فضاپیمای بپیکلمبو دیدار نخست خود با ناهید را پشت سر گذاشت
در حالی که این روزها نگاه بسیاری از دانشمندان و مردم بیش از پیش به ناهید جلب شده است، حالا فضاپیمای بپیکلمبو برای نخستین بار پس از خبر مهم کشف فسفین از کنار این سیاره گذشت.
این فضاپیمای اروپایی-ژاپنی در مسیر پر پیچوخم خود به سمت سیارهی عطارد، طی روزهای گذشته از کنار ناهید گذر کرد و موفق شد چند نما از این سیاره را ثبت کند. «بپیکلمبو» (BepiColombo) که در تاریخ ۱۰ آوریل (۲۲ فروردین) از کنار زمین گذر کرده بود، برای نخستین بار روز ۱۴ اکتبر (۲۳ مهر) در ساعت ۱۱:۵۸ منطقهی زمانی شرقی (۱۹:۵۸ به وقت تهران) از کنار سیارهی زهره گذشت.
بپیکلمبو در اکتبر ۲۰۱۸ پرتاب شد و قرار است در سال ۲۰۲۵ به سیارهی عطارد برسد. اما برای رسیدن به این سیاره، ابتدا باید طی ۹ مرحله از گرانش سیارات استفاده کند که شامل یک بار استفاده از زمین، دو بار استفاده از ناهید و ۶ بار استفاده از سیارهی تیر است. این حلقههای برنامهریزیشده، فضاپیما را هدایت میکند و به پیش میبرد تا به درستی در مسیر رسیدن به مقصد خود یعنی عطارد قرار داشته باشد.
در حالی که بپیکلمبو طی گذر اخیر خود با ناهید فاصلهای ۱۰ هزار و ۷۲۰ کیلومتری داشت، سه دوربین آن تصاویر جالبی را از این سیاره ثبت کردند. دوربینها ۲۰ ساعت پیش از نزدیکترین فاصله فعال شدند و تا ۱۵ دقیقه پس از گذر به فعالیت پرداختند.
با استفاده از تصاویر رسیده از فضاپیما چگونگی گذر آن از کنار ناهید مشخص است. ناهید در ابتدا مانند یک قرص کوچک ظاهر میشود و سپس با نزدیک شدن فضاپیما به سیاره، بسیار بزرگتر دیده میشود. فقط ظاهر سفید و کمرنگ این سیاره توسط بازوهای کاوشگر مسدود میشود.
به گفتهی «یوهانس بنخوف» (Johannes Benkhoff) دانشمند پروژهی بپیکلمبو، اگرچه این فضاپیما به گازهای سیارهی ناهید نگاه کرده است اما احتمال زیادی داده نمیشود که دادههای مطلوبی پیرامون گاز فسفین از این سیاره بگیرد زیرا ابزارهای آن برای عطارد بهینه شدهاند. در عین حال دانشمندان با استفاده از مشاهدات بپیکلمبو میکوشند دیگر گازهای سیارهی ناهید را مطالعه کنند.
این پژوهشگر آژانس فضایی اروپا خاطرنشان کرد: «با تکمیل هر پرواز یک قدم به پاسخگویی به برخی از پرسشهای گیجکننده دربارهی سیارهی رمزآمیز عطارد نزدیک میشویم. یادگیری بیشتر در مورد عطارد تاریخ کل منظومهی شمسی را آشکارتر خواهد کرد و به ما کمک میکند تا جایگاه خود را در فضا بهتر درک کنیم.»
گفتنی است فضاپیمای بپیکلمبو پیش از رفتن به مقصد نهایی خود، عطارد، یک بار دیگر نیز از گرانش ناهید کمک خواهد گرفت. اما این بار گذر آن در فاصلهای بسیار نزدیکتر انجام میشود. این کاوشگر در ماه نوامبر (اواخر آبان) دوباره از کنار ناهید گذر میکند و این بار فاصلهی آن با سطح ناهید، ۲۰ برابر نزدیکتر و در حدود ۵۵۰ کیلومتر خواهد بود. گذری که دانشمندان امیدوارند نسبت به گذر نخست، دادههای بیشتری از آن کسب کنند.
عکس کاور: طرح گرافیکی فضاپیمای بپیکلمبو هنگام گذر از کنار سیارهی ناهید
Credit: ESA/ATG