همهچیز دربارهی گل لاله؛ انواع، خصوصیات و نکات کشت
گل لاله یک گل نمادین بهاری است. در واقع، شکوفههای لاله جزو اولین شکوفههایی هستند که در اواخر زمستان یا اوایل بهار در باغ و باغچه ظاهر میشوند. پیدا شدن این شکوفههای رنگارنگ نشان میدهد که فصل خاکستری و سرد تقریبا به پایان رسیده و هوای گرم در راه است. لالهها نشانهی امید روی ساقهی خود هستند. این گلها تقریبا هر رنگی دارند و شکوفههای فنجانی شکل آنها روی ساقههای محکم بخش اصلی باغهای بهاری را تشکیل میدهند. لالهها در حاشیهی بزرگراهها و پیادهروها و همچنین، گلدانها خوب به نظر میرسند. این گلها وقتی در یک گلخانه کنار هم میرویند و جمع میشوند یا در مکانهای طبیعی در یک منظره پراکنده میشوند، چشمنواز هستند. اگر به پرورش این گل زیبا علاقه دارید، به خواندن این مقاله ادامه دهید. در ادامه، تمام نکات مربوط به پرورش و نگهداری از گل لاله را میخوانید.
معرفی کوتاه از گل لاله
گل لاله گلی زیبا در رنگهای متنوع و زیبا است که هر کدام معنای خاص خود را دارند. این گیاه با شروع فصل بهار در باغها، باغچهها و گلدانها به زیبایی خودنمایی میکند. این گل اگر شرایط مطلوبی داشته باشد، بلند و باشکوه میشود. برای نگهداری از این گیاه باید آن را بهتر بشناسید و با خصوصیات گاهشناسی، شرایط نوری، آب و خاک آن بیشتر آشنا شوید. گلهای لاله را باید در دستههای بیشتر بکارید و نگهداری کنید تا باغ، باغچه یا گلدانهایی زیبا و دیدنی داشته باشید.
خصوصیات گیاهشناسی
گل لاله با نام علمی Tulipa spp از خانوادهی سوسنیان است. این گیاه چند ساله از طریق ریشهدار شدن پیاز لاله رشد میکند. گیاه لاله اگر بالغ شود ۲۲ تا ۶۰ سانتیمتر ارتفاع و ۱۵ تا ۲۲ سانتیمتر عرض پیدا میکند. این گل برای رشد به نور کامل خورشید و خاک غنی با زهکشی مناسب نیاز دارد. لالهها در فصل بهار شکوفه میدهند و رنگهای قرمز، صورتی، نارنجی، زرد، سبز، بنفش، سیاه و سفید دارند.
انواع گل لاله
امروزه هزاران گونه از گل لاله و لالهی پیوندی وجود دارد. بااینحال، گیاهشناسان این گل را بر اساس شکل، محل رویش و زمان گلدهی به گروههای مختلفی تقسیم میکنند. برخی از این گروهها عبارتاند از:
- لالههای تکگل؛
- لالههای دوگلی؛
- لالهی هلندی؛
- لالههای پیوندی Darwin؛
- لالهی دیررس تکگل؛
- لالهی سفید هلندی؛
- لالهی سیاه؛
- لالهی هنرمند؛
- لالهی رامبراند؛
- لالهی پاروت؛
- لالههای دیررس دوگلی؛
- لالهی نیلوفرآبی.
اهمیت فرهنگی گل لاله
گل لاله یکی از نمادینترین و محبوبترین گلهای دنیا است. در سراسر جهان، همواره باغهای لاله طرفداران خاص خود را دارند. یک باغ لالهی زیبا یا جشنوارههایی که برای شکوفا شده این گل برگزار میشوند، میتوانند هر کسی را از هر جای کرهی خاکی به سمت خود بکشانند. آشنایی با معانی نمادین این گل و سرگذشت آن در طول تاریخ به شما کمک میکند تا بهتر به اهمیت فرهنگی این گل در سرتاسر جهان پی ببرید.
نمادشناسی
هدیه دادن گل لاله راهی عالی برای بیان احساسات خود به دیگران است چون این گل از هر نوعی که باشد همیشه معنای خاص خود را خواهد داشت. رایجترین معانی گل لاله عبارتاند از:
- عشق کامل یا عمیق: شناختهشدهترین معنی گل لاله عشق بی حد و حصر و عمیق است. از آنجایی که لالهها گلهای کلاسیکی هستند که قرنها مورد علاقهی بسیاری از مردم با فرهنگهای مختلف قرار گرفتهاند، با معنای عشق پیوند عمیقی دارند. این گل برای هدیه دادن به کسی که عشق عمیق و بی قید و شرطی به او دارید، خواه شریک زندگی، فرزندان، والدین یا خواهر و برادرتان باشد، بهترین گزینه است.
- زندگی دوباره: از آنجایی که لالهها در آغاز بهار شکوفا میشوند، معنای معنوی عمیقی از تولد دوباره را تداعی میکنند. اگر کسی را میشناسید که در حال تغییر در سبک زندگی خود است، ماجراجوییها و چالشهای جدیدی را در پیش دارد یا از اعضای جدید خانوادهی شما است، یک دسته گل لاله دوستداشتنی یک هدیهی فوقالعاده برای او خواهد بود.
- خیریه: از دوران ویکتوریا، لالهها به نمادی از خیریه هم تبدیل شدهاند. بسیاری از مؤسسات خیریه برای نشان دادن روحیهی سرزندهی خود و به نشانهی فصلی جدید و شروعی دوباره، هنوز از گل لاله استفاده میکنند.
مفهوم رنگهای مختلف گل لاله
مانند بسیاری از گلها، لالهها با رنگ های متفاوت معانی مختلفی دارند. بنابراین، باید معنی رنگهای مختلف این گل را بدانید، به خصوص اگر آنها را به کسی هدیه میدهید و میخواهید پیام مناسبی را ارسال کنید.
معنی لالههای سفید
لالههای سفید به معنای بخشش، احترام، پاکی و شرافت هستند. بنابراین، چه نیاز به عذرخواهی از کسی داشته باشید و چه در حال جشن گرفتن یک مناسبت مهم مذهبی باشید، لالههای سفید ایدهآلترین گزینهها برای شما هستند. برخی باور دارند که اگر در خواب لالههای سفید ببینید، میتواند به این معنا باشد که در آستانهی آغاز سفری جدید و شروعی تازه در زندگی هستید.
معنی لالههای زرد
لالههای زرد از جمله شادترین گلهای دنیا هستند و حتی معنای نشاط و امید دارند. برخی از مردم دنیا بر این باورند که وجود لالههای زرد در دستههای گل به این معنی است که در لبخند کسی که این دسته گل را هدیه میگیرد نور خورشید وجود دارد و بسیار دوستداشتنی است. این گلها قطعا لبخند را به صورت هر کسی خواهند آورد. برخی از مردم دنیا معتقدند که اگر لالههای زرد را در باغچهی جلویی یا پشتی خانهی خود بکارید، خوششانسی و رفاه را برای خانهی شما به ارمغان میآورد.
معنی لالههای نارنجی
لالههای نارنجی حامل پیامی پر جنب و جوش هستند که نمادی از اشتیاق، انرژی و شوق زندگی است. لالههای نارنجی چه برای جشن گرفتن یک دستاورد، ابراز تبریک به خاطر یک سرمایهگذاری جدید، یا صرفا بهتر کردن روز یک نفر هدیه داده شوند، احساسات شاد و نشاطآوری را منتقل میکنند که مطمئنا لبخند را بر لبان آنها میآورد.
معنی لالهی قرمز
لالههای قرمز معنای عشق و اشتیاق ابدی دارند. به همین علت، آنها گلهای بسیار محبوبی هستند که زوجهای جوان به یکدیگر هدیه میدهند و حتی برای جشنهای عروسی هم به کار میروند. اگر میخواهید محبت کسی را جلب کنید، یک دستهی بزرگ از لالههای قرمز زیبا برای او بفرستید. مطمئن باشید که او نمیتواند در برابر این روش ابراز عشق شما مقاومت کند.
معنی لالههای صورتی
لالههای صورتی به معنای محبت، مراقبت، آرزوهای خوب و عشق هستند. البته، این گل به اندازهی لالهی قرمز عشق عمیق یا پرشور را نشان نمیدهد. لالههای صورتی برای هدیه دادن به دوستان و اعضای خانواده بسیار عالی هستند. با این کار میتوانید به آنها نشان دهید که برایتان مهم هستند. اگر میخواهید شغل جدید، ترفیع یا فارغالتحصیلی را به کسی تبریک بگویید، لالههای صورتی بهترین انتخاب هستند.
معنی گل لالهی بنفش
رنگ بنفش در گذشته به معنای رنگ سلطنتی بود و فقط خانوادههای سلطنتی یا افراد ثروتمند میتوانستند از عهدهی خرید لالهی بنفش برآیند. به همین علت، امروزه لالههای بنفش مفاهیم سلطنت و ظرافت را منتقل میکنند. جالب است که بدانید در دههی ۱۵۰۰ میلادی، ملکه الیزابت حتی پوشیدن لباس با رنگ بنفش را برای همه به جز اعضای خانواده سلطنتی ممنوع کرد چون این رنگ بسیار خاص بود! لالههای بنفش برای دستهگلهای عروس یا هدیه دادن به کسی که فکر میکنید واقعا خارقالعاده است و می تواند لایق این شکوفههای زیبا باشد، عالی است.
معنی لاله های آبی
لالههای آبی نمادی از صلح و آرامش بیرونی و درونی هستند. ویژگیهای آرامبخش و تسکیندهندهی این گلها آنها را به انتخابی بینظیر برای انتقال محبت و آرزوهای خوب تبدیل میکند. چه بخواهید در یک زمان چالش برانگیز حمایت خود را به کسی نشان دهید، یک پیام تشویقی برای کسی بفرستید یا به کسی یادآوری کنید که باید به خودش هم فکر کند، لالههای آبی با احساسات ملایم و اطمینانبخشی که دارند میتوانند این مفاهیم صمیمانه و صلحآمیز را به دیگران منتقل کنند.
زیستگاه و پراکندگی گل
بسیاری از مردم فکر میکنند که گلهای لاله در هلند به وجود آمدهاند. با اینکه گلهای لاله در هلند معانی نمادینی دارند اما این گلها در واقع از آسیای مرکزی آمدهاند، جایی که به عنوان یک گل وحشی رشد کردهاند. این گل اولین بار در حدود سال ۱۰۰۰ میلادی در ترکیه کشت شد. نام لاله در واقع از کلمهی ترکی «عمامه» گرفته شده است چون این گل به عمامه شباهت دارد.
لالهها در قرن شانزدهم توسط زیستشناسی به نام کارولوس کلوزیوس به اروپا آورده شدند و در قرن هفدهم، محبوبیت لالهها در این قاره و سراسر جهان افزایش یافت. اروپایی ها از شکوفههای دوستداشتنی این گل سیر نمیشدند. مردم هلند به قدری لالهها را دوست داشتند که پدیدهای به نام «شیدایی لاله» در این کشور رواج یافت و باعث شد که قیمت این گلها سر به فلک بکشد.
در اوایل قرن هجدهم، لالهها هنوز هم جهان را درگیر خود میکردند. ترکیه حتی یک جشنوارهی بزرگ گل لاله را به آنها اختصاص داده بود که هنوز هم برگزار میشود و جزو جاذبههای گردشگری این کشور به شمار میرود. امروزه گل لاله یکی از محبوبترین گلها در جهان است. هلند شناختهشدهترین مکان برای پرورش انواع لالهها است و هر سال در فصل بهار شاهد مزارع گسترده گلهای لاله با رنگهای باورنکردنی میشود.
آب و هوای مورد علاقه
لالهها در مناطقی با زمستانهای نسبتا سرد تا سرد و تابستانهای خشک و گرم رشد میکنند. آنها برای شکوفه دادن به ۱۲ تا ۱۴ هفته دمای زیر ۱۲ درجهی سانتیگراد نیاز دارند. بنابراین، باید آنها را در مناطقی با زمستانهای گرم کاشت تا در بهار جوانه بزنند و شکوفا شوند.
گلهای لاله در مناطق خشک بهتر از مناطقی با آب و هوای مرطوب میرویند. رطوبت بالا معمولا همراه با بارانهای بهاری و تابستانی فراوان است که باعث پوسیدگی پیازهای لاله میشود.
نیازهای خاک
لالهها خاک غنی، دارای زهکشی خوب و با pH خنثی تا کمی اسیدی (۶.۰ تا ۷.۰) را ترجیح میدهند. مخلوط کردن این خاک با کمپوست میتواند زهکشی آن را بهبود ببخشد و مواد مغذی را برای پیازهای لاله فراهم کند. در حالت ایدهآل، این کار را قبل از کاشت پیاز لاله انجام دهید. در غیر این صورت، میتوانید چند سانتیمتر کمپوست را روی خاک بمالید تا کرمهای خاکی را به تونل زدن در خاک تشویق کنید و گردش جراین هوا در خاک را بهبود بخشید.
باغبانی گل
لالهها به عنوان گیاهان چندساله در مناطقی با زمستانهای مرطوب و خنک تا سرد و تابستانهای گرم و خشک بهترین رشد را دارند. از آنجایی که لالهها در اوایل بهار جوانه میزنند و شکوفا میشوند، میتوانند به خوبی در زیر درختان و درختچهها رشد کنند تا در اواخر فصل بهار زیر سایهی آنها قرار بگیرند.
پیازهای لاله را در پاییز در عمق ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر (عمقی حدود سه برابر اندازه پیازها) در مکانی آفتابی با خاکی با زهکشی خوب بکارید. پیازهای لاله را در فاصلهی ۵ تا ۱۲ سانتیمتری (بسته به اندازه آنها) از هم بکارید طوری که انتهای نوک تیز آنها رو به بالا باشد. لالهها اگر در گروههای حدود ۱۰ تایی کاشته شوند بهتر رشد میکنند.
لالهها به ویژه گونههای پیوندی آنها گاهی اوقات به صورت یکساله رشد میکنند. این گونهها به ندرت در سال بعد دوباره شکوفا میشوند، مگر اینکه به عنوان گیاهان چندساله فروخته شده باشند. اگر لالهی شما از نوع یکساله است آن را در خاک بکارید و پس از تمام شدن دورهی گلدهی، پیاز آن را از خاک خارج کنید.
روشهای تکثیر
لالهها از طریق کاشت پیاز یا دانه تکثیر میشوند. متداولترین و سریعترین روش کاشت پیاز لاله است. این کار باید در پاییز و در زمان معمول کاشت لالهها انجام شود. پیازهای لاله را هر سه تا پنج سال یکبار تقسیم کنید. پیاز لاله را باید در عمقی حدود سه برابر قطر پیاز، طوری که سمت نوک تیز پیاز رو به بالا باشد بکارید. لالههای جدید ممکن است شاخ و برگ تولید کنند اما در چند سال اول گلی نداشته باشند. در حدود سال سوم پس از کاشت پیاز لاله، میتوانید انتظار داشته باشید که گلهای جدید شکوفا شوند.
تکثیر لالهها از طریق بذر غیرمعمول است چون بذرهای این گل بسیار کند رشد میکنند و معمولا همهی بذرهای این گل شکوفا نمیشوند. بذرهای گونههای لالهها (نه دورگهها) را که در غلافهای باقی مانده پس از محو شدن گلها یافت میشوند، بکارید. برای رشد این بذرها و رویش گلهای لاله باید حدود ۲ سال صبر کنید. پس از جمعآوری بذرهای لاله از غلافهای خشک شدهی این گیاه، آنها را به مدت حداقل ۱۲ تا ۱۴ هفته در یخچال نگهداری کنید. در مناطق سرد زمستان، بذر لاله اغلب در اواخر زمستان در داخل خانه کاشته میشود.
بذرهای لاله را روی سطح گلداهای کوچک پر شده از خاک مخلوط مخصوص کشت بکارید. روی آنها را با اندکی خاک بپوشانید. حالا این گلدان را در مکانی آفتابی قرار دهید و تا زمانی که بذرها جوانه بزنند خاک آن را مرطوب نگه دارید.
رشد نهالهای لاله را در طول بهار، تابستان و پاییز در گلدان زیر نظر بگیرید و هر هفته آنها را با کود ۱۰ – ۱۰ – ۱۰ تغذیه کنید. پس از گرم شدن هوا، میتوانید گلدان را به فضای بیرونی خانه منتقل کنید.
دستورالعملهای مراقبت
همهی گونهها و انواع گل لاله آفتاب کامل را ترجیح میدهند. مناطق زیر درختان برگریز در تابستان سایهدار هستند و در اوایل بهار که لالهها به طور فعال رشد میکنند، عمدتا آفتابی هستند. بنابراین، این فضاها فضاهای بسیار خوبی برای پرورش لاله و دیگر گلهای بهاری دارای پیاز محسوب میشوند.
پیازهای لاله را بلافاصله پس از کاشت کاملا آبیاری کنید اما پس از آن از آبیاری زیاد خودداری کنید، مگر اینکه در طول دورههای خشکسالی طولانی باشید. اگر منطقهی محل زندگی شما هر یک یا دو هفته یکبار باران میبارد، لالههای خود را آبیاری نکنید. در مناطق خشک آبیاری هر دو هفته یکبار توصیه میشود.
نکات برای کشت موفق
در اواخر پاییز، لالههای گلدانی را به یخچال یا یک فضای سرد برای خنک ماندن در فضای باز منتقل کنید. این گیاهان باید حداقل به مدت ۱۲ هفته سرما ببینند. پس از اتمام دورهی سرد شدن در اواخر زمستان یا اوایل بهار، گلدان را به فضای باز بازگردانید تا این گیاهان جوانه بزنند و دوباره رشد کنند. هنگامی که شاخ و برگ لاله به طور کامل در این فصل دوباره رشد کرد، این گیاهان را میتوان به جایی دائمی در باغ یا باغچه منتقل کرد. صبور باشید. ممکن است یک سال دیگر طول بکشد تا گیاهانی که بذر آنها را کاشتهاید گلدهی کنند.
پس از اینکه پیاز لاله به پایان دوران زندگی خود رسید، بسیاری از باغبانان اجازه میدهند که شاخ و برگ این گل به طور طبیعی از بین برود. آنها حدود شش هفته پس از شکوفه دادن پیازها را از خاک بیرون میآورند. پیازهای آسیبدیده یا بیمار را دور بریزید و بگذارید خشک شوند. آنها را در سینی یا توری در یک مکان تاریک و خشک در تابستان نگهداری کنید تا در پاییز دوباره آنها را بکارید.
استفادههای دارویی گل
گل لاله خواص آنتی اکسیدانی و ضد عفونیکنندگی دارد. مصرف این گل به صورت گیاه دارویی در سلامت قلب و عروق نقش مهمی دارد. بنابراین، چه به دنبال تقویت سیستم قلبی عروقی خود باشید، چه بخواهید با التهابهای بدن مقابله کنید و چه بخواهید از جذابیت و زیبایی لاله لذت ببرید، این گل به سلامت جسمی و روانی شما کمک خواهد کرد. به همین علت، از گذشته تاکنون در طب سنتی استفاده از این گل اهمیت بسیاری داشته است.
هشدار درباره سمیت
مانند سایر گیاهان خانواده سوسن، پیاز لاله حاوی ترکیبات آلکالوئیدی و گلیکوزیدی است که برای انسان کمی سمی محسوب میشود و برای حیوانات خانگی بسیار سمی است.
نتیجهگیری
گل لاله با گونههای بسیار زیبا و رنگارنگ از گذشته تا به حال نماد عشق، زیبایی، صلح و دوستی بوده است. این گل در اواخر زمستان رشد میکند و در اوایل بهار شکوفا میشود. لاله را میتوانید از طریق بذر یا پیاز تکثیر کنید اما کاشت پیاز لاله سادهترین و جذابترین راه برای پرورش این گل بهاری است. میتوانید در اواسط زمستان پیاز لاله را در گلدان یا باغچه بکارید تا در زمستان شاهد رنگهای زیبای آن باشید. بهتر است گل لاله را در دستههای ده تایی بکارید تا هم منظرهی زیباتری ایجاد کنید و هم به پرورش بهتر لالهها کمک کنید.