تراکم پیکسلی چیست و چه تأثیری روی کیفیت تصاویر دارد؟
برای بسیاری از کاربران مهم است محصولی که خریداری می‌کنند، نمایشگر بسیار باکیفیتی داشته باشد. اما در جلوی بخش نمایشگر یک محصول، اطلاعات و اعداد و ارقام زیادی نوشته شده است که نمی‌دانیم باید به کدام یک از آن‌ها توجه کنیم. در این مطلب قصد داریم یکی از آن‌ها یعنی تراکم پیکسلی را مورد بررسی قرار دهیم و ببینیم چه تأثیری روی کیفیت تصاویر به نمایش گذاشته شده دارد.
قبل از اینکه به بررسی تراکم پیکسلی و نقش آن در میزان کیفیت تصاویر بپردازیم، بهتر است به این نکته هم اشاره کنیم که اگر شما قصد دارید یک محصول خریداری کنید اما نمی‌دانید در بخش نمایشگر باید به کدام مورد توجه کنید، پیشنهاد می‌شود در ابتدا به نیاز خود توجه کنید. اگر نرمی و روان بودن کار با نمایشگر برایتان مهم است، باید ببینید رفرش‌ریت آن چند است، اگر وضوح تصویر و میزان جزئیات برایتان مهم است، نمایشگری را انتخاب کنید که وضوح تصویر یا رزولیشن بیشتری دارد، نوع پنل نمایشگر هم بسته به کاری که انجام می‌دهید بسیار مهم است که پیش از این در رابطه با آن مطلبی منتشر شده است.
اما یک مورد دیگر هم در مشخصات فنی یک نمایشگر دیده می‌شود که از آن به عنوان Pixel Density یا همان تراکم پیکسلی یاد می‌شود. معمولا واحد اندازه‌گیری این معیار، پیکسل بر هر اینچ است (ppi) که این یعنی روی هر اینچ از نمایشگر، چه تعداد پیکسل وجود دارد. طبیعتا هرچه پیکسل‌های نمایشگری بیشتر باشد، یک تصویر با جزئیات بیشتری به نمایش گذاشته می‌شود. اما آیا این تمام تعریفی است که از تراکم پیکسلی داریم؟
آیا تراکم پیکسلی بالاتر همیشه بهتر است؟
تراکم پیکسلی همانطور که گفته شد، تعداد پیکسل‌های موجود درون یک بخش خاص از صفحه را می‌گویند که گاهی اوقات با ppi و گاهی اوقات هم با ppcm اندازه‌گیری می‌شود که به ترتیب «پیکسل در هر اینچ» و «پیکسل در هر سانتی‌متر» معنا می‌شود.
در عمل، هرچه تعداد پیکسل‌هایی درون یک بخش خاص صفحه بیشتر باشد، کاربر می‌تواند به‌سختی با چشم غیرمسلح آن‌ها را مشاهده کند. برخی از دستگاه‌ها تراکم پیکسلی بسیار بیشتری از سایر محصولات دارند و این یعنی ریز جزئیات یک تصویر را هم به نمایش می‌گذارند بدون اینکه چشم کاربر اذیت شود. برای مثال آیفون ۱۳ پرو مکس نمایشگری با تراکم پیکسلی ۴۵۸ پیکسل بر هر اینچ دارد و این یعنی هر یک اینچ مربع از نمایشگر ۶٫۷ اینچی این گوشی، میزبان ۴۵۸ پیکسل است.
این میزان را مقایسه کنید با یکی از بهترین تلویزیون‌های بازار که نمایشگری 4K با اندازه‌ی ۵۵ اینچ دارد اما تراکم پیکسلی آن فقط ۸۰٫۱۱ پیکسل بر هر اینچ است. به صورت کلی هم هرچه اندازه‌ی نمایشگری بزرگ‌تر می‌شود، تراکم پیکسلی در آن کوچک‌تر می‌شود. یعنی اگر شما به یک لپ‌تاپ نگاه کنید، شاید تشخیص پیکسل‌های آن راحت‌تر از یک گوشی هوشمند باشد که تقریبا می‌توان گفت غیرممکن است بتوانید پیکسل‌های آن را با چشم غیرمسلح ببینید.
دلیل اصلی این موضوع این است که شما تلویزیون به بزرگی ۵۵ اینچ را از فواصل بسیار دورتری در مقایسه با گوشی هوشمند مشاهده می‌کنید و اگر قرار بود در فاصله‌ای که گوشی را از صورت خود نگه می‌دارید، پیکسل‌ها را هم مشاهده کنید، تصویر به نمایش گذاشته شده کیفیت خود را از دست می‌داد.
پیکسل‌ها در کنار هم، یک تصویر کامل را تشکیل می‌دهند. اگر اندازه‌ی پیکسل‌ها بزرگ باشد، طبعیتا باید از فاصله‌ی دورتری به آن نگاه کنید که تصویر یادشده تشکیل شود. اما وقتی دارید با یک گوشی کار می‌کنید، تصویر باید در فاصله‌ی تقریبا ۲۰ یا ۳۰ سانتی‌متری از چشم شما تشکیل شود و اگر قرار باشد پیسکل‌ها بسیار بزرگ باشند، قطعا شما هیچ چیزی را نمی‌توانید مشاهده کنید.
تعداد پیکسل‌ها در یک اینچ؛ تعریف دقیق تراکم پیکسلی
بنابراین تراکم پیکسلی، معیاری است که باید در ذهن‌تان نگهش دارید، خصوصا اگر به استفاده از یک محصول با پیکسل‌های بزرگ عادت کرده باشید. برای مثال وقتی یک لپ‌تاپ ۱۵ اینچی دارید، استفاده از مانیتور بزرگ ۳۲ اینچی برای شما سخت خواهد بود چون اندازه‌ی بزرگ و وضوح تصویر بالاتر، به صورت مستقیم روی تراکم پیکسلی تأثیر می‌گذارند. بنابراین شاید مجبور شوید در مقایسه با زمانی که از لپ‌تاپ استفاده می‌کردید، هنگام استفاده از مانیتور مجبور شوید در فاصله‌ی دورتری بنشینید. هرچند شرکت‌ها با تغییر یک سری از مولفه‌ها نظیر رزولیشن، سعی می‌کنند این تفاوت را تا حد زیادی پوشش دهند تا شما کیفیت کمتری را مشاهده نکنید.
خودتان تراکم پیکسلی را محاسبه کنید
اگر تراکم پیکسلی محصول شما در مشخصات درج نشده است، می‌توانید خودتان آن را محاسبه کنید. برای این کار کافی است رزولیشن یا همان وضوح تصویر محصول خود را بدانید؛ هم عمودی و هم افقی. همچنین نیاز است ابعاد مانیتور را هم در واحد اینچ بدانید. از این مشخصات که آگاه شدید، کافی است عرض نمایشگر را به توان ۲ رسانده و به علاوه‌ی ارتفاع به توان ۲ کنید. از حاصل این عبارت جذر بگیرید و آن را به اندازه‌ی مانیتور به اینچ تقسیم کنید.
در این فرمول، W همان عرض رزولیشن نمایشگر و H همان ارتفاع آن است. D هم ابعاد مانیتور شما در واحد اینچ است. اگر از ماشین حساب خوشتان نمی‌آید یا حوصله‌ی حساب و کتاب ندارید، می‌توانید به این سه وب‌سایت زیر سر بزنید و با وارد کردن ابعاد مورد نیاز، تراکم پیکسلی نمایشگر گوشی یا مانیتور خود را بدست بیاورید.
فاصله‌ی دید هم اهمیت زیادی دارد
اینکه تراکم پیکسلی تأثیر زیادی روی کیفیت تصویر می‌گذارد بدیهی است، اما فراموش نکنید لزوما اینکه یک محصول تراکم پیکسلی پایینی دارد به این معنا نیست که بی‌کیفیت است. در اینجا، فاصله‌ی دید اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌کند. یعنی هرچه شما با فاصله‌ی بیشتری به نمایشگری که تراکم پیکسلی کمتری دارد نگاه کنید، متوجه پیکسل‌ها نخواهید شد.
در واقع شما باید یک تلویزیون را با تلویزیون دیگری مقایسه کنید، نه تلویزیون با یک گوشی. گوشی هم فقط باید با یک گوشی دیگر مقایسه شود. چون ما به هر دوی این محصولات با فاصله‌ی متفاوتی نگاه می‌کنیم و در نتیجه نمی‌توان گفت یک گوشی با تراکم پیکسلی ۵۰۰ پیکسل بر هر اینچ، از یک تلویزیون با تراکم پیکسلی ۱۰۰، کیفیت بیشتری دارد.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت تراکم پیکسلی یک فاکتور بسیار مهم در تعیین کیفیت یک گوشی یا گجتی با نمایشگر است که بسته به فاصله‌ی دید، روی کیفیت تصاویر می‌تواند تأثیر مستقیمی بگذارد. هرچند در کنار آن، فاکتورهای دیگری نظیر نوع پنل نمایشگر، نرخ کنتراست تصویر، بیشینه‌ی روشنایی و… هم عوامل بسیار مهمی در تعیین کیفیت یک محصول به حساب می‌آیند.
- گاموت (محدوده) رنگی چیست و چرا برای نمایشگرها اهمیت زیادی دارد؟
- همه چیز درباره‌ی رفرش ریت نمایشگر؛ ۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ هرتز چه معنایی دارد؟
- نمایشگر اولد (OLED) چیست و چه خوبی‌ها و بدی‌هایی دارد؟
- برای خرید مانیتور گیمینگ باید به چه ویژگی‌هایی توجه کنیم؟
منبع: How-To-Geek
