چرا حساسیت فصلی هر سال بدتر میشود؟
فصل بهار جزء یکی از زیباترین فصلها است. گلها شکوفه میدهند و همه چیز در طبیعت قشنگ و دیدنی است. اما فصل بهار فصل دلخواه همهی افراد نیست. اتفاقا بسیاری از افراد این فصل را کابوس خود می‌دانند. علت این موضوع، حساسیت‌های فصلی است که افراد زیادی گرفتار آن‌ها می‌شوند. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که حساسیت فصلی فقط مختص فصل بهار نیست، اما در این فصل رایج‌تر است.
از علائم رایج حساسیت فصلی می‌توانیم به عطسه، گرفتگی یا آبریزش بینی، خارش و آبریزش چشم‌ها، گرفتگی گوش‌ها، سردرد، تنگی نفس و… اشاره کنیم. شاید شما هم به این نتیجه رسیده‌اید که حساسیتتان هر سال بدتر از سال قبل میشود، اما علت این موضوع را نمی‌دانید. میزان کربن‌دی‌اکسید (CO2) و گرده‌های موجود در اتمسفر رو به افزایش هستند که این مسأله باعث بدتر شدن حساسیت‌های فصلی میشود. اگر تمایل دارید به طور دقیق‌تر با دلایل بدتر شدن حساسیت‌ها آشنا بشوید، به تماشای این ویدئو بپردازید.
این گوی‌های خاردار، تصاویر گرده‌ی گیاهان زیر میکروسکوپ هستند. آن‌ها مقصر بیشتر حساسیت‌های فصلی هستند. گرده‌ها می‌توانند باعث شوند سیستم ایمنی بدن بیش از حد کار کند، چون بدن گرده را به عنوان یک مهاجم مضر می‌بیند. در نتیجه، بدن هیستامین تولید می‌کند. معمولا هیستامین‌ها از طریق افزایش جریان خون و التهاب، به فرآیند بهبودی کمک می‌کنند.
اما آن‌ها می‌توانند باعث علائم چندش‌آوری شوند که ما به حساسیت‌ها ربطشان می‌دهیم؛ مثل عطسه کردن، آبریزش بینی و آبریزش چشم. معمولا کسانی که از آلرژی رنج می‌برن، به مدت چند هفته، طی فصلهای رشد بعضی از گیاهان، در شرایط بدی قرار می‌گیرند. اما به خاطر تغییر اقلیم، میزان گرده‌ی موجود در هوا در حال افزایش است و این خبر بدی محسوب میشود؛ چه آلرژی داشته باشید و چه آلرژی نداشته باشید.
گیاهان برای رشد و تولید گرده، نیاز دارند از طریق فتوسنتز انرژی ایجاد کنند. این فرآیند به آب، نور خورشید و سومین ترکیب ضروری، یعنی کربن‌دی‌اکسید نیاز دارد. کربن‌دی‌اکسید به طور طبیعی در اتمسفر وجود دارد، اما وقتی که ما سوخت‌های فسیلی مثل زغال سنگ را در نیروگاه‌های برق یا گازولین را در ماشین‌هایمان می‌سوزانیم، کربن‌دی‌اکسید بیشتر و بیشتری را وارد هوا می‌کنیم. هرچه کربن‌دی‌اکسید بیشتری در هوا باشد، گیاهان بیشتری رشد کرده و گرده تولید می‌کنند.
به نمودار اول در ویدیو نگاه کنید. ستون‌ها، میزان کربن‌دی‌اکسید موجود در اتمسفر، بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۵ هستند و خط، میزان گرده‌ی تولید شده در هر گیاه ابروسیا (Ragweed) است، که منبع رایج آلرژن‌ها محسوب میشود.
وقتی که کربن‌دی‌اکسید زیاد میشود، گیاه ابروسیا گرده‌ی بیشتر و بیشتری تولید می‌کند. گرده، بخشی مهمی از چرخه‌ی تولید مثل گیاهان محسوب میشود. بنابراین گرده‌ی بیشتر یعنی دانههای بیشتر، که این یعنی در فصل بعد، گیاهان بیشتر، گرده‌ی بیشتری تولید می‌کنند. اما کربن‌دی‌اکسید هم به یک روش دیگر، میزان گرده را افزایش می‌دهد.
کربن‌دی‌اکسید یک گاز گلخانه‌ای است و این گونه نامیده میشود، چون انرژی گرمایی خورشید را در جو زمین به دام می‌ا‌‌ندازد و به نحوی مثل گلخانه، به گرم کردن زمین کمک می‌کند. وقتی آب‌وهوا گرم میشود، روزهای بیشتری با دمای بالای انجماد (۳۲ درجه‌ی فارنهایت) وجود خواهد داشت، که این یعنی گیاهان برای مدت زمان بیشتری فعال هستند و گرده تولید می‌کنند.
نموار بعد تعداد روزهایی که ایالت متحده دمای بالای انجماد داشته را در بیش از ۱۲۰ سال قبل نشان می‌دهد. در ۵۰ سال گذشته، فصل رشد ایالت متحده به طور میانگین، بیش از ۱۰ روز افزایش پیدا کرده است و این موضوع در همه جا با یک سرعت اتفاق نمیفتد.
این نقشه، افزایش فصل گرده برای گیاه ابروسیا را بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵ نشون می‌دهد. در حالی که بعضی از مناطق مثل تگزاس، شاهد تغییر زیادی در فصل گرده‌ی ابروسیا نبودند، بیشتر جاها، به‌خصوص ایالت متحده‌ی شمالی و کانادای جنوبی، شاهد تقریبا یک ماه افزایش فصل گرده بودند و این موضوع فقط در آمریکای شمالی اتفاق نمیفتد.
در مجموع، بیشتر نواحی سراسر جهان شاهد فصلهای رشد طولانی‌تر و در نتیجه، روزهای بیشتر با گرده هستند. اگر انتشار کربن‌دی‌اکسید همینطور افزایش پیدا کند، میزان گرده و حساسیت‌ها از این به بعد فقط بیشتر میشود.
در نمودار بعد میزان فعلی تولید گرده‌ی چمن نشان داده شده که یکی دیگر از منابع رایج آلرژن‌ها است. تا سال ۲۰۶۰، پیش‌بینی میشود که این میزان دو برابر شود و تا سال ۲۰۸۵، این میزان بیشتر از سه برابر خواهد شد.
حساسیت‌ها می‌توانند برای هر یک نفر از پنج فرد آمریکایی که از آن‌ها رنج می‌برند، آزاردهنده باشند؛ با این حال معمولا می‌توان از آن‌ها با داروهای بدون نسخه‌ی پزشک جلوگیری کرد. اما در بعضی مواقع، واکنش‌های آلرژیک می‌توانند منجر به واکنش‌های شدید مثل «آنافیلاکسی» شوند، که در آن فشار خون کاهش پیدا می‌کند و مسیرهای تنفس شروع به متورم و مسدود شدن می‌کنند.
دانههای گرده می‌توانند آسیب شدیدی به ریه‌های افراد وارد کنند، حتی اگر دچار حساسیت‌های فصلی نباشند. در ایالت متحده، حملات آسم ناشی از گرده منجر به بیشتر از ۲۰ هزار مراجعه به اورژانس در هر سال شده است.
نکته‌ی آخر
کم کردن میزان کربن‌دی‌اکسیدی که به فضا اضافه می‌کنیم، به غیر از مراقبت از سینوس‌ها، از جنبه‌های دیگر هم اهمیت دارد. این موضوع می‌تواند جلوی گرم شدن کره‌ی زمین توسط ما را بگیرد و سرعت زیاد شدن گرده را کم کند.
