چرا فیلم «ارباب حلقهها: شکار گالوم» محکوم به شکست است؟
مدتی قبل بود که استودیوی برادران وارنر برنامههای خود برای بازگشت به سرزمین میانه را تایید کرد و در اتفاقی غیرمنتظره، از ساخت یک فیلم لایو اکشن به نام «ارباب حلقهها: شکار گالوم» (The Hunt For Gollum) خبر داد؛ فیلمی که نه نیازی به آن احساس میشد و نه کسی انتظارش را میکشید.
سهگانه اصلی پیتر جکسون همچنان یک دستاورد بزرگ در تاریخ سینماست. این کارگردان با ساخت سه فیلم نفسگیر، حماسی و از هر نظر فوقالعاده، به همه نشان داد که برخلاف تصور رایج، نوشتههای ادبی جی. آر. آر. تالکین را میتوان به آثار سینمایی درخشان تبدیل کرد. با گذشت دو دهه، «یاران حلقه»، «دو برج» و «بازگشت پادشاه» همچنان در ژانر فانتزی حرف اول و آخر را میزنند.
با توجه به موفقیت چند میلیارد دلاری این سهگانه، برادران وارنر هیچ علاقهای نداشت که یک فرنچایز سودآور و محبوب روی قفسه خاک بخورد. اگر ادعا کنیم که «هابیت» در مقایسه با سهگانهی اصلی، یک سقوط بزرگ بود، پُربیراه نگفتهایم. پیتر جکسون آن روزها این تصور را ایجاد کرد که فقط به دلیل کنارهگیری گیرمو دل تورو درست قبل از شروع مراحل فیلمبرداری، و اینکه تنها فرد واجد شرایط برای این کار بود، پیشدرآمدها را کارگردانی کرده است.
با پراکنده شدن حق امتیاز فرنچایز، با قاطعیت میتوان گفت که «ارباب حلقهها» قرار نیست جایی برود، اما آیا واقعا نیازی به بازگشت این مجموعهی خاطرهانگیز به پرده بزرگ بود؟ «حلقههای قدرت» آمازون پرایم، با اینکه به پرهزینهترین سریال تلویزیونی تاریخ تبدیل شد، اما در جلب نظر طرفداران دوآتشه شکست خورد و تاثیری هم بر فرهنگ عامه نگذاشت. از طرف دیگر، انیمه فانتزی «ارباب حلقهها: جنگ روهیریم» که قرار است دسامبر ۲۰۲۴ اکران شود، هیجان خاصی در میان طرفداران ایجاد نکرده و به نظر نمیرسد به موفقیت بزرگی برسد. با وجود این بازخوردها، برادران وارنر همچنان حاضر شده است تا شانس خود را امتحان کند و یک فیلم جدید بسازد.
قرار دادن نام شخصیت گالوم در عنوان فیلم، بوی ناامیدی و ورشکستگی خلاقانه میدهد؛ این در حالی است که برادران وارنر تصور میکند یک شخصیت نمادین و محبوب برای توجیه ساخت یک فیلم پرخرج جدید کافی خواهد بود. با این حال، بازی ویدیویی اخیری که این موجود نگونبخت را در مرکز توجه قرار داد، به قدری فاجعه بود که نه تنها استودیوی سازنده مجبور به عذرخواهی شد، بلکه به خاطر عملکرد تجاری این بازی، تعطیل شد!
دیوید زاسلاو، رئیس شرکت وارنر، مدتی قبل با اشاره به «ارباب حلقهها»، «هری پاتر» و «دی سی کامیکس»، گفت که آنها از این فرنچایزها به اندازه کافی محتوا تولید نکردهاند! و همین نوع نگاه نشان میدهد که او چه اهدافی را دنبال میکند. اگر صادق باشیم، اظهارنظر او از هر نظر غیرمنطقی است، زیرا مخاطبان سالهاست با سیل بیوقفه بلاکباسترها مواجه هستند و وارنر تا آنجا که امکانپذیر بوده، از این فرنچایزها اثر مختلف ساخته است، از فیلم و سریال تا بازیهای ویدیویی.
با احتساب «جنگ روهیریم» و «شکار گالوم»، برای فرنچایز «ارباب حلقهها» از سال ۲۰۰۱ تاکنون هشت فیلم تولید شده است. «هری پاتر» هشت قسمت داشت، سه پیشدرآمد برای آن ساخته شد و یک سریال تلویزیونی پرهزینه -که همهچیز را از ابتدا آغاز خواهد کرد- هم در مرحلهی توسعه قرار دارد. از سوی دیگر، دیسی از آغاز هزاره جدید تا به امروز، ۲۶ فیلم داشته و دنبالهی «جوکر»، بازسازی «سوپرمن» و یک دنیای سینمایی بزرگ جدید هم از آن در راه است، بنابراین حرفهای دیوید زاسلاو را نباید جدی گرفت. خلاقیت و اصالت؟ این چیزها برای برادران وارنر -و دیگر شرکتهای بزرگ- معنایی ندارد؛ هدف اول و آخر این است که از فرنچایزهای بزرگ درآمدزایی شود.
به همین دلیل است که وارد عصری شدهایم که در آن هیچ فیلمی دیگر به پایان نمیرسد؛ گویی همهی فیلمها یک داستان بیپایان هستند. اگر هم قصهای به پایان برسد، سریعا از ابتدا آغاز خواهد شد. هالیوود همواره یک «صنعت» بوده است اما حالا بیشتر از قبل، به یک صنعت شباهت دارد؛ دیگر خبری از آثار اورجینال نیست، کسی نمیخواهد ساختارشکنی کند و همهی بودجهها صرف فرنچایزهای قدیمی میشود، چرا؟ چون پتانسیل دارند که ادامه پیدا کنند؟ خیر، تنها به این دلیل که مخاطبان با آنها آشنا هستند.
بازگشت اندی سرکیس به عنوان بازیگر و کارگردان فیلم «ارباب حلقهها: شکار گالوم» هم تنها یک حرکت تبلیغاتی است؛ وارنر میخواهد احساسات طرفداران قدیمی را جریحهدار کند و آنها را به یاد روزهای خوب گذشته بیندازد و به سینماها بکشاند. فراموش نکنید که وارنر از حضور کوتاه و افتخاری گالوم در فیلم «هابیت» هم بهعنوان یکی از تاکتیکهای بازاریابی استفاده کرده بود و همهی تبلیغات فیلم به او اشاره میکردند. اندی سرکیس البته در تولید سهگانهی «هابیت» نقش پررنگی داشت، او کارگردان واحد دوم فیلمبرداری بود و میخواست ساخت یک اثر سینمایی در دنیای غنی و گستردهی تالکین را یاد بگیرد، اما نتیجهی نهایی چندان خوب نبود.
اندی سرکیس شاید از بزرگان حوزهی موشن کپچر باشد، اما به عنوان یک فیلمساز هنوز خود را اثبات نکرده است. فیلمهای کارنامهی هنری او، از «نفس بکش» (۲۰۱۷) و «موگلی: افسانه جنگل» (۲۰۱۸) تا «ونوم: بگذارید کارنیج بیاید» (۲۰۲۱)، هیچکدام با بازخوردهای مثبتی روبهرو نشدند و حالا کمتر کسی آنها را به یاد میآورد. بله، اکثر طرفداران «ارباب حلقهها» دلتنگ ملاقات دوباره با گالوم هستند و این شخصیت با بازی درجهیک اندی سرکیس معنا پیدا میکند. با این حال، سوال اصلی این است که چرا؟
پیتر جکسون، فرن والش و فیلیپا بوینس همگی در نقش تهیهکننده حضور دارند، اما این در مورد «هابیت» هم صادق بود و میدانیم که آنجا همهچیز طبق برنامه پیش نرفت؛ آنها حتی اثری نزدیک به سهگانهی اصلی «ارباب حلقهها» هم خلق نکردند. آمارها نشان میدهند که مخاطبان از رژهی بیانتهای بازسازیها و دنبالهسازیها خسته شدهاند، اما به هر روی، برادران وارنر فکر میکند پر کردن دهان طرفداران قدیمی «ارباب حلقهها» با توتهای خوشمزه و خاطرهانگیز میتواند بر ورشکستی خلاقانهی آنها غلبه کند؛ استودیویی که در سالهای اخیر به ندرت با ایدهی جدیدی به میدان آمده و اغلب در حال تکرار مکررات است.
چرا فیلم «ارباب حلقهها: شکار گالوم» در دست ساخت است؟ چون پتانسیل کسب درآمد دارد، همین و بس. با وجود این، برای متقاعد کردن مردم برای بازگشت به سرزمین میانه، به چیزهای بیشتری از چهرههای آشنا و ستارههای قدیمی نیاز است. گاهی هیچ مشکلی وجود ندارد که یک فرنچایز محبوب، پایانی طبیعی را تجربه کند و سپس برای همیشه بایگانی شود؛ اما واقعیت این است که استودیوهای بزرگ علاقهای ندارند که هیچ مجموعهی پرفروشی را بازنشسته کنند. هنگامی که یک اثر سینمایی به فروش خوبی در گیشه میرسد، هالیوود باید آنقدر آن را ادامه دهد تا به مرز نابودی کشانده شود، همانطور که «جنگ ستارگان»، «ایندیانا جونز»، «ترمیناتور» و… نابود شدند.
منبع: faroutmagazine