چرا تقویم سینمایی سال ۲۰۲۴ از فیلم‌های بلاک‌باستری خالی شده است؟
در روزهایی که هالیوود بیش از هر زمان دیگری به آثار پرفروش نیاز دارد، بسیاری از فیلم‌های بلاک‌باستری بزرگ از تقویم سینمایی سال 2024 خارج شده‌اند تا پیش‌بینی کنیم که بحران جدیدی در انتظار صنعت سینما است.
آماری که اخیرا از گیشه آمریکای شمالی و بازار بین‌المللی منتشر شد، سینماداران و تهیه‌کنندگان را نگران کرده است. هفته گذشته، در حالی که فیلم «مارول‌ها» را روی پرده داشتیم، فروش کلی گیشه‌ی آمریکا تنها 63.4 میلیون دلار بود که دومین هفته بد سال است (مقایسه کنید با همین بازه زمانی از سال گذشته که 181.3 میلیون دلار بود، یعنی 58 درصد بیشتر). وضعیت بازار جهانی هم ایده‌آل نبود و فیلم‌ها نفروختند اما انگلستان و ایرلند شرایط به مراتب بدتری داشتند و «باتمز» (Bottoms) تنها اثر جدیدی بود که به اکران درآمد و در جایگاه هفتم قرار گرفت.
اگر استودیوی برادران وارنر برنامه‌هایش را تغییر نمی‌داد و «تلماسه: بخش دو» را در همان تاریخ 3 نوامبر (12 آبان) اکران می‌کرد، همه‌چیز متفاوت و گیشه دگرگون می‌شد. با توجه به فروش 400 میلیون دلاری نسخه‌ی اول و افزایش طرفداران مجموعه در گذر زمان، قسمت دوم احتمالا می‌توانست عملکرد موفق‌تری در گیشه داشته باشد.
فیلم‌های بلاک‌باستری سال 2024 کجا هستند؟
اما چه اتفاقی رخ داد؟ در وهله اول باید دوئل میان بازیگران هالیوودی و استودیوها را دلیل اصلی به تعویق افتادن فیلم‌ها بدانیم. از آنجایی که انجمن بازیگران فیلم (SAG) هنرپیشه‌ها را تا پایان اعتصاب از تبلیغ آثار سینمایی منع کرد، این بدین معنا بود که خبری از تور تبلیغاتی نخواهد بود و استودیوها برای تبلیغ آثار پرخرج خود با مشکل روبه‌رو می‌شوند. در همین راستا، برادران وارنر تصمیم گرفت تا تلماسه: بخش دو را با تاخیر اکران کند تا اعتصاب‌ها به پایان برسد.
این اعتصاب بزرگ هفته گذشته به پایان رسید و در ظاهر همه‌چیز حل شده است اما در حقیقت، آسیبی که این اعتصاب 118 روزه به هالیوود وارد کرد، تا مدت‌ها گریبان‌گیر آن‌ها خواهد بود. استودیوها تاریخ اکران فیلم‌ها را از مدت‌ها قبل تعیین می‌کنند و برای ساخت آثار، برنامه‌ریزی‌های دقیقی دارند که همه‌ی آن‌ها تحت‌تأثیر اعتصاب بازیگران قرار گرفت. این را هم فراموش نکنید که تاریخ اکران اهمیت ویژه‌ای دارد و می‌تواند موفقیت یک فیلم را تضمین کند؛ آثار بزرگی داشته‌ایم که در طول سال‌های اخیر به دلیل اکران در یک تاریخ نامناسب، با شکست روبه‌رو شده‌اند.
هشتمین قسمت مجموعه «ماموریت غیرممکن» (که فعلا «ماموریت: غیرممکن – روزشمار مرگ قسمت دوم» نام دارد) قرار بود ماه ژوئیه سال آتی روی پرده برود اما حالا تا ژوئیه 2025 تاخیر خورده است. مشکل تهیه‌کنندگان استودیوی پارامونت این بود که وقتی اعتصاب بازیگران در تاریخ 14 ژوئیه (23 تیر) امسال آغاز شد، مراحل فیلم‌برداری هنوز به پایان نرسیده بود. حتی اگر اعتصاب‌ها زودتر به اتمام می‌رسید، با توجه به مراحل پیچیده‌ی پساتولید، سازندگان به سختی می‌توانستند فیلم را به تاریخ مورد نظر (ژوئیه 2024) برسانند.
مهم‌ترین سوال شاید این باشد: چه تعداد فیلم دیگر شرایط مشابهی دارند؟ تعدادی از استودیوها فعلا تصمیم گرفته‌اند تا تاریخ اکران فیلم‌هایشان را تغییر ندهند (یا حداقل هنوز خبر تاخیر خوردن فیلم‌هایشان را اعلام نکرده‌اند) اما واقعیت این است که بسیاری از این پروژه‌ها به دلیل اعتصاب‌ها تکمیل نشده‌اند یا مطابق برنامه‌ریزی پیش نرفته‌اند، بنابراین دیر یا زود باید چاره‌ای برای این مشکل اندیشیده شود.
از زمان اکران «مرد آهنی» (2008)، دیزنی همواره یکی از پرچمداران گیشه‌ی تابستانی بوده و هر ساله فیلم‌های بلاک‌باستری بزرگی را روی پرده فرستاده است اما شاید سال 2024 برای آن‌ها هم متفاوت باشد. آثار دنیای سینمایی مارول اغلب در هفته اول ماه مه (یا هفته پایانی آوریل) اکران شده‌اند و به فروش بالایی هم رسیده‌اند. در حال حاضر، آن‌ها می‌خواهند «ددپول 3» را در هفته نخست ماه مه سال آینده به نمایش بگذارند. اولین فیلم ددپول (2016) حدود 783 میلیون دلار و قسمت دوم (2018) حدود 786 میلیون دلار در گیشه فروش داشت، تردیدی وجود ندارد که قسمت سوم هم می‌تواند این اعداد را تکرار کند، چه بسا از آن‌ها پیشی بگیرد.
فیلم‌برداری ددپول 3 از تاریخ 22 مه (1 خرداد) آغاز و با شروع اعتصابات، به مدت هشت هفته متوقف شد. ماه گذشته، کارگردان پروژه، شان لوی در مصاحبه با وب‌سایت درپ و در پاسخ به این سوال که آیا فیلم به موقع آمده‌ی اکران می‌شود گفت: «کاش می‌دانستم.» او اضافه کرد: «ما نصف پروژه را فیلم‌برداری کرده‌ایم و نیمی از فیلم را تدوین کرده‌ام.»، با این تفاصیل به نظر می‌رسد که ددپول 3 هنوز نیمی از راه را نرفته است و فراموش نکنید که تکمیل جلوه‌های بصری چنین پروژه‌ی عظیمی به‌شدت وقت‌گیر و طاقت‌فرسا است.
به همین منوال، نسخه لایو اکشن «سفید برفی» حتی با اینکه مراحل فیلم‌برداری خود را پیش از آغاز اعتصابات به پایان رساند، طبق اعلام دیزنی سال آینده روی پرده نخواهد رفت و اکران آن به ماه مارس 2025 موکول شد (احتمالا به این دلیل که دیزنی قصد دارد تا بخش‌هایی از فیلم را دوباره فیلم‌برداری کند). انیمیشن جدید استودیوی پیکسار، «الیو» (Elio) هم به جای مارس 2024، حالا قرار است ژوئن 2025 به نمایش گذاشته شود. دیگر پروژه‌های مارول همانند «بلید» و «چهار شگفت‌انگیز» هم به سال 2025 منتقل شده‌اند و «آواتار 3» و حتی نسخه بازسازی «رقص کثیف» (1987) را هم زودتر از تابستان 2025 مشاهده نخواهیم کرد.
این وضعیت، کار را برای شرکت گاور استریت آنالاتیکس (Gower Street Analytics) نیز سخت کرده است؛ این شرکت تحقیقاتی از الگوریتم‌های ویژه‌ای استفاده می‌کرد تا بهترین تاریخ برای اکران فیلم‌ها را به استودیوها اطلاع دهد و حالا اتفاقات اخیر، آن‌ها را بار دیگر با مشکل روبه‌رو کرده است. رویدادهایی که کووید 19 رقم زد را هم نباید فراموش کرد، گیشه جهانی هنوز در مرحله بهبودی است و فروش کلی آن در سال 2022 به 26 میلیارد دلار رسید که فاصله‌ی معناداری با 42.5 میلیارد دلار سال 2019 دارد (پیش از آغاز همه‌گیری کووید 19). برای سال 2023، گاور استریت آنالاتیکس پیش‌بینی کرده است که مجموع فروش جهانی فیلم‌ها حدود 34.5 میلیارد دلار باشد که اتفاق خوبی به نظر می‌رسد اما متاسفانه این رشد پایدار نخواهد بود.
رابرت میچل، یکی از اعضای عالی‌رتبه‌ی گاور استریت آنالاتیکس، می‌گوید که هنوز نمی‌توان در مورد افت فروش گیشه در سال 2024 نظر قطعی داد اما به دلیل اعتصابات، شتاب بازار (مومنتوم) از دست خواهد رفت: «طبق بررسی‌های ما، رشدی که امسال در مقایسه با سال گذشته رخ داد، اگر سال آینده هم تکرار می‌شد، خیلی زود به حوزه‌ی 40 میلیارد دلار پیش از دوران همه‌گیری بازمی‌گشتیم. ما دیده‌ایم که در بعضی از ماه‌های سال جاری میلادی، گیشه‌ی جهانی و بازارهای کشورهای مختلف، حتی در مقایسه با همان بازه‌ی زمانی از دوران پیش از کووید 19 هم عملکرد بهتری داشته‌اند، که نشان می‌دهد مخاطبان برای فیلم‌های خوب حاضرند به سینماها بازگردند.»
میچل در رابطه با تاخیر خوردن بسیاری از فیلم‌های بلاک‌باستری سال 2024 توضیح بیشتری می‌دهد: «اما با طولانی شدن اعتصابات، و عقب افتادن مراحل تولید فیلم‌ها، این احتمال وجود دارد که سال آینده، شاهد رشد چشم‌گیری در فروش فیلم‌ها نباشیم یا اصلا به طور کلی رشدی اتفاق نیفتد. این باعث می‌شود تا پروسه‌ی بازسازی صنعت [سینما] به تاخیر بیفتد. سینما در دوران دنیاگیری کووید 19، با دشواری‌های متعددی روبه‌رو شد و فقط کمی مانده بود که به نقطه‌ی امیدوارکننده‌ای برسد. حالا اما بازگرداندن این صنعت به جایگاه سابق، به تعویق افتاده است.»
منبع: Telegraph
