اسپیرولینا چیست و چه فوایدی برای بدن دارد؟
در اعماق دریاها و اقیانوس‌ها، جلبکی شگفت‌انگیز به نام اسپرولینا وجود دارد که رازهای زیادی در دل خود پنهان کرده است. این جلبک، فراتر از یک موجود دریایی ساده، به عنوان یک سوپرفود شناخته می‌شود که میتواند به‌طور چشمگیری به بهبود سلامت ما کمک کند. البته ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ با مصرف اسپرولینا میتوانید مزایای زیادی مثل کاهش وزن، سلامت قلب، کنترل فشار خون و کلی خواص دیگر را تجربه کنید.
اسپرولینا نه تنها به افزایش انرژی کمک میکند بلکه منبعی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی محسوب می‌شود و میتواند نقش موثری در تقویت سیستم ایمنی بدن داشته باشد. در این مقاله، به دنیای شگفت‌انگیز اسپرولینا و خواص آن سر می‌زنیم؛ بیایید ببینیم چگونه می‌توانیم از این ماده به شکل یک مکمل غذایی ارزشمند در زندگی روزمره خود استفاده کنیم.
اسپیرولینا چیست؟
فواید اسپیرولینا
کاربرد قرص اسپیرولینا
چگونه اسپیرولینا را به رژیم غذایی خود اضافه کنیم؟
چه کسانی نباید اسپیرولینا مصرف کنند؟
اسپیرولینا چیست؟
اسپرولینا (اسپیرولینا) نوعی جلبک سرشار از مواد مغذی است که به آن سوپرفود یا غذای کامل می‌گویند. این جلبک که از گذشته در کشورهایی مانند مکزیک و آفریقا به عنوان غذا استفاده می‌شده، حالا در خیلی از کشورها به شکل مکمل غذایی عرضه می‌شود و طرفداران زیادی هم دارد.
این روزها اسپرولینا به صورت کپسول، قرص یا پودر موجود است و می‌توان آن را به اسموتی، سالاد، پاپ کورن و حتی انواع اسنک‌ها اضافه کرد. این ماده طبیعی سرشار از پروتئین، ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌هاست که به تقویت بدن کمک میکند.
یک قاشق چای‌خوری اسپرولینا دارای مقدار قابل توجهی آهن و پتاسیم است که در سلامت قلب، عضلات و بهبود سطح انرژی تاثیر زیادی می‌گذارد. اگر بخواهیم کمی دقیق‌تر بگوییم، در هر قاشق چای‌خوری اسپیرولینا، ۵ کالری انرژی، ۱ گرم پروتئین و ۱ گرم کربوهیدرات وجود دارد. این مقدار اسپیرولینا همچنین حاوی ۱.۰۸ میلی‌گرم آهن و ۳۰ میلی‌گرم پتاسیم است و هیچ کلسترول یا سدیمی ندارد. البته از ما می‌شنوید، قبل از اضافه کردن آن به رژیم غذایی، با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید برای شما مناسب است.
فواید اسپیرولینا
کمی قبل اشاره کردیم که اسپیرولینا، با داشتن انواع مواد مغذی، به سلامتی کمک میکند و میتوانید برای سلامت قلب، فشارخون، کاهش وزن و حتی کنترل دیابت مفید باشد. این ماده بهترین مکمل برای لاغری محسوب می‌شود. بااین‌حال، باید توجه کنید که اسپیرولینا به‌تنهایی نمی‌تواند جایگزین همه نیازهای سلامتی بدن انسان باشد و بهتر است به شکل مکمل به رژیم غذایی سالم شما اضافه شود. حالا اجازه دهید کمی بیشتر درباره‌ی فواید این ماده‌ی ارزشمند و مفید صحبت کنیم.
۱. سلامت روده
تحقیقات اولیه نشان می‌دهند که اسپرولینا میتواند به بهبود سلامت روده کمک کند. این جلبک دارای خاصیتی است که میتواند باکتری‌های مفید روده را تغذیه کند. بااین‌وجود، تحقیقات بیشتری برای درک دقیق این اثرات لازم است.
۲. مدیریت کلسترول
مصرف اسپیرولینا ممکن است به کاهش سطح کلسترول LDL (کلسترول مضر) و افزایش سطح HDL (کلسترول مفید) کمک کند. مطالعات محققین نشان داده افرادی که روزانه اسپیرولینا مصرف می‌کنند، پس از سه ماه کاهش کلسترول و تری گلیسیرید را تجربه کرده‌اند.
۳. قویت متابولیسم و کاهش وزن
اسپیرولینا در جایگاه یک مکمل غذایی میتواند به کاهش چربی بدن و بهبود شاخص توده بدنی تاثیرگذار باشد. طبق نتایج به دست آمده از تحقیقات، مصرف مداوم اسپیرولینا میتواند در کاهش دور کمر و درصد چربی موثر باشد. در واقع با افزودن این ماده به رژیم غذایی، ممکن است متابولیسم بدن تقویت شده و کالری بیشتری سوزانده شود؛ این موضوع باعث کاهش وزن و افزایش انرژی می‌شود.
۴. آنتی اکسیدانی قوی
اسپیرولینا به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی قوی خود (مشابه آنتی اکسیدان‌های موجود در مواد غذایی مانند بلوبری و آووکادو) شناخته می‌شود. این آنتی اکسیدان‌ها به کاهش اثرات مضر رادیکال‌های آزاد در بدن کمک می‌کنند که میتواند التهاب و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند آلزایمر، سرطان، بیماری قلبی و دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. به همین دلیل است که حتی فضانوردان برای مقابله با التهاب‌های ناشی از شرایط فضا از اسپیرولینا استفاده می‌کنند.
۵. کاهش فشارخون و علائم کم خونی
برای افرادی که فشار خون بالا دارند، اسپرولینا میتواند یک راه طبیعی برای کاهش فشار خون باشد و در برخی تحقیقات از آن با نام مکمل امیدوارکننده یاد کرده‌اند. همچنین اسپرولینا به دلیل غنی بودن از مواد مغذی، ممکن است به کاهش علائم کم‌خونی کمک کند. یک مطالعه نشان داده که مصرف اسپرولینا میتواند محتوای هموگلوبین گلبول‌های قرمز را به‌ویژه در افراد مسن افزایش دهد.
۶. کمک به کاهش تومورهای سرطانی
جالب است بدانید در یک مطالعه مشخص شد که مصرف تنها یک گرم اسپیرولینا در روز، به کاهش اندازه تومورهای سرطانی در ۴۵ درصد از شرکت‌کنندگان مبتلا به سرطان دهان کمک کرده است. این موضوع نشان می‌دهد که شاید اسپرولینا در آینده در جایگاه یک روش پیشگیرانه یا مکمل در درمان سرطان مطرح شود. در نتیجه به دلیل خاصیت آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی، اسپرولینا مثل ماده‌ای عمل میکند که ممکن است در پیشگیری از سرطان مفید باشد.
۷. کنترل دیابت و تقویت قدرت عضلانی
تحقیقات نشان می‌دهند که اسپرولینا میتواند سطح قند خون را کنترل کند و برای افراد دیابتی مفید باشد. مصرف منظم این جلبک ممکن است به کاهش قند خون ناشتا کمک کند. البته برای مصرف حتما با پزشک مشورت کنید. از طرفی طبق نتایج موجود در مطالعات، اسپیرولینا به بهبود استقامت و قدرت عضلانی موثر است و میتواند از خستگی در طول فعالیت‌های ورزشی کم کند.
۸. کاهش آلرژی؛ یکی از بهترین خواص اسپیرولینا
اسپرولینا میتواند علائم آلرژی مانند عطسه و خارش را کاهش دهد و در مقابل واکنش‌های آلرژیک موثر باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف این ماده میتواند بهبود قابل توجهی در علائم آلرژی به همراه داشته باشد.
همچنین این مکمل در کاهش علائم آلرژی‌های فصلی مانند آبریزش بینی تاثیرگذار است. این ویژگی برای افرادی که به گرده، علف‌ها یا حیوانات حساسیت دارند، خیلی کابردی است و میتواند مانند یک درمان طبیعی برای کاهش علائم آلرژی عمل کند. بعضی از محققین عقیده دارند که گاهی اوقات این ماده مغذی توانسته جایگزینی موثر برای داروهای آلرژی باشد.
۹. بهبود سلامت قلب
به یاد دارید که کفتیم اسپیرولینا میتواند با کاهش جذب کلسترول، سطح کلسترول خون را تنظیم کند؟ این ویژگی باعث پاکسازی سرخرگ یا همان شریان‌ها می‌شود. همچنین با افزایش تولید اکسید نیتریک، رگ‌های خونی را شل کرده و فشار خون را پایین می‌آورد که به سلامت قلب کمک میکند.
در نتیجه این مکمل با خواص ضدالتهابی خود میتواند در بهبود وضعیت قلب تاثیر داشته باشد. یک مطالعه نشان داد افرادی که به بیماری قلبی مبتلا هستند و اسپیرولینا مصرف می‌کنند، کاهش کلسترول LDL (کلسترول بد) و افزایش کلسترول HDL (کلسترول خوب) را تجربه کردند؛ یعنی این ماده مغذی میتواند در جلوگیری از تشکیل پلاک‌های عروقی تاثیرگذار بوده و برای افرادی که در معرض خطر بیماری‌های قلبی قرار دارند، مفید باشد.
۱۰. تقویت سیستم ایمنی بدن؛ یکی از مهم‌ترین خواص جلبک اسپرولینا
اسپرولینا دارای ویتامین‌های E، C و B6 است که به تقویت سیستم ایمنی کمک زیادی می‌کنند. این جلبک با افزایش تولید گلبول‌های سفید و آنتی‌بادی‌ها، مقاومت بدن در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها را بالا می‌برد. در مطالعات آزمایشگاهی، اسپیرولینا حتی توانسته است با ویروس‌های آنفولانزا و HIV مقابله کند؛ اگرچه تحقیقات بیشتری برای تایید این اثرات در انسان مورد نیاز است.
۱۱. بهبود سلامت دندان
این ماده ارزشمند با داشتن خواص ضد باکتری و ضد میکروبی، میتواند در مقابله با باکتری‌ها و جلوگیری از تجمع پلاک دندان تاثیر زیادی دشته باشد. در یک آزمایش، استفاده از دهان‌شویه حاوی اسپیرولینا باعث کاهش قابل توجه پلاک دندان و التهاب لثه در شرکت‌کنندگان شد و متخصصین متوجه شدند این ماده میتواند به حفظ سلامت دهان و دندان کمک کند.
۱۲. موثر در سلامت روان
به دلیل داشتن ماده تریپتوفان در این جلبک، اسپرولینا در سلامت روان و تنظیم خلق‌وخو موثر است. این ماده مغذی به تولید سروتونین (هورمون شادی) در مغز کمک کرده و ممکن است در کاهش علائم افسردگی، اضطراب و دیگر اختلالات روانی نقش داشته باشد.
کاربرد قرص اسپیرولینا
قرص لاغری اسپرولینا یک مکمل طبیعی است که در روند کاهش وزن خیلی تاثیرگذار است. به‌طورکلی این قرص برای افرادی که می‌خواهند لاغر شوند، واقعا کاربردی محسوب می‌شود. اسپیرولینا میتواند به افزایش متابولیسم بدن، بهبود عملکرد روده و کاهش جذب چربی کمک کند. همچنین، این قرص احساس گرسنگی را کاهش می‌دهد. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف این جلبک باعث لاغری و کاهش وزن می‌شود.
از طرفی اسپرولینا منبعی فوق‌العاده از ویتامین‌ها و مواد معدنی است و به همین دلیل می‌توان آن را یکی از بهترین گزینه‌ها برای تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامتی دانست؛ قرص اسپیرولینا ویژگی‌های زیادی دارد که در زیر به چند مورد از آن اشاره می‌کنیم:
- پروتئین بالا: پروتئین آن بیشتر از پروتئین‌های موجود در سویا و گوشت گاو است و شامل ۱۸ نوع اسید آمینه ضروری است.
- غنی از فیبر: به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند.
- حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی: شامل ۱۰ نوع ویتامین مثل B12 ،B6 و ویتامین‌های E و A و همچنین ۸ نوع ماده معدنی مانند روی و آهن است.
- اسیدهای چرب ضروری: شامل اسیدهای چرب مهمی مثل گاما لینولنیک اسید (GLA) و امگا-۶ است که بدن نمی‌تواند آن‌ها را بسازد.
- آنتی‌اکسیدان قوی: رنگدانه کلروفیل آن میتواند در جلوگیری از سرطان موثر باشد.
قرص اسپرولینا برای تقویت سیستم ایمنی بدن واقعا مفید است و میتواند در افزایش قدرت دفاعی بدن تاثیر بگذارد. این قرص به افرادی که دچار سوء تغذیه یا لاغری هستند، کمک میکند تا مواد مغذی لازم را دریافت کنند. همچنین، این مکمل با کاهش کلسترول و فشار خون باعث کم شدن خطر ابلا به بیماری‌های قلبی و دیابت نوع ۲ می‌شود. جالب است بدانید این قرص میتواند عوارض شیمی‌درمانی را کاهش دهد و در پاکسازی بدن از سموم موثر باشد.
چگونه اسپیرولینا را به رژیم غذایی خود اضافه کنیم؟
اگر می‌خواهید اسپرولینا را به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید، بهتر است به‌آرامی این کار را انجام دهید. مطمئنا می‌دانید که استفاده بیش‌ازحد از هر چیزی میتواند عوارض داشته باشد. توصیه می‌شود روزانه بیشتر از ۸ گرم اسپیرولینا (معادل کمی بیشتر از دو قاشق چای‌خوری) مصرف نکنید.
شما میتوانید پودر اسپیرولینا را به اسموتی‌های مورد علاقه‌تان اضافه کنید یا روی غذاهایی مانند حمص یا پاستا بپاشید. البته شاید بعضی افراد از طعم این ماده (حتی در مقادیر کم)، خوششان نیاید. طعم این جلبک دریایی خاکی یا شبیه به ماهی است که شاید برای همه خوشایند نباشد.
اگر طعم اسپیرولینا را دوست ندارید، میتوانید با پزشک خود در مورد مکمل‌های بدون نسخه مشورت کنید. فرم پودری، کپسولی یا قرص این ماده میتواند یک جایگزین خوب باشد.
چه کسانی نباید اسپرولینا مصرف کنند؟
با اینکه اسپرولینا مزایای زیادی دارد اما همه افراد نمی‌توانند از آن استفاده کنند. قبل از مصرف این مکمل، حتما با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. افراد زیر باید از اسپیرولینا اجتناب کنند یا با احتیاط بیشتری آن را مصرف کنند:
- زنان باردار یا شیرده: ممکن است اسپیرولینا برای جنین یا نوزاد خوب نباشد.
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف: کسانی که مبتلا به بیماری‌های خودایمنی هستند یا تحت درمان‌های خاص قرار دارند باید دقت کنند.
- افراد با اختلالات خونی: این افراد ممکن است تحت تاثیر مواد موجود در اسپیرولینا قرار گیرند.
- افراد دارای الرژی به غذاهای دریایی: زیرا امکان دراد که اسپیرولینا واکنش‌های آلرژیک ایجاد کند.
- افراد حساس به ید: چرا که اسپیرولینا ممکن است دارای مقادیر بالای ید باشد.
- افراد مبتلا به فنیل کتونوری (PKU): این بیماری یک اختلال ژنتیکی نادر است که در آن تجمع اسید آمینه فنیل آلانین خطرناک است.
نتیجه‌گیری
اسپرولینا با خواص فوق‌العاده خود، یکی از محبوب‌ترین مکمل‌های غذایی در دنیاست. حالا دیگر می‌دانید که این جلبک سرشار از مواد مغذی است و میتواند به سلامتی شما کمک زیادی کند. تقویت سیستم ایمنی، کاهش کلسترول، بهبود سلامت قلب و کمک به کاهش وزن جزو خواص و فواید جذاب این جلبک است.
در آخر مهم است بدانید که این مکمل به تنهایی نمی‌تواند جایگزین یک رژیم غذایی متعادل و سبک زندگی سالم باشد. فراموش نکنید که پیش از اضافه کردن هر نوع مکملی به رژیم غذایی‌تان (به ویژه اگر بیماری خاصی دارید یا دارو مصرف می‌کنید)، حتما با پزشک صحبت کنید.
منابع: health ، forbes ، webmd ، healthline
