برگزیدگان جشنواره‌‌ی فیلم ونیز ۲۰۲۲ اعلام شد؛ درخشش سینمای ایران با «جنگ جهانی سوم»

مجتبی فرهودیان

۲۰ شهریور ۱۴۰۱ | ۰۰:۱۷ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۳ دقیقه

دقایقی قبل، جوایز هفتاد و نهمین دوره‌ی جشنواره‌ی ونیز به برگزیدگان اهدا شد.

در جشنواره‌ی امسال ونیز که از تاریخ ۳۱ آگوست (۹ شهریور) تا ۱۰ سپتامبر (۱۹ شهریور) در شهر آبی ایتالیا برگزار شد، ایرانی‌ها به مانند جشنواره‌ی کن با دست پر به این شهر آمده بودند. لیلا حاتمی در کنار جولیان مور بازیگر نامدار آمریکایی که ویترینی از جوایز مختلف را در کارنامه دارد، دو تن از اعضای هیئت داوران در بخش اصلی جشنواره‌ی ونیز امسال بودند. از طرفی دو فیلم «خرس نیست» جعفر پناهی و «شب، داخلی، دیوار» وحید جلیل‌وند به رقابت با مدعیان کسب شیر طلایی پرداختند. جعفر پناهی به دلیل دستگیری، در این جشنواره غایب بود و همین امر باعث شد تا فیلم او در کانون توجه جشنواره قرار گیرد و «خرس نیست» توانست نمایش خیره‌کننده‌ای داشته باشد و با کسب امتیاز ۴/۱۴ از ۵ در صدر جدول امتیاز منقدان قرار بگیرد. جلیل‌وند نیز که پیش از این با «بدون تاریخ، بدون امضا» جایزه‌ی شیر نقره‌ای افق‌های ونیز را کسب کرده بود، به امید کسب شیر طلایی در این جشنواره حضور داشت.

همچنین دو فیلمساز جوان ایرانی به جشنواره‌ی ونیز حضور آمده بودند. هومن سیدی با «جنگ جهانی سوم» در بخش افق‌های ونیز حضور داشت و آرین وزیر دفتری با فیلم «بی‌رویا» در بخش Horizons Extra شرکت کرده بود.

در حاشیه‌ی جوایز امسال، زنان روزنامه‌نگار سینما‌نویس ایتالیایی، لیلا حاتمی را در کنار اودری دیوان به عنوان یکی از چهره‌‌های برگزیده‌ی خود انتخاب کردند. دیوان که یکی دیگر از اعضای هیئت داوران بخش اصلی جشنواره بود، سال قبل برای فیلم «اتفاق» جایزه‌ی شیر طلایی بهترین فیلم را از آن خود کرد.

بر خلاف جشنواره‌ی کن که روی خوشی به سینماگران ایرانی نشان نداد، جشنواره‌ی ونیز سه جایزه‌‌ی خود را به فیلم‌سازان ایرانی اهدا کرد. مطابق انتظار فیلم «خرس نیست» توانست اتفاق مهمی را رقم بزند و جایزه‌ی ویژه‌ی هیئت داوران بخش اصلی را کسب کند. هومن سیدی هم با درخشش محسن تنابنده، توجه داوران بخش افق‌های ونیز را به خود جلب کرد و فیلم او توانست جایزه‌ی بهترین بازیگر مرد را برای محسن تنابنده و بهترین فیلم را برای سیدی به ارمغان بیاورد. تنابنده جایزه‌ی خود را به همسرش و کارگردان‌هایی تقدیم کرد که شاید با پرسوناژی شبیه به شخصیت او زندگی می‌‌کنند. سیدی نیز جایزه‌ی خود را به مردم ایران تقدیم کرد.

شیر طلایی جشنواره‌ی هفتاد و نهم هم مطابق رسم نانوشته‌ی دو سال قبل بار دیگر در دست یک کارگردان زن آرام گرفت، آن هم برای کارگردانی مستند «تمام زیبایی و خون‌ریزی». بر خلاف انتظارات و با وجود نمایش نه چندان خیره‌کننده‌ی فیلم «استخوان‌ها و همه‌چیز»، جایزه‌ی شیر نقره‌ای بهترین کارگردانی نیز به لوکا گوادانینو رسید تا دست ایتالیایی‌ها در کشور خودشان از جوایز جشنواره‌ی معتبر ونیز کوتاه نماند.

جدول امتیاز منتقدان نیز نشان می‌دهد که فیلم‌هایی که توانستند ستاره‌های بیشتری از صاحب‌نظران سخت‌گیر بگیرند، در کسب جوایز نیز عملکرد موفقی داشتند. نکته‌ی قابل توجه دادن بیشترین امتیاز به فیلم «خرس نیست» جعفر پناهی است که شاید انتظار می‌رفت شیر طلایی را به دست بیاورد اما مستند «تمام زیبایی و خون‌ریزی» که در جایگاه پنچم از میان ۲۳ فیلم قرار دارد، شیر طلایی را از دستان «خرس نیست» ربود.

جدول امتیاز منتقدان در جشنواره‌ی فیلم ونیز ۲۰۲۲

فهرست کامل برندگان جشنواره‌ی ونیز ۲۰۲۲

بخش اصلی

شیر طلایی بهترین فیلم: «تمام زیبایی و خون‌ریزی» (All the beauty and the bloodshed) به کارگردانی لورا پواترس
شیر نقره‌ای (جایزه‌ی بزرگ هیئت داوران): «عمر مقدس» به کارگردانی آلیس دیوپ
شیر نقره‌ای بهترین کارگردانی: لوکا گوادانینو برای فیلم «استخوان‌ها و همه چیز»
جام ولپی بهترین بازیگر زن کیت بلانشت برای ایفای نقش در فیلم «تار»
جام ولپی بهترین بازیگر مرد: کالین فارل برای ایفای نقش در فیلم «ارواح اینیشرین»
بهترین فیلم‌نامه: مارتین مک‌دانا برای فیلم «ارواح اینیشرین»
جایزه‌ی ویژه‌ی هیئت داوران: «خرس نیست» به کارگردانی جعفر پناهی
جایزه‌ی مارچلو ماسترویانی برای بهترین بازیگر نوظهور: تیلور راسل برای ایفای نقش در فیلم «استخوان‌ها و همه چیز»
جایزه‌ی شیر آینده‌ی لوئیجی دی لارنتیس برای بهترین فیلم اول: «عمر مقدس» به کارگردانی آلیس دیوپ

بخش افق‌‌ها

بهترین فیلم: «جنگ جهانی سوم» به کارگردانی هومن سیدی
بهترین کارگردانی: تیزا کووی و راینر فریمل برای فیلم «ورا»
جایزه‌ی ویژه‌ی هیئت داوران: «نان و نمک» به کارگردانی دیمین کوکور
بهترین بازیگر زن: ورا جما برای ایفای نقش در فیلم «ورا»
بهترین بازیگر مرد: محسن تنابنده برای ایفای نقش در فیلم «جنگ جهانی سوم»
بهترین فیلم‌نامه: فرناندو گوزونی برای فیلم «بلانکوئیتا» (‌Blanquita)
بهترین فیلم کوتاه: «برف در سپتامبر» به کارگردانی لکاگوادولام پورو-اوچیر

بخش Horizons Extra

جایزه‌ی مخاطبان: «Nezouh» به کارگردانی سوداده کادان

بخش واقعیت مجازی (Venice Immersive)

جایزه‌ی ویژه‌ی هیئت داوران: فیلم «Eggscape» به کارگردانی جرمن هلر، یورگه ترسو و فدریکو هلر
جایزه‌ی بزرگ هیئت داوران: «از میدان اصلی» به کارگردانی پدرو هارس
بهترین تجربه‌ی واقعیت مجازی: «مردی که نمی‌‌توانست رها کند» به کارگردانی چن سینگینگ