نقدها و نمرات فیلم «برفک»؛ یک کمدی سیاه پیچیده درباره رویای آمریکایی (جشنواره ونیز ۲۰۲۲)
فیلم سینمایی «برفک» (White Noise) جدیدترین اثر نوآ بامباک از مستقلسازان خوشقریحه سینمای معاصر آمریکا است که جشنواره بینالمللی فیلم ونیز ۲۰۲۲ با آن افتتاح شد.
«برفک» که تحت عنوان «نویز سفید» هم شناخته میشود از محصولات نتفلیکس است و آخرین روزهای سال ۲۰۲۲ (اوایل دیماه سال شمسی جاری) از همین شبکه به نمایش درخواهد آمد. فیلم یک کمدی سیاه آخرالزمانی است که از رمان دان دلیلو با همین عنوان، اقتباس شده. اثری درباره تلاشهای یک خانواده معاصر آمریکایی در برابر درگیریهای نهچندان مهم زندگی روزمره و در عین حال مواجهشدن با رازهای بزرگ هستی همچون عشق، مرگ و امکان خوشبختی در دنیایی بسیار نامطمئن.
برفک اولین فیلم نوآ بامباک است که براساس داستانی نوشته خود این هنرمند ساخته نمیشود و از این زاویه با ۱۰ فیلم قبلیاش متفاوت است. او آخرینبار سه سال پیش در دوره هفتاد و ششم جشنواره ونیز با فیلم قبلیاش «داستان ازدواج» (Marriage Story) توجه سینمادوستان را به خود جلب کرد؛ فیلمی که مثل «برفک» محصول نتفلیکس بود و آدم درایور را هم به عنوان یکی از ستارگان اصلیاش داشت. «برفک» علاوه بر درایور، گرتا گرویگ و دان چیدل را هم به عنوان چهرههای اصلیاش به خدمت گرفته است. گرویک همسر بامباک است که با حضور در فیلمهای او مثل «فرانسیسها» به شهرت رسید اما در ادامه مسیر حرفهایاش خود به کارگردانی روی آورد و فیلمهای شناختهشده و تحسینشدهای چون «لیدی برد» و «زنان کوچک» را ساخت.
گرچه «برفک» موفق شده رضایت اکثریت منتقدان را جلب کند اما از همین حالا واضح است که این اثر سینمایی نتوانسته موفقیت انتقادی گسترده «داستان ازدواج» را تکرار کند. این اثر از مجموع ۱۷ نقد گردآوری شده در وبسایت متاکریتیک (۱۱ نقد مثب و ۶ نقد میانه) موفق شده نمره متای ۶۸ از ۱۰۰ را به ثبت برساند. در وبسایت راتن تومیتوز هم از مجموع ۳۱ نقد رضایت ۸۴ درصدی منتقدان به دست آمده است. برای مقایسه فیلم «داستان ازدواج» نمره متاکریتیک ۹۴ از ۱۰۰ و رضایت ۹۴ درصدی منتقدان در وبسایت راتن تومیتوز را به دست آورده بود.
نقد فیلم «برفک»
گاردین – پیتر بردشاو
امتیاز: ۱۰۰ از ۱۰۰
فیلم فوقالعاده ماهرانه «برفک» ساخته نوآ بامباک که توسط او از رمان دان دلیلو اقتباس شده یک کمدی با لحن خشک و جدی درباره فاجعهجلوهدادن چیزها است، مراقبهای درباره رفاه و کامیابی غرب و درباره نارضایتیها، اضطرابها و اشباع فکری آن.
فیلم بامباک نه تنها غنای کتاب را به عنوان اثری تاریخی که درباره مطابق روح زمانهبودن مرسوم پستمدرنیسم سخن میگوید، تشدید میکند بلکه نگاهی پربصیرت هم به ترسهای امروزی دارد. وحشت مرکز مناطق حومهای آمریکا در برابر یک ابر شیمیایی سمی شناور بالای سرشان – «رویداد سمی هوابرد» – به نظر میرسد اشارهای به کووید، قرنطینه و تلاش دشوارمان برای تطبیقپذیری با این دنیاگیری دارد.
بیبیسی – نیکلاس باربر
امتیاز: ۸۰ از ۱۰۰
تلاشهای مغشوش جک برای تبدیلشدن به یک قهرمان اکشن میتواند خندهدار باشد اما «برفک» چیزی بیش از یک پارودی زیرکانه درباره ازخودراضیبودن دانشگاهیها و ساخت فیلمهای پرهزینه است. این فیلم پیچیده، هیجانانگیز و گاهی گیجکننده، تفسیری تند درباره اطلاعات غلط و مصرفگرایی و همچنین یک اقتباس پستمدرن از رمانی پستمدرن است. شخصیتهای فیلم به شیوهای رسمی و قصارگویانه صحبت میکنند (که کمی طول میکشد به آن عادت کنید). رنگهای روشن و تصنع به کار رفته یادآور وس اندرسون است و به جای داشتن یک طرح داستانی کلی فیلم حداقل دو طرح داستانی دارد.
فراتر از اینها «برفک» آنقدر در دو ساعت و ربع فشرده شده که بازکردن همه آن نیاز به چندینبار تماشاکردن دارد. خوشبختانه فیلم آنقدر سرگرمکننده است که امید دیدن چندینباره آن میتواند واقعا جذاب باشد.
تلگراف – رابین کالین
امتیاز: ۸۰ از ۱۰۰
طی هفت یا هشت سال گذشته نتفلیکس تلاش کرد تا به عنوان نوع جدیدی از استودیوی فیلمسازی نامی برای خود دست و پا کند: استودیویی که در آن فیلمسازان میتوانند پروژههایی برای دل خودشان انتخاب کنند و با کمترین دخالتهای هنری از سوی استودیو، آن را محقق سازند. این موضوع به رفع سوظن هالیوود کمک کرد – وقتی استریمینگ به مارتین اسکورسیزی ۲۵۰ میلیون دلار میدهد تا فیلم مرد ایرلندی را بسازد چطور میتواند باعث مرگ سینما شود؟ اما با توجه به افت مشترکین اخیر این شبکه، رویکرد مذکور ناپایدار به نظر میرسد و ماه ژوئن امسال گزارشهای گوناگونی حاکی از این بودند که دوران چکهای سفید امضا به پایان رسیده است.
آیا فیلمی که این شبکه به جشنواره ونیز امسال فرستاده از آخرین نشانههای آن دوران است؟ برفک که هفتاد و نهمین دوره جشنواره با آن افتتاح شد این حس آخرین محصول یک دورانبودن را بازتاب میدهد. اقتباسی از رمان سال ۱۹۸۵ دان دلیلو که به شکل هیجانانگیزی فریبنده و اضطرابانگیز است درباره یک دانشگاهی و خانوادهاش در حال عبور از یک بحران سوررئال مربوط به سلامت عمومی که توسط نوآ بامباک نوشته و کارگردانی شده است. برای این فیلمساز معمولا دستکمگرفتهشده، این فیلم اثری عجیب و غریب است و اغلب شبیه آثار اولیه اسپیلبرگ به نظر میرسد که در آن نوعی فروپاشی عصبی (از نوع خوبش) رخ داده باشد.
ورایتی – اوون گلایبرمن
امتیاز: ۶۰ از ۱۰۰
رمان «برفک» سال ۱۹۸۵ منتشر شد و بخشی از جذابیتش در این است که از زمان خود بسیار جلوتر بود. دلیلو اواسط دهه هشتاد سرنخهای زیادی از جهانی که در حال شکلگرفتن بود را مشاهده کرد
و حالا که ۳۷ سال گذشته میبینیم بسیاری از چیزهایی که او دیده بود در مرکز توجه قرار گرفتهاند. مسمومیت واقعی زندگی آمریکایی، نوعی احساس وحشت معنوی که از زیر رویای آمریکایی جوشیده است، پیکربندی مجدد معنای خانواده در عصر طلاق و چیزی که بیشتر از همه اینها هوش دلیلو را نشان میدهد؛ ظهور یک فرهنگ دارویی موذیانه که حالا مردم درون آن تلاش میکنند ناامیدیهایشان را دارودرمانی کنند. برخی از اینها حتی با توجه به بیماری کووید هم با جهان امروز ما ارتباط برقرار میکنند.
رمانی که فیلم از آن اقتباس شده، رمان ایدهها است. اما برگردان سینمایی چنین رمانی دشوار است. «برفک» به عنوان فیلم مضامین خود را با صدای بلند و با غرور اعلام میکند اما مشکل اینجاست که آنها را بیشتر اعلام میکند تا اینکه شما را وادار کند حسشان کنید.
سر و کله زدن با این فیلم سخته. چندین موضوع رو بصورت بی ربط و با ربط ریخته توی فیلم.