۱۵ خاصیت باورنکردنی هندوانه و خطرات مصرف بیش از حد آن
هندوانه میوه‌ای مغذی و خوش عطر است که حدود ۹۲% آن را آب تشکیل داده است. با خوردن هر تکه هندوانه میزان قابل توجهی از ویتامین‌های A، C، B6، لیکوپن، پتاسیم، آنتی اکسیدان و اسیدهای آمینه را به بدنتان هدیه می‌دهید. علاوه بر این‌ها این میان وعده‌ی خوش‌طعم تابستانی فاقد چربی است، سدیم بسیار کمی دارد و هر فنجان از آن فقط ۴۰ کالری دارد. احتمالا تا الان متوجه شده‌اید که خواص هندوانه بیشتر از آن است که به‌سادگی از کنارش بگذریم.
با نزدیک شدن به فصل تابستان و آمدن هندوانه به بازار، امروز تصمیم گرفتیم که در دیجی‌کالا درباره‌ی خواص هندوانه و تأثیراتی که بر روی سلامت بدن دارد صحبت کنیم. همچنین قصد داریم پرده از راز ترسناکی درباره‌ی هندوانه برداریم تا به شما در ارتباط با مصرف بیش از حد این میوه هشدار داده باشیم. قبل از هر کاری لازم است با مواد معدنی و مغذی موجود در هندوانه آشنا شویم.
هندوانه را بیشتر بشناسیم
آنجلا لموند، متخصص تغذیه و سخنگوی آکادمی تغذیه و رژیم غذایی، درباره‌ی هندوانه می‌گوید: «این میوه در واقع غذایی سرشار از آنتی اکسیدان و آمینو اسید بوده و در بهبود عملکرد عمومی بدن تأثیرگذار است». آنتی اکسیدان‌ها از بروز سرطان و مشکلات سلامتی مختلف در بدن جلوگیری می‌کنند. اسیدهای آمینه هم به‌عنوان عنصر اصلی ساخت پروتئین، در بهبود عملکردهای حیاتی بدن بسیار مؤثر هستند.
طبق بررسی‌های علمی انجام شده میزان لیکوپن موجود در هر فنجان هندوانه‌ی خرد شده حدود ۱۵ تا ۲۰ میلی‌گرم است. لیکوپن یک ماده‌ی مغذری گیاهی است که به صورت طبیعی در میوه‌ها و سبزیجات وجود دارد و جالب این است که بیشترین میزان لیکوپن در هندوانه مشاهده شده است. لیکوپن همان رنگدانه قرمزی است که به هندوانه، گوجه‌فرنگی، گریپ‌فروت و دیگر میوه‌های قرمز رنگ می‌بخشد.
این ماده بر روی سلامت قلب و استخوان تأثیر مثبت داشته و از بروز سرطان پروستات پیشگیری می‌کند. به گفته‌ی ویکتوریا جارزابکوفسکی، متخصص تغذیه از مؤسسه‌ی تناسب اندام در دانشگاه تگزاس، این ماده یک آنتی اکسیدان قوی است که علاوه بر تمام خواص مربوط به آنتی اکسیدان‌ها، به‌عنوان یک ماده‌ی ضدالتهاب قوی هم عمل می‌کند.
اگر می‌خواهید با مصرف هندوانه بیشترین میزان لیکوپن را به بدنتان برسانید باید به سراغ هندوانه‌های کاملا رسیده بروید. هرچه هندوانه قرمزتر باشد، غلظت لیکوپن آن هم بیشتر است. همچنین میزان آنتی اکسیدان بتاکاروتن و فنلی هم در هندوانه‌ی رسیده افزایش می‌یابد، پس هرچه هندوانه رسیده‌تر باشد خواص بیشتری هم برای بدن دارد.
بتاکاروتن آنتی اکسیدانی است در میوه‌ها و سبزیجات با رنگ نارنجی و قرمز وجود دارد که باعث افزایش ایمنی چشم و پوست شده، از بروز سرطان‌های مختلف جلوگیری می‌کند. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد اظهار شده بود که میزان بتاکاروتن موجود در هندوانه‌ی کال و سفید تقریبا صفر بوده و هرچه رسیده‌تر باشد، میزان این آنتی اکسیدان در آن بیشتر می‌شود.
البته نباید تصور کرد که فقط قسمت‌های قرمز هندوانه مفید هستند. جارزابکوفسکی می‌گوید: «تمام قسمت‌های هندوانه برای بدن مفید است. مواد مغذی زیادی در گوشت و پوست این میوه وجود دارد که با مصرف آن‌ها می‌توانیم به بدنمان کمک کنیم». در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۵ در مجله‌ی Chromatography منتشر شد مشخص شد میزان اسید آمینه‌ی سیترولین موجود در گوشت سفید چسبیده به پوست هندوانه بیشتر از گوشت قرمز رنگ آن است.
سیترولین یک اسید آمینه‌ی ارزشمند است که در بدن به اسید آمینه آرژنین تبدیل می‌شود. این اسیدهای آمینه باعث تقویت جریان خون می‌شوند و سلامت قلب و عروق را به همراه دارند. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که دانه‌های هندوانه بسیار مغذی هستند و اگر جوانه زده باشند ارزش غذایی‌اشان افزاش می‌یابد. طبق بررسی مجله‌ی بین‌المللی تغذیه و علوم غذایی، دانه‌های هندوانه سرشار از پروتئین، منیزیم، ویتامین B و چربی‌های مفید هستند.
۱۳ خاصیت طالبی که نمی‌دانستید! از سلامت مو تا کاهش وزن
طبق بررسی‌های انجام شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا، ارزش غذایی ۲ فنجان، با وزن حدودی ۲۸۰ گرم، هندوانه به شرح زیر است؛
| کالری | ۸۰ |
| چربی | ۰ گرم |
| کربوهیدرات | ۲۱ گرم (۷%) |
| فیبر غذایی | ۱ گرم (۴%) |
| انواع قندها | ۲۰ گرم |
| کلسترول | ۰ میلی گرم |
| سدیم | ۰ میلی گرم |
| پتاسیم | ۲۷۰ میلی گرم (۸%) |
| پروتئین | ۱ گرم |
| ویتامین A | %۳۰ |
| ویتامین C | %۲۵ |
| کلسیم | %۲ |
| آهن | %۴ |
خواص هندوانه و ۷ فایده‌ی سلامتی آن
همان‌طور که در قسمت قبلی دیدیم هندوانه سرشار از مواد مغذی، آنتی اکسیدان‌ها، آمینو اسیدها و ویتامین‌های ضروری برای بدن است و مصرف آن به سلامت ما کمک می‌کند. حالا می‌خواهیم این خواص را کمی دقیق‌تر بررسی کرده و ببینید فواید سلامتی این میوه‌ی محبوب تابستانی چیست.
۱. سلامت قلب
در مطالعه‌ی دانشگاه پردو بر روی خواص هندوانه مشخص شد مقدار زیاد لیکوپن موجود در هندوانه باعث محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های مختلف می‌شود و در کاهش خطر بیماری‌های قلبی مؤثر است. همچنین در مطالعه‌ای که در مجله‌ی فشار خون آمریکا منتشر شد عنوان شد که مصرف عصاره‌ی هندوانه در کاهش فشار خون افراد بزرگسال و چاق بسیار موثر است.
آرژینین به بهبود جریان خون کمک کرده، تجمع چربی‌های اضافه در بدن را کاهش می‌دهد.
هندوانه خواص سلامتی جالبی هم برای خانم‌های مسن دارد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف ۶ هفته عصاره‌ی هندوانه در خانم‌هایی که به سن یائسگی رسیده‌اند باعث کاهش فشار خون و سفت شدن شریان‌ها شده است. محققان به این نتیجه رسیدند که سیترولین و آرژنین موجود در هندوانه باعث ایجاد این تغییرات شده است.
۲. خواص ضدالتهابی
جارزابکوفسکی می‌گوید: «لیکوپن موجود در هندوانه آن را به یک میوه‌ی ضدالتهاب تبدیل کرده است». لیکوپن یک مهارکنند‌ه‌ی طبیعی برای فرآیندهای مختلف التهابی است و به‌عنوان یک آنتی اکسیدان به خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد می‌پردازد. در مقاله‌ای که در سال ۲۰۰۶ در مجله‌ی پزشکی shock منتشر شد اظهار شده است که هندوانه حاوی کولین است و مصرف آن در به حداقل رساندن التهاب‌های مزمن تأثیر دارد.
خاصی ضدالتهابی هندوانه فقط برای افراد درگیر با آرتروز مفید نیست بلکه وقتی بیمار می‌شویم، درگیر استرس هستیم یا دخانیات مصرف می‌کنیم سلول‌های ما آسیب می‌بینند و بدن ما دچار التهاب می‌شود. این نوع از التهاب را التهاب سیستمیک می‌نامند و مصرف خوراکی‌هایی با خاصیت ضدالتهابی باعث بیرون آمدن بدن از این شرایط می‌شود.
۳. آب‌رسانی
هندوانه به آب‌رسانی کلی در بدن کمک می‌کند و این بهترین خاصیت آن است. متخصصین تغذیه معتقدند که با قرار گرفتن هندوانه در رژیم غذایی می‌توانید ۲۰ تا ۳۰ درصد مایعات ضروری بدنتان را تأمین کنید. آب هندوانه پر از الکترولیت است و به همین دلیل مصرف آن از گرمازدگی جلوگیری می‌کند.
۴. کمک به هضم
هندوانه حاوی فیبر است و مصرف آن هضم را آسان می‌کند. مصرف مداوم هندوانه باعث کارکرد منظم دستگاه گوارش شده و سلامتی آن را تضمین می‌کند.
طرز تهیه جوشانده تخمه هندوانه و بررسی خواص آن
۵. سلامت پوست و مو
در یک فنجان هندوانه‌ی خرد شده یک چهارم ویتامین A ضروری برای مصرف روزانه‌ی بدن را در خود دارد. طبق اعلام کلینیک cleveland ویتامین A تاثیر زیادی بر سلامت پوست داشته و رطوبت پوست و مو را تأمین کرده، به تولید و رشد سالم سلول‌های جدید کلاژن و الاستین کمک می‌کند. همچنین ویتامین C موجود در هندوانه باعث رشد سالم کلاژن می‌شود.
۶. کاهش دردهای عضلانی و افزایش انرژی
بر اساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۳ در مجله‌ی شیمی، کشاورزی و مواد غذایی منتشر شد، ورزشکارانی که هندوانه مصرف می‌کنند نسبت به دیگران دردهای عضلانی کمتری را تجربه می‌کنند. نوشیدن آب هندوانه قبل از یک تمرین ورزشی شدید، در کاهش درد عضلات و ضربان قلب در روز بعد از آن مؤثر است. هندوانه سرشار از اسیدهای آمینه سیترولین و آرژنین است که به بهبود عملکرد گردش خون کمک کرده و این تأثیر را در بدن ورزشکاران نشان می‌دهد.
مطالعه‌ای دیگر که در سال ۲۰۱۵ در مجله‌ی فیزیولوژی کاربردی منتشر شد عنوان کرد که سیترولین هندوانه می‌تواند به بهبود عملکرد ورزشی کمک کند. عملکرد ورزشی شرکت کنندگان در این تحقیق پس از مصرف مکمل‌های سیترولین افزایش یافته و انرژی بیشتری برای انجام فعالیت‌هایی مثل دوچرخه‌سواری یا دوی سرعت داشتند. همین موضوع ثابت کرد که مصرف هندوانه می‌تواند به افزایش سطح انرژی در بدن ورزشکاران منجر شود.
۷. پیشگیری از سرطان
هندوانه هم مانند دیگر میوه‌ها و سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان بوده و در کاهش خطر ابتلا به سرطان مؤثر است. به گفته‌ی مؤسسه‌ی ملی سرطان، لیکوپن به طور خاص با کاهش تکثیر سلولی‌های سرطانی در سرطان پروستات مؤثر است. همان‌طور که قبل‌تر هم اشاره شد هندوانه از غنی‌ترین منابع طبیعی لیکوپن است، در نتیجه مصرف این میوه می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات مؤثر باشد.
۸. خواص هندوانه در بارداری
مصرف هندوانه در دوران بارداری سوزش معده شما را تسکین می‌دهد و ورم آن را کم می‌کند. این میوه از گرفتن عضلات خانم‌ها در سه ماهه دوم بارداری جلوگیری می‌کند. از آنجایی که هندوانه از آب بسیاری تشکیل شده است باعث تقویت گردش خون در دوران بارداری می‌شود.
۹. خواص هندوانه برای زنان
نوشیدن آب هندوانه به حفظ انرژی و هیدراته ماندن بدن شما کمک می‌کند. این میوه خوشمزه خشکی پوست را از بین می‌برد و به بازسازی سلول‌های تخریب‌شده پوست شما کمک و کلاژن‌سازی می‌کند. لیکوپن موجود در هندوانه التهاب‌های بدن و مشکلات فشار خون را کاهش می‌دهد.
۱۰. خواص هندوانه برای مردان
لیکوپن یکی از آنتی‌اکسیدان‌های مهم در هندوانه است که به کاهش استرس اکسیداتیو کمک می‌کند. این استرس باعث عدم تعادل آنتی‌اکسیدان‌ها و رادیکال‌های آزاد در بدن می‌شود که ممکن است به سلامت شما آسیب برسانند. لیکوپن با کاهش این نوع استرس باعث افزایش باروری مردان می‌شود. لیکوپن احتمال ابتلای مردان به سرطان پروستات را نیز کاهش می‌دهد. روی موجود در هندوانه باعث محافظت از سیستم ایمنی بدن و متابولیسم بدن شما می‌شود و تولید تستوسترون را نیز افزایش می‌دهد.
۱۱. خواص هندوانه برای سرماخوردگی
آنتی‌اکسیدان‌ها و لیکوپن موجود در هندوانه التهاب‌های سیستم تنفسی را بهتر می‌کند. همچنین مصرف هنداونه به کاهش سرفه‌ها و تندتر شدن روند درمان سرماخوردگی کمک می‌کند.
۱۲. خواص هندوانه برای کودکان
هندوانه منبعی غنی از مواد مغذی و ویتامین‌های مورد نیاز بدن است. این میوه به تنظیم فشار خون، جلوگیری از دردهای عضلانی و آسم در کودکان کمک می‌کند و مانع از گرمازده شدن آن‌ها در فصل تابستان می‌شود. هنداونه برای هضم غذا، پوست، سلامت چشم، قلب و ایمنی بدن کودکان نیز مفید است.
۱۳. خواص هندوانه در بدنسازی
اکثر بدنسازان قصد فرم دادن به عضله‌های خود را دارند. هنداونه به عنوان میوه‌ای کم‌کالری میان‌وعده‌ای عالی برای بدنسازان است. این میوه با داشتن مقادیر زیاد آب باعث می‌شود بدنسازان احساس سیری داشته باشند و پرخوری نکنند. اسید آمینه سیترولین که در هندوانه وجود دارد به ریکاوری عضلات کمک می‌کند. این ماده جریان خون را بهبود می‌بخشد و باعث کاهش دردهای عضلانی و بهبود زمان ریکاوری پس از ورزش می‌شود. با مصرف هندوانه دمای بدن شما تنظیم می‌شود و مواد مغذی به سلول‌های ماهیچه‌ای شما منتقل می‌شود.
۱۴. خواص هندوانه برای پوست
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در هندوانه با رادیکال‌های آزاد بدن مبارزه می‌کند. با مصرف منظم این میوه چین و چروک‌های پوست صورت شما به مرور کمتر می‌شود. هندوانه با کلاژن‌سازی به محکم‌تر شدن و کشسانی شدن بافت پوست شما کمک می‌کند. استفاده از پوره هندوانه و قرار دادن آن روی پوست صورت آلودگی‌ها را تمیز می‌کند و به عنوان لایه‌برداری طبیعی عمل می‌کند.
۱۵. خواص هندوانه برای عفونت
برای درمان عفونت توصیه می‌شود روزانه مقدار زیادی آب مصرف کنید. مصرف هندوانه میزان آب مورد نیاز بدن شما را تامین می‌کند و با گذر زمان عفونت‌ها از بدن شما دفع می‌شوند.
خطرات مصرف هندوانه
اگر در مصرف هندوانه زیاده‌روی نکنید و روزانه به مقدار مناسب از این میوه مصرف کنید هیچ خطری شما را تهدید نمی‌کند. اما مصرف بیش از حد این میوه باعث افزایش لیکوپن یا پتاسیم در بدن شده و همین موضوع در بدن اشکالاتی ایجاد می‌کند. به گفته‌ی انجمن سرطان آمریکا، مصرف بیش از ۳۰ میلی گرم لیکوپن در روز می‌تواند باعث ایجاد حالت تهوع، اسهال، سوءهاضمه و نفخ شود.
همچنین توصیه شده است افرادی که دچار هایپرکالمی جدی هستند یا میزان پتاسیم در خون آن‌ها زیاد است روزانه بیشتر از یک فنجان هندوانه مصرف نکنند. این میزان حاوی ۱۴۰ گرم پتاسیم است و مقدار بیشتر آن می‌تواند برای این افراد خطرناک باشد. طبق اظهار مؤسسه‌ی ملی بهداشت، هایپرکالمی می‌تواند ضربان قلب را نامنظم کرده، در فرد مشکلات قلبی و عروقی ایجاد کند و کنترل عضلات قلب را هم کاهش دهد.
مصرف خوراکی‌های پر آب، مثل هندوانه، در رژیم‌های غذایی لاغیر برای افراد جذاب است. آن‌ها تصور می‌کنند چون مصرف این مواد در آن‌ها احساس سیری بیشتری ایجاد می‌کند پس استفاده‌ی زیاد از آن‌ها هیچ ضرری ندارد. کارشناسان تغذیه معتقدند در این‌باره باید با احتیاط رفتار کرد. خوردن میوه و سبزیجات بیشتر می‌تواند میزان کالری دریافتی روزانه را کاهش داده و منجر به لاغری شود اما مصرف بیش از حد هندوانه باعث از بین رفتن چربی‌های اضافه‌ی بدن نمی‌شود، بلکه بافت ماهیچه‌ای را از بین می‌برد و این موضوع بسیار خطرناک است.
کارشناسان تغذیه رعایت تنوع و حد متوسط مصرف را درباره‌ی همه‌ی میوه‌ها و سبزیجات توصیه می‌کنند.
جارزابکوفسکی به طرفداران هندوانه توصیه می‌کند که مراقب مصرف قند خود باشند. درست است که قند هندوانه طبیعی است اما میزان آن نسبتا زیاد است. توصیه‌ی کارشناسان در این‌باره، مصرف هندوانه در کنار دیگر میوه‌ها و گیاهان است.
حقایقی جالب درباره‌ی هندوانه که قبل از این نمی‌دانستید
- هندوانه از خانواده‌ی خیار، کدو تنبل و کدو است.
- احتمالا سرزمین اصلی هندوانه صحرای کالاهاری در آفریقا است.
- مصری‌ها در مقبره‌ی پادشاهان خود هندوانه می‌گذاشتند تا در زندگی پس از مرگ از آن تغذیه کنند.
- اولین برداشت ثبت شده‌ی هندوانه در هیروگلیف مصر به تصویر کشیده شده که مربوط به ۵۰۰۰ سال قبل است.
- بازرگانان استفاده از هندوانه را در سرزمین‌های حاشیه‌ی دریای مدیترانه گسترش داده‌اند. تا قرن دهم هندوانه به چین راه پیدا کرد و اکنون چین بزرگترین تولیدکننده‌ی هندوانه در جهان است.
- مورها (مسلمانان اسپانیا که نژادی عربی-اسپانیایی-بربری داشته‌اند) هندوانه را به اروپا آوردند.
- به احتمال زیاد بردگان آفریقایی هندوانه را با خود به آمریکا برده‌اند.
- اولین کاوشگران از هندوانه به‌عنوان ظرف غذا استفاده می‌کردند.
- در اولین کتاب آشپزی، که در سال ۱۷۷۶ در آمریکا منتشر شده است، دستور تهیه‌ی ترشی پوست هندوانه نوشته شده است.
- حدود ۱۲۰۰ نوع مختلف هندوانه داریم.
- حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ نوع هندوانه کاشته می‌شود اما فقط ۵۰ نوع از آن‌ها محبوب هستند.
- تمام قسمت‌های هندوانه، حتی پوست آن، قابل خوردن است.
- سنگین‌ترین هندوانه‌ی جهان که در کتاب رکوردهای گینس ثبت شده است توسط لوید برایت از آرکادلفیا در سال ۲۰۰۵ پرورش یافته که وزنی برابر ۱۲۱٫۹۳ کیلوگرم داشته داشته است.
- یکی دیگر از سنگین‌ترین هندوانه‌های پرورش یافته ۱۵۸٫۹۸ کیلوگرم وزن داشته که در سال ۲۰۱۳ به عمل آمده بود.
- هندوانه تنها ماده‌ی خوراکی‌ای است که هم در خانواده‌ی میوه‌ها قرار دارد و همه سبزیجات.
- کشاورزان ژاپنی می‌توانند هندوانه‌های مکعبی تولید کنند.
- در مصر هندوانه را همراه با پنیر فتا سرو می‌کنند.
- هندوانه در ۹۶ کشور جهان کشت می‌شود.
- میزان لیکوپن هندوانه از گوجه‌فرنگی بیشتر است.
- به دلیل وجود میزان زیادی از سیترولین در هندوانه، آن را به‌عنوان یک ویاگرای طبیعی می‌شناسند.
- هندوانه‌های بی‌دانه از نظر ژنتیکی اصلاح نشده‌اند بلکه یک گونه‌ی ترکیبی هستند.
- چینی‌ها هندوانه را به‌عنوان هدیه به مهمان‌های خود می‌دهند.
- گوشت هندوانه به رنگ‌های قرمز، نارنجی، زرد، سبز و سفید وجود دارد.
سخن آخر
هندوانه میوه‌ای تابستانی، آبدار و خوش‌طعم است که در بین مردم طرفداران زیادی دارد. این میوه سرشار از مواد مغذی، آنتی اکسیدان و آمینو اسیدهاست و مصرف آن خواص سلامتی بسیار زیادی را با خود به همراه دارد. البته باید بدانید که خواص هندوانه در صورتی برای بدن مفید محسوب می‌شود که در مصرف آن زیاده‌روی نکنید. مصرف بیش از حد هندوانه در روز می‌تواند مشکلات زیادی در بدن ایجاد کرده و شما را با عارضه‌های جدی روبه‌رو کند. پس طبق توصیه‌ی متخصصین تغذیه، در مصرف این میوه حد تعادل را نگه‌دارید تا بتوانید از فواید آن بهره‌مند شوید.
در این مطلب خواص هندوانه و فواید آن برای سلامتی معرفی شده و عوارض مصرف بیش از حد آن هم بیان شده است. پیشنهاد می‌کنیم حالا که به تابستان نزدیک می‌شویم و این میوه در دسترس است، با مصرف آن بدن خود را در برابر بیماری‌های مختلف ایمن کنید.
منابع: livescience ، mentalfloss ، whataboutwatermelon
