لوله‌های یخ زده را چگونه خودمان و بدون نیاز به تعمیرکار باز کنیم؟
یکی از رایج‌ترین مشکلاتی که مردم در فصل زمستان با آن مواجه می‌شوند، باز کردن لوله های یخ زده است. اگر به یخ‌زدگی لوله‌ها فورا رسیدگی نکنید، ممکن است لوله آب بترکد و باعث ورود آسیب شدید به خانه و افزایش سرسام‌آور هزینه قبض آب منزلتان شود. چگونه بفهمیم که لوله‌ای یخ زده است؟ برای رفع یخ‌زدگی لوله‌ها چه راهکارهایی داریم؟ آیا خودمان می‌توانیم لوله‌های یخ زده را باز کنیم؟ در این مقاله، به چنین سؤالاتی پاسخ می‌دهیم.
چرا انجماد لوله‌ها مشکل‌ساز است؟
قبل از اینکه بخواهیم درباره باز کردن لوله های یخ زده توضیح بدهیم، باید دلیل این کار را بدانید. چرا باید وقت و هزینه‌ای را صرف رفع انجماد لوله‌های یخ زده کنیم؟ اهمیت این کار در چیست؟
آب ویژگی منحصربه‌فردی دارد که سبب می‌شود موقع یخ زدن منبسط شود این انبساط به هر ظرف یا چیزی که آب را در خود نگه داشته از جمله لوله‌های فلزی یا پلاستیکی فشار می‌آورد. صرف‌نظر از استحکام یک لوله، منبسط شدن آب می‌تواند باعث شکستن آن لوله شود. لوله‌هایی که بیشتر از بقیه یخ می‌زنند، عبارت‌اند از:
- لوله‌هایی که در معرض سرمای شدید قرار دارند مانند شیلنگ‌های داخل حیاط، لوله‌های تأمین آب استخر و لوله‌های سیستم آبیاری باغچه.
- لوله‌های تأمین آب در بخش‌های داخلی منزل که سردتر از سایر قسمت‌ها هستند مانند زیرزمین‌ها و فضای خالی مانند اتاق زیر شیروانی، پارکینگ یا کابینت آشپزخانه.
- لوله‌هایی که در برابر دیوارهای خارجی که عایق کمی دارند یا اصلا عایق نیستند، قرار دارند.
تعیین محل یخ‌زدگی لوله‌ها
لوله یخ زده که هنوز نترکیده، اغلب از طریق شیر آب مشخص می‌شود. وقتی در هوای بسیار سرد شیر آب را باز می‌کنید و آب از آن خارج نمی‌شود یا میزان آب خارج شده از آن بسیار اندک است، به احتمال زیاد مسیر آن لوله با یخ مسدود شده باشد. در چنین مواقعی، باید بلافاصله اقدام کنید.
قبل از هر کاری، مسیر آب لوله مورد نظر یا فلکه اصلی آب منزل را ببندید. شیر آب لوله‌ای که از طریق یخ‌زدگی مسدود شده را تا انتها باز کنید. حتی اگر نمی‌دانید انسداد لوله کجاست این کار را انجام بدهید. محل یخ‌زدگی لوله مورد نظر را پیدا کنید. مسیر لوله را از شیر آب به سمت جایی که از قسمت‌های سرد خانه می‌گذرد مانند دیوارهای خارجی یا فضاهای خالی خانه که گرم نشده‌اند، دنبال کنید. به دنبال بخش‌هایی از لوله باشید که دچار یخ‌زدگی شده‌اند. ممکن است این قسمت‌ها کمی برآمده یا حتی ترک خورده باشند. روش باز کردن لوله های یخ زده به محل یخ‌زدگی آن‌ها بستگی دارد.
برای رفع یخ‌زدگی لوله باید ابتدا ابزارهای لازم برای آن را آماده کنید. ابزارهای مورد نیاز برای این کار عبارت‌اند از:
- سشوار؛
- بخاری قابل حمل؛
- نوار گرمایشی لوله.
روش‌های باز کردن لوله های یخ زده
وقتی متوجه می‌شوید که لوله‌ای که یخ زده اما هنوز نترکیده، در پشت سطح دیوار یا سقف قرار دارد، کار چالش‌برانگیزی در پیش دارید. برای اینکه لوله‌های یخ زده در این مناطق را باز کنید، کارهای زیر را انجام بدهید.
۱. حرارت را بالا ببرید
گرمای خانه را زیاد کنید و منتظر بمانید. اگر مشکوک هستید که لوله در داخل دیوار داخل کابینت، زیر روشویی یا سینک آشپزخانه است، حتما درب کابینت را باز کنید تا گرما به دیوار برسد. اگر هواشناسی اعلام کرده که هوا برای چند روز به‌شدت سرد می‌شود، گرمای خانه و بخش‌هایی که احتمال یخ‌زدگی لوله در آن‌ها وجود دارد را قبل و در مدت زمانی که موج سرما می‌آید، حفظ کنید. کمی گرم بودن خانه و بیشتر شدن قبض‌های برق و گاز بهتر از این است که لوله‌های یخ زده پشت دیوارها باشند. در صورت یخ زدن لوله‌ها در این قسمت‌ها، تعمیرات آن به مراتب پرهزینه‌تر خواهد بود.
۲. بخشی از دیوار را خراب کنید
اگر به‌شدت نگران ترکیدن قریب‌الوقوع لوله‌ها هستید، قسمتی از دیوار یا سقف را برای دسترسی به بخش یخ زده لوله خراب کنید. سپس، یخ‌زدگی لوله را طوری برطرف کنید که گویی یک لوله در معرض دید است.
باز کردن لوله های یخ زده در معرض دید
اگر لوله یخ زده در معرض دید مثل جایی در زیرزمین یا پارکینگ نیمه‌کاره ساختمان باشد، برای باز کردن لوله های یخ زده چندین گزینه پیش رو دارید. با هر روشی که می‌توانید لوله را از سمت شیر آب به سمت ناحیه یخ زده گرم کنید. این کار باعث می‌شود که آب پس از ذوب شدن یخ به بیرون جریان یابد.
۱. سشوار را امتحان کنید
معمولا ساده‌ترین و مطمئن‌ترین راه برای باز کردن لوله های یخ زده استفاده از سشوار است. اگر لوله به دیوار نزدیک است پشت آن یک ورقه نسوز پخت کوکی بگذارید تا از رسیدن گرما به پشت لوله جلوگیری کند.
۲. رفع یخ زدگی لوله آب با دستگاه جوش
برای باز کردن مسیر لوله یخ زده می‌توانید از دستگاه جوش هم استفاده کنید. در این روش که برای باز کردن لوله‌های روکار به کار می‌رود، یک سمت از سیم اتصال دستگاه به لوله یخ زده و سمت دیگر آن به انبر دستگاه بسته می‌شود. این روش را باید کسانی که حرفه‌ای‌تر هستند با ابزارهای ایمنی لازم انجام بدهند چون الکتریسته از لوله یخ زده عبور می‌کند و یخ آن را باز می‌کند.
۳. باز کردن لوله‌ها با استفاده از بخاری قابل حمل
یک بخاری کوچک و قدرتمند برای گرم کردن لوله‌های زیر سینک آشپزخانه یا روشویی فوق‌العاده است. بخاری را نزدیک بخش‌های یخ زده لوله ببرید. هنگام گرم کردن لوله حتما مراقب بخاری باشید.
۴. به کار بردن نوار گرمایشی لوله
نوار گرمایشی یک نوار روبان مانند است که عناصر گرمایش الکرتیکی دارد. این نوار را دور لوله‌ای که می‌خواهید گرم کنید بپیچید و در نهایت به دیوار وصل کنید. دمای نوار از طریق ترموستات کنترل می‌شود. از نوار گرمایشی برای جلوگیری از یخ زدن لوله‌ها در مناطق مهم‌تر نیز استفاده می‌شود. می‌توانید نوار گرمایشی را روی لوله‌های قرار گرفته در این مناطق بگذارید و تنها در صورت نیاز آن را وصل کنید.
- بهترین روش هواگیری شوفاژ، بدون نیاز به تعمیرکار
- ۸ پیچ‌گوشتی شارژی و برقی پرفروش در دیجی‌کالا (پاییز ۱۴۰۲)
نکاتی برای جلوگیری از یخ‌زدگی لوله‌ها
همیشه پیشگیری از درمان بهتر است. پس به جای اینکه به فکر باز کردن لوله های یخ زده باشید، کار کنید که این اتفاق نیفتد. برای جلوگیری از یخ زدن لوله‌ها باید به ۶ نکته مهم توجه کنید:
- اجازه بدهید تا در سردترین روزهای سال شیر آب چکه کند. حرکت مداوم آب در لوله‌ها آن را کمی بالاتر از نقطه انجماد نگه می‌دارد و از یخ زدن آن در لوله‌ها جلوگیری می‌کند. هیچ‌کس نمی‌خواهد آب را هدر بدهد اما این اتفاق بهتر از مقابله با ترکیدگی لوله‌ها است. ترکیدگی لوله می‌تواند به راحتی چند صد گالن آب در ساعت هدر بدهد.
- درهای کابینت را باز گنید تا هوای گرم از اتاق و آشپزخانه به لوله‌های داخل کابینت برسد. این کار اغلب برای جلوگیری از یخ زدن لوله‌های آشپزخانه در سردترین شب‌های سال کافی است.
- لوله مشکل‌دار را با نوار گرمایشی بپیچید و وقتی هوا بسیار سرد شد آن را به جریان برق وصل کنید.
- لوله‌های مشکوک به یخ‌زدگی را عایق‌بندی کنید. بهترین عایق برای جلوگیری از یخ زدگی لوله آب، فوق عایق لوله به‌ویژه انواع آن که از فضاهای گرم نشده عبور می‌کنند، است. فراموش نکنید که این عایق فقط انتقال گرما را کند می‌کند و اگر هوای اطراف لوله به‌شدت سرد باشد، به جلوگیری از یخ‌زدگی لوله‌ها کمکی نمی‌کند.
- در نزدیکی لوله‌های یک وسیله گرمایشی نصب کنید. نصب کردن یک وسیله گرمایشی مانند بخاری باعث می‌شود که آب در بخش‌های مختلف لوله همیشه بالاتر از نقطه انجماد باقی بماند. به طور مثال، یک زیرزمین یا پارکینگ سرد را می‌توان با کمک یک بخاری بدون دودکش گرم کرد تا دمای هوای آن همیشه بالاتر از صفر باقی بماند. البته، نباید از بخاری‌های قابل حمل استفاده کنید چون این بخاری‌ها را نباید هیچ‌وقت تنها رها کرد.
- شیلنگ‌های باغچه که به شیرآلات در فضای باز متصل هستند را بردارید. اگر شیرآلات از نوع ضد یخ نیستند، با بستن آب ورودی این شیرها به داخل خانه و تخلیه قسمت بیرونی لوله و شیر، لوله‌ها را برای زمستان آماده کنید.
یخ زدگی لوله های پلاستیکی
یکی از سؤالاتی که معمولا ساکنین خانه‌های تازه ساخته شده از خود می‌پرسند این است که ایا لوله سفید یخ میزند یا نه؟ فرقی نمی‌کند که لوله‌های منزل شما فلزی باشند یا پلاستیکی، اگر آب داخل آن‌ها باشد، احتمال اینکه یخ بزند وجود دارد. هنگامی که دمای هوا به‌شدت کاهش می‌یابد، به دلیل یخ‌زدگی آب به لوله‌ها فشار بسیاری وارد می‌شود که در نهایت سبب ترکیدن آن‌ها می‌شود. البته، لوله‌های پلاستیکی می‌توانند تا حدی این فشار اضافی را تحمل کنند. این لوله‌ها در طول خود منبسط می‌شوند تا انبساط را به مقدار محدودی جذب کنند. با وجود این، هیچ لوله‌ای نمی‌تواند در برابر فشار بالای آب یخ زده مقاومت کند. برای نصب لوله‌های پلاستیکی باید دقت کرد تا آن‌ها به‌خوبی عایق شده باشند. عایق‌بندی این لوله‌ها تا حد زیادی از احتمال یخ‌زدگی آب در آن‌ها جلوگیری می‌کند.
سخن پایانی
لوله‌ها در نهایت به خودی خود و به طور طبیعی منجمد می‌شوند اما ممکن است این یخ‌زدگی مدت زمان بسیاری طول بکشد. در چنین شرایطی، باید به فکر باز کردن لوله های یخ زده باشید. یخ زدن لوله‌ها برای مدتی طولانی ممکن است در نهایت منجر به ترکیدن لوله و آسیب بسیار بیشتری شود. بهتر است که برای باز کردن مسیر لوله‌های یخ زده وقت بگذارید تا دچار دردسرهای بعدی نشوید.
اگر هم لوله‌های یخ زده ترکیدند، بلافاصله شیر فلکه آب ساختمان را ببندید تا جلوی ضرر بیشتر را بگیرید. سپس، برای تعمیر لوله ترکیده با تعمیرکار یا لوله‌کش حرفه‌ای تماس بگیرید.
منبع: RotoRooter
