از اینجا ناشی میشود که دیزنی بهعنوان یک شرکت و موآنا بهعنوان یک شخصیت نمیتوانند بر سر اینکه آیا او پرنسس است یا نه به توافق برسند. تأکید مداوم موآنا بر اینکه او پرنسس نیست، مستقیماً با حضور او در برند پرنسسهای دیزنی در تضاد است. این قهرمان در بخش «شخصیتها» در وبسایت رسمی پرنسسهای دیزنی حضور دارد، جایی که همه شخصیتهای موجود در این مجموعه فهرست شدهاند. حتی فعالیتها، پسزمینهها و ویدیوهای مربوط به موآنا نیز در دسترس است که دیدگاه دیزنی را در این زمینه تقویت میکند. حتی آلیئی کراوالیو، که نقش شخصیت اصلی را بازی میکند، نظرات خود را در این مورد بیان کرده است. او به مجله انترتینمنت ویکلی اینطور گفته است:
«فیلمها همیشه نمایانگر زمانه خود هستند. در دنیای امروز، ما میخواهیم ببینیم که یک زن جوان قهرمان داستان خودش باشد. پس بله، او یک پرنسس است، اما او همچنین یک قهرمان است. من خوشحالم که حالا این دو کلمه به جای هم استفاده میشوند.»
در نهایت، نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که یک شخصیت زن در فیلمهای انیمیشن دیزنی برای اینکه پرنسس شناخته شود، لازم نیست حتماً سلطنتی باشد. هر دو طرف میتوانند در گفتههای خود درست باشند بدون اینکه نظر دیگری را نقض کنند. موآنا از نظر فنی به دلیل ریشههای قبیلهایاش پرنسس دیزنی نیست، اما هنوز میتواند در لیست پرنسسها باشد. علاوه بر این، وضعیت نیمهخدایی موآنا در پایان موآنا ۲ مانع از حضور او در این گروه نمیشود.
منبع: screenrant