یک فیلم سینمایی چند دقیقه باید باشد؟
بر اساس نتایج یک تحقیق تازه در ایالات متحده، مدت زمان مناسب یک فیلم سینمایی باید نود و دو دقیقه باشد. بسیاری از کارگردانان بنام سینما از جمله وودی آلن هم بر این باورند که فیلم بیشتر از نود دقیقه نباید باشد. عموماً بیشتر از این هم نیست. اما فیلم ۱۲۰ دقیقهای داریم، ظاهراً فیلم ۴۳۹ دقیقهای هم داریم. پیتر برادشا به این بهانه در یادداشتی برای نشریه گاردین به این موضوع واکنش نشان داده است. اینکه یک فیلم سینمایی باید چند دقیقه باشد. او مقالهاش را با مثالی از فیلم تئو آنجلو پولوس آغاز کرده است.
هنوز تماشای فیلم «بازیگران سیار» (The Travelling Players) تئو آنجلوپولوس را به خاطر میآورم که زمانش ۲۲۲ دقیقه بود. و من با خودم فکر کردم که خب کمی طولانی است، اما چیزی نیست که نتوانم تحمل کنم. حالا نتیجه یک تحقیق تازه امریکایی میگوید که مدتزمان مناسب برای یک فیلم سینمایی ۹۲ دقیقه است. و بعد با خودم گفتم اصلاً این «مدتزمان مناسب» یعنی چه؟ طرفداران لری دیوید (نویسنده و کمدین امریکایی خالق مجموعه تلویزیونی «ساینفلد») حتماً او را در سریال «زیاد ذوقزده نشو» (Curb Your Enthusiasm) به یاد میآورند که هر بار کسی سعی میکرد از فیلم شکستخوردهاش «انگورهای ترش» ( Sour Grapes) تعریفی کند، چه واکنشی نشان میداد. تنها چیزی که در نهایت درباره فیلمش میگفتند، این بود: «زمانش عالی بود.» و لری در جواب میگفت: «پهناش چطور؟ فیلم پهنای خیلی خوبی هم دارد.» (باید لری دیوید را بشناسید و سریالش را هم دیده باشید تا شوخیاش را متوجه شوید.)
حالا محققان به این نتیجه رسیدهاند که مدت زمان یک فیلم سینمایی خوب باید نود و دو دقیقه باشد. ما با فیلم نود دقیقهای آشنایی داریم اما آن دو دقیقه دیگر برای چیست؟ یعنی مردمان جهان آنقدر تنبل هستند که فقط یک ساعت و سی دقیقه فیلم را تاب میآورند و اگر آن دو دقیقه بیشتر را تحمل کنند یعنی کار شاقی کردهاند؟ من به شخصه فیلم طولانی زیاد دیدهام. مثلاً فیلم سیاه و سفید رازآلود محصوص ۱۹۹۴ بلا تار، فیلمساز مجار «تانگوی شیطان» (Sátántangó) ۴۳۹ دقیقه یعنی بیش از هفت ساعت است. یا نمایش نسخه اصلی آنکات فیلم «طمع» (Greed)، شاهکار صامت محصول ۱۹۲۴ اریش فون اشتروهایم، فیلمساز اتریشی امریکایی، در اکران ویژه برای منتقدان و تهیهکنندگان بهتزده، یک روز کامل طول کشید؛ در حالی که گویا خود استاد پشت سالن نشسته بود و به هر که جرئت میکرد برای رفتن به دستشویی سالن را ترک کند، اخم میکرد.
با این حال، یک ساعت و نیم زمان خوبی برای یک فیلم است. درک مالکوم، منتقد سینما میگوید از هر فیلمی میتوان ده درصد را در تدوین بیرون آورد. مدتزمان فیلم هر چقدر باشد، میتواند در میز تدوین کم شود. باز از همان نسخه تدوینشده هم میتوان ده درصد دیگر را بیرون کشید. اما حقیقتاً باید به نکتهای جالب درباره این ۹۲ دقیقه اشاره کرد. فیلم «شب شکارچی» (The Night of the Hunter) چارلز لاتن نود و دو دقیقه است. همینطور «سونات پاییزی» (Autumn Sonata) اینگمار برگمان، «منشی همهکاره من» هاوارد هاکس (His Girl Friday)، «بیتلجوس» (Beetlejuice) تیم برتون، «وینچستر ۷۳» (Winchester ’۷۳) آنتونی مان، «شرکت هیولاها» (Monsters, Inc) پیت داکتر و «کارمندان» (Clerks) کوین اسمیت، که همگی بعضی از بهترین و ماندگارترین آثار تاریخ سینما هستند.
مدت زمان استاندارد یک فیلم سینمایی بلند در واقع به این خاطر از یک ساعت و نیم تا دو ساعت است، چون میتواند یک روایت سهپردهای را در خود جای دهد و صاحبان سالنهای سینما هم آن را دوست داشتند چون میتوانستند فیلمهای زیادی را در طول یک روز به نمایش بگذارند. حالا با وجود پلتفرمهای پخش آنلاین و پدیده تماشای پشت سرهم سریالها در عمل مخاطبان سینما باید توانایی تماشای فیلمهای طولانیتر را داشته باشند (البته شاید نه در سالن سینما). من فیلمهای حماسی زیادی را تماشا کردهام که زمانشان خیلی زود گذشت و همینطور فیلمهایی که عملاً کوتاه بودند (غالباً فیلمهای تجاری هالیوودی) اما هر دقیقهشان به اندازه اپرای چهار قسمتی ریچارد واگنر «حلقه نیبلونگ» (Ring Cycle) طول کشید. بهتر است خودمان را دربند قانون فیلم نود و دو دقیقهای نکنیم.
منبع: theguardian