تصاویر رنگارنگ تلسکوپ فضایی هابل چگونه ثبت میشوند؟
تلسکوپ فضایی هابل در طول ۳۰ سال فعالیتش عکسهای شگفتانگیز فراوانی را ثبت کرده است. عکسهایی که کاربردی در پژوهشهای اخترشناسان ندارند، اما در سالهای اخیر یکی از بهترین راه‌های ارتباط دانشمندان با عموم مردم بوده‌اند.
تلسکوپ فضایی هابل در این ۳۰ سال از سوژه‌های متنوع و پرشماری تصویربرداری کرده است. از سیارات منظومه شمسی گرفته تا سحابی‌های رنگارنگ کهکشان راه شیری و برخی از دورترین کهکشان‌های عالم با میلیاردها سال نوری فاصله از زمین. در تمام این عکس‌ها رنگ یکی از مهم‌ترین فاکتورهاست. در واقع جدا از جزئیات خیره‌کننده و ظاهر جذاب برخی از اجرام آسمانی رنگ در تصاویر هابل یکی از جذابیت‌های مهم این عکس‌ها برای مردم است.
اما جالب این جاست که تمام این تصاویر در ابتدا تنها مجموعه‌ای از عکسهای سیاه و سفید بوده‌اند که در هر کدام از آن‌ها بخشی از طیف مرئی (یا در بعضی مواقع طیف‌های فروسرخ و فرابنفش) در آن‌ها ثبت شده است. تلسکوپ هابل با توجه به اهداف علمی و خواسته‌های اخترشناسان تنها از مجموعه‌ای از دوربین‌های سیاه و سفید استفاده می‌کند و هیچ دوربین رنگی روی آن نصب نیست.
به این ترتیب برای تولید عکسهای رنگی باید از روش‌های پردازش تصویر استفاده کرد. برای تولید عکسهای رنگی از داده‌های هابل تصاویر خام و سیاه و سفید این تلسکوپ به ترتیب طول موج، هر کدام بیان‌گر یک رنگ میشوند تا در نهایت با ترکیب آن‌ها تصویر رنگی نهایی ایجاد شود.
فرآیندی که سابقه آن به ده‌ها سال قبل و دوران عکاسی آنالوگ بازمی‌گردد. امروزه اما روش‌های پردازش تصویر و نرم‌افزارهای کامپیوتری، مانند فتوشاپ، به کمک اخترشناسان و متخصصان تصویر می‌آیند.
نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد توجه به مسائل علمی در تولید این عکس‌هاست. در واقع در بسیاری از تصاویر هابل رنگی که از اجرام آسمانی مشاهده می‌کنید رنگ «واقعی» آن‌هاست. رنگ‌هایی که اگر چشمان ما به اندازه تلسکوپ فضایی هابل قوی بود توان تشخیص آن‌ها را داشت.
بنابراین در فرآیند پردازش تصاویر رنگی هابل چیزی به نام «رنگ‌آمیزی» وجود ندارد. بلکه تصاویر سیاه و سفید با توجه به موقعیت‌شان در طیف بیان‌گر رنگی خاص میشوند تا از ترکیب آن‌ها تصویر رنگی نهایی ایجاد شود.
هر چند که بعضی از عکسهای هابل تصاویری با رنگ کاذب (False Color) هستند که فرآیند و هدف از ثبت آن‌ها با تصاویر رنگ واقعی متفاوت است.
ویدئو بالا جزئیات این فرآیند را کامل‌تر توضیح می‌دهد.
