با معلم بد فرزندمان چطور رفتار کنیم؟
با نزدیک شدن سال تحصیلی، دغدغه‌های پدرها و مادرها برای تحصیل و تربیت دانش‌آموزان، بیشتر می‌شود. یکی از مشکلاتی که ممکن است بچه‌ها در مدرسه با آن مواجه شوند، معلم بد است. اما معلم بد چه ویژگی‌هایی دارد و باید با این مشکل چطور برخورد کرد؟ در ادامه با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.
تاثیرات منفی معلم بد
در سال‌های ابتدایی تحصیل، کودکان بعد از پدر و مادر، یکی از اولین بزرگترهایی که می‌شناسند و برای مدت طولانی وقت خود را با آن می‌‌گذرانند، معلم‌های مدرسه هستند. معلم بد فقط روی عملکرد تحصیلی کودک تاثیر نمی‌گذارد و می‌تواند روی روح و روان و حتی جسم کودک، تاثیر منفی داشته باشد.
انواع معلم بد؛ با کدام مورد طرفیم؟
شاید بد نباشد قبل از شروع، مشخص کنیم که معلم بد چه ویژگی‌هایی دارد و چند نوع معلم بد داریم. بعضی از آن‌ها تاثیرات بسیار مخرب‌تری دارند ولی تحمل بعضی از آن‌ها راحت است. در ادامه رایج‌ترین انواع معلم‌های بد را می‌بینید؛ معلم‌هایی که معمولا شکایت زیادی از آن‌ها می‌شود:
۱. معلم حوصله‌سربر
این معلم‌ها برای تدریس و ارائه‌ی تکالیف به دانش‌آموزان هیچ تنوعی ندارند. حتی ریتم صحبت کردن و درس دادن آن‌ها کاملا یکسان و یکنواخت است. معلم‌هایی که این ویژگی را نداشته باشند، غیر از تدریس عادی درس، کارهای دیگری برای افزایش مشارکت دانش‌آموزان انجام می‌دهند. کلاس آن‌ها فعال است و بچه‌ها هم در موضوعات درسی مشارکت دارند و احساس می‌کنند که بخشی از کلاس هستند. بحث‌های گروهی، تکالیف گروهی و کارهای کلاسی، کلاس را از یکنواختی و حوصله‌سربودن خارج می‌کند.
۲. معلم بی‌تفاوت
این معلم‌ها قاطع نیستند و نمی‌توانند شرایط کلاس را کنترل کنند. کلاس آن‌ها بیشتر شبیه یک مهمانی کودکانه است تا جایی برای یاد گرفتن درس. بچه‌ها در این کلاس سر هم فریاد می‌زنند، جواب معلم را می‌دهند و حتی ممکن است وسایل را پرت کنند. بعضی از بچه‌ها ممکن است این معلم‌ها را دوست داشته باشند چون معمولا به آن‌ها سخت نمی‌گیرند و هر کاری دوست دارند می‌کنند اما این محیط اصلا برای یادگیری مناسب نیست.
۳. معلم‌های سطحی
این معلم‌ها نمی‌توانند مطالب درسی را کاملا دقیق و عمقی برای دانش‌آموزان جا بیاندازند. بچه‌ها ممکن است شکایت کنند که سر کلاس حوصله‌شان سر می‌رود یا حتی بگویند درس‌های مدرسه برایشان ساده است. شاید متوجه شوید تکالیفی که این معلم از بچه‌ها می‌خواهد، بسیار ساده‌تر از آن چیزی است که باید باشد.
۴. معلم بی‌ادب
در بین معلم‌ها هم فرد بی‌ادب پیدا می‌شود. این معلم‌ها رفتار درستی با کودک ندارند، ممکن است سر بچه‌ها فریاد بزنند و آن‌ها را مسخره کنند. این نوع از معلم‌ها می‌توانند تاثیرات بسیار مخربی را روی بچه‌ها بگذارند؛ تاثیراتی که تا سال‌ها و حتی تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند.
اطلاع از عملکرد معلم
تمام معلم‌ها ممکن است روزهای بد داشته باشند. یک روز بی‌حوصلگی اشکالی ندارد اما اگر رفتارهای نادرست دائما تکرار می‌شود، باید اقدامی کنید. اما چطور بفهمیم که یک معلم واقعا عملکرد بدی دارد و باید برای تغییر آن اقدام کنیم؟
جمع‌آوری اطلاعات
اولین اطلاعات را از فرزند خود به دست می‌آورید؛ وقتی او هر روز خاطرات ناخوشایندی از مدرسه تعریف می‌کند و روزهای بدی در مدرسه می‌گذراند یا اینکه عملکرد درسی او به‌شدت افت کرده است. شکایت بچه‌ها اولین نشانه‌ی تشخیص معلم بد است ولی کافی نیست.
این منبع اطلاعاتی کافی نیست چون ممکن است بچه‌ها کلاس و معلم را از دید خود قضاوت کرده باشند یا سوء‌تفاهمی اتفاق افتاده باشد.
منبع اطلاعاتی بعدی، والدین دیگر دانش‌آموزان است. اگر آن‌ها هم تجربه‌ای مشابه شما دارند و از شکایت کردن فرزندشان گله دارند، احتمالا یک مشکل مشترک برای همه‌ی دانش‌آموزان کلاس وجود دارد.
با معلم بد چکار کنیم؟
بعد از جمع‌آوری اطلاعات وقتی مطمئن شدید که مشکلی در شیوه‌ی تربیتی و تدریس معلم وجود دارد می‌توانید اقدامات زیر را برای اصلاح شرایط انجام دهید.
۱. حمایت از فرزند
با پرسیدن سوال‌های دقیق می‌توانید به فرزند خود کمک کنید. از او بپرسید دقیقا مشکل کجاست و او دوست دارد شرایط چگونه تغییر کند. به آن‌ها راه‌حل‌هایی یاد بدهید تا بتوانند با بعضی شرایط ناخوشایند کلاس، کنار بیایند.
مثلا اگر معلم به سوالات بچه‌ها پاسخ نمی‌دهد، به او یاد بدهید که پاسخ سوالش را از منابع دیگری مثل کتاب، سایر بچه‌ها، وبسایت‌ها و یادداشت‌های همکلاسی‌ها پیدا کند. به هر حال شما همیشه موفق نمی‌شوید معلم فرزند خود را عوض کنید و گاهی باید کودک را آماده کنید تا بتواند از پس شرایط سخت بربیاید.
اگر کلاس برای فرزند شما حوصله‌سربر است به فرزند خود پیشنهاد دهید که از معلم بخواهد تکالیف و پروژه‌های بیشتری برای او در نظر بگیرد. به بچه‌ها روش‌های درخواست کردن مودبانه را یاد بدهید تا بتوانند از معلم خود درخواست کنند.
علاوه بر این، مهم است که از فرزند خود حمایت کنید تا او بداند که مشکلاتش را جدی می‌گیرید.
۲. صحبت کردن با معلم
حتما زمانی را برنامه‌ریزی کنید تا با معلم فرزند خود رودررو صحبت کنید و مسائل را با او در میان بگذارید. بهتر است که این ملاقات، حضوری باشد. به‌آرامی به معلم توضیح دهید که فرزندش چه شکایتی دارد و به او فرصت دهید تا پاسخ دهد و اگر لازم است از خودش دفاع کند.
مثلا بگویید فرزندم احساس می‌کند دوستش ندارید چون وقتی سوالی می‌پرسد، بی‌جواب می گذارید. یا اینکه فرزندم در درس ریاضی به‌شدت مشکل پیدا کرده است در حالی که سال قبل چنین نبود.
معلم فرزند شما ممکن است توضیحات متفاوتی از آنچه بچه‌ها برای شما تعریف کرده‌اند داشته باشد. بسیاری از معلم‌ها بعد از شنیدن اینکه بچه‌ها در مورد کلاسشان چه احساس بدی دارند، سعی می‌کنند رویه‌ی خود را تغییر دهند.
شنیدن این قضیه راحت نیست ولی شاید متوجه شوید که فرزند خود شما هم بخشی از مشکل است. شاید رفتار نادرستی از فرزند شما سر زده که چنین شرایطی را ایجاد کرده است. باید صحبت‌های هر دو طرف را بشنوید و بعد در مورد عملکرد معلم قضاوت کنید.
همیشه محترمانه با معلم صحبت کنید و او را سرزنش نکنید.
بازخوردهایی که به معلم‌ها می‌دهید معمولا در بسیاری از مواقع، باعث اصلاح آن‌ها می‌شود. به معلم‌ها اطلاع دهید که فرزندتان تمام شرایط کلاس را برای شما تعریف می‌کند و روی کار معلم، نظارت دارید.
۳. حاضر شدن در کلاس
اگر قوانین و مقررات مدرسه اجازه می‌دهد، می‌توانید یک روز در کلاس حضور پیدا کنید تا شرایط را خودتان از نزدیک مشاهده کنید. نگران نباشید که شاید معلم، جلوی شما نقش‌بازی کند. معلم بد معمولا نمی‌تواند ادای معلم خوب را دربیاورد.
۴. صحبت کردن با مدیر مدرسه
مدیران مدارس معمولا پرمشغله هستند و شاید به‌ندرت برای صحبت کردن با والدین وقت بگذارند. اگر مشکلات فرزند شما برای بچه‌های دیگر کلاس هم تکرار می‌شود، بهتر است که با مدیر مدرسه صحبت کنید. شاید معلم فرزندتان از این کار عصبانی شود و اسم آن را چغلی کردن بگذارد. اما معلم بد باید بداند که از طرف مدیر و والدین، زیر نظر قرار دارد.
یک یا چند نماینده از بین والدین بچه‌ها انتخاب کنید. زمانی را برای صحبت با مدیر در نظر بگیرید و مشکلات را برای او بازگو کنید. در بسیاری از مواقع، مدیران مدارس از این مشکلات باخبر نمی‌شوند در نتیجه خود والدین باید در این جهت اقدام کنند.
در یک جلسه‌ی آرام و محترمانه، مشکلات را برای مدیر مدرسه توضیح دهید. معمولا این جلسه‌ها مفید است و باعث تغییر روند معلم می‌شود. اگر با این جلسه‌ها مشکلی حل نشد و معلم بد به رفتار ناشایست خود ادامه داد، بهتر است که از مدیر تقاضا کنید تا معلم کلاس را عوض کند.
سوالات رایج
با معلم بد در دوران دبستان چکار کنیم؟
در دوران دبستان به‌خصوص سال‌های اول بچه‌ها با محیط مدرسه آشنا نیستند. در این دوره لازم است که شما به‌عنوان بزرگتر برای حل مشکل بچه‌ها پیش‌قدم شوید. بچه‌ها نمی‌توانند خودشان از پس شرایط بربیایند و نیاز دارند که از آن‌ها حمایت کنید.
معلم بد چه تاثیری روی دانش‌آموزان می‌گذارد؟
معلم بد چیزی فراتر از یک معلم خسته‌کننده یا بی‌حوصله است. یک معلم واقعاً بد می‌تواند بر سلامت روان کودک تأثیر بگذارد. تحقیقات نشان می‌دهد شیوه‌ای که معلم کلاس درس خود را اداره می‌کند و با دانش‌آموزان ارتباط برقرار می‌کند، نقش مهمی در احساس کودکان نسبت به خود و تحصیلاتشان دارد. اگر محیط کلاس درس مثبت باشد میل دانش‌آموزان به مدرسه رفتن را بیشتر می‌کند و باعث می‌شود که از یادگیری لذت ببرند.
چطور می‌توان با معلم بد کنار آمد؟
متأسفانه همیشه این احتمال وجود دارد که فرزند شما در مقطعی از تحصیلات خود با معلم بد روبه‌رو شود. به جای تلاش برای دوری از معلم بد، که به احتمال زیاد از کنترل شما خارج است، به کودک خود مهارت‌های مقابله با ناامیدی‌های خود را آموزش دهید.
اگر معلمی به طور جدی بر عملکرد تحصیلی، عزت نفس یا سلامت روان او تأثیر می‌گذارد، اقدامات بیشتری لازم است. مثلا با مدیریت مدرسه تماس بگیرید تا در اسرع وقت معلم را تغییر دهد.
با معلم بد در راهنمایی و دبیرستان چه کنیم؟
با نزدیک شدن فرزندان به سنین نوجوانی، طبیعی است که والدین یک گام به عقب بردارند و به بچه‌ها اجازه دهند موقعیت‌های سخت را خودشان مدیریت کنند. آن‌ها را با ارائه نکاتی در مورد روش تعامل با معلم، راهنمایی کنید.
واقعیت این است که معلمان در این سطح، انتظار استقلال بیشتری از دانش‌آموزان دارند و ممکن است به مداخله‌ی والدین پاسخ خوبی ندهند. با این حال، اگر مشکل جدی با یک معلم وجود دارد، ممکن است لازم باشد در برخی موارد دخالت کنید و با مدرسه تماس بگیرید.
منبع: Verywellfamily
