همه‌چیز درباره‌ی گل مریم؛ انواع، خصوصیات و نکات کشت
مریم گلی است که برای سال‌ها در تزئینات و مراسم‌های مذهبی کشت و مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه گونه‌های امروزی گل مریم به اندازه‌ی گذشته شیک نیستند اما رایحه‌ی قوی و خوش این شکوفه و گل‌های زیبا و ظریف آن بار دیگر باعث محبوبیت بیشتر آن شده‌اند. در این مقاله، درباره‌ی خصوصیات این گل زیبا، اهمیت فرهنگی، روش‌های کاشت و نحوه‌ی نگهداری از آن می‌خوانید.
معرفی کوتاه از گل مریم
گل مریم یک گیاه پیازدار با رشد آسان است که به راحتی تکثیر می‌شود. این گیاه گل‌هایی با ساقه‌های بلند تولید می‌کند که بسیار شیرین هستند و بهترین انتخاب برای داشتن باغ یا باغچه‌ای معطر محسوب می‌شوند. گل مریم با شکوفه‌های ستاره‌ای سفید رنگ و درخشان همیشه یکی از بهترین انتخاب‌ها برای دسته گل‌های مختلف است. گل فروشی‌ها برای افزودن رایحه به دسته‌ها و برش‌های گل از این گل استفاده می‌کنند. برای اینکه از این گل زیبا به بهترین شکل استفاده کنید باید خصوصیت گیاه‌شناسی، اهمیت فرهنگی و تاریخی آن را بدانید.
خصوصیات گیاه‌شناسی
گل مریم با نام علمی Polianthes tuberosa یک گیاه پیازدار چند ساله است. این گیاه علفی بخشی از خانواده‌ی مارچوبگان محسوب می‌شود و بومی مکزیک است. گل مریم یک گیاهی پیازدار با برگهای سبز روشن و گل‌های سفید است که ظاهری ایستاده و چمنی دارد. برگهای کوچکتر مریم در امتداد ساقه‌ها تشکیل می‌شوند. در اواخر تابستان و اوایل پاییز سنبله‌های مریم که خوشه‌های گل ستاره‌ای شیرین و معطر دارند ظاهر می شوند. این گل‌ها از پایه شکوفا شده و به سمت بالا باز می‌شوند. گل مریم در آب و هوای معتدل می‌تواند در تمام طول سال بسیار خوب گل بدهد. مریم موقعیت آفتاب کامل را در باغ ترجیح می‌دهد و باید از وزش باد شدید در امان باشد.
انواع گل مریم
این گل گونه‌ها و انواع مختلفی دارد. در ادامه، با مشهورترین انواع گل مریم آشنا می‌شوید.
مریم گلی چیا
در حالی که بیشتر مردم با شنیدن نام گل‌های مریم به یاد شکوفه‌های سفید آن‌ها میفتند، رنگ صورتی نیز برای این گل‌ها رایج است. مریم گلی چیا سنبل‌های بلندی از گل‌های صورتی شگفت‌انگیز دارد. خوشه‌های گل در این واریته بزرگ و متراکم هستند. آن‌ها رایحه‌ای قوی دارند و گرده‌افشان‌های زیادی را به خود جذب می‌کنند.
مریم Pearl
این رقم خیره‌کننده از گل مریم زیباترین گل‌ها را دارد. حتی در نگاه اول به این نوع گل مریم ممکن است تصور کنید که با یک گل مصنوعی سر و کار دارید. ساقه‌های سبز و نرم این گل یک پایه‌ی فوق‌العاده برای شکوفه‌های سفید دوگلبرگی و کرمی مریم ایجاد می‌کنند. این گل‌ها سایه‌ای از رنگ صورتی دارند و برای دسته گل عروس ایده‌آل هستند. مریم Pearl یک نوع شیک و زیبای مریم با رایحه‌ای خوش و قوی است.
مریم سیندرلا
مریم سیندرلا گلی مناسب یک شاهزاده خانم است. این گونه کوچکتر از گل مریم ممکن است به اندازه‌ی سایر گونه‌های مریم ارتفاع نداشته باشد اما در عوض، زیبایی آن قد کوتاهش را جبران می‌کند. شکوفه‌های شیپوری شکل این گل چند رنگ صورتی و اسطوخودوسی هستند. این گیاه شاخه‌های متراکم با گل‌های فراوان تولید می‌کند.
اهمیت فرهنگی گل مریم
گل مریم که روزگاری آزتک‌ها به آن گل استخوانی می‌گفتند، در سراسر جهان به یکی از گل‌های پرطرفدار تبدیل شده است. این گل مفاهیم زیبایی را منتقل می‌کند، رایحه‌ی بسیار دل‌انگیزی دارد و می‌تواند هر دسته گلی را زیبا کند. به همین علت، از آن در مراسم‌های مختلف از عروسی گرفته تا مراسم ترحیم استفاده می‌کنند. برای اینکه متوجه اهمیت فرهنگی این گل شوید باید معانی آن و سرگذشتی که در طول تاریخ داشته را بدانید.
نمادشناسی
این گل سفید زیبا نمادی از خلوص نیت، صلح، آرامش و معصومیت است. به همین علت هم در دسته گل‌های عروس از آن استفاده می‌کنند. در برخی از فرهنگ‌ها هم این گل به عنوان وسیله‌ای برای دور کردن شیطان شناخته می‌شود. امروزه این گل به دلیل جذابیت، محبوبیت و رایحه‌ی خوشی که دارد در همه‌ی مراسم‌ها حاضر است.
مراجع تاریخی و استفاده‌ها
اروپایی‌ها برای اولین بار هنگامی که فاتحان اسپانیایی در دنیای جدید به زمین نشستند، گل مریم را کشف کردند. آزتک‌ها، مایاها و سایر قبایل بومی قاره‌ی این گیاه را پرورش می‌دادند. آزتک‌ها به دلیل رنگ سفید شکوفه‌های مریم به آن گل استخوانی می‌گفتند. این گل در اوایل دهه‌ی ۱۶۰۰ میلادی در اروپا ثبت شد.
در اروپا، گل مریم در دوران ویکتوریای انگلیس محبوبیت بیشتری پیدا کرد. این گل به دلیل رایحه‌ی خوش مورد استقبال قرار گرفت و در مراسم‌های تشییع جنازه بیشتر استفاده شد. البته، کاربرد این گل در مراسم‌های عزاداری و ترحیم سبب شد که کمی از میزان محبوبیت آن کاسته شود. بااینحال، در طول تاریخ، رایحه‌ی خوش مریم و دسته گل‌های زیبایی که با آن درست می‌شد این گل را به یکی از پرطرفدارترین گل‌ها برای هر مراسمی تبدیل کرد.
برای صدها سال، عطرها و ادکلن‌های مختلفی با استفاده از این گل طراحی و ساخته شدند. این گل در مراسم‌های عروسی که در جزایر هاوایی برگزار می‌شدند و مراسم‌های تشییع جنازه در انگلیس ویکتوریا نیز مهم بود. امروزه این گل دوباره محبوبیت گذشته را به دست آورده است. شاخه‌های مریم را در باغچه و آب و هوای گرم یا گلدان در آب و هوای خنک‌تر رشد دهید. از آن‌ها برای درست کردن دسته گل یا باغی معطر که عطر آن در شب‌ها بیشتر می‌شود استفاده کنید.
زیستگاه و پراکندگی گل مریم
مریم یک گیاه گل‌دار زیبا و خیره‌کننده و بومی مکزیک است. نام این گل از کلمه‌ی لاتین «tuberosa» به معنای متورم یا غده‌دار گرفته شده است که به شکل ریشه‌ی آن اشاره دارد.
آب و هوای مورد علاقه
گل مریم بومی آب و هوای گرم و مرطوب است. این گیاه در مناطقی با آب و هوای گرمسیری رشد می‌کند و نمی‌تواند سرما را چندان تحمل کند. اگر در پاییز اطراف این گل را با دقت و به شدت مالچ‌پاشی کنید، می‌تواند در دمای منفی ۱۸ تا منفی ۱۲ درجه‌ی سانتی‌گراد در ماه‌های زمستان زنده بماند. این باعث می‌شود که این گل کمی در سرما دوام بیاورد اما اگر هوا از این میزان سردتر شود نمی‌توان به ماندگاری گل مریم امیدوار بود.
نیازهای خاک
اول از همه، گل مریم به خاکی با زه‌کشی خوب نیاز دارد. ریشه‌های غده‌ای شکل این گل اگر برای مدت طولانی خیس بمانند پوسیده می‌شوند. این گیاه گیاه مناسبی برای خاک باتلاقی نیست. گل‌های مریم به مواد مغذی زیادی نیاز دارند. بنابراین، خاک آن‌ها باید غنی از مواد آلی باشد.
خاک شنی برای این گیاه مفید است. بااینحال، برای تأمین مواد مغذی مورد نیاز این گیاه، نیاز به اصلاح خاک با کمپوست یا کود آلی دارید. خاک سست و لومی برای گیاه مریم ایده‌آل است و pH کمی اسیدی این گیاه را شاداب نگه می‌دارد. PH در محدوده‌ی ۶.۰ تا ۶.۵ برای این گیاه عالی خواهد بود. بهتر است خاک این گیاه بسیار اسیدی باشد نه قلیایی.
باغبانی گل مریم
این گیاه پیازدار به راحتی رشد می‌کنند و نیاز به نگهداری اندکی دارند. این گل‌ها به سرعت تکثیر می‌شوند اما چندان پرپشت نمی‌شود. اگر این گل را در محل مناسب بکارید، دیگر نیازی به آبیاری آن ندارید یا کمتر لازم می‌شود که آن را آبیاری کنید.
چه این گل را در زمین بکارید و چه در گلدان، مطمئن شوید که پیازهای مریم شما خاکی با زه‌کشی خوب و آفتاب تمام روز دارد. سایه روشن در مناطق بسیار گرم و خشک هم برای این گیاه مناسب است. اگر ۵ تا ۶ ساعت پس از باران شدید متوجه گودال‌های آب اطراف این گیاه در باغچه شدید، محل دیگری را برای انتقال دادن مریم به آن پیدا کنید یا خاک آن را با مواد آلی اصلاح کنید تا سطح آن چند سانتی‌متر افزایش یابد. باغبانی این گیاه بسیار آسان است اما در خاک غرقابی رشد نمی‌کند.
فصل کاشت
بهتر است پیازهای گل مریم را در اوایل بهار پس از گذراندن خطر یخبندان و گرم ماندن دمای روز در فضای باز بکارید. این گیاهان معمولا از اواسط تا اواخر تابستان یا حدود ۹۰ تا ۱۲۰ روز پس از کاشت شکوفا می‌شوند.
روش‌های تکثیر
تکثیر گل مریم به دلیل نحوه‌ی رشد ریشه آن بسیار آسان است. مانند بیشتر گیاهان پیازدار می‌توانید این گل را به سادگی از طریق کاشت پیاز تکثیر کنید. پیازهای مریم را در خاک بکارید و آن‌ها را تقسیم کنید. پیازهای مریم را باید هر سه تا چهار سال یکبار از هم جدا کنید تا از چسبیدن آن‌ها به یکدیگر جلوگیری کنید و گلدهی بهتری داشته باشید. روش کاشت پیاز گل مریم در فضای باز و گلدان کمی متفاوت است. برای کاشت گل مریم در فضای باز، مکانی را پیدا کنید که گیاهان شما در آن آفتاب فراوان و خاک با زه‌کشی مناسب دریافت کنند. در خاک باغ یا باغچه حفره‌هایی ایجاد کنید و پیازهای مریم پیاز را به فاصله‌ی ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر با یکدیگر در عمق ۵ تا ۷ سانتی‌متری خاک بکارید طوری که نوک پیازها به سمت بالا باشد.
برای کاشت این گل در گلدان هم از خاک گلدان با کیفیت خوب و زه‌کشی عالی و گلدان با سوراخ‌های زه‌کشی کافی شروع کنید. در خاک مخصوص کشت گلدان حفره‌هایی ایجاد کنید و پیازها را به فاصله‌ی ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر با یکدیگر در عمق ۵ تا ۷ سانتی‌متری خاک بکارید طوری که نوک پیازها به سمت بالا باشد. پس از کاشت پیازها در خاک باغچه یا گلدان، خاک را کاملا آبیاری کنید تا اطراف پیازها ته‌نشین شود.
دستورالعمل‌های مراقبت
- اگر در فضای باز باران نبارید، در طول دوران رشد فعالانه‌ی گل مریم آن را به طور منظم آبیاری کنید. میزان آبیاری این گل باید حدود ۲.۵ تا ۳ سانتی‌متر تا عمق خاک باشد.
- هر ماه یک کود متعادل (مانند ۸-۸-۸) به گیاهان مریم در حال رشد خود بدهید.
- پس از پایان دوران گلدهی مریم در یک فصل، شاخ و برگ آن را به حال خود رها کنید. برگهای این گیاه نور خورشید را جمع‌آوری می‌کنند تا از طریق فتوسنتز غذا تولید کنند و پیاز گل را را برای آینده تقویت کنند.
- هنگامی که برگهای گیاه مریم زرد شدند، شاخ و برگهای خشک آن را جدا کنید تا در اواخر فصل دوباره رشد کنند.
- قبل از شروع چرخه‌ی رشد بعدی مریم، اجازه دهید گیاه شما برای چند ماه در خواب زمستانی فرو رود.
نکات برای کشت موفق
- به یاد داشته باشید که گیاهان مریم خود را باید همیشه کود دهید چون این گل‌های زیبا به مواد مغذی فراوانی نیاز دارند.
- برای بهبود زه‌کشی و تشویق رویش دوباره‌ی گل مریم، خاک آن را با خاک برگ، کود دامی تجزیه شده یا کمپوست اصلاح کنید.
- اطمینان حاصل کنید که گلدان شما سوراخ‌های زه‌کشی کافی دارد چون این گل هرگز نباید در خاک غرقابی بماند.
- با شروع اولین یخبندان، پیازهای گل مریم را از خاک بیرون بیاورید. قبل از اینکه این پیازها را در مکانی خشک و خنک نگهداری کنید، اجازه دهید چند روز در هوای آزاد خشک شوند.
- هنگام شکوفه دادن مریم به راحتی ساقه‌های آن را برای دسته گل‌های تابستانی معطر ببُرید چون انجام دادن این کار به گیاه شما آسیب نمی‌رساند و در واقع باعث تولید خوشه‌های گل جدید می‌شود.
- به خاطر داشته باشید که آبیاری عمیق هفتگی بهتر از آبیاری‌های سبک روزانه یا هر دو روز یکبار است.
استفاده‌های دارویی گل مریم
- گل مریم فواید شگفت‌انگیز فراوانی دارد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گل مریم به طور طبیعی ضد اسپاسم است و به کاهش گرفتگی عضلات و سرفه کمک می‌کند. این گیاه یک درمان عالی برای آنفولانزا یا سرماخوردگی است.
- گل مریم ماهیت ضد میکروبی دارد و به صورت موضعی برای مبارزه با عفونت‌های پوستی مانند پسوریازیس، اگزما یا آکنه استفاده می‌شود.
- این گیاه یک گیاه آرام‌بخش سبک و یک داروی ضد افسردگی است که برای کسانی که از بی‌خوابی یا سندرم خستگی مزمن رنج می‌برند باعث آرامش و جلوگیری از بی‌خوابی می‌شود.
- گل مریم یک تقویت‌کننده‌ی گردش خون است. بنابراین، برای درمان ناتوانی جنسی استفاده می‌شود اما می‌تواند میل جنسی را بیش از حد افزایش دهد. گل مریم باعث ایجاد احساس گرما در سراسر بدن می‌شود.
- به دلیل خاصیت ضد عفونی‌کنندگی و ضد تهوع این گل، درمان خوبی برای زخم معده است.
- گل مریم یک درمان محبوب برای آب مروارید است.
- برخی از پزشکان طب سنتی معتقدند که این گیاه علائم کم‌خونی را کاهش می‌دهد.
- گل مریم به عنوان یک ضد التهاب، به درمان علائم گلودرد استرپتوکوکی کمک می‌کند.
- روغن گل مریم به عنوان یک ماده‌ی مرطوب‌کننده‌ی عالی برای پوست به کار می‌رود. همچنین دارای خواص ضد التهابی برای پوست است. رایحه‌ی درمانی این گل سبب شده که از عصاره‌ی آن به عنوان تسکین‌دهنده‌ی استرس و تقویت آرامش هم استفاده شود.
نتیجه‌گیری
گل مریم یکی از خوشبوترین گل‌های جهان است. جای تعجب نیست که گل‌های این گیاه اغلب در عطرسازی و گل‌فروشی استفاده می‌شوند. این گل زیبا را در باغچه‌ی خود بکارید و از عطر باورنکردنی گل مریم در شب‌ها لذت ببرید.
