مزایای عینک بلوکات چیست و چه افرادی باید از آن استفاده کنند؟
حتما بارها از اطرافیان خود یا هنگام خرید از مغازه عینک‌فروشی، اسم عینک‌های بلوکات (عینک‌های مسدودکننده نور آبی) را شنیده‌اید و برای شما سوال پیش آمده که عینک بلوکات چیست؟ به‌طورکلی این نوع عینک‌ها برای محافظت از چشم در برابر مشاهده طولانی‌مدت صفحه‌نمایش‌های دیجیتالی مانند موبایل، تبلت، کامپیوتر و تلویزیون، استفاده می‌شوند؛ اگرچه باورهای غلطی هم درباره این نوع عینک‌ها وجود دارد اما جای نگرانی نیست. ما در این مقاله یکبار برای همیشه اطلاعاتی جامع درباره عینک‌های بلوکات به شما می‌دهیم تا به‌خوبی با آن آشنا شوید.
عینک بلوکات چیست؟
عینک بلوکات یا عینک‌های مسدودکننده نور آبی دارای فیلترهایی در لنزهای خود هستند که از عبور نور آبی و در برخی موارد نور UV جلوگیری کرده و آن‌ها را جذب می‌کنند. این نوع عینک از چشم‌ها در مقابل نور صفحه‌نمایش‌های دیجیتالی، مانند گوشی موبایل، تبلت و حتی تلویزیون محافظت می‌کند.
استفاده طولانی‌مدت از صفحه‌نمایش‌ها می‌تواند باعث افزایش تماس نور آبی با چشم شود که ممکن است به مشکلاتی مانند خستگی چشم، خشکی چشم، سردرد و حتی اختلالات خواب منجر شود. عینک بلوکات با فیلتر کردن نور آبی، می‌توانند این مشکلات را کاهش دهد و به چشم‌ها کمک کند تا سالم و راحت‌تر باشند. همچنین برای داشتن اطلاعات بیشتر و انتخاب عینک مناسب در این زمینه می‌توانید مقاله «راهنمای خرید بهترین عینک برای کار با کامپیوتر» را مطالعه کنید.
نور آبی و تاثیر آن بر بینایی
نور آبی بخشی از طیف نور مرئی است که توسط خورشید و وسایل دیجیتال مانند لپ تاپ، تلفن‌های هوشمند و چراغ‌های LED ساطع می‌شود. قرار گرفتن بیش‌ازحد در معرض نور آبی، به خصوص در عصر، می‌تواند تعادل چرخه طبیعی خواب‌وبیداری بدن را مختل کند.
تحقیقات نشان داده است که نور آبی می‌تواند مضراتی مانند خستگی چشم، اختلالات در خواب، تاری دید و سردرد داشته باشد. پس به همان اندازه که استفاده از عینک آفتابی در برابر آفتاب ضروری است، استفاده از عینک‌های بلوکات حین تماشای صفحه نمایش‌های دیجیتالی هم اهمیت دارد. به‌طورکلی استفاده از عینک‌های مسدودکننده نور آبی و کاهش زمان مشاهده نمایشگرهای دیجیتالی، می‌تواند به حفظ سلامت چشم‌ها کمک کند.
مزایای شیشه عینک بلوکات چیست؟
ازآنجایی‌که استفاده از صفحه‌نمایش‌های دیجیتالی در زندگی روزمره بسیار زیاد شده است، استفاده از عینک بلوکات می‌تواند به عنوان یک راهکار موثر برای حفظ سلامت چشمان ما مطرح شود. این نوع عینک که امروزه محبوبیت زیادی پیدا کرده دارای مزایای بسیاری است که شامل موارد زیر می‌شود.
تنظیم هورمون و بهبود کیفیت خواب
استفاده از عینک بلوکات قبل از خواب می‌تواند کیفیت خواب را بهبود بخشد. این عینک اثرات مضر نور آبی روی ساعات خواب را کاهش داده و به داشتن خواب آرام‌تر و عمیق‌تر کمک می‌کند. تحقیقات مختلف نشان داده شده است که قرار گرفتن در معرض نور آبی، به‌ویژه در هنگام عصر منجر به مشکلاتی در خوابیدن و داشتن خوابی آرام شود.
به زبان ساده عینک بلوکات می تواند با محدود کردن میزان نور آبی، در کاهش تاثیر نور آبی مفید باشد و به آزاد شدن طبیعی ملاتونین (هورمونی که مسئول تنظیم چرخه خواب‌وبیداری ما است) و داشتن خوابی آرامش‌بخش کمک کند.
حفظ سلامت چشم
استفاده مداوم از عینک بلوکات به حفظ سلامت چشم کمک می‌کند. با کاهش تماس چشم‌ها با نور آبی مضر، خطر بروز مشکلاتی مانند خشکی چشم، تیرگی شبکیه و اختلالات خواب کاهش می‌یابد.
مدیریت افسردگی و اضطراب
محققان اعلام کردند که حتما ارتباطی بین اختلال خواب و حساسیت به افسردگی و اضطراب وجود دارد. استفاده از عینک بلوکات ممکن است به بهبود تنظیم هورمون و هوشیاری کمک کرده و برای مدیریت افسردگی و اضطراب مفید باشد. عینک‌های مسدودکننده‌ی نور آبی نه‌تنها برای کسانی که زمان زیادی را در مقابل وسایل دیجیتال می گذرانند مفید هستند، بلکه برای استفاده در فضای باز، مانند زمانی که درگیر فعالیت‌هایی در زیر نور مستقیم خورشید هستید نیز می توانند پرفایده باشند.
کاهش خستگی چشم
نور آبی که از صفحه‌های دیجیتالی و دیگر منابع الکترونیکی به چشمان ما می‌رسد، می‌تواند باعث خستگی و تنبلی چشم شود. عینک بلوکات با فیلتر کردن نور آبی مضر، می‌تواند این خستگی را به حداقل برساند و راحتی بیشتری برای چشم‌ها فراهم کند.
محافظت از شبکیه
نور آبی می‌تواند به شبکیه چشم آسیب برساند و باعث بروز مشکلاتی مانند اختلالات دیداری شود. عینک بلوکات با فیلتر کردن این نور مضر، می‌تواند به محافظت از سلامت شبکیه کمک کند.
پیشگیری از سردرد
نور آبی می‌تواند یکی از عوامل اصلی ایجاد سردردهای میگرنی باشد. عینک بلوکات با فیلتر کردن این نور، می‌تواند از بروز سردردهای ناشی از مشاهده نمایشگرهای دیجیتالی جلوگیری کند.
معایب عینک‌های بلوکات چیست؟
عینک‌های بلوکات(دارای فیلتر نورآبی) مزایای زیادی دارند، اما همواره ممکن است برخی معایب و مشکلات کوچک نیز در استفاده ار آن‌ها وجود داشته باشد. برخی از معایب شیشه عینک بلوکات شامل موارد زیر می‌شود:
- جذب‌کنندگی اثرانگشت: شیشه‌های عینک بلوکات به دلیل ویژگی‌های خود ممکن است به طور قابل ملاحظه‌ای اثر انگشت را جذب کنند بنابراین ممکن است نیاز به تمیزکاری مکرر داشته باشد تا شفافیت و کیفیت دید را حفظ کند.
- تغییر رنگ ظاهری: شیشه‌های عینک بلوکات نور آبی را فیلتر می‌کنند که می‌تواند منجر به تغییر رنگ ظاهری اشیاء شود. این ممکن است برای برخی افراد آزاردهنده باشد و به دلیل تمایل به رنگ‌های گرم‌تر، از زدن این عینک‌ها به چشم منصرف شوند.
- لکه‌های نور مستقیم: هنگامی که عینک بلوکات در معرض نور مستقیم خورشید یا نور LED قرار می‌گیرد، ممکن است لکه‌هایی مایل به سبز در مرکز عدسی قابل مشاهده باشند. این ممکن است مزاحمتی برای برخی افراد ایجاد کند.
بااین‌حال، برای بسیاری از افراد، مزایای محفاظتی و سلامتی چشم که عینک بلوکات ارائه می‌دهد، ارزش این معایب را جبران می‌کند. همچنین، توسعه تکنولوژی ممکن است بهبودهایی در این زمینه به وجود آورده و معایب موجود را کاهش دهد.
روش تشخیص عینک بلوکات چیست؟
ممکن است هنگام خرید عینک دچار سردرگمی و تردید درباره معمولی یا بلوکات بودن نوع آن شوید. شما می‌توانید برای تشخیص معمولی یا بلوکات بودن عینک مورد نظر روش‌های گفته شده در بخش زیر را امتحان کنید:
- استفاده از لامپ UV: اگر امکان دارد از یک لامپ UV یا لیزر فرابنفش استفاده کنید. عدسی بلوکات نور فرابنفش را مسدود می‌کند بنابراین اگر عینک شما بلوکات باشد، نور از آن عبور نخواهد کرد؛ اما اگر عدسی معمولی باشد، نور فرابنفش به‌خوبی از آن عبور خواهد کرد.
- مشاهده‌ی تصویر روی صفحه‌ی نمایش: با نگاه کردن به تصویری روی صفحه نمایش، می‌توانید تفاوت را بین عدسی بلوکات و معمولی مشاهده کنید. در صورتی که عدسی بلوکات استفاده شده باشد، قسمت‌هایی از نور آبی را فیلتر می‌کند که ممکن است تصویر به رنگ زرد یا نارنجی دیده شود. درحالی‌که عدسی معمولی همه‌ی نور آبی را انتقال می‌دهد و تصویر به رنگ‌های اصلی خود باقی می‌ماند.
- مقایسه با تصویر نور آبی: می‌توانید دو تصویر دارای نور آبی را در کنار هم قرار داده و عینک را امتحان کنید. اگر تصویر با عینک دارای عدسی بلوکات روشن‌تر و با درخشندگی کمتری باشد، احتمالا عدسی شما بلوکات است.
تفاوت بین عینک بلوکات و بلوکنترل
به‌طورکلی، هر دو نوع عینک بلوکات و بلوکنترل برای حفظ سلامت چشم و کاهش اثرات مضر نور آبی موثر هستند، اما با توجه به نیازهای خود می‌توانید عینک مناسب‌تر را انتخاب کنید. در ادامه تفاوت‌های عینک بلوکنترل و بلوکات را بررسی می‌کنیم تا هنگام خرید انتخاب بهتری داشته باشید:
- میزان فیلتر کردن نور آبی: عینک بلوکات بیشترین میزان فیلتراسیون نور آبی را ارائه می‌دهد که معمولا بین ۹۳ تا ۹۷ درصد است. به عبارتی دیگر اکثر نور آبی مضر ساطع شده از خورشید و دیگر منابع را حذف می‌کند. درعین‌حال، عینک بلوکنترل ممکن است فیلتراسیون کمتری داشته باشد، اغلب در حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد که به معنای این است که فیلتر کمتری از نور آبی را ارائه می‌دهد .
- تاثیر بر رنگ: عینک بلوکات ممکن است برخی از رنگ‌ها را تغییر ندهد و تصاویر را به شکل طبیعی‌تری نشان دهد اما عینک بلوکنترل ممکن است رنگ‌ها را کمی تغییر دهد و باعث شود تصاویر کمی کم‌رنگ‌تر به نظر بیایند.
- کارایی در محیط‌های مختلف: در شرایطی که نور آبی بسیاری وجود دارد، مانند محیط‌های کاری هنگام استفاده از کامپیوتر یا صفحه‌نمایش‌های دیجیتال، عینک بلوکات معمولا ترجیح داده می‌شوند؛ اما در مواردی که نیاز به دیدن رنگ‌ها به صورت دقیق و طبیعی دارید، ممکن است عینک بلوکنترل مناسب‌تر باشد.
- قابلیت تنظیم شدت فیلتر کردن: بعضی از عینک‌های بلوکنترل امکان تنظیم شدت فیلتراسیون نور آبی را دارند، به این معنی که می‌توانید میزان فیلتر شدن را بر اساس نیازهای خود تنظیم کنید؛ اما بیشتر عینک‌های بلوکات این امکان را ندارند و میزان فیلتر کردن نور آبی آن‌ها ثابت است.
در نهایت، هر دو نوع عینک برای کاهش استرس و خستگی چشم و جلوگیری از اثرات مضر نور آبی می‌توانند موثر باشند؛ اما برای انتخاب بهترین گزینه، مهم است که نیازهای شخصی خود را در نظر بگیرید و از مشاوره با یک متخصص چشم پزشکی نیز بهره ببرید.
باورهای غلط درباره استفاده از عینک بلوکات چیست؟
برخی باورهای غلط درباره استفاده از عینک بلوکات وجود دارد. این باورها ممکن است منجر به نگرانی‌های نادرست و از دست دادن فرصت استفاده از فواید این نوع عینک‌ها شود. در ادامه چند مورد از این باورهای غلط را بیان می‌کنیم:
- زدن عینک باعث ضعیف شدن چشم‌ها می‌شود: این باور غلط است. استفاده از عینک بلوکات به طور مستقیم با ضعیف شدن یا آسیب به چشم‌ها مرتبط نیست. در واقع، این عینک‌ها طراحی شده‌اند تا محافظت از چشمان در برابر نور آبی مضر صفحه‌نمایش‌های الکترونیکی باشند.
- زدن عینک به اندازه‌ی کافی زود باعث بهبود بینایی می‌شود: استفاده از عینک بلوکات همانند هر نوع عینک دیگری زمانی نیاز دارد تا چشم‌ها به آن عادت کنند. این موضوع معمولا حدود چهارتا پنج روز زمان می‌برد اما در نهایت به معنای ضعیف شدن یا ایجاد آسیب در چشم‌ها نیست.
- استفاده از عینک بلوکات برای مدت طولانی باعث ایجاد مشکلات چشمی می‌شود: استفاده مداوم از عینک بلوکات، به‌ویژه در معرض نور آبی مضر صفحه‌نمایش‌های الکترونیکی برای حفظ سلامت چشم‌ها ضروری است؛ اما این استفاده برای مدت طولانی مشکلاتی ایجاد نمی‌کند بلکه به حفظ سلامت چشم‌ها کمک زیادی می‌کند.
نکات مراقبت از چشم در برابر نور آبی
علاوه‌بر استفاده از عینک‌های دارای فیلتر نور آبی، چند کار دیگر نیز می توانید برای کاهش عوارض قرارگیری در معرض نور آبی زیاد، انجام دهید. این موارد عبارتند از:
- هر ۲۰ دقیقه یکبار از نگاه کردن به وسایل دیجیتال دست بردارید و استراحت کنید تا به مدت ۲۰ ثانیه به چیزی در فاصله (۶ متر) دورتر نگاه کنید. این کار به چشم‌های شما استراحت می‌دهد و به آن‌ها کمک می‌کند تا آرام شوند.
- در صورتی که به دلیل مشاهده نور آبی دچار خشکی چشم شده‌اید، استفاده از قطره‌های چشمی می‌تواند در طول روز چشم شما را مرطوب نگه دارد.
- بهترین راه برای کاهش میزان قرار گرفتن در معرض نور آبی، محدود کردن مدت زمان نگاه کردن به نمایشگرهای دیجیتال یا خورشید است.
- برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض نور آبی، به اندازه‌ی طول یک بازو از صفحه نمایش خود فاصله بگیرید.
- می‌توانید فیلترهای صفحه نمایشی را بر روی برخی از دستگاه‌های دیجیتال خود نصب یا فعال کنید که میزان نور آبی را کاهش می‌دهد.
- اگر در خانه از لامپ‌های LED استفاده می‌کنید و نمی‌توانید آن‌ها را عوض کنید، استفاده از منابع نور اضافی که از لامپ‌های LED استفاده نمی‌کنند را در نظر بگیرید.
- اگر زمان زیادی را در زیر نور خورشید می‌گذرانید، چشمان شما در معرض نور آبی زیادی قرار خواهند گرفت. برای محافظت از چشمان خود حتما از عینک آفتابی استفاده کنید.
استفاده از عینک بلوکات برای چه کسانی ضروری است؟
استفاده از عینک‌های مخصوص کامپیوتر یا موبایل برای افرادی که به‌طور مداوم با صفحه نمایشگرهای الکترونیکی کار می‌کنند یا زمان زیادی را پشت کامپیوتر و یا دیگر دستگاه‌های الکترونیکی سپری می‌کنند بسیار مفید است. این افراد از جمله کودکان و نوجوانانی هستند که از لپ تاپ یا تبلت استفاده می‌کنند یا کارمندانی که در محیط اداری با کامپیوتر کار می‌کنند. همچنین زدن عینک بلوکات برای برنامه نویسان، تدوینگران، گرافیست‌ها، گیمرها، تریدرها و معامله‌گران بازارهای مالی واجب است.
اهمیت استفاده از عینک بلوکات
در این مقاله به‌طورکلی درباره‌ی مضرات نور آبی، کاربرد عینک بلوکات و فواید آن توضیح دادیم. این عینک‌ها با فیلتر کردن نور آبی مضر می‌توانند از خستگی چشم، سردرد، خشکی چشم، تاری دید و اختلالات خواب جلوگیری کنند و راحتی بیشتری را برای این افراد فراهم کنند. به علاوه، استفاده از این عینک‌ها می‌تواند به حفظ سلامت چشم و پیشگیری از مشکلات دیداری در آینده کمک کند.
