کاوشگر امید امارات برای رسیدن به مریخ آماده می‌شود
کمتر از دو هفته تا رسیدن ماهواره‌ی امید امارات به مریخ باقی مانده است و دانشمندان این کشور خود را برای دستیابی به سیاره‌ی سرخ آماده می‌کنند.
امارات متحده عربی کاوشگر امید (الأمل) را در جولای سال ۲۰۲۰ (تیر ۱۳۹۹) به فضا پرتاب کرد. این مأموریت طی پنجره‌ی پرتابی آغاز شد که با توجه به مکانیک مداری زمین و مریخ، هر دو سال برای دستیابی به مریخ فراهم می‌شود. در سال گذشته‌ی میلادی علاوه بر کاوشگر امارات، مأموریت‌های رباتیک پشتکار (Preseverence) و تیان‌ون-۱ (Tianwen-1) هم با استفاده از این فرصت عازم سیاره‌ی سرخ شدند.
کاوشگر امید یک مدارگرد مریخ است که برای مطالعه‌ی جو اطراف این سیاره از سطح خاک تا فضا طراحی شده است. عملیات قرارگیری این کاوشگر در مدار مریخ ساعت ۱۰:۳۰ منطقه‌ی زمانی شرقی (۱۹:۰۰ به وقت تهران) ۹ فوریه (۲۱ بهمن) آغاز خواهد شد.
ساره الأمیری (Sarah Al Amiri) وزیر علوم پیشرفته‌ی امارات و رییس آژانس فضایی این کشور با اشاره به آماده بودن تیم مأموریت امید برای قرارگیری کاوشگر در مدار مریخ، گفت: «از چند روز مانده به رسیدن به مریخ، شمارش معکوس را آغاز می‌کنیم.»
عملیات قرارگیری کاوشگر در مدار مریخ، یک فرآیند پیچیده و بخش بحرانی مأموریت است و تا کنون کمتر از نیمی از مأموریت‌هایی که به سوی مریخ رفته‌اند، موفق بوده‌اند. به گفته‌ی پرسنل این مأموریت پیش از مانور خطرناک قرارگیری در مدار که شامل روشن کردن پیشرانه‌های خودکار به مدت حدود نیم ساعت برای کاهش سرعت است، کاوشگر «امید» در شرایط بسیار خوبی قرار دارد.
«پیت ویتنل» (Pete Withnell) مدیر برنامه‌ی کاوشگر امید در آزمایشگاه فیزیک جوی و فضایی دانشگاه کلرادو که در این مأموریت با امارات همکاری می‌کند، خاطرنشان کرد: «خوشبختانه یک فضاپیمای بسیار سالم داریم و همه چیز در حال حاضر بسیار خوب به‌نظر می‌رسد.»
او با اشاره به پیچیدگی و دشواری مأموریت افزود: «اگرچه من خوش‌بین هستم اما می‌توانم بگویم که بسیاری از اعضای تیم مأموریت، برای رسیدن کاوشگر به مریخ اضطراب دارند و چند باره به جنبه‌های گوناگون این عملیات فکر می‌کنند.»
ساره امیری، وزیر علوم پیشرفته‌ی امارات و مدیر مأموریت مریخ این کشور
Credit: NPR
اگر همه چیز در ۹ فوریه به‌خوبی پیش برود، امارات متحده‌ی عربی یک موفقیت بزرگ به دست می‌آورد و پس از ناسا (NASA)، اتحاد جماهیر شوروی، آژانس فضایی اروپا (ESA) و هند به پنجمین کشوری تبدیل می‌شود که به مریخ می‌رسد. چین هم احتمالا به سرعت در رده‌ی بعدی قرار می‌گیرد؛ زیرا مأموریت تیان‌ون-۱ این کشور، یک روز پس از امید امارات راهی سیاره‌ی سرخ شد.
پیش از شروع مأموریت امید، تجربه‌ی کاوش‌های فضایی امارات به ماهواره‌های مدار زمین محدود بود. همچنین نخستین فضانورد این کشور در پاییز سال ۲۰۱۹ یک هفته را در ایستگاه فضایی بین‌المللی گذراند. برنامه‌ی ابتکاری مریخ امارات در سال ۲۰۱۷ با چشم‌انداز یک قرن، به منظور ایجاد یک اقتصاد بدون نفت و توسعه‌ی بخش صنعت این کشور آغاز به کار کرد.
امارات مأموریت امید را با همکاری جامعه‌ی بین‌المللی به ویژه دانشگاه کلرادو طراحی و تکمیل کرد و در نهایت با موشک ژاپنی H-IIA صنایع سنگین میتسوبیشی آن را به فضا فرستاد. طبق برنامه‌ریزی امید قرار است پس از رسیدن به مریخ و قرارگیری در مدار، از ماه می (فروردین) یک تا دو سال مریخی به کاوش در این سیاره بپردازد. کاوشگر با گردش در مدار مریخ و پیرامون خط استوای این سیاره، داده‌هایی درباره‌ی آب‌وهوای سطح و چگونگی برهم‌کنش لایه‌های جوی سیاره فراهم می‌کند.
در حالی که کاوشگر امید در راه مریخ قرار دارد، امارات دیگر برنامه‌ی بلندپروازانه‌ی خود را هم اعلام کرده است. این کشور قصد دارد در سال ۲۰۲۴ نخستین ماه‌نورد خود را با نام راشد بر روی تنها قمر زمین فرود بیاورد. مأموریتی که به منظور توسعه و ارزیابی فناوری‌های فضایی امارات انجام خواهد شد و همانند کاوشگر امید، به جای توسعه‌ی فناوری موشکی، امارات این کاوشگر را به کمک پیمانکارانی از کشورهای دیگر به فضا پرتاب خواهد کرد.
اما اکنون همه‌ی تمرکز آژانس فضایی امارات بر روی «امید» متمرکز شده است. به گفته‌ی ساره امیری، وزیر علوم پیشرفته‌ی این کشور: «هر نقطه از این مأموریت یک چالش احساسی است و شادی پیشرفت در هر نقطه، نگرانی از مراحل دیگر در ادامه‌ی مأموریت را به دنبال دارد.» باید تا دو هفته‌ی آینده منتظر ماند و دید که آیا امارات می‌تواند این گام مهم از نخستین تجربه‌ی مریخی خود را با موفقیت سپری کند.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از رسیدن کاوشگر امید امارات به مریخ
Credit: MBRSC
منبع: Space
