همه آنچه که باید در مورد گیم‌فای (GameFi) بدانید
بدون شک بازی‌های بلاکچینی در سال ۲۰۲۲ به یکی از جذاب‌ترین بخش‌های بازار رمزارز تبدیل شده‌اند. توکن‌های مربوط به این بازی‌ها رشد بسیار خوبی داشته‌اند که این مسئله گواه بر استقبال کاربران از این بازی‌ها دارد و صندوق‌های ریسک‌پذیر حجم بسیار زیادی از سرمایه خود را صرف توسعه بازی‌های بلاکچینی کرده‌اند. فرصت‌های فوق العاده کسب درآمد در آن‌ها نیز باعث شده تا افراد زیادی وارد این حوزه شوند. از آنجا که این حوزه ترکیبی از بازی‌ها و امور مالی است، به آن “گیم‌فای” (GameFi) می‌گویند. برای بررسی کامل این اکوسیستم جذاب با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.
معرفی
واژه گیم‌فای به بازی‌های بلاکچینی به همراه کسب درآمد اشاره دارد. در این پلتفرم بازیکنان می‌توانند با انجام وظایف، مبارزه با سایر بازیکنان و پیشرفت در سطوح مختلف بازی، پاداش‌هایی از نوع ارز دیجیتال و NFT کسب کنند. برخلاف بازی‌های ویدیویی سنتی، اکثر بازی‌های بلاکچینی به بازیکنان اجازه می‌دهند آیتم‌های بازی را به خارج از دنیای مجازی بازی منتقل کنند. با این روش بازیکنان می‌توانند پاداش‌هایی را که از این طریق کسب کرده‌اند در بازارهای مختلف با سایر کاربران معامله کنند.
از زمان ظهور بازی مطرح «Axie Infinity» گیم‌فای به سرعت صنعت بازی‌های سنتی را در دست گرفته است. این پلتفرم از طریق ارائه فرصت کسب درآمد در حین بازی کردن کاربران زیادی را به خود جذب کرده است.
گیم‌فای چیست؟
همانطور که در مقدمه مقاله بیان کردیم واژه گیم‌فای تلفیقی از دو کلمه بازی و امورمالی است. این واژه به بازی‌های بلاکچینی به همراه کسب درآمد برای کاربران اشاره دارد. اکوسیستم گیم‌فای از ارزهای دیجیتال، توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) و فناوری بلاک‌چین برای ایجاد یک محیط بازی مجازی استفاده می‌کند.
گیم‌فای مفهوم بسیار گسترده‌ای است و می‌تواند بخش‌هایی با عناصر مالی مختلف را شامل شود. برای مثال، در برخی بازی‌های بلاکچینی با تکمیل کردن وظایف داخل بازی می‌توان به درآمد رسید. یا در برخی دیگر، با هولد کردن (نگهداری) دارایی‌های پایه می‌توان درآمد ایجاد کرد. البته توجه داشته باشید که کسب درآمد در هر کدام از بازی‌ها تضمین شده نیست، بلکه برای آن باید تلاش کرد.
در بازی‌هایی که در گذشته کاربران بازی می‌کردند هم قابلیت دریافت دارایی دیجیتالی وجود داشت ولی با ورشکست شدن و یا توقف پشتیبانی آن کمپانی از بازی، تمامی این جوایز و کالاها از دست می‌رفتند. ولی در بازی‌های گیم‌فای تمامی جایزه‌ها و دارایی دیجیتالی شما در یک شبکه غیرمتمرکز ذخیره شده و توسط هیچ نهاد یا سازمان خاصی مدیریت نمی‌شود. این قابلیت باعث می‌شود امکان از دست رفتن دارایی‌های شما در بازی بسیار کم شود.
گیم‌فای چگونه عمل می‌کند؟
در گیم‌فای، پاداش می‌تواند به اشکال مختلف مانند ارزهای دیجیتال یا دارایی‌های درون بازی مانند سرزمین مجازی، آواتارها، سلاح‌ها و لباس‌ها باشد. هر پروژه گیم‌فای مدل و اقتصاد بازی متفاوتی را اتخاذ می‌کند. در بیشتر موارد، دارایی‌های درون بازی NFTهایی هستند که روی بلاک‌چین اجرا می‌شوند، به این معنی که می‌توان آن‌ها را در بازارهای NFT معامله کرد. با این حال، در موارد دیگر، دارایی‌های درون بازی باید به NFT تبدیل شوند تا بازیکنان بتوانند آن‌ها را مبادله یا بفروشند.
به طور معمول، دارایی‌های درون بازی مزایای خاصی را برای بازیکنان فراهم می‌کند و به آن‌ها اجازه می‌دهد تا پاداش‌های بیشتری دریافت کنند. اما، برخی از بازی‌ها همچنین دارای آواتارهایی هستند که صرفاً بصری هستند و تأثیری بر روند بازی و درآمد ندارند.
بسته به بازی، بازیکنان می‌توانند با انجام وظایف، نبرد با بازیکنان دیگر، یا ساختن سازه‌هایی برای فروش در قطعه زمین خود درآمد کسب کنند. یکی دیگر از روش‌هایی که کاربران از طریق آن می‌توانند کسب درآمد داشته باشند، استیک کردن توکن‌های NFT است. برخی پلتفرم‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا با قفل کردن دارایی‌های غیرقابل تعویض خود در قراردادهای هوشمند، سود استیکینگ دریافت کنند.
بازی برای کسب درآمد (Play to Earn) چیست؟
در هسته پروژه‌های گیم‌فای، استفاده از مدل بازی برای کسب درآمد (P2E) بسیار مرسوم است. این روش کاملاً با سیاست پرداخت برای بازی (Pay-to-play) که توسط بازی‌های ویدیویی سنتی اتخاذ شده متفاوت است. مدل پرداخت برای بازی بدین صورت است که بازیکن باید قبل از شروع به بازی مبلغی را برای خرید لایسنس و دیگر موارد پرداخت نماید. برای مثال، بازی‌های ویدیویی مانند Call of Duty بازیکنان را مجاب می‌کنند که برای شروع بازی لایسنس تهیه کنند.
در بیشتر موارد، بازی‌های ویدیویی سنتی هیچ بازدهی مالی برای بازیکنان ندارند و دارایی‌های درون بازی آن‌ها توسط شرکت بازی کنترل و نگهداری می‌شود. در مقابل، بازی‌های (P2E) می‌توانند به بازیکنان کنترل کامل بر دارایی‌های درون‌بازی خود را بدهند و در عین حال فرصت‌هایی را برای کسب درآمد برای آن‌ها فراهم کنند.
با این حال، به خاطر داشته باشید که همه چیز به مدل و طراحی بازی بستگی دارد که توسط پروژه‌های گیم‌فای اتخاذ شده است. فناوری بلاک‌چین می‌تواند (و باید) به بازیکنان کنترل کامل بر دارایی‌های درون بازی خود را بدهد، اما مثل همیشه توصیه ما به شما این است که قبل از ورود به بازی در مورد آن تحقیق کنید و بررسی کنید که چه کسانی در پشت پرده پروژه انتخابی فعالیت دارند.
نکته دیگری که باید به آن توجه کنید این است که بازی‌های (P2E) می‌توانند رایگان باشند و همچنان برای بازیکنان پاداش‌های مالی ایجاد کنند، اما برخی از پروژه‌های گیم‌فای از شما می‌خواهند قبل از بازی NFT یا دارایی‌های رمزنگاری شده خریداری کنید. به این ترتیب، آگاهی از آنچه که قرار است انجام دهید و ارزیابی خطرات همیشه مهم است. اگر یک بازی (P2E) برای شروع نیاز به سرمایه‌گذاری بزرگ داشته باشد و پاداش آن کم باشد، به احتمال زیاد سرمایه اولیه خود را از دست خواهید داد.
یکی از محبوب‌ترین بازی‌های پولی Axie Infinity است. بازی اکسی اینفینیتی دارای شخصیت‌های مجازی به نام “اکسی” (Axie) است. هر کدام از این شخصیت‌ها در واقع یک توکن NFT هستند. کاربران می‌توانند این شخصیت‌ها را بسازند، ارتقا دهند و در صورت نیاز آن‌ها را خرید و فروش کنند. علاوه بر این، قابلیت‌هایی همچون استیکینگ، فارمینگ و ترید آربیتراژ در این بازی ایجاد شده تا گزینه‌های کسب درآمد بیشتری برای کاربر وجود داشته باشد. به طور کلی ۳ راه برای کسب درآمد در بازی‌هایی مثل اکسی اینفینیتی وجود دارد:
- دریافت توکن‌های بومی بازی (مثل SLP در اکسی اینفینیتی) در ازای تکمیل کردن وظایف و چالش‌های درون بازی و مبارزه با دیگر کاربران.
- دریافت یا ترید توکن های NFT بازی. (این NFTها می‌توانند معادل شخصیت‌ها یا آیتم‌ها باشند. همچنین ممکن است با استفاده از آن‌ها بتوان از برخی قابلیت‌های پریمیوم بازی استفاده کرد).
- استیک کردن توکن‌های NFT.
مالکیت دارایی دیجیتال
همانطور که گفته شد، فناوری بلاک‌چین امکان مالکیت دارایی دیجیتال را فراهم می‌کند، به این معنی که بازیکنان می‌توانند از دارایی‌های درون بازی خود به روش‌های مختلف درآمدزایی کنند.کاربران بازی‌های بلاکچینی با تبدیل کردن آیتم‌های درون بازی به توکن‌های NFT می‌توانند مالکیت و کنترل دارایی‌های ارزشمند خود را حفظ و اثبات کنند. همچنین می‌توان آن‌ها را در بازارهای مخصوص فروخت و حتی آن‌ها را بین بازی‌های مختلف جابجا کرد.
علاوه بر بازی‌هایی همچون کریپتوکیتیز و اکسی اینفینیتی، دارایی‌های NFT در متاورس‌ها یا جهان‌های مجازی نیز پیدا می‌شوند. برای مثال دارایی‌های موجود در متاورس‌هایی مانند سندباکس (The Sandbox) و دسنترالند (Decentraland) معمولا به شکل زمین‌های مجازی هستند.
زمین‌های متاورس شباهت زیادی به زمین‌های واقعی دارند. می‌توان آن‌ها را خرید و فروش کرد و حتی اجاره داد. افراد و شرکت‌ها با اجاره کردن زمین در متاورس می‌توانند رویدادهای مختلف (مثل کنسرت، نمایشگاه، گالری هنری و…) را در آن‌ها برگزار کنند.
برنامه‌های DeFi
برخی از پروژه‌های گیم‌فای نیز محصولات و ویژگی‌های (امور مالی غیرمتمرکز) یا همان DeFi را ارائه می‌کنند، مانند سهامداری، استخراج نقدینگی و ییلد فارمینگ. به طور معمول، بازیکنان می‌توانند توکن‌های درون بازی خود را برای کسب جوایز، باز کردن آیتم‌های پریمیوم یا دسترسی به سطوح جدید بازی به اشتراک بگذارند.
معرفی عناصر DeFi همچنین می‌تواند بازی‌های کریپتو را غیرمتمرکزتر کند. برخلاف استودیوهای بازی‌سازی سنتی که کنترل متمرکز بر بهروزرسانیهای بازی خود را دارند، برخی از پروژه‌های گیم‌فای به جامعه این پلتفرم اجازه می‌دهد تا در فرآیند تصمیم‌گیری شرکت کند. آن‌ها می‌توانند از طریق سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAO) در مورد بهروزرسانیهای آتی رأی دهند.
برای مثال، بازیکنان Decentraland می‌توانند با قفل کردن توکن‌های حاکمیتی خود (MANA) در DAO، به سیاست‌های درون‌بازی رأی دهند. هر چه توکن‌های بیشتری قفل کنند، قدرت رای آن‌ها بیشتر خواهد بود. این روش به پلیرها اجازه می‌دهد تا مستقیماً با توسعه‌دهندگان بازی ارتباط برقرار کنند و بر روند توسعه‌ی بازی تأثیر بگذارند.
آیا بازی‌های ویدیویی نیز گیم‌فای محسوب می‌شوند؟
همانطور که می‌دانیم بازیکنان بازی‌های ویدئویی سنتی نیز می‌توانند در حین بازی پول رایج درون بازی و دارایی‌های دیجیتالی را برای ارتقای شخصیت‌های خود در بازی جمع‌آوری کنند. با این حال، این توکن‌ها و آیتم‌ها را نمی‌توان (یا قرار نیست) خارج از بازی معامله کرد. در بیشتر موارد، آن‌ها حتی ارزشی فراتر از محدوده بازی ندارند و حتی اگر داشته باشند نیز پلیرها نمی‌توانند آن‌ها را در محیطی بیرون از بازی معامله کنند.
در بازی‌های بلاکچینی، توکن‌ها و دارایی‌های درون بازی معمولاً ارزهای دیجیتال و NFT هستند. در برخی از بازی‌های بلاکچینی به جای ارزهای رمزنگاری شده یا NFTها از توکن‌های مجازی استفاده می‌شود، اما بازیکنان همچنان باید بتوانند در صورت تمایل، دارایی‌های درون بازی خود را به NFT تبدیل کنند. این بدان معناست که بازیکنان می‌توانند درآمد خود را به کیف پول‌های رمزنگاری منتقل کنند و دارایی‌های خود را در صرافی‌های کریپتو یا بازارهای NFT معامله کنند. سپس آن‌ها می‌توانند سودی که به دست آورده‌اند را به پول فیات (پول‌های رایج کاغذی مانند دلار) نیز تبدیل کنند.
از کجا شروع کنیم؟
هزاران بازی بلاکچینی در بازار وجود دارد و هر کدام از دیگری متفاوت عمل می‌کند. اما باید مراقب پروژه‌های کلاهبرداری و وب‌سایت‌های جعلی باشید. اتصال کیف پول یا دانلود بازی‌ها از وب‌سایت‌های غیرمعتبر می‌تواند خطرناک باشد. در بهترین حالت، باید یک کیف پول رمزنگاری جدید به طور خاص برای این منظور ایجاد کنید در ادامه اگر مطمئن هستید بازی‌ای را که پیدا کرده اید معتبر است، مراحل زیر را برای شروع دنبال کنید.
۱. یک کیف پول رمزنگاری بسازید
برای دسترسی به دنیای گیم‌فای، به یک کیف پول ارز دیجیتال مانند Trust Wallet یا MetaMask نیاز دارید. انتخاب نوع کیف پول با بازی که انتخاب کرده‌اید ارتباط مستقیم دارد. شما برای اتصال به بلاک‌چین‌های مختلف نیاز دارید که از کیف پول سازگار با همان بلاک‌چین استفاده کنید.
به عنوان مثال، اگر می‌خواهید بازی‌های بلاک‌چین را در زنجیره هوشمند بایننس انجام دهید، ابتدا باید MetaMask خود را به شبکه BSC متصل کنید. همچنین می توانید از Trust Wallet یا هر کیف پول رمزنگاری پشتیبانی شده دیگری استفاده کنید. برای اینکه دچار اشتباه نشوید بهتر است که وب‌سایت رسمی سایت بازی را بررسی کنید تا ببینید از کدام کیف پول پشتیبانی می‌کند.
همچنین می‌توانید کیف پول رمزنگاری خود را به بلاک‌چین اتریوم متصل کنید و به اکثر بازی‌های در حال اجرا در شبکه اتریوم دسترسی داشته باشید. با این حال، برخی از بازی‌ها مانند Axie Infinity و Gods Unchained کیف پول رسمی خود را برای کاهش هزینه‌ها و بهبود عملکرد در شبکه ایجاد کرده‌اند.
بازی Axie Infinity بر روی بلاک‌چین اتریوم ایجاد شده است ولی تیم ساخت بازی برای اینکه هزینه‌های بازی را تا حد زیادی کاهش دهند یک زنجیره جانبی به نام Ronin ایجاد نمودند. به این ترتیب، باید از کیف پول رسمی Ronin برای تعامل با اکوسیستم Axie Infinity استفاده کنید.
۲. کیف پول خود را به بازی متصل کنید
برای انجام یک بازی بلاکچینی، باید کیف پول خود را متصل کنید. مطمئن شوید که به وب‌سایت رسمی آن‌ها متصل هستید و یک کپی جعلی از سایت اصلی نیست. به وب‌سایت بازی بروید و به دنبال گزینه‌ای برای اتصال کیف پول رمزنگاری خود بگردید.
برخلاف بازی‌های آنلاین سنتی که نیاز به ایجاد نام کاربری و رمز عبور دارند، اکثر بازی‌های بلاکچینی از کیف پول رمزنگاری شما به عنوان حساب بازی استفاده می‌کنند، بنابراین احتمالاً از شما خواسته می‌شود تا قبل از اتصال به بازی، پیامی را که در کیف پول خود مشاهده می‌کنید تایید (امضا) کنید.
۳. الزامات بازی را بررسی کنید
برای شروع بازی در اکثر پروژه‌های گیم‌فای شما نیاز دارید رمزارزهای دیجیتال یا NFTهای درون بازی بازی را خریداری کنید و سپس شروع به بازی کنید. اگر می‌خواهید Axie Infinity بازی کنید، به ۳ Axie در کیف پول بازی خود نیاز دارید. می‌توانید آن‌ها را از Axie Marketplace خریداری کنید. برای خرید Axies، به ETH (WETH) در کیف پول Ronin خود نیاز دارید. می‌توانید ETH را از صرافی‌های معتبر رمزنگاری خریداری کنید و از پل رونین برای انتقال آن‌ها به کیف پول رونین خود استفاده کنید.
اگر برای شروع بازی تمایل به پرداخت هزینه اولیه ندارید می‌توانید برای شروع بازی NFT قرض کنید (برای این منظور نیز در بیشتر بازی‌ها قسمتی مخصوص تعریف شده است)، اما باید درآمد خود را با صاحبان NFT به اشتراک بگذارید.
آینده گیم‌فای
تعداد پروژه‌های گیم‌فای در سال ۲۰۲۱ رشد خوبی ار پشت سر گذاشت و احتمالاً در سال‌های آینده نیز به رشد خود ادامه خواهد داد. از مارس ۲۰۲۲، بیش از ۱۴۰۰ بازی بلاکچینی در DappRadar فهرست شده است. بلاک‌چین‌های مطرح و معروفی مانند اتریوم، زنجیره هوشمند بایننس، پالیگان، هارمونی، سولانا و بسیاری دیگر بستر مناسبی را برای توسعه این بازی‌ها فراهم نموده‌اند.
همانطور که فناوری بلاک‌چین به توسعه خود ادامه می‌دهد، انتظار می‌رود روند رو به رشد گیم‌فای با سرعتی سریع ادامه یابد. توانایی داشتن دارایی‌های درون بازی و کسب درآمد از بازی‌ها، گیم‌فای را به خصوص در کشورهای در حال توسعه بسیار جذاب می‌کند.
جمع‌بندی
شاید خیلی‌ها به یاد داشته باشند در روزهای اولیه پیدایش بیت‌کوین افرادی بودند که شانس خود را برای بدست آوردن بیت‌کوین در بازی‌های ساده‌ای که در مرورگر‌ها قابل اجرا بودند امتحان می‌کردند. در حالی که بازی‌های بیت‌کوین هنوز وجود دارند، ظهور اتریوم و قراردادهای هوشمند مطمئناً دنیای بازی‌های بلاکچینی را تغییر داده است و این پلتفرم‌ها اکنون می‌تواند تجربیات بسیار پیچیده‌تر و جالب‌تری را ارائه دهند.
به راحتی می‌توان دید که گیم‌فای چگونه گیمرها را با ترکیب کردن سرگرمی و مشوق‌های مالی جذب می‌کند. با افزایش محبوبیت بازی‌های بلاکچینی، به احتمال زیاد شاهد افزایش تعداد شرکت‌های بزرگی خواهیم بود که متاورس مخصوص به خود را ایجاد می‌کنند.
منبع: Binance Academy
مقاله جالبی بود