فضاپیماهایی که به مرزهای منظومهی شمسی سفر کردند
فضاپیماهای زیادی در چند دهه اخیر به گوشه و کنار منظومه شمسی اعزام شدهاند، اما تا کنون تنها پنج فضاپیما به مرزهای منظومه شمسی سفر کردهاند. فضاپیماهای پایونیر، کاوشگرهای دوقلوی وویجر و فضاپیمای افقهای نو درک ما از نواحی بیرونی منظومه شمسی و فضای میانستارهای را متحول کردند و جزء مهمترین ماموریتهای فضایی تاریخ محسوب میشوند.
ماموریت پایونیر ۱۰ و ۱۱
فضاپیماهای پایونیر ۱۰ و ۱۱ ناسا اولین کاوشگرهایی بودند که عازم نواحی بیرونی منظومه شمسی شدند. فضاپیمای پایونیر ۱۰ در سال ۱۹۷۲ به فضا پرتاب شد و پس از عبور از کمربند سیارکها به ملاقات سیاره مشتری رفت. پایونیر ۱۰ توانست اولین تصاویر نمای نزدیک از مشتری را ثبت و به زمین مخابره کند. همچنین این کاوشگر با کمک دیگر ابزارهای علمیاش دادههای ارزشمندی را از بزرگترین سیاره منظومه شمسی گردآوری کرد. پایونیر ۱۰ پس از گذر از نزدیکی مشتری راهی بخشهای بیرونی منظومه شمسی شد و به ارسال اطلاعات به زمین ادامه داد. ماموریت علمی این فضاپیما در سال ۱۹۹۷ به پایان رسید و در نهایت و با اتمام منبع انرژی فضاپیما در سال ۲۰۰۳ ارتباط پایونیر ۱۰ با زمین قطع شد.
یک سال پس از آغاز ماموریت پایونیر ۱۰ فضاپیمای پایونیر ۱۱ نیز به فضا پرتاب شد. پایونیر ۱۱ همچون همتای پیشینش از نزدیکی سیاره مشتری گذر کرد و سپس به ملاقات زحل رفت. پایونیر ۱۱ اولین تصاویر نمای نزدیک از سیاره زحل را به زمین فرستاد و توانست دو قمر و یک حلقه جدید را به دور سیاره زحل کشف کند.
پایونیر ۱۱ پس از عبور از نزدیکی زحل عازم نواحی بیرونی منظومه شمسی شد و تا سال ۱۹۹۵ به فعالیت خود ادامه داد.
فضاپیماهای پایونیر ۱۰ و ۱۱ مسیری را آغاز کردند که در ادامه با ماموریتهای ویجر، گالیله و کاسینی دنبال شد و درک کنونی ما از اجرام بیرونی منظومه شمسی را شکل داد.
فضاپیماهای دوقلوی وویجر
برنامه وویجر یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین ماموریتهای فضایی تاریخ بود. ماموریتی که با بهره بردن از شرایط مداری خاص سیارات بیرونی منظومه شمسی در سال ۱۹۷۷ آغاز شد و نتایج شگفتانگیزی را به همراه داشت. موقعیت خاص سیارات مشتری، زحل، اورانوس و نپتون در مدارهایشان در دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میلادی فرصتی را فراهم کرد تا بتوان با کمترین میزان مصرف سوخت و در کمترین زمان ممکن فضاپیمایی را به ملاقات این چهار سیاره فرستاد. فرصتی که تقریبا هر ۱۷۵ سال یک بار پیش میآید و ناسا در دهه ۱۹۷۰ میلادی بیشترین بهره را از آن برد.
هدف اصلی برنامه وویجر کاوش سیارات مشتری و زحل بود. اما پس از موفقیت خیرهکننده این دو فضاپیما ماموریت آنها تمدید شد. در فاز بعدی ماموریت فضاپیمای وویجر ۲ از نزدیکی سیارات اورانوس و نپتون گذر کرد و تصاویر و دادههای ارزشمندی را از این دو سیاره را به زمین مخابره کرد. بخش زیادی از شناخت فعلی ما از سیارات اورانوس و نپتون حاصل دادههای فضاپیمای وویجر ۲ است و تا به امروز هیچ ماموریت فضایی دیگری با هدف کاوش این دو سیاره اجرا نشده است.
در ادامه ماموریت وویجرها باز هم تمدید شد و این دو فضاپیما مسیر رسیدن به فضای میانستارهای را در پیش گرفتند. فضاپیمای وویجر ۱ در سال ۲۰۱۲ از منظومه شمسی خارج و وارد فضای میانستارهای شد تا فصل تازهای از ماموریت ویجرها آغاز شود. وویجر ۲ نیز در سال ۲۰۱۸ وارد فضای میانستارهای شد. هر دو فضاپیما همچنان مشغول ارسال اطلاعات به زمین هستند و دانشمندان امیدوارند با کمک این دادهها بتوانند به شناخت بهتری از فضای میانستارهای و مرزهای منظومه شمسی دست پیدا کنند.
فضاپیمای افقهای نو
فضپیمای افقهای نو یا New Horizons یکی دیگر از ماموریتهای تاریخی و به یادماندنی ناسا بود که به ملاقات پلوتو رفت و نگاه ما به این سیاره کوتوله را دگرگون کرد. فضاپیمای افقهای نو در سال ۲۰۰۶ به سمت پلوتو پرتاب شد و پس از سفری طولانی در سال ۲۰۱۵ از نزدیکی پلوتو گذر کرد. تا پیش از نزدیک شدن افقهای نو به پلوتو اطلاعات ما از این جرم دوردست بسیار کم بود و بهترین تصاویر ما از این سیاره کوتوله به تصاویر محو تلسکوپ هابل محدود میشد. افقهای نو اما درک بشر از پلوتو را متحول کرد و با تصاویر و دادههایی که از پلوتو ثبت کرد باعث شگفتی دانشمندان شد. تصاویر افقهای نو از یکی از عوارض سطحی این سیاره کوتوله که به «قلب یخی» پلوتو معروف شد نیز به سوژهای جذاب و بهیادماندنی برای عموم مردم تبدیل شد.
فضاپمای افقهای نو پس از ملاقات با پلوتو عازم یکی دیگر از اجرام کمربند کایپر شد و در سال ۲۰۱۹ از نزدیکی جرمی به نام ۲۰۱۴MU69 گذر کرد.
ماموریت این فضاپیما فعلا تا سال ۲۰۲۱ تمدید شده و احتمالا افقهای نو به زودی اجرام دیگری را در کمربند کایپر کاوش خواهد کرد. فضاپیمایی که قطعا در ادامه نیز با دادههای خود ما را شگفتزده خواهد کرد.
ویدئوی شما دارای اشکالات اساسی می باشد که نیاز به اصلاحات مهمی دارد. سیاره ی کوتوله ی پلوتون که مرز منظومه ی شمسی نیست و این موضوع اشتباه برای مردم جا افتاده… پس از سیاره کوتوله ی پلوتون کمربند کویپر قرار دارد و از کمربند کویپر به سمت کیهان اگر دو سال نوری در حرکت کنیم تازه میشه گفت به مرز منظومه شمسی رسیدیم.
برای مقایسه بگم که فاصله ی زمین تا پلوتون ۷ ساعت نوریست… دیگه خودتون حساب کنید !!!
ممنونم. عالی بود.