یوسترس (استرس خوب) چیست و چه تاثیری بر زندگی ما دارد؟
همه‌ی ما گاهی اوقات استرس را به صورت استرس مزمن روزانه یا صحنه‌های خطرناک در جاده تجربه می‌کنیم. در هر صورت استرس میتواند در ما نفوذ کند. چیزی که ممکن است درباره‌ی استرس ندانید این است که استرس همیشه بد نیست. در واقع ما می‌توانیم یوسترس یا استرس مثبت را مانند استرس منفی به صورت مداوم تجربه کنیم.
یوسترس چیست؟
در صورتی که ایده‌ی استرس مثبت برایتان جدید است بدانید که تنها نیستید. بسیاری از افراد استرس را با تجربیات منفی یکی می‌دانند. ما به ندرت به استرس به عنوان یک چیز مثبت فکر می‌کنیم اما یوسترس دقیقا همان استرس مثبت است. رویدادهای هیجان‌بخش یا استرس‌زا باعث یک واکنش شیمیایی در بدن می‌شوند.
یوسترس اغلب محصول اعصاب است که میتواند در مواجهه با یک چالش جالب ایجاد شود. این مساله مهم است زیرا بدون یوسترس حال خوبمان به خطر می‌افتد. یوسترس میتواند به ما کمک کند با انگیزه بمانیم، به سمت اهدافمان حرکت کنیم و احساس خوبی درباره‌ی زندگی داشته باشیم.
دیسترس یا استرس منفی چیست؟
دیسترس و یوسترس در دو سر طیف قرار دارند. بر خلاف یوسترس، دیسترس میتواند باعث ایجاد احساس سردرگمی و طاقت فرسایی شود زیرا منابع (جسمی، ذهنی و احساسی) شما برای برطرف کردن نیازهایتان کافی نیستند. این مدل استرس منفی میتواند منجر به اضطراب، افسردگی و کاهش کارایی شود.
چه چیزی باعث میشود یوسترس استرس خوبی باشد؟
کار کردن و زندگی کردن خارج از منطقه‌ی امن چیز خوبی است. این درست زمانی است که احساس می‌کنیم استرس میتواند منفی شود. این همان چیزی است که یوسترس را به چنین بخش مهمی از سلامت کلی‌مان تبدیل می‌کند.
یوسترس احساسات مثبتی شامل هیجان، رضایتمندی، معنا و حال خوب ایجاد می‌کند. یوسترس خوب است زیرا فرد به دلیل چالش ایجاد شده توسط عامل استری‌زا احساس اعتماد به نفس، کافی بودن و هیجان می‌کند.
یوسترس در کل به معنای به چالس کشیدن خود بدون مصرف کردن همه‌ی منابع است. این مدل استرس شما را در سه ناحیه رشد میدهد:
- احساسی؛ یوسترس میتواند منجر به احساسات مثبت رضایت، الهام و انگیزه شود.
- از نظر روانشناسی یوسترس به ما کمک می‌کند خودکارآمدی، خودمختاری و تاب‌آوری ایجاد کنیم.
- از نظر جسمی یوسترس به ما کمک می‌کند بدنمان را بسازیم (به عنوان مثال از طریق کامل کردن چالش ورزش)
مثال‌هایی از یوسترس
یوسترس را می‌توان در همه‌ی زندگی نواحی پیدا کرد. از کار و روابط میان فردی تا روابط خانه و خانواده، فرصت‌هایی برای تجربه‌ی استرس مثبت به وفور وجود دارد.
به عنوان مثال:
مثالی از یوسترس در کار، گرفتن پروژه‌ی جدیدی است که شما را تشویق به استفاده از نقاط قوت موجود می‌کند و این موضوع میتواند به شدت انرژی بخش باشد. همچنین باید یک سری مهارت‌ها را داشته باشید یا یاد بگیرید.
پروژه‌های مربوط به کار در صورتی که چالش‌برانگیز اما واقعی باشند تنها یوسترس را برمی‌انگیزند. در صورتی که مهلت‌ها به صورت غیرواقع بینانه فشرده باشند در حال دست و پنجه نرم کردن با پروژه‌های متعددی هستید(فشار کاری غیر واقعی‌ای دارید) یا با یک فرهنگ تیمی سمی کار می‌کنید احتمال تجربه کردن استرس منفی و نتایج منفی‌ای که به همراه دارد بیشتر است.
یوسترس در علایق شخصی
تعیین اهداف چالش‌برانگیز در حوزه‌ی علایق یکی دیگر از مثال‌های یوسترس است. ما به عنوان انسان توانایی ذاتی برای یادگیری داریم. یادگیری چیزهای جدید می‌توانید چالش‌برانگیز باشد. همچنین رشد تخصص در یک حوزه به آسانی اتفاق نمی‌افتد.
اغلب در مرحله‌ی رشد تخصص، یادگیری وجود دارد که ممکن است وحشتناک باشد. اما شما در حال یادگیری از اشتباهات هستید. هنگامی که شروع به دیدن بردهای کوچک کرده و خودکارآمدی را ادامه می‌دهید برای یادگیری و پیشرفت انگیزه پیدا خواهید کرد.
یوسترس و سفر
سفر کردن به صورت ذاتی استرس‌زا است به ویژه هنگامی که می‌خواهید جای دوری که زبان و آداب و رسوم متفاوتی دارند را ببینید. در همان زمان شما در یک مکان جدید و جذاب با غذاهای مختلف، جاهای دیدنی جدید و فرهنگ جدید قرار دارید.
سفر کردن اگرچه استرس‌زا است اما تجربه‌ای است که با دید مثبت به آن نگاه می‌کنند.
یوسترس و شرایط جسمی
از نظر جسمی، یوسترس با به چالش کشیدن بدن به عنوان مثال بلند کردن وزنه برای تشویق کردن رشد در این مورد قدرت، استقامت و رشد عضلانی نمونه است. در باشگاه یا در مسیر پیاده‌روی ممکن است مشغول آهنگ‌هایتان شده باشید و کاملا غرق در ورزش کردن باشید. حتی ممکن است متوجه نشوید چقدر از ورزش خسته شده‌اید.
تاثیرات یوسترس
یوسترس نوعی استرس است که باید در زندگیمان داشته باشیم. یوسترس تاثیرات مثبت بسیاری دارد که در ادامه بخشی از آن‌ها آورده شده‌اند:
- کمک به تمرکز
- تشویق فرد به انجام چالش جدید
- انگیزه دادن به فرد برای دنبال کردن اهداف
- کمک به فرد برای داشتن احساس تاب‌آوری بیشتر در مواجهه با چالش‌ها
- دادن معنا و هدف به زندگی
- کمک به سالم‌تر و شادتر بودن
مقدار خاصی از استرس برای انگیزه دادن و کارایی مفید است. در واقع سطوح بهینه‌ی استرس تا یک نقطه‌ی خاص به بهبود عملکرد کمک می‌کنند. همچنین کارهای مختلف ممکن است از سطوح مختلف استرس و برانگیختگی بهره‌مند شوند.
یوسترس اغلب استرس مفید نامیده میشود زیرا تاثیر مثبتی بر زندگی دارد. اگرچه نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که یوسترس همچنان نوعی استرس است. به همین دلیل یوسترس میتواند در صورتی که خیلی شدید باشد یا خیلی طول بکشد تبدیل به دیسترس یا استرس منفی یا حتی استرس مزمن شود.
تشخیص و پاسخ به یوسترس
برای مدیریت سطوح استرس‌ها نکته‌ی بسیار مهم این است که تفاوت بین یوسترس و سایر انواع استرس را بشناسید. این کار همیشه ساده نیست زیرا آن‌ها گاهی اوقات شبیه یکدیگر هستند.
شناخت یوسترس میتواند به شما کمک کند سایر انواع استرس را هم به آسانی مدیریت کنید. به عنوان مثال تحقیقات نشان میدهد هنگامی که یک رویداد به عنوان تهدید درک میشود افراد به آن به صورت متفاوت پاسخ می‌دهند تا اینکه آن را به صورت چالش درک کنند.
تهدیدها پاسخ استرس بیشتری را برمی‌انگیزند و سطوح بالاتری از اضطراب را ایجاد می‌کنند در حالی که غلبه بر چالش‌ها میتواند هیجان‌انگیز و حتی لذت‌بخش باشد. تهدیدها ترسناک هستند اما چالش‌ها فرصت‌هایی برای اثبات خود و یادگیری اینکه وقتی واقعا تلاش می‌کنید چقدر می‌توانید کار انجام دهید هستند.
این یادگیری میتواند به شما در ارزیابی بسیاری از عوامل استرس‌زا در زندگی به عنوان چالش به جای تهدید کمک کند. استراتژی‌‌های بسیاری وجود دارند که می‌توانند به شما در تغییر دید رویدادها از تهدید به چالش کمک کنند. در ادامه برخی از این استراتژی‌ها آورده شده‌اند:
- استفاده از گفتگوی درونی مثبت؛ این استراتژی میتواند با تغییر چگونگی صحبت کردن با خود درباره‌ی چالش‌ها انجام شود. تلاش کنید به خودتان بگویید این‌ها چالش‌هایی هستند که با آن‌ها مواجه شده‌اید.
- تمرکز روی چیزی که می‌توانید کنترل کنید؛ تمرکز روی منابعی که برای مدیریت این چالش‌ها دارید هم میتواند مفید باشد. تمرکز روی چیزی که می‌توانید کنترل کنید به جای چیزی که ممکن است اشتباه پیش برود میتواند احساس مثبت‌تری نسبت به چالشی که با آن مواجه هستید به شما بدهید.
- تنظیم ذهنیت؛ هنگامی که روی تغییر ذهنیت خود کار می‌کنید و به استرس به عنوان چالش برخورد می‌کنید، با تاب‌آوری بیشتری قادر خواهید بود این چالش‌ها را برطرف کنید.
تله‌های بالقوه
یوسترس به صورت کلی آسیب‌های استرس مزمن را ندارد. استرس مزمن مداوم و طولانی است و از نظر روانشناسی یا عاطفی فرد را تخلیه می‌کند. همچنین مضرترین نوع استرس برای سلامتی و حال خوب است.
اگرچه در صورتی که حالت راحتی و تعادل سالمی را از زمان بازیابی را ایجاد نکنید یوسترس زیاد هم باعث داشتن احساس فشار و بار گار زیاد میشود.
تعادل لازم است. مقدار خاصی از یوسترس میتواند به شما کمک کند احساس شادمانی بیشتری داشته باشید و حال خوب خود را بهبود دهید. اما مقدار بیش از حد آن ممکن است بدین معنا باشد که جنبه‌های دیگر زندگی از جمله مراقبن از خود و ریلکسیشن را نادیده می‌گیرید.
تغییر دیدگاه قطعا میتواند به مدیریت استرس کمک کند. اما این تنها استراتژی‌ای که باید استفاده کنید نیست. در صورتی که چالشهای بسیاری در زندگی دارید حتی یوسترس هم میتواند به استرس مزمن تبدیل شده و منجر به فرسودگی یا حتی شرایط بدتر شود. برخی راه‌های کنار آمدن با این شرایط عبارتند از:
- ذهن‌آگاهی از اینکه محدودیت‌ها کجا هستند و کجا برای حفظ تعادل در زندگی به کار می‌آیند.
- حذف کردن هر گونه قانون غیر ضروری، به ویژه آن‌هایی که از آن‌هایی که از آن‌ها لذت نمی‌برید.
- ایجاد چند عادت بهبود دهنده‌ی تاب‌آوری که میتواند به شما کمک کند که به صورت کلی کمتر به استرس واکنش نشان دهید.
- راحتی در نه گفتن به فعالیت‌های جدید در صورتی که واقعا کاری برایتان انجام نمی‌دهند.
این کارها به تمرین نیاز دارد اما می‌توانند در سطوح استرس شما تفاوتی را ایجاد کنند.
چگونه می‌توانیم استرس مثبت بیشتری را به زندگیمان اضافه کنیم؟
خوشبختانه می‌توان استرس مثبت را به زندگی اضافه کرد. اما در صورتی که به دنبال این هستید که یوسترس را به بخشی از زندگی روزمره‌ی خود تبدیل کنید باید کارهایی مانند موارد زیر را انجام دهید:
- هر روز یک چیز جدید یاد بگیرید خواه کوچک یا بزرگو
- در کار خودتان را به خارج از منطقه‌ی امن هل دهید. این بدان معنا است که یک مسئولیت جدید بر عهده بگیرید یا یک مهارت جدید یاد بگیرید.
- ورزش، ورزش، ورزش!
- یاد بگیرید که چگونه اهداف شخصی و کاری چالش‌برانگیز و واقع‌بینانه تنظیم کنید. پیشرفت خود را دنبال کنید تا خودتان را مسئول نگه دارید.
- درباره‌ی روش‌های بیشتر مدیریت استرس منفی و بهبود سلامت و خلق و خو بیشتر مطالعه کنید.
استرس مثبت سازنده
استرس، خواه منفی یا مثبت یک بخش طبیعی از زندگی است. ممکن است ما کنترلی روی بخشی از استرس منفی‌ای که تجربه می‌کنیم نداشته باشیم اما می‌توانیم به دنبال راه‌هایی برای افزایش یوسترس در زندگیمان باشیم.
منابع: Healthline, Verywell Mind
