چرا به یک محافظ برق هوشمند نیاز دارید؟
هرچند در حال حاضر ساخت یک خانهی تمام-هوشمند می‌تواند هزینه‌ی زیادی داشته باشد اما آغاز هوشمندسازی خانه هزینه‌ی گزافی نیاز ندارد و با یک محافظ برق هوشمند میتوانید چندین ویژگی کاربردی را هم‌زمان استفاده کنید و قابلیت‌هایی کاربردی برای مدیریت و پایش مصرف انرژی داشته باشید.
اگر شما هم از دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلویزیون، رایانه و ماشین‌های اداری زیاد استفاده می‌کنید، تردیدی نیست که دست‌کم با توجه به ارزش مادی این دستگاه‌ها، باید تا جای ممکن مراقب سلامت آنها باشید. به‌ویژه محافظت از آنها در برابر نوسانات الکتریکی و یا قطع ناگهانی برق که در فصل گرما احتمال آن بالاتر هم می‌رود، یک امر ضروری است.
در چنین شرایطی حتما تا کنون به فکر استفاده از محافظ برق برای تأمین جریان الکتریسیته‌ی مورد نیاز دستگاه‌های خود بوده‌اید اما چیزی که شاید تا کنون کمتر به آن توجه کرده‌اید، ظهور محافظ‌هایی است که قابلیت‌های بسیار بیشتری در اختیارتان قرار می‌دهند و امکان کنترل همه جانبه‌ای روی مدیریت مصرف فراهم می‌کنند. محافظ برق هوشمند گزینه‌ای ایدئال به جای محافظ‌های سنتی برق است که باید در خرید آینده‌ی خود در نظر داشته باشید.
محافظ برق هوشمند چیست؟
محافظ برق هوشمند یک راه آسان و مقرون‌به‌صرفه برای ارتقاء لوازم معمولی روشنایی و هر وسیله‌ی الکترونیکی دیگر به دستگاه‌های خانهی هوشمند محسوب میشود.
این گجت در میانه‌ی راه برق شهری و دستگاه الکترونیکی مانند تلویزیون، رایانه و ماشین‌های اداری، لوازم خانگی و چراغ‌ها قرار می‌گیرد و در درجه‌ی اول وظیفه‌ی محافظت از آنها در برابر نوسان جریان برق را بر عهده دارد اما همانطور که نام آن هم نشان می‌دهد چنین وظیفه را به شکل سنتی انجام نمی‌دهد، بلکه امکان مدیریت بهترین در اختیار مصرف‌کننده میگذارد.
در مدلهای پایه امکان تنظیم زمان روشن و خاموش شدن در بازه‌های زمانی پیش‌فرض وجود دارد و دارای نشان‌گر LED برای عملکردهای مختلف هستند. اما در مدلهای پیشرفته‌تر، محافظ برق با استفاده از اپلیکیشن روی گوشی موبایل کنترل میشود و بدین ترتیب قابلیت‌های بسیار بیشتری را فراهم می‌کند.
حتی به نوشته‌ی Aepen Energy محافظ‌های برق هوشمند پیشرفته‌ای هم وجود دارند که می‌توانند به‌طور خودکار متوجه شوند وسایل الکترونیکی شما غیرفعال و بدون استفاده هستند و بدین ترتیب منبع تغذیه‌ی آنها را قطع می‌کنند.
در مجموع محافظ برق هوشمند را می‌توان یک ابزار ساده اما سودمند برای مدیریت مصرف برق و حفاظت از دستگاه‌های الکترونیک دانست.
ضرورت استفاده از محافظ برق هوشمند
بسیاری از لوازم الکتریکی حتی در صورت خاموش بودن هم برق مصرف می‌کنند؛ چیزی که تحت عنوان «بار مصرفی خون‌آشام» (Vampire Load) شناخته میشود. این موضوع علاوه بر اینکه در بلندمدت می‌تواند هزینه‌های اضافی به مصرف‌کننده تحمیل کند، از نظر زیست‌محیطی هم زیان‌هایی به همراه دارد.
بدین ترتیب ویژگی مدیریت مصرف که یک محافظ برق هوشمند فراهم می‌کند بسیار کاربردی خواهد بود. این دستگاه می‌تواند جریان را در زمان‌های مشخصی روشن و خاموش کند تا هیچ بار اضافه و ناخواسته‌ای در مدار خانه یا اداره قرار نداشته باشد. بدین ترتیب میتوانید از هدر رفتن انرژی جلوگیری کنید؛ بدون اینکه نگران جدا کردن همه دستگاه‌های الکترونیکی خود باشید.
در مدلهای پیشرفته‌تر، این دستگاه‌ها با ارزیابی مصرف برق شما و غیرفعال کردن خودکار مواردی که در حال حاضر مورد نیاز نیستند، کار می کنند. برای نمونه اگر تلویزیون را خاموش کنید، یک محافظ برق هوشمند کنسول‌های بازی، جعبه های کابل، اجزای سینمای خانگی، پخش‌کننده‌های DVD و هر چیز دیگری را که به تلویزیون شما متصل است، قطع می‌کند.
همچنین می‌توان آنها را از راه دور با یک اپلیکیشن یا استفاده از دستیار صوتی خانگی کنترل کرد.
محافظ برق هوشمند همچنین برای جلوگیری از آسیب رسیدن به وسایل الکترونیکی هنگام نوسانات برق کاربردی است. حتی نوسانات کوچک می‌توانند به تدریج عمر دستگاه‌های شما را کوتاه سازند. محافظ‌های معمولی هم برای کنترل نوسانات برق رسیده به دستگاه‌ها مناسبند اما مدلهای هوشمند اغلب توانمندی بیشتری برای کنترل نوسانات دارند.
در حقیقت این روزها محافظ برق به یک گزینه‌ی اصلی پس از خرید و هنگام استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلویزیون، کامپیوتر و حتی لپ‌تاپ تبدیل شده است و کاربران از آن برای محافظت از انواع دستگاه‌ها در برابر آسیب ناشی از نوسان ناگهانی برق و سایر مشکلات مرتبط استفاده می‌کنند.
اگرچه محافظ‌های برق سنتی هم هنوز عالی کار می‌کنند اما نسخه‌ی جدید و بهبودیافته یعنی محافظ برق هوشمند هم کم‌کم جای پای خود را در میان مصرف‌کنندگان باز کرده است. این دستگاه ویژگی‌های بیشتری را به نمونه‌های سنتی اضافه می‌کند و محافظ برق شما را به گجتی بسیار کارآمدتر از یک مبدل یا چندراهی ساده تبدیل می‌کند.
به نوشته‌ی پی‌سی مگ این دستگاه‌ها ویژگی‌های نوآورانه و متنوعی دارند که برای انتخاب مدل مناسب، باید به موارد استفاده‌ی خود و البته بودجه توجه کنید.
نکاتی برای خرید بهترین محافظ برق هوشمند
هنگام انتخاب بهترین محافظ برق هوشمند برای نیازهای خود، علاوه بر قیمت که یک عامل تعیین‌کننده است، پارامترهای زیادی را باید در نظر بگیرید. مواردی مانند تعداد و نوع خروجیها، نوع مشاهده‌ی مصرف انرژی و نوع تنظیم تایمر از این جمله هستند.
۱. نوع پریز
بسته به کارخانه‌ی سازنده و کشور هدف، پریز یا پریزهایی که یک محافظ هوشمند دارد، می‌تواند کاملا متفاوت باشد. هرچند اغلب مدلهای موجود در بازار هر کشور از دوشاخه‌های کاربردی در همان کشور پشتیبانی می‌کنند اما این نکته‌ای است که حتما پیش از خرید باید به آن توجه داشته باشید تا محصولی غیرکاربردی انتخاب نکنید.
گفتنی است اغلب از مدلهای موجود در ایران، امکان اتصال دوشاخه‌های معمولی استفاده شده در کشور را دارند و بسیاری از آنها همچنین از انواع مختلف دوشاخه‌ها شامل استانداردهای شرق آسیا، اروپا و آمریکا پشتیبانی می‌کنند و حتی برخی از آنها را می‌توان به عنوان مبدل برق استفاده کرد.
۲. تعداد پریزها
اینکه یک محافظ برق چندراهی باشد یا فقط یک خروجی در اختیارتان قرار دهد، کاملا بسته به موقعیتی دارد که می‌خواهید از آن استفاده کنید. اگر این ابزار الکترونیکی را برای جایی مانند میز تلویزیون یا رایانه می‌خواهید، حتما نمونه‌های چندراهی را تهیه کنید اما اگر فقط قصد کنترل یک دستگاه، مثلا قهوه‌ساز یا هیتر را با آن دارید، نمونه‌های تک پریز هم می‌توانند پاسخگوی نیاز شما باشند.
۳. پورت‌های اضافه
برخی از محافظ‌های برق هوشمند، علاوه بر پریزهای معمولی، دارای درگاه‌های USB و استانداردهای جدیدتر مانند USB تایپ C هم هستند که باعث می‌شوند بدون نیاز به دوشاخه، امکان شارژ گجت‌های هوشمند خود را داشته باشید.
علاوه بر این، برخی از مدلهای جدیدتر از شارژ سریع هم پشتیبانی می‌کنند که می‌تواند برای گوشی‌ها و دیگر دستگاه‌های دارای این ویژگی، بسیار کاربردی باشند.
۴. شیوهی مدیریت مصرف انرژی
محافظ‌های هوشمند برق در مدلهای پایه فقط با چند گزینه‌ی محدود برای زمان‌بندی خاموش و روشن شدن و در نتیجه قطع و وصل برق ارائه می‌شوند.
اما اگر تنظیمات بیشتری برای مدیریت مصرف انرژی نیاز دارید، قطعا به مدلهای هوشمندتر که با استفاده از اپلیکیشن کنترل می‌شوند، نیاز خواهید داشت. این مدل‌ها بسته به اپلیکیشن امکانات متنوعی مانند تایمر، زمان‌بندی دلخواه و حتی زمان‌بندی هوشمند بر اساس موقعیت مکانی یا زمان شبانه‌روز ارائه می‌دهند.
۵. شیوهی پایش مصرف انرژی
اینکه مدیریت مصرف را در اختیار داشته باشید ویژگی خوبی است اما این ویژگی با اطلاع دقیق از میزان مصرف می‌تواند بسیار کاربردی‌تر هم باشد. برخی از مدلهای محافظ برق هوشمند، با برنامه‌ی مخصوص، به خوبی چنین قابلیتی را در اختیارتان می‌گذارند.
حتی برخی از نمایش گرافیکی میزان مصرف هم استفاده می‌کنند و بدین ترتیب کاملا میتوانید بازه‌هایی که دستگاه شما بیشترین مصرف را داشته شناسایی و نوع مصرف و زمان‌بندی را متناسب با آن بهبود دهید.
۶. طول کابل
شاید اصلا نیازی به کابل نداشته باشید و اتصال مستقیم هم کافی باشد اما اگر مدلهای سیم‌دار را استفاده می‌کنید، حتما دقت کنید که طول کابل آن چقدر است و آیا با فضایی که قصد استفاده از آن را دارید هماهنگ است؟
۷. ویژگی‌های محافظتی
اینکه در چه منطقه‌ای می‌خواهید از محافظ برق هوشمند استفاده کنید، روی ویژگی‌های محافظتی که نیاز دارید اثر میگذارد. برخی از مدل‌ها کاملا در برابر نوسانات شدید مقاوم هستند و با اطمینان خاطر میتوانید از آنها استفاده کنید. بنابراین باید به میزان ولتاژ، جریان و فرکانسی که دستگاه در برابر آن مقاوم است، توجه داشته باشید.
علاوه بر ویژگی‌های الکتریکی، دمای کاری هم اهمیت دارد. اگر محافظ را برای کار در محیط خیلی گرم یا خیلی سرد نیاز دارید، حتما سراغ مدلهای پیشرفته‌تر که از بازه‌های دمایی بالاتری پشتیبانی می‌کنند و مقاومت بیشتری در برابر تغییرات دمایی دارند، بروید.
چند محافظ برق هوشمند کاربردی
محافظ برق هوشمند تایمردار مدل P103
محافظ هوشمند هادرون از یک ریزپردازنده جهت بررسی کیفیت برق ورودی بهره می‌برد که بدین ترتیب می‌تواند درصد بالایی از خطاهای احتمالی را شناسایی کرده و از ایجاد آسیب به وسیله‌ی برقی جلوگیری کند. این دستگاه امکان اتصال به اپلیکیشن را ندارد و مدیریت مصرف آن با تنظیم داخلی تایمر انجام میشود.
از دیگر مزایای آن سرعت بسیار بالای واکنش به تغییرات ناگهانی در ولتاژ برق ورودی است. این گجت کوچه برق ورودی را با نرخ ۵۰۰۰ بار در ثانیه بررسی می‌کند و حداکثر زمان لازم برای قطع کردن برق ورودی مخرب در آن ۲۵ هزارم ثانیه است که زمان مطلوبی محسوب میشود. علاوه بر این در برابر دو فاز شدن برق (ولتاژ بیش از ۴۰۰ ولت) هم ایمن است.
محافظ برق هوشمند تایمردار مدل P400
محافظ دیجیتالی مدل P400 ابعاد بزرگ‌تر اما قیمت کمی پایین‌تری دارد. این دستگاه همچنین زمان‌بندی‌های متنوع‌تری را برای قطع برق در اختیار کاربر قرار می‌دهد. ابعاد این گجت به حمل آسان آن کمک کرده است. همچنین محفاظت ولتاژی و فرکانسی دقیقی ارائه می‌دهد و سرعت عمل بالایی برای قطع کردن برق هنگام نوسانات الکتریکی دارد.
تایمر قطع کن چند حالته، پریز یونیورسال و کاربری آسان با جریان خروجی بالا از جمله ویژگی‌های این دستگاه است.
محافظ برق هوشمند تایمردار مدل P402
این مدل یک محافظ ساده اما بسیار کاربردی است. در حقیقت یک دستگاه سه کاره محسوب میشود که هم محافظت از وسایل الکترونیکی در برابر نوسانات برق را بر عهده دارد و هم با تایمر دیجیتال خود که دارای یک نمایشگر ساده هم هست، امکان برنامه‌ریزی برای خاموش کردن وسایل را فراهم می‌کند. علاوه بر این یک مبدل هم هست و امکان تبدیل انواع دوشاخه‌های برق شامل آمریکایی، ژاپنی، چینی، استرالیایی، انگلیسی، ایتالیایی و اروپایی را به پریز برق متداول در ایران فراهم می‌کند.
مبدل برق ۳ به ۲ هوشمند الدینیو مدل SCW1050
اتصال این گجت با دستگاه همراه شما توسط بلوتوث نسخه‌ی ۵.۰ انجام میشود و بدین ترتیب یک مبدل کوچک اما بسیار کاربردی در اختیار خواهید داشت. این مبدل دارای اپلیکیشن مخصوص است که به شما امکان می‌دهد آن را برای روشن و خاموش شدن تاریخ دلخواه تنظیم کنید و تنظیمات دیگری هم انجام دهید. یک دکمه‌ی پاور هم روی خود دستگاه تعبیه شده است که برای خاموش و روشن کردن مستقیم آن کاربرد دارد.
در مجموع کیفیت ساخت بالایی دارد و از قدرت محافظتی بالایی هم برخوردار است. این دستگاه در برابر دمای بالا مقاوم است و عملکرد خوبی در برابر نوسانات ولتاژ دارد که موجب محافظت کامل از دستگاه متصل به آن میشود.
امکان استفاده از دستیار صوتی هم برای کنترل آن وجود دارد. اما یک ویژگی جالب آن ویژگی «نجومی» (Astronomical) است که از طریق آن میتوانید روشن و خاموش شدن دستگاه را با طلوع و غروب خورشید هماهنگ کنید. این گجت کاربردی همچنین به شما امکان مشاهده‌ی لاگ و زمان‌هایی که دستگاه خاموش و روشن شده است را می‌دهد و بدین ترتیب کنترل خوبی روی گزارش مصرف لوازم الکترونیکی خود خواهید داشت.
مبدل برق هوشمند تی اسمارت مدل TS
این دستگاه از برند T-Smart در حقیقت یک مبدل هوشمند است که امکان کنترل جریان الکتریسیته‌ی رسیده به لوازم برقی را با استفاده اپلیکیشن موبایل فراهم می‌کند. اتصال دستگاه به مودم به‌صورت بیسیم انجام میشود و نیاز به کنترلر مرکزی خانهی هوشمند ندارد.
با استفاده از اپلیکیشن و اتصال به اینترنت نه تنها امکان کنترل دستگاه از هر نقطه‌ای فراهم میشود بلکه میتوانید زمان‌بندی دلخواه را برای آن تنظیم کنید. همچنین با کمک آن میتوانید ولتاژ ورودی، جریان و توان مصرفی را مشاهده نمایید و حتی آن را به گونه‌ای تنظیم کنید که در صورت رسیدن به حد نصاب مشخص مصرف انرژی جریان را قطع کند. امکان کنترل دستگاه با دستیار صوتی گوگل و آمازون الکسا هم وجود دارد.
چندراهی برق هوشمند الدینیو مدل SCW3451
این دستگاه را باید یک محافظ تمام‌عیار برای استفاده از چند وسیله‌ی الکترونیکی به صورت هم‌زمان دانست. این چندراهی دارای ۳ خروجی برق، ۳ خروجی USB و ۱ خروجی USB-C است که آن را به انتخابی ایدئال برای شارژ گجت‌های الکترونیکی تبدیل می‌کند.
با کیفیت ساخت بالا، چندراهی هوشمند الدینیو یک دستگاه جان‌سخت محسوب میشود که می‌تواند از آن برای دستگاه‌هایی با توان بالا مانند کامپیوتر و سینمای خانگی استفاده کرد. علاوه بر این امکان تحمل دمای بیرونی ۸۵۰ درجه‌ی سانتی‌گراد را دارد اما اگر دمای داخلی بالا برود، جریان را قطع می‌کند تا از آتش‌سوزی جلوگیری شود. اتصال دستگاه با استفاده از وای‌فای به مودم مرکزی صورت می‌گیرد و با استفاده از اپلیکیشن می‌توان آن را کنترل کرد و حتی امکان تعیین نام هر سوییچ وجود دارد که به مدیریت دستگاه‌های متصل هنگام دور بودن از چند راهی کمک می‌کند.
امکان استفاده با دوشاخه‌های مختلف ایران، شرق آسیا، اروپا و آمریکا هم وجود دارد و از این جهت مشکلی نخواهید داشت. بنابراین در مجموع با تنظیمات بسیار متنوع و هوشمندی که برای این دستگاه در نظر گرفته شده است، قطعا یکی از بهترین انتخاب‌ها برای شروع هوشمندسازی خانه خواهد بود.
چندراهی برق هوشمند گوسوند مدل CP5
این چندراهی هم امکانات متنوعی اما با قیمت بالاتر در اختیارتان قرار می‌دهد. برند Gosund در حقیقت از زیرمجموعه‌های شیائومی محسوب میشود و بنابراین باید انتظار کیفیت ساخت بالایی از آن داشته باشید. ابعاد ظریف این چندراهی باعث شده تا هماهنگی خوبی با دکوراسیون داشته باشد.
این گجت علاوه بر ۴ پریز با پشتیبانی از استاندارد ایران، شرق آسیا، اروپا و آمریکا، دارای سه پورت USB هم هست که حتی یکی از آنها از فناوری شارژ سریع با توان ۱۸ وات پشتیبانی می‌کند. دستگاه با استفاده از وای‌فای به مودم متصل شده و امکان استفاده از آن با اپلیکیشن Mijia Home فراهم میشود. بدین ترتیب میتوانید کنترل آن را از هر جایی که هستید در دست بگیرید. تنظیم تایمر، روشن و خاموش کردن مستقیم پلاگ‌ها و امکان مشاهده‌ی آمار مصرف برق از قابلیت‌هایی است که این اپلیکیشن ارائه می‌دهد.
بدنه‌ی دستگاه از پلاستیک غیرقابل اشتعال ساخته شده و تا ۷۵۰ درجه‌ی سانتی‌گراد را تحمل می‌کند. علاوه بر این خود دستگاه برای کاربری در دمای منفی ۲۰ تا ۴۰ درجه‌ی سانتی‌گراد طراحی شده است. سوکت‌های دستگاه هم با پوشش پلاستیکی محافظت می‌شوند و بدین ترتیب نگران استفاده‌ی بدون محافظت توسط کودکان نخواهید بود.
جمع‌بندی
در این مطلب به بررسی ماهیت و دلایل خرید یک محافظ هوشمند برق پرداختیم. همچنین نکاتی را که باید هنگام خرید به آن توجه داشته باشید مطرح کردیم. در مجموع انتخاب یک محصول مناسب، علاوه بر بودجه، به موقعیتی که قصد استفاده از آن را دارید و میزان هوشمندی که انتظار دارید، بستگی دارد. هرچقدر مدلی با امکانات بیشتری تهیه کنید، در بلندمدت هم لذت بیشتری هنگام استفاده از آن خواهید برد و هم کنترل بهتری روی مدیریت مصرف برق خواهید داشت.
