آیا شرلوک هلمز بر اساس یک کارآگاه واقعی خلق شده است؟
شرلوک هلمز که توسط سر آرتور کانن دویل خلق شده است، مشهورترین کارآگاه دنیا است. هولمز که اغلب با دستیار خود، دکتر جان واتسون همراه است، به عنوان نابغه‌ای با دقت و قدرت تحلیل دیدنی شناخته می‌شود. هولمز در ابتدا در مجموعه‌ای از کتاب‌ها و داستان‌های کوتاه ظاهر شد و امروزه به صورت اقتباس‌های مختلف تئاتر، فیلم و تلویزیون نیز به تصویر کشیده شده است و به نظر بسیاری یکی از بهترین کارآگاه‌های سینمایی تاریخ است. با این حال، ایده‌ی شرلوک هولمز باید از جایی می‌آمده و سوال بسیاری این است که شرلوک هلمز واقعی که بوده است؟ در حالی که چند شخصیت تخیلی وجود داشته‌اند که منبع الهام شرلوک هولمز بوده‌اند، ممکن است یک شخص واقعی یا حتی چندین شخص حقیقی وجود داشته‌اند که الهام بخش این کارآگاه مشهور بوده‌اند. اگر این نظریه صحت داشته باشد، به این معناست که زمانی یک ذهن باهوش واقعی وجود داشته است که مانند شرلوک هلمز تیزبین بوده است. در واقع، منبع الهام هولمز ممکن است شخص یا اشخاصی باشند که کانن دویل حتی شخصا آن‌ها را می‌شناخته؛ موضوعی که نویسنده در طول زندگی خود تأیید کرده است.
آیا شرلوک هلمز واقعی وجود داشته است؟
شخصیت شرلوک هلمز زمانی شروع شد که خالق آن تحصیل در رشته پزشکی را در دانشکده پزشکی دانشگاه ادینبورگ آغاز کرد. در این دوره بود که او شروع به نوشتن داستان کرد. با انتشار اولین داستان خود در سال ۱۸۷۹ با نام «راز دره ساساسا» ، به صورت حرفه‌ای وارد این عرصه شد. در این مدت، او همچنین با دو شخص حقیقی روبرو شد که تأثیر زیادی روی آثار او گذاشتند: جوزف بل و هنری لیتل‌جان. هم بل و هم لیتل‌جان در آن زمان از چهره‌های برجسته دانشکده پزشکی بودند. بل به دلیل مهارت‌های استدلال بالای خود شناخته شده بود. او می‌توانست جنبه‌های زندگی بیماران را فقط از طریق جزئیات ساده ظاهرشان دریابد؛ جزئیاتی کوچک مانند وضعیت کفش‌ها تا نحوه استفاده از کلاه. کانن دویل زیر نظر بل تحصیل می‌کرد و حتی مدتی به عنوان دستیار پزشکی او کار کرد. در سال ۱۸۹۲، کانن دویل به بل نوشت: “مطمئناً من شرلوک هلمز را به شما مدیون هستم.” که در همان سال به عنوان الهام‌بخش این شخصیت و شرلوک هلمز واقعی توسط مطبوعات نام‌گذاری شد. در طول مطالعات کانن دویل، لیتل‌جان به یک متخصص برجسته پزشکی قانونی در کشور تبدیل شد و اغلب اولین شخصی بود که پلیس هنگام تحقیق در مورد مرگی مشکوک با او تماس می‌گرفت.
برخلاف بل، کانن دویل تأثیر لیتل‌جان بر روی شرلوک هلمز را پس از مرگ او فاش کرد. در طول مدتی در کنیا، کانن دویل فاش کرد که بل و لیتل‌جان ایده نوشتن یک داستان پلیسی را با استفاده از منطق پزشکی را مطرح کرده بودند. همچنین هر دوی این افراد در حل شدن پرونده معروف «آردلمونت» نقش داشتند. در این پرونده آلفرد مونسون، یک معلم خصوصی، به دلیل قتل شاگردش، سیسیل هامبرو، که با خانواده‌ش زندگی می‌کرد، محاکمه شد. هامبرو در جریان یک سفر شکار با مونسون و شخصیت دیگری به نام ادوارد اسکات به ضرب گلوله کشته شده بود و زمانی که مشخص شد مونسون و همسرش بخشی از بیمه عمر او را برداشته‌اند، سوء ظن ایجاد شد. بل به عنوان شاهد برای دادستان حاضر شد و معتقد بود که مونسون شاگرد خود را کشته است. لیتل‌جان و جراح اسکاتلندی، پاتریک هرون واتسون نیز معتقد بودند که این شلیک نمی‌توانسته توسط خود هامبرو انجام شده باشد. در نهایت، مونسون که به قتل متهم شده بود، به دلیل کمبود مدارک علیه او آزاد شد. جالب اینجاست که بل در طول محاکمه آردلمونت، در مصاحبه‌ای ادعا کرد که او و لیتل جان سال‌هاست بر روی پرونده‌های پلیسی کار می‌کنند و او اغلب به عنوان دستیار لیتل جان عمل می‌کند. با این حرف به این نتیجه می‌رسیم که بل به نوعی، واتسون واقعی بوده است.
آیا شخصیت‌های خیالی نیز منبع الهام شرلوک بوده‌اند؟
به غیر از تاثیر شرلوک هلمز واقعی و دکتر واتسون واقعی، همه نویسندگان تحت تأثیر آثار نویسندگان دیگری نیز هستند. خود شرلوک هلمز اغلب به عنوان الهام‌بخش شخصیت‌های داستان‌های دیگر ذکر می‌شود. آرتور کانن دویل نیز از این امر مستثنی نیست؛ زیرا چند شخصیت ادبی وجود دارند که اغلب گمان می‌رود که مستقیما بر خلق شدن شرلوک هلمز تأثیر داشته‌اند. کارآگاه خلق شده توسط ادگار آلن پو با نام سی آگوست دوپین، اغلب به عنوان اولین شخصیت کارآگاه داستانی دیده می‌شود که منبع الهام شخصیت‌های مشابه دیگری بوده است؛ الهامی که طبیعتاً شرلوک هولمز را نیز شامل می‌شود. در واقع، خود آرتور کانن دویل، مشارکت پو در این ژانر را تصدیق کرد و نوشت: “داستان‌های کارآگاهی پیش از زمانی که پو نفس زندگی را در آن بدمد، کجا بودند؟” کارآگاه تخیلی مسیو لکوک، در زمانی که کانن دویل شروع به نوشتن شخصیت کارآگاه خود کرد نیز محبوبیت زیادی داشت.
این تأثیرات در واقع به رسمیت نیز شناخته شده‌اند. در داستانی که برای اولین بار شرلوک هلمز را می‌بینیم، واتسون او را با دوپین (کارآگاه خلق شده توسط ادگار آلن پو) مقایسه می‌کند و هولمز در جواب می‌گوید که خیلی به دوپن علاقه ندارد و از او به عنوان سخیف‌تر یاد می‌کند. هولمز همچنین به شخصیت لکوک نیز اشاره می‌کند و او را بدبخت توصیف می‌کند. چند شخصیت دیگر نیز احتمالا منبع الهام شرلوک هلمز بوده‌اند؛ اما دویل به آن‌ها را در زمان زندگی خود اشاره نکرده است. برای مثال، هانری کوون، نویسنده فرانسوی، در کتاب «ماکسیمیلین هلر» درباره کارآگاه مشابه‌ای که سیگاری و ضداجتماعی بود نوشته است. این کتاب حدود ۱۶ سال قبل از معرفی شرلوک هولمز منتشر شد. مشخص نیست کانن دویل آن را خوانده بود یا نه؛ کانن دویل به زبان فرانسه مسلط بود و می‌توانست داستان را خوانده باشد.
سر آرتور کانن دویل که بود؟
سر آرتور کانن دویل، خالق شرلوک هلمز، از طریق چهار رمان و بیش از پنجاه داستان کوتاه به این شخصیت جان بخشید. اگرچه کانن دویل کار خود را به عنوان یک پزشک آغاز کرد، اما در نهایت از طریق داستان‌های خود شهرت بسیار بیشتری پیدا کرد. او در حالی که بیشتر به خاطر آثارش در ژانر جنایی شناخته می‌شود، در ژانرهای دیگری از جمله علمی تخیلی، فانتزی، طنز و قطعات تاریخی نیز آثاری مهم خلق کرده است. کانن دویل فعالیت‌های قابل توجه دیگری نیز داشت. او به معماری، کمک به حفظ مکان‌های تاریخی و حتی دیزاین برای هتل‌ها علاقه داشت. او همچنین به عنوان مدافع معنویت‌گرایی شناخته می‌شد؛ موضوعی که در شخصیت علمی تخیلی او، پروفسور چلنجر منعکس شده است و با این حال، شرلوک هلمز منطقی او از ماوراء الطبیعه دفاع نمی‌کرد و اغلب در تحقیقات خود آن را نادیده می‌گرفت. کانن دویل به عنوان چهره‌ای نمادین در دنیای داستان بارها در فیلم‌های مختلفی به تصویر کشیده شده است. همچنین تصاویری از خود سر آرتور کانن دویل از یک فیلم خبری دهه ۱۹۲۰ باقی مانده است که او در آن مورد ریشه‌های شخصیت شرلوک هلمز و شرلوک هلمز واقعی صحبت می‌کند. آخرین حضور هولمز در سینما با نقش‌آفرینی هنری کاویل در مجموعه «انولا هولمز» است که در نتفلیکس پخش شده است.
منبع: movieweb
