کلوئید پوستی چیست و چگونه درمان می‌شود؟
همانطور که می‌دانید بیماری‌ها و اختلالات پوستی تاثیر بسیار زیادی بر وضع سلامت روحی و روانی افراد می‌گذارند؛ به همین دلیل همه‌ی ما همواره درمان آن‌ها را در اولویت‌های خود قرار می‌دهیم. کلوئید پوستی یکی از آن مشکلاتی به شمار می‌آید که در عین نادر بودن مورد توجه بسیاری از متخصصان و محققان حوزه‌ی سلامت پوست قرار گرفته است. در این مطلب از دیجی‌کالا مگ می‌خواهیم به سراغ بررسی کلوئید پوستی، علائم، روش‌های پیشگیری و درمان آن برویم تا شما خیلی راحت‌تر این بیماری را شناسایی و رفع کنید. با ما همراه باشید.
کلوئید پوستی چیست؟
علائم کلوئید پوستی
دلایل بروز کلوئید پوستی
چه کسانی به کلوئید پوستی مبتلا می‌شوند؟
تفاوت میان کلوئید پوستی و اسکارهای هیپرتروفیک
روش‌های پیشگیری از بروز کلوئید پوستی
روش‌های درمان کلوئید پوستی
کلوئید پوستی چیست؟
پوست انسان در طول زمان به دلایل مختلفی چون سوختگی، بریدگی و آکنه دچار اسکار می‌شود؛ این یعنی جای زخم آسیب‌های وارد شده روی پوست او باقی می‌ماند. این اسکارها بافت فیبری دارند و به وجود آمدن آن‌ها می‌تواند از پوست ناحیه‌ی آسیب دیده محافظت کند و باعث تسریع ترمیم آن شود. در برخی مواقع بافت اسکارها بیش از اندازه رشد می‌کند و توده‌های برجسته و سختی به نام کلوئید پوستی را به وجود می‌آورد.
کلوئیدهای پوستی در مقایسه با زخم اصلی بسیار بزرگتر هستند و به ندرت خود به خود از بین می‌روند. این مشکل پوستی به هیچ وجه برای سلامتی مضر نیست اما می‌تواند روی اعتماد به نفس و زیبایی ظاهری شما تاثیر بگذارد. کلوئیدها معمولا روی قفسه‌ی سینه، شانه‌ها، لاله‌ی گوش و گونه‌ها به وجود می‌آیند؛ با این حال امکان دارد در سایر بخش‌های بدن هم آن‌ها مشاده شوند.
علائم کلوئید پوستی
اسکارهای کلوئیدی گاهی اوقات می‌توانند اندازه و میزان گستردگی زیادی داشته باشند به طوریکه درمان آن‌ها برای شما واجب شود. در صورت مشاهده‌ی علائم زیر ممکن است به کلوئید پوستی مبتلا شده باشید.
- کلوئید پوستی به تدریج به وجود می‌آید و بین ۳ تا ۱۲ ماه طول می‌کشد تا شما متوجه بروز آن شوید. بیشتر این اسکارها در عرض یک سال پس از آسیب اولیه ایجاد خواهند شد.
- گاهی اوقات کلوئیدهای پوستی ممکن است به سرعت رشد کنند و در عرض چند ماه میزان بزرگیشان چندین برابر شود.
- جای زخم معمولا دردناک و حساس است؛ این علائم معمولا پس از ایجاد کلوئید از بین می‌روند.
- کلوئید پوستی معمولا برآمده و برجسته به نظر می‌رسد و با خارش همراه است. این خارش با حساسیت یا تحریک ناشی از کشیده شدن لباس به اسکار بیشتر می‌شود.
- کلوئید معمولا به شکل یک اسکار صورتی، قرمز یا گوشتی شکل است که با گذشت زمان رنگ آن تیره‌تر می‌شود و در نهایت رنگی به شدت تیره‌تر از پوست اطراف جای زخم به خود می‌گیرد.
- همانطور که گفتیم کلوئیدها ممکن است در هر جایی از بدن به وجود بیایند اما بیشتر مواقع روی گوش‌ها، گردن، شانه‌ها، قفسه‌ی سینه و کمر مشاهده می‌شوند.
دلایل بروز کلوئید پوستی
دقیقا مشخص نیست که چرا افراد با مشکل کلوئید پوستی مواجهه می‌شوند؛ اما پزشکان معتقدند که این نوع اسکارها زمانی به وجود می‌آیند که فیبروبلاست‌ها یا همان سلول‌های درون بافت همبند و تولید‌کننده‌ی کلاژن به یک ترومای پوستی واکنش زیادی نشان بدهند و مقادیر زیادی از کلاژن را در پاسخ به زخم تولید کنند. اگر مستعد کلوئید باشید هر نوع آسیب پوستی می‌تواند منجر به بروز این مشکل شود. برخی از علل شایع ایجاد کلوئید عبارتند از:
- زخم و بریدگی‌های ناشی از انجام جراحی یا هر نوع بریدگی دیگری
- جای لک و جوش ناشی از ابتلا به آکنه و آبله مرغان
- سوراخ کردن گوش و دیگر بخش‌های بدن
- واکسن زدن و نیش حشرات
- خالکوبی و تتو در هر ناحیه‌ای از بدن
- سوختگی و خراش برداشتن پوست
چه کسانی به کلوئید پوستی مبتلا می‌شوند؟
اما دقیقا چه کسانی در خطر ابتلا به کلوئید پوستی هستند؟ تحقیقات انجام شده توسط آکادمی پوست آمریکا (AAD) ثابت کرده‌اند که افراد آسیایی، لاتین و اسپانیایی تبار نسبت به سایر مردم جهان بیشتر به کلوئید پوستی مبتلا می‌شوند. علاوه بر این، زنان باردار و کسانیکه سنی بین ۱۰ تا ۳۰ سال دارند در مقایسه با سایر افراد بیشتر با این مشکل پوستی مواجهه خواهند شد. همچنین بهتر است بدانید که کلوئید پوستی می‌تواند ژنتیکی باشد و اگر یکی از والدین شما یا هر دوی آن‌ها به این اختلال پوستی مبتلا باشد، شما هم ممکن است با آن درگیر شوید.
تفاوت میان کلوئید پوستی و اسکارهای هایپرتروفیک
گاهی اوقات کلوئیدها با نوع رایج دیگری از اسکارها که «اسکار هایپرتروفیک» (Hypertrophic Scars) نام دارند، اشتباه گرفته می‌شوند. این نوع اسکارها ظاهر تقریبا صاف‌تری دارند و رنگشان می‌تواند چیزی بین صورتی تا قهوه‌ای باشد. اسکارهای هایپرتروفیک کوچکتر از کلوئیدها هستند و بر خلاف آن‌ها به مرور زمان خود به خود از بین می‌روند.
اسکار هایپرتروفیک هم در میان زنان و هم در میان مردان شایع است و همه‌ی افراد با هر نژادی می‌توانند با آن مواجهه شوند. این اسکارها به هر دلیلی ممکن است روی قسمت‌های مختلف پوست بدن به وجود بیایند. همچنین باید بدانید که اسکارهای هایپرتروفیک می‌توانند با خارش و درد همراه باشند؛ اما این علائم با بهبودی پوست کاملا فروکش می‌کنند.
روش‌های پیشگیری از بروز کلوئید پوستی
درمان اسکارهای کلوئیدی که معمولا نامنظم و نافرم هستند می‌تواند به شدت چالش برانگیز و سخت باشد؛ به طوریکه بسیاری از متخصصان و محققان در وهله‌ی اول بر اهمیت پیشگیری از تشکیل آن‌ها تاکید می‌کنند. اگر می‌خواهید تا حد امکان از بروز این مشکل پوستی جلوگیری کنید، نکات زیر می‌توانند برایتان کمک‌کننده باشند.
- سعی کنید از سوراخ کردن بدن، انجام خالکوبی و جراحی‌های غیر ضروری خودداری کنید؛ چرا که احتمال بروز کلوئید پس از انجام این کارها بیشتر است.
- اگر نیاز به جراحی دارید حتما با پزشک خود درباره‌ی مستعد بودن پوستتان به ایجاد کلوئید صحبت کنید.
- هر آسیبی که به پوستتان وارد شد خیلی سریع آن را درمان کنید. این موضوع ممکن است به بهبود سریع پوست شما کمک نماید و خطر ایجاد زخم را کاهش دهد.
- مراقبت از زخم را خیلی جدی‌تر انجام دهید. زخم خود را تمیز و مرطوب نگه دارید و دائما از کرم‌ها و پمادهای ترمیم‌کننده استفاده کنید.
- اگر متوجه بروز یک زخم غیرعادی با نشانه‌های کلوئید شدید خیلی سریع به یک پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.
-
همه‌چیز درباره‌ی جراحی پلک؛ انواع، مزایا، معایب و مراقبت‌های بعد از عمل
روش‌های درمان کلوئید پوستی
به طور کلی باید بدانید که کلوئیدها ذهن ما را با جنبه‌ی ظاهری خود درگیر می‌کنند و برای سلامتی بدنمان مضر نیستند. به وجود آمدن این اختلال پوستی در قسمت‌هایی چون لاله‌ی گوش و قفسه‌ی سینه می‌تواند اعتماد به نفس را به شدت تحت تاثیر خود قرار دهد. تصمیم به درمان کلوئید ممکن است مشکل‌ساز باشد چرا که جای زخم کلوئید نتیجه تلاش بدن برای ترمیم خود است. علاوه بر این، بافت اسکار ممکن است حتی پس از درمان هم دوباره رشد کند و بزرگتر شود. قبل از انجام هر گونه اقدامات پزشکی شما باید با یک متخصص پوست مشورت کنید و پس از امتحان درمان‌های غیرکلینیکی به سراغ درمان‌های کلینیکی بروید.
درمان خانگی کلوئید پوستی
پیش از هر چیزی پیشنهاد می‌شود برای شروع درمان کلوئید و همینطور پیشگیری از بروز آن به سراغ مصرف روغن‌های مرطوب‌کننده بروید که می‌توانند بدون بدتر کردن شرایط این اسکارها به کاهش اندازه آن‌ها کمک کنند. یکی از مهم‌ترین ترکیباتی که بسیار از افراد با مصرف آن توانسته‌اند اسکارهای کلوئید خود را کاهش دهند یا از بروز آن‌ها پیشگیری کنند سنتلا آسیاتیکا است. عصاره‌ی این گیاه در حال حاضر در بسیاری از محصولات پوستی برند کره‌ای اسکین ۱۰۰۴ وجود دارد. شما باید پیش از مصرف هر گونه محصولی برای درمان کلوئیدهایتان با پزشک خود مشورت کنید. این نوع درمان‌ها برای تاثیرگذاری به استفاده‌ی مکرر و حداقل ۳ ماه زمان نیاز دارند.
جراحی کلوئید
برای درمان کلوئیدهای خیلی بزرگ یا اسکارهای کلوئیدی قدیمی پزشکان ممکن است جراحی را به شما توصیه کنند. امکان بازگشت کلوئید پس از انجام جراحی زیاد است. با این حال، مزایای برداشتن یک اسکار کلوئیدی خیلی بزرگ ممکن است در مقایسه با خطر ایجاد دوباره‌ی یک اسکار بیشتر باشد. موثرترین روش برای جراحی کلوئید کرایوسرجری (Cryosurgery) است که در طول فرآیند انجام آن از نیتروژن مایع منجمد برای از بین بردن بافت بدن استفاده می‌کنند. پس از انجام جراحی احتمال دارد پزشکتان برای کاهش التهاب و خطر بازگشت کلوئید تزریق کورتیکواستروئید را به شما توصیه کند.
درمان کلوئید با لیزر
پزشک متخصص می‌تواند برای درمان انواع خاصی از اسکارها از جمله اسکار کلوئیدی روش لیزردرمانی را به شما توصیه کند. در این روش کلوئید و پوست اطراف آن با استفاده از پرتوهای نور متمرکز مورد هدف قرار می‌گیرند تا ظاهری صاف و کوچکتر پیدا کنند. این خطر وجود دارد که پس از انجام لیزردرمانی با ایجاد زخم و قرمزی بیشتر روی پوست کلوئیدهایتان حتی بیشتر و بدتر شوند. این عوارض جانبی گاهی اوقات بهتر از اسکار کلوئید اصلی هستند اما به هر حال آن‌ها هم مانند نوعی جای زخم روی پوستتان باقی می‌مانند.
کرایوتراپی کلوئید
کرایوتراپی (Cryotherapy) یکی دیگر از روش‌های درمان کلوئید پوستی است که در آن از سرمای شدید برای انجماد و کوچکتر کردن این اسکارها استفاده می‌کنند. این روش معمولا قبل یا بعد از تزریق کورتیکواستروئیدها انجام می‌شود تا میزان اثرگذاری داروی تزریق شده افزایش پیدا کند. کرایوتراپی برای از بین بردن انواع کلوئیدها مورد استفاده قرار می‌گیرد و نسبت به روش‌های درمانی دیگر از عوارض جانبی کمتری برخوردار است.
درمان‌های دارویی برای کلوئید
کلوئیدهای پوستی سلامتی شما را به خطر نمی‌اندازند، اما اگر به دلیل قرار گرفتن روی یک مفصل یا ناحیه‌ی بزرگی از بدن باعث بروز اختلال در حرکت شوند یا اعتماد به نفستان را تحت تاثیر قرار داده باشند باید به سراغ درمان آن‌ها بروید. متخصصان پوست معمولا بر اساس نوع و میزان قدیمی بودن یک اسکار کلوئیدی درمان‌های مختلفی را به هر فرد توصیه می‌کند.
در ابتدا ممکن است تجویز پزشک به شما استفاده از پدهای سیلیکونی و پانسمان‌های فشاری باشد؛ به خصوص اگر کلوئیدهایتان جدید و تازه به نظر برسند. در مرحله‌ی بعد تزریق داروی سم بوتولینوم نوع A یا همان بوتاکس به همراه کورتیکواستروئیدها به بافت کلوئید می‌تواند برای کوچکتر کردن و کاهش التهاب آن موثر باشد. اگر بدنتان به این درمان‌ها پاسخ ندهد پزشکتان ممکن است تزریق داروهای قوی‌تری چون استروئید تریامسینولون و داروی فلوروئوراسیل که معمولا برای درمان سرطان استفاده می‌شود را به شما پیشنهاد کند.
پرتو درمانی کلوئید
استفاده از اشعه‌ی ایکس سطح پایین برای از بین بردن اسکار کلوئیدی و جلوگیری از ایجاد دوباره‌ی آن می‌تواند روش بسیار مناسبی باشد. این روش باید به صورت مکرر و منظم به انجام برسد و میزان جلسات مورد نیاز هر فرد توسط پزشک متخصص مشخص می‌شود. گاهی اوقات پرتو درمانی پس از درمان جراحی انجام می‌شود. از مهم‌ترین عوارض این روش می‌توان به احتمال بروز سرطان و عوارض پوستی اشاره کرد.
سخن پایانی
با وجود اینکه کلوئیدها به ندرت باعث بروز عوارض جانبی و به خطر افتادن سلامتی ما می‌شوند، ظاهرشان ممکن است اعتماد به نفس ما را به شدت کاهش دهد. شما می‌توانید در هر زمانی، حتی سال ها پس از ظاهر شدن کلوئید، به سراغ درمان این مشکل پوستی بروید. اما به یاد داشته باشید که در مسیر رفع اسکارهای کلوئیدی باید صبر و تحمل زیادی را از خود نشان دهید و روش‌های مختلفی را امتحان کنید.
منابع: Mayo Clinic ,Everyday Health ,Healthline
